
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
19 lutego 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 10 lutego 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie posiadania stałego miejsca powadzenia działalności gospodarczej w Polsce oraz miejsca świadczenia usług nabywanych od polskich podmiotów. Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 28 marca 2025 r. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Wnioskodawca jest spółką posiadającą siedzibę na terytorium Czech. Główną działalnością Wnioskodawcy jest produkcja (…), które dostarcza odbiorcom na całym świecie. Spółka zajmuje się produkcją najnowocześniejszych projektów (…), produktów oraz dostarczaniem usług dostosowanych do (…).
Spółka zatrudnia około (…) pracowników. Jej siedziba oraz główny zakład produkcyjny znajduje się w (…) w Czechach. Spółka posiada również biura regionalne w (…), (…) i (…).
Wnioskodawca w dniu (…) r. podpisał umowę z A. S.A. (dalej jako: „Klient”) na projektowanie, dostawę oraz budowę „pod klucz” dwóch zestawów (…) (z urządzeniami pomocniczymi w postaci kompletnej hali maszynowej) o mocy około (…) każda, wraz z infrastrukturą (dalej jako: „Projekt” lub „Umowa”). (…) to urządzenie przekształcające energię (…) (w tym przypadku z (…)) w energię elektryczną. Docelowo obydwie (…) mają zostać zainstalowane w (…) znajdującej się na terenie należącym do Klienta w Polsce. Należy zaznaczyć, że niemal połowa działań (ok. (…)%) związanych z tym Projektem będzie realizowana przez Wnioskodawcę na terytorium Polski.
W uproszczeniu, Projekt polega na kompleksowej dostawie (…) wraz z urządzeniami pomocniczymi, w tym pracami budowlanymi i montażowymi. W ramach Projektu Spółka odpowiada za dostawę wielu zamówionych komponentów. Działania te wykraczają jednak poza dostawę prostej (…), gdyż obejmują także prace inżynieryjne i budowlane (w tym budowa fundamentu (…)).
Warto zaznaczyć, że Wnioskodawca realizował w przeszłości i realizuje obecnie podobne projekty w Polsce. Jednocześnie dotychczasowe projekty miały bardziej ograniczony zakres niż opisywany we wniosku Projekt, gdyż ograniczały się do instalacji urządzeń technologicznych (…).
Należy zaznaczyć, że działania w Polsce wynikające z Umowy rozpoczęły się wkrótce po jej podpisaniu, mimo że produkcja (…) i jej dostawa nastąpi w późniejszym okresie.
(…) mają zostać dostarczone w serii (pierwszy (…) w (…) r., drugi (…) w (…) r.), co oznacza, że drugi (…) zostanie uruchomiony po pierwszym. Dlatego harmonogram projektu jest bardzo długi (około (…) lat) - planowane zakończenie/przekazanie drugiego bloku to połowa (…) roku.
W ramach realizacji projektu, Wnioskodawca deleguje oraz będzie delegował własnych pracowników do prac w Polsce. Oddelegowani pracownicy pełnią różne role, począwszy od monterów, a skończywszy na koordynatorach pełniących nadzór nad montażem.
Spółka posiada wyłączną możliwość zawierania umów oraz podejmowania decyzji zarządczych w związku usługami realizowanymi na rzecz Klienta.
Wnioskodawca angażuje również podwykonawców do prac realizowanych w Polsce. Zasadniczo są to podwykonawcy z Polski lub z Czech (mogą być to jednak również podwykonawcy z innych krajów). Wnioskodawca nie posiada bezpośredniej kontroli nad podwykonawcami oraz ich pracownikami (w tym ich godzinami pracy).
Ponadto, Wnioskodawca nabył kontenery mieszkalne i socjalne w Polsce. Celem nabycia tych kontenerów jest zmniejszenie kosztów związanych z potencjalnym długoterminowym wynajmem (realizacja Projektu zaplanowana jest na długi okres od (…) do (…) lat). Kontenery (ok. (…) sztuk) ustawione są na terenie (…) Klienta - wybudowano tam przyłącza energetyczne, wodociągowe i kanalizacyjne. Kontenery będą wykorzystywane przez pracowników Wnioskodawcy oraz podwykonawców zaangażowanych w realizację Projektu. Kontenery te będą pełniły różne funkcje, tj. biura, zaplecze socjalne, sala konferencyjna, szatnie na ogrodzonym terenie z ograniczeniami dostępu pod kontrolą Wnioskodawcy.
Poza opisanymi kontenerami i ich wyposażeniem, Wnioskodawca nie posiada innych nieruchomości lub sprzętu, które byłyby angażowane w ten Projekt, które są umieszczone na stałe w Polsce.
Wynagrodzenie
Wynagrodzenie zostało określone w Umowie jako kwota ryczałtowa, tj. bez wyraźnego określenia wartości za poszczególne działania związane z realizacją Projektu.
Wynagrodzenie zostało ustalone jako łączna kwota wynagrodzenia z tytułu dostawy (…).
Poza pierwszą płatnością zaliczkową wartości kolejnych kamieni milowych są poddane indeksacji według określonej formuły, która uwzględnia zmiany w kosztach materiałów i robocizny. Ponadto cena jest częściowo wyrażona w PLN, a częściowo w CZK.
Podział wynagrodzenia nie jest równy, ponieważ w początkowej fazie uwzględniono również prace inżynieryjne oraz prace cywilne (związane m.in. z uzyskiwaniem stosownych pozwoleń).
Wynagrodzenie określone w umowie wynosi (…) PLN brutto oraz (…) CZK brutto za cały projekt, w tym:
- wynagrodzenie za (…): (…) PLN brutto oraz (…) CZK brutto,
- wynagrodzenie za (…): (…) PLN brutto oraz (…) CZK brutto.
Etapy realizacji (procedury odbiorowe)
Zgodnie z postanowieniami zawartymi w Umowie:
- W celu dokonywania rozliczeń na podstawie Umowy z tytułu zapłaty Wynagrodzenia Spółka zrealizuje Projekt w etapach realizacji (tzw. kamieniach milowych, dalej: „Etap Realizacji”) określonych w załączniku do Umowy (Harmonogram Rzeczowo-Finansowy).
- Zakończenie danego Etapu Realizacji zostanie potwierdzone protokołem odbioru podpisanym przez przedstawicieli stron Umowy, który uprawniać będzie Wnioskodawcę do wstawienia faktury za dany Etap Realizacji (dalej jako: „Protokół Odbioru”). Faktura będzie wystawiona na kwotę odpowiadającą wartościom poszczególnych Etapów Realizacji określonym w Harmonogramie Rzeczowo-Finansowym. Faktura ta będzie wskazywała wartość robót budowlanych, dostaw i usług wykonanych w ramach danego Etapu Realizacji składających się na wysokość danej faktury.
- Wnioskodawca zakończy dany Etap Realizacji w terminie określonym w Harmonogramie Rzeczowo-Finansowym, a o planowanym zakończeniu Etapu Realizacji, Wnioskodawca powiadomi Klienta w terminie co najmniej (…) dni przed planowanym terminem jego odbioru, załączając propozycję Protokołu Odbioru.
- Klient, w terminie (…) dni roboczych od daty doręczenia mu kompletnej propozycji Protokołu Odbioru, podpisze Protokół Odbioru albo odmówi jego podpisania podając przyczyny tej odmowy i wskazując zalecenia, których wykonanie jest niezbędne w celu zakończenia danego Etapu Realizacji. Jeżeli Klient nie podpisze i nie zwróci projektu Protokołu Odbioru, ani nie zgłosi uwag lub nie odmówi podpisania Protokołu Odbioru w terminie, o którym mowa powyżej, Wnioskodawca ma prawo przedłożyć Klientowi zawiadomienie w formie pisemnej w którym zażąda od Klienta podpisania Protokołu Odbioru wyznaczając mu dodatkowy termin (…) dni roboczych na podpisanie Protokołu Odbioru lub zgłoszenie uwag albo odmówienie jego podpisania. Jeżeli Klient nie podpisze i nie zwróci Protokołu Odbioru lub nie zgłosi uwag albo nie odmówi podpisania Protokołu Odbioru w wyznaczonym dodatkowym terminie, o którym mowa powyżej, uznaje się, że Protokół Odbioru został podpisany przez Klienta w ostatnim dniu dodatkowego wyznaczonego terminu (…) Dni Roboczych.
- Datą podpisania Protokołu Odbioru jest dzień jego podpisania przez Klienta lub data jego uznania za podpisany zgodnie z opisem powyżej.
Podpisany przez Klienta Protokół Odbioru stanowi podstawę do wystawienia faktury przez Wnioskodawcę.
Zaliczka
Umowa przewidywała obowiązek zapłaty przez Klienta zaliczki w wysokości (…)% Wynagrodzenia netto powiększonego o podatek VAT (dalej jako: „Zaliczka”).
