Interpretacja indywidualna z dnia 27 listopada 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.650.2024.3.PRP
Temat interpretacji
Niepodleganie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług sprzedaży działki będącej we współwłasności małżeńskiej.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
12 sierpnia 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 11 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie niepodlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług sprzedaży działki nr 1 będącej we współwłasności małżeńskiej. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 22 października 2024 r. (wpływ 22 października 2024 r.) oraz pismem z 20 listopada 2024 r. (wpływu 20 listopada 2024 r.)
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego (z uwzględnieniem uzupełnienia wniosku z 22 października 2024 r. oraz z 20 listopada 2024 r.)
Państwo są małżeństwem od 6 czerwca 2009 roku. W tym czasie urodziło się im troje dzieci, dwie dziewczynki i chłopiec.
Od początku małżeństwa (to już 15 lat) Pani mieszkają w domu rodzinnym Pana wraz z jego Rodzicami.
Pan, bowiem pozostał, jako jedyny z dzieci (przy obowiązku spłaty pozostałego rodzeństwa) na gospodarstwie rolnym, przejmując jednocześnie dożywotnią opiekę nad starymi i schorowanymi Rodzicami.
Rodzice Pana utrzymują się z emerytury rolniczej, która wystarcza im na zakup podstawowych lekarstw i zapewnienie niezbędnych potrzeb życiowych. Oboje z Rodziców chorują na cukrzycę typu II, która jest bardzo niebezpieczna w powiązaniu z pozostałymi schorzeniami występującymi u osób w podeszłym wieku. Dodatkowo Mama Wnioskodawcy choruje na ciśnienie śródczaszkowe, jest po przebytej boreliozie, zapaleniu opon mózgowych, jak również po porażeniu mięśnia twarzowego. Towarzyszą jej również narastające problemy z kręgosłupem, a w konsekwencji problemy z poruszaniem się. Wspólne mieszkanie jest jednak trudne dla obu Rodzin.
Z jednej strony seniorzy schorowani i osłabieni psychicznie potrzebują stabilności i codziennego wyciszenia, a młodsi członkowie Rodziny warunków do bezkolizyjnego wychowywania dzieci i swobodnego życia z możliwością m.in. przyjmowania gości, czy organizowania uroczystości rodzinnych bez obawy zakłócania spokoju Rodzicom Pana.
Dodatkowo należy wskazać, iż pierwsze lata wspólnego mieszkania z teściami były wyjątkowo trudne dla Pani zwłaszcza, gdy w tym czasie doszło u niej do kilku poronień, a wszystkie donoszone ciąże były zagrożone, co wymagało szczególnych warunków bytowych.
Niestety wspólne mieszkanie nie mogło tego w pełni zapewnić.
W tym czasie Pani musiała również przerwać rozpoczęte studia magisterskie w ... ze względu na zaistniałą sytuację rodzinną.
W tych okolicznościach Państwo zaplanowali dołożyć wszelkich starań, aby iść na tzw. swoje, a więc wybudować się w pobliżu domu Rodziców, aby mieć jednocześnie możliwość kontynuowania opieki nad Nimi.
I właśnie w 2013 roku nadarzyła się okazja, aby zrealizować marzenia posiadania własnego domu (np. w formie siedliska), własnego gospodarstwa domowego i swobody codziennego funkcjonowania.
W dniu 6 listopada 2013 roku Wnioskodawca wraz z małżonką nabyli na mocy umowy sprzedaży sporządzonej w formie aktu notarialnego w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej niezabudowaną nieruchomość stanowiącą działkę gruntu nr 2 (grunty orne w klasie V), powiększając w ten sposób swoje gospodarstwo rolne.
Należy jednak wskazać, iż ze względu na potrzeby finansowe związane z rozwojem własnej działalności rolniczej rozpoczęcie budowy własnego domu zostało odłożone w czasie.
Wnioskodawca, ani jego małżonka nie prowadzą pozarolniczej działalności gospodarczej – są, bowiem rolnikami. W związku z powyższym przedmiotowa nieruchomość nigdy nie była przez Wnioskodawcę, ani jego małżonkę wykorzystywana dla potrzeb działalności gospodarczej.
Od początku trwania małżeństwa Państwo cały dochód uzyskiwany z prowadzenia gospodarstwa rolnego przeznaczali na jego rozwój i powiększenie, aby móc prowadzić je w dogodnych warunkach i spełniać podstawowe potrzeby życiowe oraz rodzinne Wnioskodawcy.
Dopiero w 2019 roku, gdy dzieci stały się już na tyle duże i coraz bardziej samodzielne, a tym samym potrzebujące większej przestrzeni do nauki oraz rozwijania własnych zainteresowań, a więc lepszych warunków mieszkaniowych Wnioskodawca wraz z małżonką zdecydowali się podjąć pierwsze kroki formalno-prawne w celu budowy własnego domu (poprowadzenia samodzielnego gospodarstwa rodzinnego).