Zgodnie z treścią Umowy, tytułem zabezpieczenia zwrotu przez Wnioskodawcę Zaliczki, Wnioskodawca uzyska i doręczy Klientowi nieodwołaną i bezwarunkową, płatną na pierwsze żądanie, bez konieczności akceptacji roszczeń Klienta przez Wnioskodawcę gwarancję bankową lub ubezpieczeniową zwrotu Zaliczki. Gwarancja zwrotu Zaliczki, ma zostać wystawiona na kwotę Zaliczki określoną w umowie i jest ważna od dnia obciążenia rachunku bankowego Klienta kwotą Zaliczki do 30 dnia włącznie od terminu płatności ostatniej faktury wystawionej przez Wnioskodawcę na podstawie umowy zgodnie z Harmonogramem Rzeczowo-Finansowym.
Zgodnie z Umową, w przypadku odstąpienia od Umowy, Wnioskodawca zwróci Zleceniobiorcy nierozliczoną część Zaliczki w terminie (…) dni od dnia odstąpienia od Umowy. Jeżeli Wnioskodawca nie zwróci Zaliczki w powyższym terminie, Klient rozliczy całą pozostałą kwotę Zaliczki z ostatniej faktury Wnioskodawcy lub skorzysta z Gwarancji Zwrotu Zaliczki.
Kwota Zaliczki będzie rozliczana i potrącana proporcjonalnie w wysokości (…)% kwoty netto z każdej kolejnej faktury obejmującej płatność części wynagrodzenia Wnioskodawcy, aż do całkowitego rozliczenia kwoty udzielonej Zaliczki.
Gdyby w ten sposób nie udało się rozliczyć całej kwoty Zaliczki do dnia wystawienia przez Wnioskodawcę ostatniej faktury zgodnie z Umową, Klient rozliczy i potrąci całą pozostałą kwotę nierozliczonej dotąd Zaliczki z tej ostatniej faktury Wnioskodawcy.
Jeżeli kwota Zaliczki pozostała do rozliczenia będzie wyższa niż wartość ostatniej faktury, o której mowa powyżej, Klient uprawniony jest do potrącenia Zaliczki z wcześniejszych płatności na rzecz Wnioskodawcy w wyższych kwotach, aż do całkowitego rozliczenia Zaliczki.
W przypadku odstąpienia od umowy przed rozliczeniem całej kwoty Zaliczki i braku zwrotu przez Wnioskodawcę całej nierozliczonej kwoty Zaliczki, Klient będzie uprawniony do skorzystania z Gwarancji Zwrotu Zaliczki i zapłaty nierozliczonej kwoty Zaliczki.
Kwota Gwarancji Zwrotu Zaliczki będzie każdorazowo zmniejszana o część kwoty Zaliczki, która została przez Zamawiającego rozliczona poprzez potrącenie, pod warunkiem, że Spółka dołączy do faktury obejmującej płatność, z której ma zostać potrącona ta kwota, informację o wysokości kwoty, o jaką ma zostać pomniejszona kwota Gwarancji Zwrotu Zaliczki. Gwarancja Zwrotu Zaliczki wygasa z chwilą, kiedy cała jej kwota zostanie rozliczona lub wypłacona w całości przez Zamawiającego zgodnie z postanowieniami Umowy. Po wygaśnięciu Gwarancji Zwrotu Zaliczki Zamawiający zwróci Wykonawcy dokument Gwarancji Zwrotu Zaliczki.
W uzupełnieniu do wniosku udzielili Państwo odpowiedzi na pytania:
1.Czy Spółka jest zarejestrowana w Polsce jako czynny podatnik podatku VAT, w tym do transakcji wewnątrzwspólnotowych? Jeśli tak, to od kiedy i w związku z jakimi czynnościami?
Odp.: Spółka jest zarejestrowana w Polsce jako czynny podatnik VAT (w tym również do transakcji wewnątrzwspólnotowych). Data rejestracji Spółki do celów VAT w Polsce to: (…) 2014 r. (zgodnie z wykazem podatników VAT - biała lista). Rejestracja Spółki do celów VAT w Polsce była związana z nabywaniem towarów z innych krajów UE w związku z realizacją projektu polegającego na instalacji (…) i powiązanej infrastruktury pomocniczej w (…) w Polsce.
2.Gdzie (w jakim kraju) podejmowane są istotne decyzje dotyczące działalności Spółki na terytorium Polski?
Odp.: Kluczowe decyzje dotyczące działalności Spółki w Polsce podejmowane są wyłącznie w siedzibie Spółki zlokalizowanej w (…), w Republice Czeskiej. Działalność Spółki w Polsce ogranicza się do wykonywania czynności na terenie danej inwestycji. Kierownik takiej budowy z ramienia Spółki może podejmować decyzje operacyjne w kontekście bieżącej działalności związanej z tymi pracami, ale nie podejmuje decyzji strategicznych związanych z całokształtem działalności Spółki (np. zawieranie nowych kontraktów).
3.Czy posiadane na terytorium Polski zasoby osobowe i techniczne pozwalają na samodzielne (bez udziału zasobów osobowych i technicznych innych podmiotów oraz Państwa siedziby) prowadzenie działalności gospodarczej?
Odp.: Każdy projekt realizowany przez Wnioskodawcę na terytorium Polski ma charakter złożony i wymaga zaangażowania wielu funkcji, tj. pracowników oraz podwykonawców. Zakres działań prowadzonych przez Spółkę w Polsce obejmuje prace wykonywane na miejscu, takie jak montaż, nadzór, itp. Spółka nie zatrudnia pracowników w Polsce na stałe, jednak niektórzy pracownicy przebywają na terenie Polski przez dłuższy czas (przekraczający 6 miesięcy). Część prac realizowanych na miejscu jest również powierzana podwykonawcom. Natomiast funkcje związane z zamówieniami (funkcja zakupowa) jest realizowana wyłącznie przez centralę Spółki zlokalizowaną w Republice Czeskiej.
4.Jakie (oprócz posiadanych kontenerów) zasoby techniczne i rzeczowe Spółka posiada na terytorium Polski?
Odp.: Spółka zazwyczaj nabywa usługi wymagające użycia ciężkiego sprzętu (np. koparek) od podwykonawców. Pracownicy Spółki korzystają z drobnych narzędzi ręcznych (w przypadku pracowników fizycznych) oraz sprzętu IT, takiego jak laptopy czy drukarki (w przypadku inżynierów). Niedawno Spółka nabyła namiot magazynowy (ponad (…) m2), który znajduje się na terenie Projektu w Polsce. Namiot ten jest związany z realizacją Projektu dla A. i jego celem jest zapewnienie zadaszonej przestrzeni do obsługi komponentów przed ich montażem lub instalacją.
5.Jakie, do kogo należące i na terytorium jakiego państwa znajdujące się zasoby osobowe oraz rzeczowe (urządzenia/narzędzia) były/będą wykorzystywane na danym etapie przy realizacji umowy na rzecz A.?
Odp.: Realizacja umowy zawartej z A. na realizację Projektu, odbywa się równolegle w różnych obszarach i nie została podzielona na następujące po sobie etapy. Zakres prac wykonywanych przez Spółkę obejmuje z jednej strony działania prowadzone na placu budowy w Polsce, takie jak wznoszenie budynku i montaż instalacji na miejscu. Z drugiej strony, działalność Spółki obejmuje działania projektowe/inżynieryjne/produkcyjne/zakupowe prowadzone w siedzibie Spółki w Czechach. Działania związane z wznoszeniem budynków są zazwyczaj podzlecane (m.in. polskim podmiotom). Instalacja (…) będzie wykonywana przez pracowników Spółki w odniesieniu do (…), jak również przez podwykonawców w odniesieniu do innych zamówionych komponentów technologii. Jak opisano wcześniej, usługi są świadczone na zasadzie „pod klucz”, tj. podwykonawcy korzystają z własnego personelu i sprzętu/narzędzi.
6.Czy Spółka zatrudnia w Polsce pracowników na podstawie umowy o pracę lub na podstawie innych umów? Jeśli tak, to za co ci pracownicy byli odpowiedzialni od momentu zatrudnienia?
Odp.: Spółka nie zatrudnia w Polsce pracowników na podstawie umów o pracę lub innych umów. Wszystkie osoby świadczące pracę na rzecz Spółki są formalnie zatrudnione przez centralę w Czechach, z miejscem pracy w (…). Pracownicy ci są okresowo delegowani do różnych lokalizacji, w tym do Polski, w związku z realizacją poszczególnych projektów. Zakres ich obowiązków uzależniony jest od etapu projektu i związanych z nim potrzeb technicznych i specjalistycznych. W związku z tym poszczególne osoby kierowane są do realizacji projektów, w których w danym momencie wymagana jest ich wiedza i doświadczenie.
7.Czy posiadane przez Państwa na terytorium Polski kontenery mieszkalne i socjalne nabyli Państwo na własną rzecz, czy też podlegają one rozliczeniu w ramach umowy zawartej z A. na kompleksową dostawę (…) wraz z urządzeniami pomocniczymi? Jak wykorzystane zostaną kontenery po zakończeniu realizacji umowy z A.?
Odp.: Kontenery znajdujące się w Polsce zostały nabyte na własny użytek Spółki. W tym zakresie nie została zawarta żadna umowa z A. i kontenery nie są objęte zakresem dostawy dla A. Spółka może samodzielnie zdecydować o przeznaczeniu tych kontenerów po zakończeniu Projektu, tzn. mogą one zostać sprzedane lub przetransportowane w inne miejsce (na potrzeby innego projektu Spółki, niezależnie od tego, czy w Polsce, czy za granicą), jeżeli takie działanie będzie uzasadnione jako efektywne i opłacalne.
8.Czy z tytułu posadowienia kontenerów na terenie (…) Klienta są Państwo zobligowani do uiszczenia wynagrodzenia? Jak wyglądają rozliczenia między kontrahentami w tym zakresie?
Odp.: Spółka nie jest zobowiązana do ponoszenia jakichkolwiek opłat z tytułu posadowienia kontenerów na gruncie należącym do A., tj. posadowienie jest dozwolone nieodpłatnie na czas trwania Projektu. Spółka jest jednak zobowiązana do przywrócenia terenu do stanu pierwotnego (usunięcia kontenerów) po zakończeniu Projektu. Ponadto Spółka ponosi koszty zużytych mediów (takich jak woda, energia elektryczna), które są dostarczane do kontenerów.
9.Jakie dokładnie świadczenia wykonuje podwykonawca na Państwa rzecz, na czym polegają i z czym należy je utożsamiać? Do czego zobowiązane są strony w związku z zawartą umową?
Odp.: Podwykonawcy wykonują na rzecz Spółki szereg prac budowlanych i instalacyjnych związanych z realizacją projektów w Polsce. Spółka jest odpowiedzialna za całościową koordynację prac na placu budowy, natomiast każdy z podwykonawców samodzielnie realizuje powierzony mu zakres i zarządza własnymi zasobami. Obowiązki stron wynikają z zawartych umów i obejmują wykonanie określonych prac po stronie podwykonawcy oraz nadzór organizacyjny po stronie Spółki.
10.Jakie inne świadczenia, usługi, towary są nabywane przez Spółkę na terytorium Polski w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą?
Odp.: W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą na terytorium Polski Spółka nabywa usługi architektoniczne i montażowe związane z realizacją projektów, a także część prac instalacyjnych, takich jak montaż instalacji rurowych, izolacje czy instalacje elektryczne.
11.Czy nabywane na terytorium Polski usługi, towary wykorzystywane są na potrzeby działalności gospodarczej Spółki w Polsce?
Odp.: Wnioskodawca potwierdza, że nabywane w Polsce towary i usługi są wykorzystywane do działalności gospodarczej prowadzonej przez Spółkę na terytorium Polski.
12.Czy po realizacji umowy zawartej z A. na terytorium Polski Spółka na terenie kraju będzie posiadała jakieś zasoby osobowe/rzeczowe/techniczne?
Odp.: Po realizacji umowy zawartej z A. (zakończeniu Projektu) Spółka nie będzie posiadała na terytorium Polski zasobów osobowych, rzeczowych ani technicznych związanych z realizacją Projektu. Kontenery zostaną sprzedane lub przeniesione do innego miejsca. Personel Spółki zaangażowany w Projekt powróci do siedziby głównej w Czechach lub zostanie przekierowany do realizacji innych zleceń (zarówno w Polsce, jak i za granicą). Jednakże w ramach odrębnej, długoterminowej umowy serwisowej planowane są krótkoterminowe wizyty serwisowe wykonywane przez pracowników działu serwisowego siedziby głównej Spółki, obejmujące okresowe inspekcje i prace konserwacyjne. Czas trwania poszczególnych inspekcji serwisowych będzie wynosił zaledwie kilka tygodni w roku.
13.Czy Państwa Spółka posiadała/będzie posiadała bezpośrednią kontrolę nad zasobami osobowymi/technicznymi/rzeczowymi podwykonawcy? Na czym ta kontrola polegała i w jaki sposób była realizowana?
Odp.: Spółka nie posiada bezpośredniej kontroli nad zasobami osobowymi, technicznymi ani rzeczowymi podwykonawców. Podwykonawcy są angażowani na zasadzie realizacji projektu „pod klucz”, co oznacza, że odpowiadają za wykonanie określonego zakresu prac oraz za dobór i zarządzanie własnymi zasobami niezbędnymi do ich realizacji. Spółka nie ingeruje w sposób wykorzystania zasobów przez podwykonawców, natomiast zapewnia ogólną koordynację prac na terenie budowy jako wykonawca generalny. Dla uproszczenia i zwiększenia efektywności działań, niektórzy podwykonawcy uzyskali zgodę na korzystanie z kontenerów należących do Spółki. Ponadto Spółka odpowiada za realizację obowiązkowych działań w zakresie BHP na placu budowy.
14.Czy Państwa Spółka miała/będzie miała wpływ jaka część zasobów osobowych/technicznych/rzeczowych podwykonawcy była wykorzystana do wykonania danej czynności/zadania?
Odp.: Spółka nie wpływa na to, w jakim zakresie podwykonawcy wykorzystują własne zasoby do realizacji powierzonych zadań. Nadzór Spółki ogranicza się do monitorowania postępu prac i weryfikacji jakości wykonania, aby zapewnić zgodność z harmonogramem oraz wymaganiami projektu.
15.Czy zamierzają Państwo zawierać umowy z innymi kontrahentami na terytorium Polski? Kto będzie zawierał umowy z kontrahentami w imieniu Państwa Spółki w zakresie prowadzonej w Polsce działalności?
Odp.: Spółka zawarła już umowy z innymi partnerami biznesowymi w Polsce (ponieważ prowadzi działalność na terytorium Polski od wielu lat). Spółka zamierza również zawierać takie umowy w przyszłości. Umowy z polskimi kontrahentami dotyczące projektów w Polsce są negocjowane i zawierane wyłącznie przez pracowników, którzy znajdują się w siedzibie głównej w Czechach (nie w Polsce).
16.W jaki sposób Państwa Spółka pozyskuje klientów, w tym klientów z terytorium Polski? Jakie, do kogo należące i na terytorium jakiego państwa znajdujące się zasoby osobowe oraz techniczne (ludzie/urządzenia/narzędzia) są w tym procesie wykorzystywane?
Odp.: Zespół sprzedażowy Spółki mieści się w jej siedzibie w (…), w Czechach. Spółka działa w oparciu o model projektowy, w którym możliwości biznesowe są identyfikowane poprzez przetargi publiczne, zapytania ofertowe lub bezpośredni kontakt z inwestorami planującymi budowę nowego zakładu lub modernizację istniejącego, w którym można zastosować rozwiązania technologiczne Spółki. Proces negocjacji kontraktu trwa co najmniej kilka miesięcy i wymaga zaangażowania wielu specjalistów. Zespół sprzedażowy zazwyczaj zajmuje się wieloma ofertami jednocześnie w różnych krajach, ponieważ liczba potencjalnych projektów na jednym terytorium w danym czasie jest ograniczona.
Ponadto w uzupełnieniu wskazali Państwo, że z perspektywy Spółki, istotne znaczenie dla oceny sytuacji (posiadania przez Spółkę stałego miejsca działalności gospodarczej w Polsce) w świetle przepisów o podatku od towarów i usług mają następujące okoliczności:
- długoterminowe ulokowanie aktywów w Polsce (nabycie i umiejscowienie kontenerów w Polsce na okres około (…) lat),
- największy zakres dostawy, obejmujący również pełną budowę (…);
- długoterminowa obecność pracowników Spółki w związku z projektem (około (…) lat).
Pytanie (oznaczone we wniosku nr 1, ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)
Czy opisana przez Spółkę działalność w Polsce związana z realizacją Projektu prowadzi do powstania stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, a w konsekwencji miejscem świadczenia usług nabywanych od polskich podmiotów dla których stosuje się regułę zawartą w art. 28b ustawy o VAT, będzie terytorium Polski stosownie do art. 28b ust. 2 ustawy o VAT?
Państwa stanowisko w sprawie (do pytania oznaczonego we wniosku nr 1, ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)
Zdaniem Wnioskodawcy prowadzona przez Spółkę działalność w Polsce związana z realizacją Projektu prowadzi do powstania stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, a w konsekwencji miejscem świadczenia usług nabywanych od polskich podatników dla których stosuje się regułę zawartą w art. 28b ustawy o VAT, będzie terytorium Polski stosownie do art. 28b ust. 2 ustawy o VAT. Oznacza to, w konsekwencji, że miejscem opodatkowania takich usług nie będzie terytorium Czech (tj. siedziby Spółki), lecz terytorium Polski (miejsce stałego prowadzenia działalności gospodarczej).
Zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.
Zgodnie z art. 28b ust. 2 ustawy o VAT, w przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.
Zgodnie z art. 28b ust. 3 ustawy o VAT, w przypadku gdy podatnik będący usługobiorcą nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, o którym mowa w ust. 2, miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym posiada on stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.
Ustawa VAT oraz przepisy wykonawcze do tej ustawy nie definiują pojęcia „stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej”.
Termin ten został jednak zdefiniowany w Rozporządzeniu wykonawczym UE, którego przepisy stosuje się bezpośrednio we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej (nie wymagają implementacji do prawa krajowego).
Zgodnie z art. 11 ust. 1 Rozporządzenia Wykonawczego, na użytek stosowania art. 44 Dyrektywy VAT pod pojęciem „stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej” należy rozumieć dowolne miejsce - inne niż miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika, (...) które charakteryzuje się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, by umożliwić mu odbiór i wykorzystywanie usług świadczonych do własnych potrzeb tego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.