Trzeba, bowiem zaznaczyć, iż starsza córka posiada instrument klawiszowy, dzięki któremu rozwija swoje pasje, a dotychczas mieści się on w sypialni rodziców, gdyż wszystkie dzieci posiadają tylko jeden wspólny pokój na poddaszu. Młodsza córka uczęszcza na lekcje baletu i gimnastyki (konieczne systematyczne ćwiczenia w domu), więc dosyć trudno jest pogodzić rozwój pasji dzieci, a tym samym zapewnić spokój i odpoczynek pozostałym domownikom. Dodatkowo należy wspomnieć, iż Państwo planują również powiększyć swoją Rodzinę w najbliższym czasie.
Aby przyspieszyć realizację swoich planów, a w szczególności, aby zapewnić sobie wystarczające finanse na budowę własnego domu Wnioskodawca uzyskał na przedmiotową nieruchomość stanowiącą działkę nr 2, decyzję o warunkach zabudowy oraz podzielił przedmiotową nieruchomość na mniejsze działki.
Wnioskodawca nie ulepszał przedmiotowej nieruchomości, nie grodził jej, nie zmieniał jej ukształtowania gruntu.
Wnioskodawca nie zamieszczał żadnych ogłoszeń w prasie, Internecie, bądź w innych środków masowego przekazu – jedynie poinformował o zamiarze sprzedaży sąsiadów oraz znajomych.
Celem takiego działania było wybudowanie własnego domu oraz zostawienie pozostałych działek na przyszłe potrzeby dla dzieci, ewentualnie w razie potrzeby spieniężenie na bieżące finansowanie potrzeb rodzinnych.
W 2020 roku (między innymi z powodów pandemicznych – stały pobyt dzieci w domu) Państwo postanowili sprzedaż jedną z tych działek i za uzyskane fundusze rozpocząć przygotowania do budowy własnego domu.
Sprzedaż ta dotyczyła działki gruntu nr 3 niezabudowanej i nieuzbrojonej, stanowiącej grunty orne w klasie V, położonej na terenach powstałych z podziału działki gruntu nr 2 przeznaczonych na cele zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej – budowy na wydzielonej działce gruntu, jednego jednorodzinnego, wolnostojącego budynku mieszkalnego, z poddaszem użytkowym, z możliwością podpiwniczenia, z garażem wbudowanym lub dobudowanym, dla których miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego tracił moc obowiązującą.
W złożonym w dniu 13 października 2021 roku o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej w zakresie podatku od towarów i usług Pan opisał zaistniałą sytuację swojej Rodziny pytając o kwalifikację prawnopodatkową.
Otrzymaną przez Wnioskodawcę interpretacją Indywidualną z dnia 21 grudnia 2021 roku (znak: 0111-KDIB3-1.4012.893.2021.2.ABU, UNP: 1517373), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, iż (w zakresie skutków na płaszczyźnie podatku od towarów i usług), stanowisko podatnika jest prawidłowe, tj. organ interpretacyjny uznał, iż zbycie nieruchomości stanowiącej działkę gruntu nr 3 nie będzie stanowić, czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.
Akceptację stanowiska Wnioskodawcy, iż zbycie nieruchomości stanowiącej działkę gruntu nr 3, nie będzie stanowić, czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług potwierdza również interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 14 marca 2022 roku (znak: 0112-KDIL1-2.4012.18.2022.1.NF, UNP: 1595568) wydana w tym samym stanie faktycznym i prawnym dla żony Pana.
Budowa i posiadanie własnego domu przez Wnioskodawcę, w niedalekiej odległości od domu Rodziców pozwoli bowiem Wnioskodawcy w dalszym ciągu pomagać Rodzicom w zaspokojeniu ich potrzeb oraz zagwarantuje spokój, co także będzie miało pozytywny wpływ na ich obecny stan zdrowia.
Wnioskodawca jest zobowiązany - jak już wskazano wcześniej - do zapewnienia Rodzicom stałej pomocy przy podstawowych czynnościach życiowych, takich jak przygotowywanie posiłków, sprzątanie, dowożenie na rehabilitację, wizyty u lekarzy specjalistów.
Jednocześnie odrębne mieszkanie zwiększy możliwości edukacyjne dzieci poprzez rozwijanie ich pasji, jakimi są śpiew, taniec, nauka gry na instrumentach oraz akrobatyka.
Wnioskodawca wraz z Małżonką rozpoczęli budowę własnego domu rodzinnego, finansując ją ze środków uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości stanowiącej działkę gruntu.
Niestety środki finansowe uzyskane z tytułu zbycia nieruchomości stanowiącej działkę nie pozwoliły na pełne sfinansowanie budowy domu Wnioskodawcy i jego małżonki.
Dotychczas Wnioskodawca postawił budynek w stanie surowym zamkniętym. Wybudowano fundamenty, ściany budynku oraz dach budynku – założona została dachówka przykrywająca dach. Na budowie wykonano również część prac związanych z położeniem instalacji elektrycznej. Koszt dotychczas wykonanych prac budowlanych wyniósł około …. zł.
Niestety, ceny materiałów budowlanych, w szczególności pustaków, styropianu, drewna bardzo mocno wzrosły. Podobnie również ceny usług budowlanomontażowych poszły znacząco w górę.
Wnioskodawca nie przewidział tak znacznego wzrostu cen materiałów budowlanych oraz usług budowlano-montażowych, dlatego też środki dotychczas uzyskane nie wystarczyły na pokrycie wszystkich wydatków związanych z budową własnego domu rodzinnego.
Aktualnie, Wnioskodawca jest na etapie wykonywania kosztownych prac hydraulicznych oraz przygotowania powierzchni do wylania posadzek.
Planowane dalsze inwestycje to wylanie posadzek, położenie tynków, ocieplenie budynku oraz wykonanie elewacji, montaż bramy garażowej oraz drzwi wejściowych, uporządkowanie terenu wokół budynku, albowiem grunt przed domem jest niestabilny i wymaga utwardzenia.
Wnioskodawca planuje, iż przy obecnych cenach materiałów budowlanych oraz cenach usług budowlano-montażowych dalsze koszty przedmiotowej inwestycji przekroczą kwotę … zł.
Dodatkowo, Wnioskodawca będzie musiał jeszcze ponieść koszty wykończenia wnętrz (wygładzania oraz malowanie ścian wewnętrznych), koszty urządzenia łazienek oraz kuchni.
Niestety poniesienie powyższych wydatków wymagać będzie sporego nakładu finansowego, którego Wnioskodawca bez sprzedaży kolejnych nieruchomości nie będzie w stanie ponieść.
Dlatego, w celu sfinansowania dalszych wydatków związanych z budową własnego domu rodzinnego Wnioskodawca zamierza sprzedać kolejne nieruchomości stanowiące działkę nr 1. Aby sprzedać je najkorzystniej Pan wystąpił z wnioskiem do Wójta o wydanie decyzji o warunkach zabudowy.
Działka nr 1 nie była i nie jest przedmiotem dzierżawy, jak również nie była i nie jest przedmiotem innej umowy o podobnym charakterze.
Wnioskodawca nie ulepszał przedmiotowej nieruchomości (tj. nieruchomości nr 1), nie grodził jej, nie zmieniał jej ukształtowania gruntu.
Wnioskodawca nie zamieszczał i nie zamierza zamieszczać żadnych ogłoszeń w prasie, Internecie, bądź innych środków masowego przekazu – jedynie poinformował o zamiarze sprzedaży sąsiadów oraz znajomych. Wnioskodawca nie będzie prowadzić żadnej kampanii reklamowej, mającej na celu zachęcanie do zakupu, nie będzie zamieszczał ogłoszeń w prasie oraz w Internecie.
Wnioskodawca nie występował i nie planuje wystąpienia o uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla działki o nr 1 oraz nie podejmował i nie zamierza podejmować profesjonalnych czynności marketingowych oraz sam nie będzie działać tak jak profesjonalny pośrednik obrotu nieruchomościami.
Celem poprzedniej sprzedaży, jak i planowanej sprzedaży przedmiotowej działki było i jest wyłącznie finansowanie wybudowania własnego domu oraz finansowanie bieżących potrzeb rodzinnych, jak i prowadzonego gospodarstwa rolnego.
Podkreślić również należy, iż Państwo traktują, posiadaną ziemię, jako kapitał zgromadzony na przyszłość, który docelowo będzie mógł zaspokoić najważniejsze bytowe potrzeby całej Rodziny i przyszłych pokoleń.
Dlatego też podjęcie dla Nich decyzji o sprzedaży kolejnych nieruchomości było bardzo trudne, ale niestety konieczne ze względu na ich sytuację życiową.
Trzeba, bowiem po raz kolejny zaznaczyć, iż w związku z prowadzeniem gospodarstwa rolnego i koniecznością jego rozwoju, Wnioskodawca zaciągnął liczne kredyty bankowe, które nadal spłaca.
Ponadto w tym roku Wnioskodawca zmuszony jest dokonać nieplanowanego poprzednio zakupu inwestycyjnego, tj. agregatu do siewu bezpośredniego ze względu na występujące ostatnio, co roku susze utrudniające utrzymanie zasobów wody w ziemi.
Dodatkowo zamiast planowanej budowy magazynu w celu przechowywania słomy koniecznej w prowadzeniu produkcji zwierzęcej, jaką jest trzoda chlewna Wnioskodawca poniósł ostatnio wydatek na zakup silosów do przechowywania zboża. W ten sposób uzyskał miejsce do magazynowania słomy w miejsce wcześniej przechowywanego zboża.
Wnioskodawca musi jeszcze przeznaczyć odpowiednie środki finansowe na budowę wiaty na maszyny rolnicze.