Definicja stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej zawarta w Rozporządzeniu Wykonawczym stanowi, w istocie, odzwierciedlenie ugruntowanego stanowiska prezentowanego w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE), co wyraźnie zostało podkreślone w pkt 14 preambuły do Rozporządzenia Wykonawczego, zgodnie z którym wyjaśnienie pojęcia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej powinno uwzględniać orzecznictwo TSUE. Ponadto, dla stosowania w praktyce pojęć zdefiniowanych w Rozporządzeniu Wykonawczym UE wskazane jest stosowanie możliwie jak najbardziej precyzyjnych i obiektywnych kryteriów.
Nie ulega zatem wątpliwości, że dla zdefiniowania pojęcia „stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej” niezbędne jest odwołanie się do dorobku orzeczniczego TSUE, który wielokrotnie orzekał w tej kwestii. W szczególności należy wskazać na wyroki z dnia: 4 lipca 1985 r. w sprawie Gunter Berkholz przeciwko Finanzamt Hamburg-Mitte-AItstadt (C-168/84); 2 maja 1996 w sprawie Faaborg- Gelting Linien A/S przeciwko Finanzamt Flensburg (C-231/94); 7 maja 1998 r. w sprawie Lease Plan Luxembourg SA przeciwko Belgii (C-390/96); 17 lipca 1997 r. w sprawie ARO Lease BV przeciwko Inspecteur van de Belastingdienst Grotę Ondernemingen Amsterdam (C-190/95); 12 maja 2005 r. w sprawie RAL (Channel Islands) Ltd i in. przeciwko Commissioners of Customs Excise (C-452/03); 28 czerwca 2007 r. w sprawie Planzer Luxembourg przeciwko Bundeszentralamt für Steuern (C-73/06); 16 października 2014 r. w sprawie Welmory sp. z o.o. przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Gdańsku (C-605/12), czy z dnia 3 czerwca 2021 r. w sprawie Titanium Ltd przeciwko Finanzamt Osterreich (C- 931/19).
Zgodnie ze wskazówkami TSUE zawartymi w wyroku z dnia 4 lipca 1985 r. w sprawie Gunter Berkholz przeciwko Finanzamt Hamburg-Mitte-AItstadt (168/84), aby miejsce, w którym podatnik wykonuje działalność gospodarczą można było uznać za stałe miejsce prowadzenia działalności, muszą być łącznie spełnione następujące przesłanki: (i) miejsce to musi się charakteryzować pewną minimalną skalą działalności oraz (ii) muszą być w nim stale obecne zasoby ludzkie oraz techniczne konieczne do wykonywania działalności.
Podobnie orzekł TSUE w wyroku z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie Planzer Luxembourg przeciwko Bundeszentralamt fur Steuern, sygn. (C-73/06) TSUE wskazał, iż: „zgodnie z utrwaloną linią orzecznictwa w dziedzinie podatku VAT pojęcie stałego przedsiębiorstwa wymaga minimalnej trwałości poprzez zgromadzenie stałych zasobów ludzkich i technicznych, koniecznych dla świadczenia określonych usług. (...) Owa minimalna trwałość oznacza zatem wystarczający stopień trwałości oraz strukturę, która z punktu widzenia zasobów ludzkich i technicznych jest w stanie umożliwić świadczenie danych usług w sposób niezależny”.
Kolejnym przykładem jest także wyrok z dnia 16 października 2014 r. w sprawie Welmory sp. z o.o. przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Gdańsku (C-605/12), gdzie TSUE wskazał, że: „(...) podatnik mający siedzibę działalności gospodarczej w jednym państwie członkowskim, który korzysta z usług świadczonych przez drugiego podatnika mającego siedzibę w innym państwie członkowskim, powinien być uważany za posiadającego w tym innym państwie członkowskim „stałe miejsce prowadzenia działalności” w rozumieniu art. 44 dyrektywy VAT, w celu określenia miejsca opodatkowania tych usług, jeżeli to stałe miejsce charakteryzuje się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, by umożliwić mu odbiór usług i wykorzystywanie ich do celów jego działalności gospodarczej, czego zbadanie należy do sądu odsyłającego (...)”.
Uwzględniając regulacje zawarte w Rozporządzeniu Wykonawczym, a także tezy prezentowane w przytoczonym powyżej orzecznictwie TSUE, stwierdzić należy, że podatnik posiada stałe miejsce prowadzenia działalności, gdy spełnione zostaną następujące warunki:
- miejsce działalności charakteryzuje się odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego oraz technicznego, aby umożliwić odbiór nabywanych usług i wykorzystanie ich dla potrzeb tego miejsca prowadzenia działalności lub świadczenie usług (prowadzenie działalności gospodarczej) z tego miejsca;
- miejsce charakteryzuje się określonym poziomem stałości, czyli podatnik ma zamiar prowadzenia działalności w tym miejscu w dłuższym okresie;
- działalność prowadzona w tym miejscu jest działalnością niezależną w stosunku do działalności głównej (miejsce charakteryzuje niezależność decyzyjna).
W orzecznictwie TSUE podnosi się, że powyższe kryteria muszą zostać spełnione łącznie. W przypadku, gdy którekolwiek z nich nie zostanie spełnione, nie będzie można uznać, iż powstało stałe miejsce prowadzenia działalności.
Stanowisko takie znajduje potwierdzenie w interpretacjach organów podatkowych i sądów, przykładowo potwierdził je Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 15 czerwca 2015 r. sygn. IPPP3/4512-392/15-3/JF, uznając następujące stanowisko za prawidłowe: „Jednocześnie, należy podkreślić konieczność łącznego spełnienia przesłanek istnienia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie stałości, niezależności oraz obecności w Polsce odpowiedniego zaplecza technicznego i ludzkiego. W związku z tym, jeśli wszystkie wymienione powyżej przesłanki nie zostaną spełnione łącznie, nie dojdzie do powstania stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Teza ta znajduje swoje odzwierciedlenie w orzecznictwie sądów administracyjnych, w tym w wyroku z dnia 5 czerwca 2013 r. o sygn. akt III SA/Wa 3334/12, w którym Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie stwierdził, że: „Skoro zatem co najmniej dwóch wymienionych elementów konstrukcyjnych pojęcia stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w niniejszej sprawie zabrakło, to stanowisko Spółki, iż w opisanych okolicznościach nie będzie ona posiadać w Polsce takiego, stałego miejsca, było prawidłowe”.
Z kolei w wyroku z dnia 17 lipca 1997 r. w sprawie ARO Lease BV przeciwko Inspecteur van de Belastingdienst Grotę Ondernemingen Amsterdam (C-190/95), w którym TSUE stwierdził, iż przedsiębiorstwo, które nie posiada w państwie członkowskim ani własnego personelu, ani struktury organizacyjnej, która cechuje się wystarczającym stopniem trwałości, aby zapewnić ramy, w których mogłyby być zawierane umowy i podejmowane decyzje w zakresie zarządzania, nie może być uznane za posiadające stałe miejsce prowadzenia działalności w tym państwie.
Zgodnie natomiast z opinią Rzecznika Generalnego Juliane Kokott z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie Dong Yang Electronics Sp. z o.o. przeciwko Dyrektorowi Izby Administracji Skarbowej we Wrocławiu (C-547/18) sam fakt, że spółka z państwa trzeciego posiada spółkę zależną w państwie członkowskim, nie oznacza, że ta spółka zależna jest stałym miejscem prowadzenia działalności gospodarczej w tym państwie członkowskim: „przeciwko przyjęciu, że infrastruktura jednego podatnika (tj. jego siedziba) może jednocześnie stanowić stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej innego podatnika, przemawia również brzmienie art. 44 dyrektywy VAT w związku z art. 11 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego. W związku z tym argumentuje się również, że formalnie odrębna osoba prawna - np. spółka zależna -„nie może być jednocześnie stałym miejscem prowadzenia działalności gospodarczej innej osoby prawnej.” Dodatkowo jak wskazuje w dalszym ciągu Rzecznik Generalny w cytowanej opinii: „Inny wniosek byłby jednak możliwy, gdyby struktura umowna ukształtowana przez usługobiorcę naruszała zakaz stosowania praktyk stanowiących nadużycie. Zbadanie tego zagadnienia jest obowiązkiem sądu odsyłającego. W niniejszej sprawie jednakże żadne okoliczności z przedstawionego Trybunałowi stanu faktycznego na to nie wskazują.”
Opinia Rzecznika Generalnego wskazuje również w jaki sposób dostawca usług może weryfikować czy doszło do takiego nadużycia, które pozwalałoby na uznanie, że jedną spółkę należałoby uznać za stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej innej spółki: „(...) podatnik może być zobowiązany do zachowania należytej staranności przy ustalaniu właściwego miejsca wykonania świadczenia. Nie obejmuje to jednak badania i analizy niedostępnych dla niego stosunków umownych między jego kontrahentem a spółkami zależnymi tego kontrahenta.” Ponadto Rzecznik Generalny w cytowanej opinii wskazuje również, że: „Jeden z kontrahentów może zatem w zupełności polegać na pisemnym zapewnieniu drugiego kontrahenta, że ten nie posiada w kraju (w tym wypadku w Polsce) stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, o ile brak jest okoliczności wskazujących na coś przeciwnego.”
Powyższe wskazuje, że z brzmienia art. 44 dyrektywy VAT w związku z art. 11 ust. 1 Rozporządzenia Wykonawczego, że infrastruktura jednego podatnika (tj. jego siedziba) nie może jednocześnie stanowić stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej innego podatnika chyba, że przyjęta struktura umowna ukształtowana przez usługobiorcę narusza zakaz stosowania praktyk stanowiących nadużycie.
W takim przypadku podatnik jest zobowiązany do zachowania należytej staranności przy ustalaniu właściwego miejsca wykonania świadczenia usług, nie może ona jednak obejmować niedostępnych dla niego danych. Ponadto, co podkreślił Rzecznik generalny dostawca usług może polegać na pisemnym zaświadczeniu kontrahenta o braku stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce chyba, że ze znanych mu okoliczności wynika coś odmiennego.
Dodatkowo, w wyroku z dnia 3 czerwca 2021 r. w sprawie Titanium Ltd przeciwko Finanzamt Ősterreich (C-931/19) TSUE orzekł, że nieruchomość, która nie ma żadnych zasobów ludzkich umożliwiających samodzielne działalnie w sposób oczywisty nie spełnia kryteriów uznania za stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu regulacji unijnych. Wobec powyższego, wynajmowana w państwie członkowskim nieruchomość nie stanowi FE w sytuacji, gdy właściciel tej nieruchomości nie posiada własnego personelu do świadczenia usług związanych z najmem.
Przekładając wymienione wyżej przesłanki stałego miejsca prowadzenia działalności na grunt przedstawionego opisu sprawy oraz biorąc pod uwagę definicję stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej zawartą w Rozporządzeniu Wykonawczym UE, jak również przytoczone powyżej tezy orzeczeń TSUE, Spółka stoi na stanowisku, iż posiada ona w Polsce stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.
Zdaniem Wnioskodawcy, spełnione zostały łącznie wskazane powyżej warunki zaistnienia stałego miejsca prowadzenia działalności, w rozumieniu Rozporządzenia Wykonawczego i orzecznictwa TSUE - w szczególności w ocenie Spółki jej działalność związana z realizacją Projektu na rzec Klienta powoduje powstanie dla niej stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce.
(a) Posiadanie odpowiedniej struktury w zakresie zaplecza personalnego
Spółka jest zdania, że działania podejmowane dla realizacji Projektu w Polsce, mogą być postrzegane jako wystarczające, aby uznać, że wykonuje ona działalność gospodarczą na terenie Polski.
Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym:
- W ramach realizacji projektu, Wnioskodawca deleguje oraz będzie delegował własnych pracowników do prac w Polsce.
- Oddelegowani pracownicy pełnią różne role, począwszy od monterów, a skończywszy na koordynatorach pełniących nadzór nad budową.
- Wnioskodawca angażuje również podwykonawców do prac realizowanych w Polsce. Zasadniczo są to podwykonawcy z Polski lub z Czech (mogą być to jednak również podwykonawcy z innych krajów). Wnioskodawca nie posiada bezpośredniej kontroli nad podwykonawcami oraz zatrudnianymi przez nich pracownikami (w tym ich godzinami pracy).
Biorąc pod uwagę powyższe w analizowanym opisie sprawy, została spełniona przesłanka dysponowania odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego przez Wnioskodawcę.
(b) Posiadanie odpowiedniej struktury w zakresie zaplecza technicznego
Wnioskodawca posiada w Polsce infrastrukturę konieczną do prowadzenia działalności na terytorium Polski.
Wnioskodawca nabył w Polsce kontenery. Celem nabycia tych kontenerów jest zmniejszenie kosztów związanych z potencjalnym długoterminowym wynajmem (realizacja Projektu zaplanowana jest na długi okres od (…) do (…) lat). Kontenery będą wykorzystywane przez pracowników Wnioskodawcy oraz podwykonawców zaangażowanych w realizację Projektu. Kontenery te będą pełniły różne funkcje, tj. biura, zaplecze socjalne, sala konferencyjna, szatnie na ogrodzonym terenie z ograniczeniami dostępu pod kontrolą Wnioskodawcy.
Spółka nabyła również namiot magazynowy (ponad (…) m2), który znajduje się na terenie Projektu w Polsce. Namiot ten jest związany z realizacją Projektu i jego celem jest zapewnienie zadaszonej przestrzeni do obsługi komponentów przed ich montażem lub instalacją.
Wobec powyższego w opinii Wnioskodawcy istnieją podstawy do uznania, że Spółka posiada na terytorium kraju odpowiednią strukturę w zakresie zaplecza technicznego (lokalowego) konieczną dla powstania stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce, tj. pozwalającą na wykonywanie w sposób niezależny i samodzielny czynności będących przedmiotem działalności Spółki oraz umożliwiającą jej odbiór nabywanych usług i wykorzystanie ich dla potrzeb tego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.
(c) Niezależność decyzyjna
Jak wskazuje orzecznictwo TSUE, szczególnie wyrok z dnia 17 lipca 1997 r. w sprawie ARO Lease BV przeciwko Inspecteur van de Belastingdienst Grotę Ondernemingen Amsterdam (C-190/95), niezależność decyzyjną w odniesieniu do stałego miejsca prowadzenia działalności należy rozumieć, jako możliwość zawierania umów i podejmowania decyzji zarządczych.
Spółka posiada wyłączną możliwość zawierania umów oraz podejmowania decyzji zarządczych w związku usługami realizowanymi na rzecz Klienta.
W konsekwencji, w analizowanym przypadku, zdaniem Wnioskodawcy została spełniona przesłanka prowadzenia działalności w Polsce w sposób niezależny.
(d) Stałość
Kolejnym argumentem przemawiającym za tym, że Spółka posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej jest stały charakter działalności Spółki w Polsce.
Harmonogram realizacji opisanego Projektu jest długoterminowy (zaplanowany około (…) lat) - planowane zakończenie/przekazanie drugiego bloku to połowa (…) roku.
W konsekwencji, mając na uwadze, że czas realizacji opisywanego Projektu, należy uznać, że spełniony został warunek „stałości” miejsca prowadzenia działalności gospodarczej Wnioskodawcy w Polsce.
Podsumowując, w ocenie Wnioskodawcy, Spółka na terytorium Polski posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, w związku z realizowanym Projektem. Zdaniem Wnioskodawcy, wszelkie przesłanki w tym zakresie zostały spełnione.
Powyższe oznacza, że dla usług (o których mowa w art. 28b ustawy o VAT) świadczonych dla stałego miejsca prowadzenia działalności Wnioskodawcy w Polsce przez polskich podatników, zastosowanie znajdzie reguła, o której mowa w art. 28b ust. 2 ustawy o VAT, tj. miejscem świadczenia tych usług będzie terytorium kraju (Polska), a nie terytorium siedziby Spółki (tj. Czechy).
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:
1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2) eksport towarów;
3) import towarów na terytorium kraju;
4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Z powołanego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wymienione czynności, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia jest terytorium kraju.
W myśl definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o terytorium kraju - rozumie się przez to terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.
Na podstawie art. 2 pkt 22 ustawy:
Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
Kwestie dotyczące miejsca świadczenia przy świadczeniu usług uregulowane zostały w rozdziale 3 działu V ustawy.
Stosownie do art. 28a ustawy:
Na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:
1)ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:
a)podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
b)osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
2)podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.
Wskazany powyżej art. 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.
Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy:
Miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.
Natomiast jak stanowi art. 28b ust. 2 ustawy:
W przypadku, gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.
Z niniejszych przepisów ustawy wynika zatem, że co do zasady, usługa świadczona na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy inna niż wskazana w art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n ustawy podlega opodatkowaniu w miejscu siedziby działalności gospodarczej usługobiorcy, chyba że jest świadczona dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługobiorcy, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, wówczas miejscem świadczenia tej usługi jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, dla którego ta usługa jest świadczona.
Powyższy przepis jest odzwierciedleniem art. 44 Dyrektywy 112, zgodnie z którym:
Miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika działającego w takim charakterze jest miejsce, w którym podatnik ten posiada siedzibę swojej działalności gospodarczej. Jeżeli jednak usługi te są świadczone na rzecz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika znajdującego się w miejscu innym niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. W przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą ma stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.
Z powyższych przepisów wynika, że co do zasady miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika prowadzącego działalność gospodarczą jest miejsce, w którym podatnik ten posiada swoją siedzibę. Odstępstwem od tej ogólnej zasady jest opodatkowanie świadczonej temu nabywcy usługi z uwzględnieniem jego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w innym kraju niż jego siedziba.
A zatem bardzo istotne jest dla prawidłowego ustalenia miejsca świadczenia danej usługi przez usługodawcę zbadanie kwestii czy usługobiorca danej usługi posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, i czy nabyta usługa jest wykorzystywana dla celów prowadzenia działalności gospodarczej przez to miejsce.