Jak widać Wnioskodawca działa jak troskliwy gospodarz zarówno w stosunku do swojej Rodziny, jak i należycie dba o rozwój źródła jej utrzymania, jakim jest prowadzone przez Niego i Jego małżonkę gospodarstwo rolne.
Ponadto, warto zauważyć, iż po ewentualnym dokonaniu zbycia przedmiotowej działki nie zwiększy się wielkość majątku posiadanego przez Wnioskodawcę i jego małżonkę. Zmieniona zostanie jedynie forma jego posiadania, po to aby zrealizować cel budowy własnego domu mieszkalnego, dalszą spłatę zaciągniętych kredytów bankowych oraz zaspokoić bieżące potrzeby związane z gospodarowaniem Państwa na roli.
Państwo, jako czynni rolnicy są przekonani, że ich plany zarówno zawodowe, jak i rodzinne w sytuacji w jakiej się znaleźli wpisują się w propagowany przez Radę Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej program wspierania rolników i rolnictwa – vide: https://www.gov.pl/web/kowr oraz oczekują wsparcia Państwa również i w tym zakresie.
Ponadto, w uzupełnieniu wskazano, że
1.Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług wyłącznie w zakresie świadczonych czynności upraw rolnych – produkcja zwierzęca (hodowla trzody chlewnej).
2.Wnioskodawca nie posiada statusu rolnika ryczałtowego w myśl przepisów art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (tekst jednolity: Dz. U. z 2024 r., poz. 361 z późniejszymi zmianami).
3.Wnioskodawca nie zawierał oraz nie zamierza zawierać przedwstępnych umów sprzedaży, ani żadnych innych dokumentów, na podstawie których zobowiązał/zobowiąże się sprzedać przedmiotową działkę nr 1.
4.Z działki nr 2, z której została wydzielona przedmiotowa działka nr 1, Wnioskodawca nie dokonywał/nie dokonuje sprzedaży płodów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej.
5.Działka nr 2, z której została wydzielona przedmiotowa działka nr 1, była, jest i będzie uprawiana. Zebrane z niej płody rolne oraz trawa były, są i będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę na własne potrzeby (m.in. jako pasza dla zwierząt gospodarskich).
Pytanie
Czy zbycie przez Wnioskodawcę nieruchomości stanowiącej działkę gruntu nr 1 będzie stanowić transakcję opodatkowaną podatkiem od towarów i usług?
Pana stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, ewentualne zbycie niezabudowanej nieruchomości stanowiącej działkę gruntu nr 1 nie będzie opodatkowane podatkiem od towarów i usług, albowiem będzie to zarząd własnym majątkiem (a konkretniej wyzbywanie się części własnego majątku), który to zarząd nie będzie mieścił się w definicji działalności gospodarczej, o której mowa w przepisach art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług. Powyższe transakcje pozostawać będą, zatem poza systemem podatku od towarów i usług.
Stosownie, bowiem do treści postanowień art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 cytowanej powyżej ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonywaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
W świetle postanowień art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (vide: art. 15 ust. 2 powoływanej ustawy o podatku od towarów i usług).
Artykuł 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług stanowi implementację postanowień przepisu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 roku w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2007 r., Nr 347 str. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców i osób świadczących usługi włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów.
W myśl, zatem przytaczanego orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej Wnioskodawca nie może być uznany za podatnika podatku od wartości dodanej (podatnika podatku od towarów i usług), albowiem zarówno czynności przez Niego wykonywane, (jak i planowane w przyszłości) dotyczą wyłącznie zarządu własnym majątkiem prywatnym i związane są z racjonalnym gospodarowaniem własnymi zasobami ze szczególnym uwzględnieniem wyjątkowo trudnych i nie przewidywalnych wydarzeń losowych.
Ponadto jak już wskazano wcześniej w opisywanym stanie faktycznym, Wnioskodawca nie podejmował i nie będzie podejmował w przyszłości profesjonalnych czynności marketingowych oraz sam nie działał i nie będzie działał tak jak profesjonalni (zawodowi) pośrednicy obrotu nieruchomościami, tj. dokonujący aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112/WE”, o których mowa w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 roku w sprawach połączonych Jarosław Słaby (sygn. akt C-180/10) i Emilian Kuć, Halina Jeziorska-Kuć (sygn. akt C-181/10).
Wnioskodawca nie korzystał i nie zamierza korzystać również z usług profesjonalnego pośrednika obrotu nieruchomościami, ani udzielać żadnych pełnomocnictw w zakresie czynności sprzedaży nieruchomości.
Wnioskodawca uważa, bowiem iż w zaistniałych okolicznościach będzie realizować jedynie przysługujące mu na mocy Konstytucji prawo własności - vide: art. 21 w związku z art. 64 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku (Dz. U. z 1997 r., Nr 78, poz. 483 z późniejszym sprostowaniem i zmianami).
W tym miejscu wskazać należy również, iż powyższe zostało potwierdzone poprzez bogatą linię orzeczniczą polskich sądów administracyjnych.