Z treści wniosku wynika, że Spółka posiada siedzibę działalności gospodarczej w Czechach, a jej głównym przedmiotem działalności jest produkcja (…), które dostarcza odbiorcom na całym świecie. Główny zakład produkcyjny Spółki znajduje się w (…) w Czechach, Spółka posiada także biura regionalne w (…), (…) i (…). Spółka jest również zarejestrowana jako czynny podatnik podatku VAT w Polsce (od (…) r.). Rejestracja Spółki do celów VAT w Polsce była związana z nabywaniem towarów z innych krajów UE. Na terytorium Polski Spółka realizuje umowę podpisaną z A., dotyczącą projektowania, budowy oraz dostawy „pod klucz” (…) wraz z infrastrukturą. Działania w Polsce, wynikające z podpisanej umowy, rozpoczęły się wkrótce po jej podpisaniu w dniu (…) r., mimo że produkcja (…) i jej dostawa nastąpi w późniejszym okresie. (…) mają być dostarczone w serii, pierwszy (…) w (…) r., a drugi (…) w (…) r., natomiast harmonogram projektu obejmuje około (…) lat, planowane przekazanie drugiego bloku nastąpi w połowie (…) r.
Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia czy Spółka posiada na terytorium Polski stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej dla celów VAT, a w konsekwencji miejscem świadczenia usług nabywanych od polskich podmiotów, dla których stosuje się regułę zawartą w art. 28b ustawy o VAT, będzie terytorium Polski.
Odnosząc się do przedmiotowej kwestii należy wskazać, że dla ujednolicenia stosowanych zasad dotyczących miejsca opodatkowania transakcji podlegających opodatkowaniu definicja „stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej” została zawarta w rozporządzeniu 282/2011.
Z części wstępnej (preambuły) - punkt (4) wynika, że podstawowym celem niniejszego rozporządzenia 282/2011 jest zapewnienie jednolitego stosowania obecnego systemu VAT, poprzez określenie przepisów wykonawczych do dyrektywy 2006/112/WE, w szczególności w odniesieniu do podatników, dostawy towarów i świadczenia usług oraz miejsca transakcji podlegających opodatkowaniu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w art. 5 ust. 4 Traktatu o Unii Europejskiej niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu. Przyjęcie rozporządzenia, jako wiążącego i mającego bezpośrednie zastosowanie we wszystkich państwach członkowskich, w sposób najpełniejszy zapewnia jednolite stosowanie.
Natomiast w punkcie (14) stwierdzono, że:
Aby zapewnić jednolite stosowanie zasad dotyczących miejsca dokonania transakcji podlegających opodatkowaniu, należy wyjaśnić pojęcia, takie jak: siedziba działalności gospodarczej podatnika, stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, stałe miejsce zamieszkania oraz zwykłe miejsce pobytu. Stosowanie możliwie jak najbardziej precyzyjnych i obiektywnych kryteriów powinno ułatwić stosowanie tych pojęć w praktyce; należy przy tym uwzględniać orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości.
W myśl art. 11 ust. 1 rozporządzenia 282/2011:
Na użytek stosowania art. 44 dyrektywy 2006/112/WE „stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej” oznacza dowolne miejsce - inne niż miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika, o którym mowa w art. 10 niniejszego rozporządzenia - które charakteryzuje się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, by umożliwić mu odbiór i wykorzystywanie usług świadczonych do własnych potrzeb tego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.
Zgodnie z art. 11 ust. 2 rozporządzenia 282/2011:
Na użytek stosowania następujących artykułów stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej oznacza dowolne miejsce - inne niż miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika, o którym mowa w art. 10 niniejszego rozporządzenia - które charakteryzuje się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, by umożliwić mu świadczenie usług, które wykonuje:
a)art. 45 dyrektywy 2006/112/WE;
b)począwszy od 1 stycznia 2013 r. - art. 56 ust. 2 akapit drugi dyrektywy 2006/112/WE;
c)do 31 grudnia 2014 r. - art. 58 dyrektywy 2006/112/WE;
d)art. 192a dyrektywy 2006/112/WE.
Jak stanowi art. 11 ust. 3 rozporządzenia 282/2011:
Fakt posiadania numeru identyfikacyjnego VAT sam w sobie nie jest wystarczający, by uznać, że podatnik posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.
Na podstawie art. 53 ust. 1 rozporządzenia 282/2011:
Na użytek stosowania art. 192a dyrektywy 2006/112/WE stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej podatnika jest brane pod uwagę wyłącznie wtedy, gdy charakteryzuje się ono wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, by umożliwić mu dokonanie dostawy towarów lub świadczenie usług, w których uczestniczy.
Przy wykładni pojęcia „stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej”, odwołując się do orzeczeń TSUE, należy wskazać, że o ww. miejscu można mówić jeżeli występuje odpowiednia struktura w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, niezbędna do prowadzenia działalności gospodarczej oraz istnieje pewna minimalna skala działalności gospodarczej, która pozwala na uznanie, że działalność podatnika w tym miejscu nie jest prowadzona w sposób okresowy, jak również działalność z tego miejsca jest prowadzona w sposób samodzielny w stosunku do działalności siedziby przedsiębiorstwa. Natomiast na temat stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej wielokrotnie wypowiadał się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, np. wyrok z 3 czerwca 2021 r. w sprawie C- 931/19 (Titanium), wyrok z dnia 7 kwietnia 2022 r. w sprawie C‑333/20 (Berlin Chemie A. Menarini SRL), wyrok z dnia 29 czerwca 2023 r. w sprawie C‑232/22 (Cabot Plastics Belgium SA), wyrok z dnia 13 kwietnia 2024 r. w sprawie C‑533/22 (SC Adient Ltd & Co. KG). Podobne tezy zawiera orzecznictwo krajowe np. I FSK 1194/20, I FSK 1679/20, I SA/Gl 521/23.
Z uwagi na definicję stałego miejsca prowadzenia działalności wynikającą z przedmiotowego rozporządzenia 282/2011, jak również utrwalone orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz orzecznictwo polskich sądów administracyjnych w powyższym zakresie, wymienić można kilka przesłanek, których zaistnienie powoduje, że można mówić o „stałym miejscu prowadzenia działalności”. Jak wynika z samej nazwy „stały”, to trwale związany z danym miejscem, nieprzenośny, niezmienny. Powyższe wskazuje, że stałe miejsce prowadzenia działalności charakteryzować się musi pewnym określonym stopniem zaangażowania, które pozwala na uznanie, że działalność prowadzona jest w tym miejscu nie w sposób przemijający, czy też okresowy. Konieczna jest zatem pewna określona minimalna skala działalności, która stanowi zewnętrzną oznakę, że działalność w tym miejscu prowadzona jest stale. Zaangażowanie, o którym mowa powinno również przybrać konkretny wymiar osobowo-rzeczowy, pozwalający na świadczenie usług w sposób niezależny. Innymi słowy, dla uznania, że określone miejsce prowadzenia działalności ma charakter stały, konieczne jest istnienie w tym miejscu infrastruktury technicznej oraz personelu ludzkiego, który samodzielnie może świadczyć określone czynności. Taka osobowo-rzeczowa struktura w stałym miejscu prowadzenia działalności powinna występować w sposób stały, tzn. powtarzalny i nieprzemijający.
Pojęcie stałego miejsca prowadzenia działalności nie sposób również rozpatrywać w oderwaniu od definicji działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Zgodnie z tym przepisem:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Z uwagi na wskazane w powołanym wyżej przepisie kryteria, stwierdzić należy, że podmiot posiada stałe miejsce prowadzenia działalności na terytorium kraju, jeżeli przy wykorzystaniu na jego terytorium infrastruktury oraz personelu, w sposób zorganizowany oraz ciągły, prowadzi działalność, w ramach której dokonuje czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Przyjąć zatem należy, że infrastruktura techniczna i zaangażowanie osobowe musi pozostawać w ścisłym związku z dokonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu. Zatem koniecznym dla uznania za stałe miejsce prowadzenia działalności jest to, aby to miejsce nie tylko wykorzystywało towary i usługi, lecz także samo mogło wykonywać czynności podlegające opodatkowaniu zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy. Przy czym, nie jest konieczne dla uznania działalności podmiotu za stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, aby przy wykorzystaniu wystarczających środków sam podmiot świadczył usługi, czy też dokonywał dostaw towarów. Ważne również aby stworzona struktura działalności podmiotu miała możliwość odbioru i korzystania z usług dostarczonych na własne potrzeby.
Jednocześnie do przyjęcia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w danym państwie nie jest konieczne posiadanie własnego zaplecza personalnego i technicznego, podatnikowi musi jednak przysługiwać - na podstawie wymogu wystarczającej stałości miejsca działalności - porównywalna kontrola nad zapleczem personalnym i technicznym innego podmiotu, jak gdyby było ono jego własnym zapleczem.
Na podstawie wymienionych przesłanek można uznać, że jeżeli dany podmiot posiada w danym państwie personel oraz strukturę (w tym infrastrukturę techniczną), cechującą się odpowiednią stałością, to posiada stałe miejsce prowadzenia działalności w tym państwie. Bez znaczenia pozostaje natomiast - co należy podkreślić - czy są to pracownicy zatrudnieni bezpośrednio przez ten podmiot, czy też „własna” infrastruktura. Z przywołanych wyroków TSUE wynika, że także korzystanie z zasobów ludzkich i technicznych innego podmiotu może prowadzić do powstania stałego miejsca prowadzenia działalności w innym kraju.