W powyższej kwestii, vide: chociażby:
-wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 27 czerwca 2024 roku (sygn. akt I SA/Ke 219/24),
-wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 20 marca 2024 roku (sygn. akt I SA/Wr 894/23),
-wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 13 marca 2024 roku (sygn. akt I SA/Łd 40/24),
-wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 6 grudnia 2023 roku (sygn. akt I SA/Bd 451/23),
-wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 lipca 2023 roku (sygn. akt I FSK 427/23),
-wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 marca 2023 roku (sygn. akt I FSK 2068/22),
-wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 grudnia 2022 roku (sygn. akt I FSK 863/19),
-wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 października 2022 roku (sygn. akt I FSK 1635/18),
-wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 18 listopada 2020 roku (sygn. akt I SA/Gl 389/20),
-wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 27 września 2017 roku (sygn. akt I SA/Po 773/17),
-wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 marca 2017 roku (sygn. akt I FSK 1643/15),
-wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 grudnia 2015 roku (sygn. akt I FSK 1455/14),
-wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 listopada 2015 roku (sygn. akt I FSK 1077/14),
-wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 maja 2014 roku (sygn. akt I FSK 811/13),
-wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 września 2015 roku (sygn. akt I FSK 931/14),
-wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 października 2011 roku (sygn. akt I FSK 1536/10),
-wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 listopada 2011 roku (sygn. akt I FSK 1658/11),
-wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 listopada 2011 roku (sygn. akt I FSK 1656/11),
-wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 marca 2015 roku (sygn. akt I FSK 1859/13),
-wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 14 grudnia 2011 roku (sygn. akt I SA/Po 730/11).
Z uzasadnień tych orzeczeń jednoznacznie wynika, że nie można uznać za opodatkowane podatkiem od towarów i usług transakcji, w sytuacji, w której osoba fizyczna dokonuje sprzedaży gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby fizycznej. Sądy jednoznacznie podkreślają, iż fakt pojedynczych, czy niepowiązanych zachowań nie przesądza o aktywności handlowca, zaś zarówno podział nieruchomości, jak i ogłoszenia o sprzedaży mogą odnosić się do zarządu majątkiem prywatnym.
Zdaniem Wnioskodawcy, dopiero działanie takie jak działanie podmiotu profesjonalnego (działanie zawodowego handlowca) przesądza, iż czynność opodatkowana jest podatkiem od towarów i usług, co w przedmiotowej sprawie nie miało i nie będzie miało nigdy miejsca, albowiem Wnioskodawca pierwotnie, ani nie zamierzał (nie planował) pozbywania się części swojego gospodarstwa rolnego w tym w zdecydowanej części ojcowizny, ani nie działał, jako wykwalifikowany sprzedawca (handlowiec).
Powyższe stanowisko potwierdzone zostało również w licznych interpretacjach indywidualnych przepisów prawa podatkowego Ministra Finansów (Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej), spośród których wskazać należy np.:
-interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 17 czerwca 2024 roku (znak: 0112-KDIL1-1.4012.223.2024.2.JKU),
-interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 8 grudnia 2023 roku (znak: 0113-KDIPT1-2.4012.681.2023.2.JS),
-interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 21 grudnia 2021 roku (znak: 0111-KDIB3-1.4012.893.2021.2.ABU),
-interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 grudnia 2017 roku (znak: IPPP1/4512-966/15-4/17/S/KC),
-interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 22 listopada 2017 roku (znak: 0114-KDIP1-3.4012.397.2017.1.ISK),
-interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 2 lutego 2016 roku (znak: ITPP2/4512-1158/15/AJ).
Czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności przez Wnioskodawcę nie mogą, zatem same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej w rozumieniu VAT-u. Jedynie w sytuacji, kiedy podmiot podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami (kupuje, dzieli, ulepsza, modernizuje), angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców czy usługodawców, można mówić o prowadzeniu działalności gospodarczej.
Całokształt okoliczności transakcji opisanych w stanie faktycznym wskazuje, że rzeczona planowana sprzedaż jest wyłącznie przejawem realizacji przysługującego Wnioskodawcy prawa zarządu majątkiem osobistym, a do czynności mieszczących się w ramach tego zarządu przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.
Przedmiotowe transakcje sprzedaży nieruchomości nie mogą, być zatem w żadnym wypadku opodatkowane podatkiem od towarów i usług, albowiem będzie to klasyczny zarząd własnym majątkiem (a konkretniej wyzbywanie się części własnego majątku w drodze de facto zamiany na inną formę nieruchomości), który to zarząd nie będzie mieścił się w definicji działalności gospodarczej, o której mowa w przepisach art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.
Powyższe transakcje pozostawać będą zatem poza systemem podatku od towarów i usług.