Należy także wskazać na wyrok C-232/22 z dnia 29 czerwca 2023 r., w którym TSUE orzekł, że: „podatnik będący usługobiorcą, którego siedziba działalności gospodarczej znajduje się poza Unią, nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w państwie członkowskim, w którym ma siedzibę podmiot świadczący dane usługi, pod względem prawnym odrębny od tego usługobiorcy, jeżeli nie posiada on tam odpowiedniej struktury w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, która może stanowić to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, i to nawet wówczas, gdy podatnik świadczący usługi wykonuje na rzecz tego podatnika będącego usługobiorcą, w wykonaniu wyłącznego zobowiązania umownego, usługi w postaci produkcji z materiałów powierzonych oraz szereg świadczeń akcesoryjnych lub uzupełniających, które przyczyniają się do działalności gospodarczej podatnika będącego usługobiorcą w tym państwie członkowskim”.
Warto w tym miejscu przywołać również wyrok z dnia 13 czerwca 2024 r. o sygn. C‑533/22, w którym TSUE orzekł, że: „(...) spółka będąca podatnikiem VAT, mająca siedzibę działalności gospodarczej w jednym państwie członkowskim, która korzysta z usług świadczonych przez spółkę z siedzibą w innym państwie członkowskim, nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w tym ostatnim państwie członkowskim, jeżeli zaplecze personalne i techniczne, którym dysponuje ona w rzeczonym państwie członkowskim, nie jest odrębne od zaplecza, za pomocą którego świadczone są na jej rzecz usługi, lub jeżeli to zaplecze personalne i techniczne zapewnia jedynie wykonywanie czynności przygotowawczych lub pomocniczych (pkt 81)”.
W wyroku z dnia 7 kwietnia 2022 r. w sprawie C‑333/20 Berlin Chemie A. Menarini SRL TSUE stwierdził, że „Artykuł 44 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zmienionej dyrektywą Rady 2008/8/WE z dnia 12 lutego 2008 r., i art. 11 rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że spółka mająca siedzibę w jednym państwie członkowskim nie ma stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w innym państwie członkowskim ze względu na to, iż posiada tam spółkę zależną, która na podstawie umów udostępnia jej zaplecze techniczne i personalne, za pomocą których świadczy ona, na zasadach wyłączności, usługi marketingowe, regulacyjne, reklamowe i reprezentacji, mogące mieć bezpośredni wpływ na wielkość sprzedaży”.
Jak wskazał WSA w wyroku sygn. akt III SA/Wa 2074/20 „ W kwestii ustalania miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika nie można pominąć też regulacji art. 53 ust. 1 i 2 Rozporządzenia, który odnosi się do obowiązku podatkowego podatnika mającego stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium państwa członkowskiego. Przepisy te stanowią, że na użytek stosowania art. 192a dyrektywy 2006/112/WE stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej podatnika uwzględnia się wyłącznie wtedy, gdy charakteryzuje się ono wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, by umożliwić mu dokonanie dostawy towarów lub świadczenie usług, w których uczestniczy (ust. 1). W przypadku gdy podatnik ma stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium państwa członkowskiego, w którym należny jest VAT, uznaje się, że to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej nie uczestniczy w dostawie towarów lub świadczeniu usług w rozumieniu art. 192a lit. b) dyrektywy 2006/112/WE, chyba że zaplecze techniczne i personel tego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej są wykorzystywane przez tego podatnika do celów niezbędnych do realizacji podlegającej opodatkowaniu transakcji dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług w tym państwie członkowskim - przed dostawą towarów lub świadczeniem usług lub w ich trakcie (ust. 2).”
Natomiast orzeczenie NSA z 3 października 2019 r. (I FSK 980/17) porusza kwestię „samowystarczalności” stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej: „To, czy posiadane w danym miejscu siły i środki są odpowiednie, powinno być oceniane każdorazowo w kontekście konkretnych usług. Pamiętać bowiem należy, że owe siły i środki mają być odpowiednie do tego, aby umożliwić albo odbiór i wykorzystanie nabywanych usług, albo świadczenie usług. Innymi słowy, powinno być tak, że to ta właśnie struktura faktycznie konsumuje, zużywa usługi. Jeśli nie jest możliwe, aby dana struktura (z uwagi na swoje zaplecze personalne i techniczne) była w stanie skonsumować nabywane usługi, to należy ją uznać za niebędącą w tym przypadku stałym miejscem prowadzenia działalności. Odpowiednio - stałe miejsce prowadzenia działalności powinno mieć w dyspozycji takie siły i środki, aby było w stanie wyświadczyć usługi, które sprzedaje. Tylko wówczas w odniesieniu do sprzedawanych usług może być ono uznane za stałe miejsce prowadzenia działalności”.
Mając na uwadze orzecznictwo TSUE, powyższe przepisy prawa oraz okoliczności rozpoznawanej sprawy należy stwierdzić, że Wnioskodawca nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Spółka nie zorganizuje bowiem na terytorium kraju w sposób stały odpowiednich zasobów osobowych i technicznych umożliwiających samodzielne prowadzenie działalności gospodarczej. Jak sami wskazaliście Państwo w uzupełnieniu do wniosku umowy z polskimi kontrahentami dotyczące projektów w Polsce są negocjowane i zawierane wyłącznie przez pracowników, którzy znajdują się w siedzibie głównej w Czechach. Również funkcje zakupowe związane z zamówieniami realizowane są przez centralę Spółki, a zespół sprzedażowy mieści się w siedzibie Spółki w (…), w Czechach. Kluczowe decyzje dotyczące działalności Spółki w Polsce podejmowane są wyłącznie w siedzibie Spółki, a działalność Spółki w Polsce ogranicza się do wykonywania czynności na terenie danej inwestycji. Kierownik takiej budowy z ramienia Spółki może podejmować decyzje operacyjne w kontekście bieżącej działalności związanej z tymi pracami, ale nie podejmuje decyzji strategicznych związanych z całokształtem działalności Spółki (np. zawieranie nowych kontraktów). Zakres prac wykonywanych przez Spółkę obejmuje z jednej strony działania prowadzone na placu budowy w Polsce, takie jak wznoszenie budynku i montaż instalacji na miejscu. Z drugiej strony, działalność Spółki obejmuje działania projektowe/inżynieryjne/produkcyjne/ zakupowe prowadzone w siedzibie Spółki w Czechach.
Należy wskazać, że za „stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej” należy uznać każde miejsce inne niż siedziba działalności gospodarczej podatnika, jeżeli łącznie zostaną spełnione warunki: posiadania w tym miejscu zaplecza personalnego i technicznego, ponadto zaplecze to musi posiadać strukturę, która umożliwia odbiór i wykorzystanie nabywanych usług dla własnych potrzeb oraz musi charakteryzować się stałością. W analizowanej sprawie Spółka nie zatrudnia w Polsce pracowników na podstawie umów o pracę lub innych umów. Spółka deleguje oraz będzie delegować własnych pracowników (zatrudnionych w siedzibie Spółki w Czechach) do prac w Polsce. Pracownicy ci pełnią różne role, począwszy od monterów, a skończywszy na koordynatorach pełniących nadzór nad montażem. Niektórzy pracownicy Spółki będą przebywać na terytorium Polski przez dłuższy czas (przekraczający 6 miesięcy). Należy jednak zauważyć, że to Spółka (centrala w Czechach) posiada wyłączą możliwość zawierania umów oraz podejmowania decyzji zarządczych związanych z usługami realizowanymi na rzecz Klienta na terytorium Polski. Ponadto z wniosku wynika, że ok. (…)% prac związanych z Projektem dla A. będzie realizowana poza terytorium Polski. Odnośnie zasobów rzeczowych należy zauważyć, że Spółka nabyła na własny użytek ok. (…) szt. kontenerów mieszkalnych i socjalnych, które ustawiła na terenie (…) Klienta, w miejscu realizacji Projektu. Kontenery te będą pełniły różne funkcje - tj. biura, zaplecza socjalnego, sali konferencyjnej, szatni - i będą wykorzystywane przez pracowników Spółki oraz jej podwykonawców, zaangażowanych w realizację Projektu. Kontenery nie są objęte zakresem umowy z Klientem, a Spółka nabyła je w celu zmniejszenia kosztów związanych z potencjalnym długoterminowym najmem i może samodzielnie decydować o ich przeznaczeniu. Spółka nie jest zobowiązana do uiszczania żadnych opłat za korzystanie z terenu Klienta, na którym posadowione są kontenery (ponosi jedynie koszty zużytych mediów, takich jak woda czy energia elektryczna, które są dostarczane do kontenerów). Teren jest udostępniony przez Klienta nieodpłatnie na czas wykonywania Projektu. Spółka nie posiada na terytorium Polski innych nieruchomości lub sprzętu, które byłyby zaangażowane w realizację Projektu. Po realizacji Projektu kontenery zostaną przez Spółkę sprzedane lub przeniesione do innego miejsca, natomiast pracownicy zaangażowani w Projekt powrócą do siedziby głównej w Czechach lub zostaną przekierowani do realizacji innych zleceń (w Polsce lub poza jej granicami). Nabyte kontenery, które będą pełniły różne funkcje nie mogą tworzyć infrastruktury niezbędnej do tego, by prowadzić tu działalność w sposób ciągły, nawet w oparciu o zakupione kontenery. Kontenery docelowo nie znajdują się przecież pod ściśle sprecyzowanym adresem (jak sami Państwo wskazali po realizacji kontraktu zostaną sprzedane lub przeniesione) nie mogą one równocześnie stanowić siedziby dla działalności Wnioskodawcy, bowiem każdorazowo - nawet w przypadku uzyskania kolejnych zleceń przez Wnioskodawcę - będą one znajdować się w innym, nieskonkretyzowanym miejscu, prawdopodobnie na terenie kolejnego projektu. Tym samym nie sposób uznać, że za pomocą zasobów osobowych i technicznych zlokalizowanych na terytorium Polski Spółka jest w stanie w sposób niezależny i samodzielny prowadzić część działalności gospodarczej na terytorium Polski. Jednocześnie nie sposób uznać, że posiadane przez Spółkę na terytorium Polski zasoby osobowe i techniczne charakteryzują się wystarczająca stałością.