Wnioskodawca dysponuje, bowiem swoim osobistym majątkiem jedynie wg zasady dobrego gospodarza, albowiem uzasadnionym i sensownym działaniem każdego jest troska i dążenie do uzyskania jak największych korzyści finansowych z posiadanego przez siebie majątku w sytuacji konieczności pilnego uzyskania środków na bieżące potrzeby czy zapewnienie sobie i sobie najbliższym lepszego życia. Jego działanie, zatem nie miało i nie będzie miało jakichkolwiek znamion właściwych dla osoby handlującej nieruchomościami, albowiem Wnioskodawca nie miał do tego ani przygotowania fachowego, ani zasobów finansowych oraz czasowych – po prostu podejmował i ma nadal zamiar podejmować racjonalne decyzje życiowe.
Analiza przedstawionego stanu faktycznego, treści powołanych przepisów oraz treści powołanego orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zapadłego w sprawach połączonych Jarosław Słaby (sygn. akt C-180/10) i Emilian Kuć, Halina Jeziorska-Kuć (sygn. akt C-181/10) oraz sądów administracyjnych, jak również interpretacji indywidualnych wydawanych przez Ministra Finansów bądź Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej prowadzi do stwierdzenia, iż Wnioskodawca nie zamierzał i nie zamierza w przyszłości prowadzić aktywnych działań porównywalnych z działalnością podmiotu profesjonalnie zajmującego się obrotem nieruchomościami.
W związku z tym należy uznać, iż przyszłościowa sprzedaż opisanych w stanie faktycznym nieruchomości, dochód z których Wnioskodawca przeznaczy na sfinansowanie:
-kontynuowania budowy własnego domu rodzinnego - zlecenie wykonania kosztownych prac hydraulicznych oraz przygotowanie powierzchni dowylania posadzek, wylanie posadzek, położenie tynków, ocieplenie budynku oraz wykonanie elewacji, montaż bramy garażowej oraz drzwi wejściowych,uporządkowanie terenu wokół budynku, albowiem grunt przed domem jest niestabilny i wymaga utwardzenia,
-wykończenia wnętrz - wygładzanie oraz malowanie ścian wewnętrznych, urządzenie łazienek oraz kuchni,
-zaciągniętych kredytów bankowych,
-zakupów inwestycyjnych, tj. m.in. agregatu do siewu bezpośredniego ze względu na występujące ostatnio, co roku susze utrudniające utrzymaniezasobów wody w ziemi, silosów do przechowywania zboża, czy budowy wiaty na maszyny rolnicze
nie będzie wykonywana w ramach działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, a Wnioskodawca nie będzie podatnikiem tego podatku z tytułu wykonania tej czynności.
Z opisu stanu faktycznego przedmiotowego Wniosku jednoznacznie wynika, iż przedmiotowa działka gruntu nr 1 została nabyta przez Wnioskodawcę i jego małżonkę w dniu 6 listopada 2013 roku.
A zatem, Wnioskodawca posiada przedmiotową nieruchomość ponad 10 lat.
Przedmiotowa nieruchomość jest częścią gospodarstwa rolnego, jednakże z uwagi na zamiar wybudowania własnego domu i polepszenia warunków bytowych Rodziny Wnioskodawca traktuje ją jako kapitał zgromadzony na przyszłość, który docelowo będzie mógł zaspokoić najważniejsze bytowe potrzeby całej Rodziny i przyszłych pokoleń.
Wnioskodawca nie zamierza przy dokonywaniu sprzedaży osiągać zysku.
Wnioskodawcy trudno przewidzieć, kiedy (i czy w ogóle) sprzedaż przedmiotowej nieruchomości (jej wszystkich części poprzez sukcesywną sprzedaż wydzielonych działek) będzie konieczna.
Bierze jednak pod uwagę taką okoliczność w sytuacji, gdy kontynuuje budowę domu, ma do spłaty zaciągnięte zobowiązania kredytowe oraz spoczywa na Nim obowiązek świadczenia opieki i pomocy materialnej na rzecz schorowanych Rodziców, a także konieczne inwestowanie w gospodarstwo rolne.
Wnioskodawca pragnie podkreślić, iż przedmiotowe planowane zbycie traktuje, jako wyzbywanie się własnego majątku, co oznacza, że de facto po ewentualnym dokonaniu zbycia nie zwiększy się wielkość majątku posiadanego przez Wnioskodawcę i jego małżonkę. Zmieniona zostanie jedynie forma jego posiadania, po to aby zrealizować wskazane powyżej konieczne, bieżące lub przyszłe potrzeby.
A zatem, przedmiotowe zbycie będzie dokonywane przez Wnioskodawcę oraz jego małżonkę poza działalnością gospodarczą.
W analizowanej sprawie Wnioskodawca nie ma na celu działalności zarobkowej. Jak już wskazano wcześniej Wnioskodawca nie podejmuje i nie ma w planie podejmować żadnych profesjonalnych czynności mających na celu uatrakcyjnienie sprzedaży, ponadto nie będzie działać tak jak profesjonalny pośrednik obrotu nieruchomościami – Wnioskodawca nie będzie prowadzić żadnej kampanii reklamowej, mającej na celu zachęcanie do zakupu, nie będzie zamieszczał ogłoszeń w prasie oraz w Internecie.
Odpłatne zbycie działek gruntu nr 1 spieniężenie posiadanego majątku, które następnie zostanie wykorzystane dla zaspokojenia opisywanych powyżej potrzeb bytowych Wnioskodawcy oraz Jego Rodziny.
Ponadto zbycie to nie będzie dokonywane w sposób zorganizowany i ciągły. Jak już wcześniej wskazano Wnioskodawca nie będzie wykonywać czynności zbycia w sposób profesjonalny. Jego celem jest wyłącznie zgromadzenie środków finansowych na przyszłe życie, w szczególności w aspekcie kontynuacji budowy domu, w którym ma zamieszkać z żoną i dziećmi, na spłaty zaciągniętych zobowiązań kredytowych oraz na udzielanie pomocy Rodzicom z powodu pogarszającego się ich stanu zdrowia, a także na zabezpieczenie przyszłości obecnych i przyszłych dzieci. Ze środków osiągniętych ze sprzedaży będzie również dokonywał koniecznych inwestycji w swoje gospodarstwo rolne.
Przedstawione powyżej stanowisko Wnioskodawcy potwierdza zarówno doktryna, jak i judykatura.
Podsumowując.
W analizowanej sprawie:
1)Nieruchomość zakupiona przez Wnioskodawcę i Jego żonę w 2013 roku została nabyta w celu rolniczym, następnie, aby zaspokoić opisywane powyżejpotrzeby własne Wnioskodawcy i Jego najbliższej Rodziny zostanie, (jeżeli zaistnieje taka konieczność) zbyta w przyszłości (poprzez sukcesywną sprzedażwydzielonych działek w miarę potrzeb finansowych) nieznanym w chwili obecnej nabywcom.
2)Zamiar zbycia opisywanej nieruchomości ma na celu spieniężenie części majątku Wnioskodawcy oraz jego małżonki, w celu zaspokojenia opisywanychpowyżej potrzeb życiowych, a nie na zakup kolejnych rzeczy w celu odsprzedaży.
Czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności przez Wnioskodawcę nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej w rozumieniu podatku od towarów i usług. Jedynie w sytuacji, kiedy podmiot podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców, można mówić o prowadzeniu działalności gospodarczej.
Dodatkowo wskazać należy, iż w tym samym stanie faktycznym dla Wnioskodawcy wydana została interpretacja indywidualna z dnia 1 lipca 2024 roku (znak: 0115-KDWT.4011.45.2024.1.AK, UNP: 2305482), w której uznano, w zakresie skutków na płaszczyźnie podatku dochodowego od osób fizycznych, stanowisko podatnika za prawidłowe, tj. organ interpretacyjny uznał, iż sprzedaż opisanej w stanie faktycznym nieruchomości, stanowiącej działkę gruntu nr 1 (nie będzie stanowić, przychodu o którym mowa w przepisach art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W powoływanej interpretacji indywidualnej z dnia 1 lipca 2024 roku (znak: 0115-KDWT.4011.45.2024.1.AK, UNP: ....), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, iż: cyt.:
„(…) Zarobkowego charakteru nie mają działania, których wyłącznym celem jest zaspokojenie własnych potrzeb osoby podejmującej określone czynności.(…)
(…) Zarobkowego charakteru nie mają działania, których wyłącznym celem jest zaspokojenie własnych potrzeb osoby podejmującej określone czynności. (…).
(…) Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że zamierza Pan zbyć działkę powstałą w wyniku podziału działki gruntu rolnego nr 193, którą nabył do majątku wspólnego w roku 2013 na powiększenie swojego gospodarstwa rolnego. Pan ani Pana małżonka nie prowadzą pozarolniczej działalności gospodarczej - są Państwo rolnikami. Przedmiotowa nieruchomość nigdy nie była przez Pana, ani przez Pana małżonkę wykorzystywana dla potrzeb działalności gospodarczej.(…)
(…) Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że zamierza Pan zbyć działkę powstałą w wyniku podziału działki gruntu rolnego nr 193, którą nabył do majątku wspólnego w roku 2013 na powiększenie swojego gospodarstwa rolnego. Pan ani Pana małżonka nie prowadzą pozarolniczej działalności gospodarczej - są Państwo rolnikami. Przedmiotowa nieruchomość nigdy nie była przez Pana, ani przez Pana małżonkę wykorzystywana dla potrzeb działalności gospodarczej.”
W tym stanie faktycznym i prawnym należy, zatem uznać, że sprzedaż działki gruntu nr 1 (poprzez sukcesywną sprzedaż wydzielonych działek w miarę potrzeb finansowych Wnioskodawcy i Jego najbliższych), której celem jest zaspokojenie potrzeb Rodziny Wnioskodawcy, nie będzie wykonywana w ramach działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, a Wnioskodawca nie będzie podatnikiem tego podatku z tytułu wykonania tych czynności.