Warunek prowadzenia działalności w sposób niezależny sprawia, że zaplecze składające się na stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej musi być w stanie zawierać umowy w zakresie zwykłego zarządu (bieżącej działalności) tego miejsca jak np. umowy na dostarczanie towaru czy też wykonywanie usług. W analizowanej sprawie Spółka w miejscu siedziby, tj. na terytorium Czech, posiada główny zakład produkcyjny oraz biura regionalne. Także zespół sprzedażowy, który realizuje funkcje zakupowe, zlokalizowany jest w kraju siedziby Spółki. Działalność jaka jest prowadzona na terytorium Polski nie cechuje się samodzielnością i niezależnością w stosunku działalności prowadzonej w kraju siedziby Spółki. Jak już wskazano wcześniej jedynie centrala Spółki posiada możliwość zawierania umów i podejmowania decyzji zarządczych w związku z realizacją Projektu. Aktywność Spółki w Polsce nie ma zatem samodzielnego charakteru w stosunku do działalności prowadzonej w siedzibie Spółki. Zaplecze personalne i techniczne powinno funkcjonować w ramach odpowiedniej struktury, która umożliwia stałemu miejscu prowadzenia działalności gospodarczej odbiór i wykorzystanie nabywanych usług dla własnych potrzeb. Istniejące zaplecze personalne i techniczne musi być w stanie prowadzić działalność gospodarczą. Nie można więc uznać, że Spółka na terytorium Polski, w sposób samodzielny w stosunku do działalności prowadzonej w kraju siedziby, posiadając opisane we wniosku zaplecze personalne i techniczne, prowadzi w sposób stały część działalności gospodarczej.
Należy zauważyć, że dla istnienia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej nie jest konieczne posiadanie własnego zaplecza personalnego oraz technicznego i kryterium to może być spełnione również w przypadku korzystania przez usługobiorcę z personelu i infrastruktury technicznej usługodawcy (w tym przypadku podwykonawcy). Jednak w takim przypadku zaplecze to musi być dostępne dla usługobiorcy jak jego własne tj. usługobiorca musi sprawować nad nim kontrolę porównywalną do tej, jaką sprawuje nad zapleczem własnym. W analizowanej sprawie sytuacja taka nie ma miejsca, gdyż każdy z podwykonawców, zaangażowanych do prac budowlanych i instalacyjnych związanych z realizacją projektów w Polsce, samodzielnie wykonuje powierzony mu zakres prac oraz zarządza własnymi zasobami. Spółka nie posiada więc kontroli nad zasobami osobowymi, technicznymi i rzeczowymi podwykonawców, która byłaby porównywalna do kontroli nad własnymi zasobami. Tym samym nie zostaną spełnione podstawowe warunki prowadzące do powstania stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju.
Do przyjęcia istnienia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej ważne jest również, aby miejsce to charakteryzowało się „wystarczającą stałością”, czyli strukturą o wystarczającej (minimalnie wymaganej dla prowadzenia działalności gospodarczej) trwałości poprzez zorganizowanie zasobów ludzkich i zaplecza technicznego tak, aby miały one możliwości wykorzystania usług dla własnych potrzeb. Zatem, decydujący jest fakt, że struktura funkcjonująca przez określony czas charakteryzuje się wystarczającą stałością, a nie została założona dla potrzeb przemijających. Stałość prowadzonej działalności musi być odnoszona do czynnika czasu, czyli do długości okresu działalności, do jej zamierzonej lub faktycznej powtarzalności i systematyczności. Ponownie wskazać należy, że Spółka nie zatrudnia w Polsce żadnych pracowników, oddelegowuje jedynie pracowników, zatrudnionych na stałe w miejscy siedziby Spółki, tj. w Czechach, do wykonywania określonych prac na czas realizacji Projektu. Także zakupione przez Spółkę kontenery mieszkalne i socjalne, po zakończeniu realizacji Projektu, zostaną sprzedane lub przeniesione przez Spółkę w inne miejsce. Zatem, nie sposób uznać, że Spółka na terytorium Polski posiada zasoby osobowe oraz techniczne niezbędne do prowadzenia działalności, które cechowałyby się kryterium stałości, gdyż obecność na terytorium Polski oddelegowanych pracowników oraz zasobów technicznych będzie miała charakter tymczasowy. W konsekwencji nie można zatem uznać, że działalność gospodarcza prowadzona przez Spółkę w Polsce ma charakter stały, wyrażony w szczególności jako zamiar podatnika co do prowadzenia działalności z tego miejsca w sposób permanentny/długofalowy.
W konsekwencji, oceniając całokształt okoliczności niniejszej sprawy należy stwierdzić, że Spółka nie będzie posiadała w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Brak stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce będzie rodził konsekwencje podatkowe związane z określeniem miejscem świadczenia przy nabywaniu usług od polskich kontrahentów. I tak odnosząc się do wątpliwości dotyczących miejsca świadczenia nabywanych od polskich podmiotów usług, dla których stosuje się regułę zawartą w art. 28b, tj. usług do których nie stosuje się szczególnych zasad ustalania miejsca świadczenia usług na podstawie art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n, należy zauważyć, ze miejscem ich świadczenia, a tym samym opodatkowania, będzie miejsce siedziby Spółki lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Przy tym jak wynika z wniosku Spółka posiada siedzibę działalności gospodarczej w Czechach i jednocześnie - jak ustaliłem - nie posiada w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Zatem, odnosząc się do Państwa wątpliwości w analizowanej sprawie, miejsce opodatkowania usług nabywanych od polskich podmiotów, należy ustalić zgodnie z ogólną zasadą dotyczącą ustalania miejsca świadczenia usług, o której mowa w art. 28b ust. 1 ustawy. Tym samym, ww. usługi nie są opodatkowane w Polsce. Usługi te są opodatkowane w kraju siedziby usługobiorcy tj. w Czechach.
Zatem, oceniając całościowo Państwa stanowisko należało uznać je za nieprawidłowe.
Odnosząc się do przywołanych przez Wnioskodawcę wyroków sądów oraz interpretacji indywidualnej należy zauważyć, że sposób rozumienia pojęcia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej ewoluował w kolejnych orzeczeniach Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz orzeczeniach wojewódzkich sądów administracyjnych i Naczelnego Sądu Administracyjnego. Z analizy aktualnego orzecznictwa TSUE oraz sądów krajowych wynika, że za „stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej” należy uznać każde miejsce inne niż siedziba działalności gospodarczej podatnika, jeżeli łącznie zostaną spełnione warunki: posiadania w tym miejscu zaplecza personalnego i technicznego, ponadto zaplecze to musi posiadać strukturę, która umożliwia odbiór i wykorzystanie nabywanych usług dla własnych potrzeb oraz musi charakteryzować się stałością, co nie zostało spełnione w przedmiotowej sprawie.
Ponadto należy także zauważyć, że interpretacje indywidualne czy też wyroki sądów zapadają na gruncie unikalnego stanu faktycznego, odnoszącego się do różnych zdarzeń gospodarczych, i w zasadzie wyłącznie do niego się ograniczają. Ocena omawianej kwestii, tj. pojęcia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej opiera się na wielu przesłankach podnoszonych wyżej przez organ podatkowy i powinna być dokonywana z punktu widzenia każdego odrębnego stanu faktycznego. Specyfika działalności podmiotów jest na tyle różnorodna, że niekiedy nawet podobne okoliczności faktyczne nie spowodują analogicznych konsekwencji prawnopodatkowych, a tym samym nie mogą być tożsamo traktowane. Zatem z uwagi na różnorodność i odmienność okoliczności faktycznych występujących w każdej z indywidualnych spraw, powołane przez Spółkę orzeczenia sądowe, choć stanowią element argumentacji Wnioskodawcy, to nie mogą stanowić podstawy do rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.
Dodatkowe informacje
Niniejsze rozstrzygnięcie dotyczy podatku od towarów i usług (pytanie oznaczone we wniosku nr 1). Jednocześnie Organ wskazuje, że w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (pytania oznaczone we wniosku nr 2-6) zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Podkreślamy, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