Całokształt okoliczności opisanych w stanie faktycznym wskazuje, iż planowana przez Niego sprzedaż będzie przejawem realizacji przysługującego Wnioskodawcy prawa zarządu majątkiem osobistym, a do czynności mieszczących się w ramach tego zarządu przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:
1)odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2)eksport towarów;
3)import towarów na terytorium kraju;
4)wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5)wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Zatem w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, należy przyjąć, że zbycie nieruchomości gruntowych (działek) traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:
Państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:
1)określone udziały w nieruchomości,
2)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,
3)udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.
Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).
Zgodnie z art. 195 ustawy Kodeks cywilny:
Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).
Jak stanowi art. 196 § 1 ustawy Kodeks cywilny:
Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.
W myśl art. 196 § 2 ustawy Kodeks cywilny:
Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.
Stosownie do art. 46 § 1 ustawy Kodeks cywilny:
Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.
Art. 198 ustawy Kodeks cywilny stanowi, że:
Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.
Współwłaściciel ma względem swojego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.
Kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).
Na mocy art. 31 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).
Na podstawie art. 35 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:
W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
Według art. 36 § 1 oraz § 2 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:
Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.
Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.
Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:
Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.
Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.
Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:
Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.
Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Stosownie do art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE:
„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) powołanej Dyrektywy 2006/112/WE wskazano:
Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego.
W myśl art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE:
Do celów ust. 1 lit. b) „teren budowlany” oznacza każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie.
Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE:
Opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.
Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.
Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Uznanie, iż dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.
Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.
Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
Pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy. Jednakże jak wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. Ocenie podlegać muszą przede wszystkim działania, jakie podejmuje zbywca w celu dokonania sprzedaży.
Z opis sprawy wynika, że jest Pan zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. 6 listopada 2013 roku nabył Pan wraz z małżonką na mocy umowy sprzedaży w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej niezabudowaną nieruchomość stanowiącą działkę gruntu nr 2. Przedmiotowa nieruchomość nigdy nie była przez Pana, ani Pana małżonkę wykorzystywana dla potrzeb działalności gospodarczej. Na przedmiotową nieruchomość uzyskał Pan decyzję o warunkach zabudowy oraz podzielił Pan ją na mniejsze działki. Celem takiego działania było wybudowanie własnego domu oraz zostawienie pozostałych działek na przyszłe potrzeby dla dzieci, ewentualnie w razie potrzeby spieniężenie na bieżące finansowanie potrzeb rodzinnych. W 2020 roku Pan wraz z żoną sprzedali jedną z działek i za uzyskane fundusze rozpoczęli przygotowania do budowy własnego domu. Zamierza Pan sprzedać działkę nr 1, która nie była i nie jest przedmiotem dzierżawy, jak również nie była i nie jest przedmiotem innej umowy o podobnym charakterze. Wskazał Pan, że nie ulepszał przedmiotowej nieruchomości, nie grodził jej, nie zmieniał jej ukształtowania gruntu, nie zamieszczał żadnych ogłoszeń w prasie, Internecie, bądź w innych środków masowego przekazu. Z działki nr 2, z której została wydzielona przedmiotowa działka nr 1, nie dokonywał/nie dokonuje Pan sprzedaży płodów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej. Zebrane z niej płody rolne oraz trawa były, są i będą wykorzystywane przez Pana na własne potrzeby (m.in. jako pasza dla zwierząt gospodarskich). Nie zawierał Pan oraz nie zamierza zawierać przedwstępnych umów sprzedaży, ani żadnych innych dokumentów, na podstawie których zobowiązał/ zobowiąże się sprzedać przedmiotową działkę nr 1.
Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że z całokształtu okoliczności sprawy nie wynika taka Pana aktywność, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Zatem należy uznać, że sprzedaż przez Pana działki nr 1, będącej we współwłasności małżeńskiej, nie będzie stanowić działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Brak jest bowiem przesłanek świadczących o takiej Pana aktywności w przedmiocie zbycia ww. działki, która jest porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. Nie występuje bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że dostawa przedmiotowej ww. działki wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Jak wynika z całokształtu okoliczności sprawy, nie podejmował Pan aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców.
Konsekwentnie, w przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że w związku ze sprzedażą przez Pana działki nr 1, będącej we współwłasności małżeńskiej, będzie Pan występował w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Działania podejmowane przez Pana będą należały zatem do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. W związku z tym, będzie Pan korzystał z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.
Wobec powyższego, dokonując sprzedaży działki nr 1, będącej we współwłasności małżeńskiej, nie będzie Pan działał w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem sprzedaż działki nr 1, będącej we współwłasności małżeńskiej, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Tym samym Pana stanowisko należało uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Należy zauważyć, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W przedmiotowej sprawie powyższa interpretacja indywidualna dotyczy tylko Pana i nie wywołuje skutków podatkowych dla Pana żony.
Zaznacza się, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Pan ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.
Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem sprawy i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),
albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).