Brak prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 lutego 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 23 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn.(...). Uzupełnili go Państwo pismem z 1 marca 2024 r. (wpływ 1 marca 2024 r.) oraz pismem z 7 marca 2024 r. (wpływ 7 marca 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (...) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina jako podstawowa jednostka samorządu terytorialnego wykonuje zadania publiczne należące do zadań własnych oraz zleconych z zakresu administracji rządowej.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zborowych potrzeb wspólnoty m.in. w zakresie ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej. Dodatkowo, zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne, do zadań gmin należy planowanie i organizacja zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe na obszarze gminy, jak również planowanie i organizacja działań mających na celu racjonalizację zużycia energii i promocję rozwiązań zmniejszających zużycie energii na obszarze gminy.

Gmina (...) jest Współbeneficjentem projektu pn. (...) (zwany dalej „Projektem”), dofinansowanego ze środków Unii Europejskiej oraz ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Projekt jest realizowany wspólnie przez partnerów (beneficjentów) i koordynowany przez Województwo (…) jako Lidera Projektu. Wnioskodawca realizuje projekt w partnerstwie z (...) innymi partnerami, tj. Województwem (…) - beneficjentem koordynującym oraz z (...) innym gminami, (…) oraz jednym partnerem zagranicznym.

Program (...) to instrument finansowy Unii Europejskiej poświęcony wyłącznie współfinansowaniu projektów z dziedziny ochrony środowiska i klimatu. Nadrzędnym celem jest wspieranie procesu wdrażania wspólnotowego prawa ochrony środowiska, realizacja unijnej polityki w tym zakresie, a także identyfikacja i promocja nowych rozwiązań dla problemów dotyczących środowiska w tym przyrody.

W ramach projektu podejmowane będą działania na rzecz Programu Ochrony Powietrza dla (…) poprzez likwidację istniejących barier, wypracowanie i wdrożenie dobrych praktyk oraz mobilizację dostępnych środków publicznych i prywatnych ukierunkowanych na poprawę jakości powietrza. Realizacja projektu przyczyni się do skutecznego wdrożenia działań określonych w Programie Ochrony Powietrza. Dla realizacji projektu zasadne było włączenie do niego Wnioskodawcy, ponieważ jest jednostką terytorialną z terenu województwa (…). Skutki zanieczyszczenia powietrza poprzez przekroczenia dopuszczalnego poziomu pyłu zawieszonego PM10 i PM2,5 oraz poziomu docelowego występują w całym województwie i mają wpływ na działania Wnioskodawcy, a jednocześnie działania Wnioskodawcy oddziaływają na całe województwo.

Celem projektu (…) jest skuteczne wdrożenie Programu (...), tj. utworzenie skoordynowanego systemu wsparcia lokalnych samorządów oraz wzmocnienie zasobów kadrowych władz lokalnych w zakresie wdrożenia (...) programów ochrony powietrza. Utworzenie skoordynowanego systemu wsparcia samorządów oraz wzmocnienia zasobów kadrowych władz gminnych w województwie zostanie zapewnione poprzez utworzenie sieci doradców ds. powietrza i energii (tj. poprawy jakości i efektywności energetycznej) w (…) gminach oraz (...) subregionalnych doradców biznesu i energii zatrudnionych w (...) (zapewniających wsparcie dla gmin nieuczestniczących w projekcie).

Do zadań Gminy wynikających z Planu realizowanego projektu, należy przeprowadzenie działań związanych z wydatkami dotyczącymi:

• kosztów osobowych pracowników, tzw. doradców ds. powietrza i energii,
• kosztów delegacji osób realizujących zadania projektu,
• zlecenie przygotowania i wydruku materiałów edukacyjnych (ulotek, broszur, plakatów),
• zakup laptopa, detektora oraz wilgotnościomierza na potrzeby realizacji projektu,
• zakupu usług, materiałów promocyjno-edukacyjnych wykorzystywanych w ramach wykonywania zadań projektu,
• zlecenie wykonania raportów, analiz, opinii, itp.

W ramach projektu (...) otrzyma środki z Komisji Europejskiej, Narodowego Funduszu, Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodną, a następnie przekaże odpowiednio pozostałym partnerom ich część na podstawie wniosku o płatność. Towary i usługi nabyte przez Gminę związane z realizacją powyższego projektu nie będą wykorzystane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług generujących po stronie Gminy podatek należny lub czynności zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Należy wskazać, że towary oraz usługi (doradcze oraz działania informacyjno-edukacyjne, informowanie potencjalnych beneficjentów o lokalnych, regionalnych oraz krajowych programach wsparcia) nabywane przez Gminę w ramach realizacji Projektu nie będą przedmiotem dalszej sprzedaży w ramach dostaw towarów czy świadczenia usług, bowiem wszelkie działania w ramach Projektu będą nieodpłatne dla uczestników.

Wydatki finansowe dokonywane w ramach realizacji Projektu będą służyć wyłącznie działalności publicznej Gminy, które to zgodnie z założeniem Projektu pozwolą na zwiększenie świadomości interesariuszy w zakresie łagodzenia zmian klimatu, powodując tym samym zakładaną zmianę dotychczasowych negatywnych nawyków.

Tym samym, w ramach realizacji Projektu Gmina będzie ponosiła wydatki jedynie w związku z działaniami w Projekcie i nie zawierała żadnych umów cywilnoprawnych dotyczących dokonywania przez nią odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług. Zatem Gmina nie będzie wykorzystywała towarów lub usług nabytych w ramach Projektu do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Pytanie

Czy Wnioskodawca ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w ramach realizacji projektu pn. (...)?

Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie sprecyzowanie w uzupełnieniu do wniosku)

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z realizacją projektu pn. (...) nie będzie mu przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.) Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją wyżej wymienionego projektu, gdyż działania podejmowane przez Gminę należą do jej zadań własnych, a towary i usługi nabywane w ramach projektu nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Ponadto, wszelkie usługi doradcze realizowane w ramach projektu będą miały wyłączne charakter nieodpłatny.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.) zwanej dalej "ustawą", w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W związku z powyższym, Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia podatku naliczonego VAT, gdyż będzie wykonywać zadania publiczne. Nabywając towary i usługi niezbędne do zrealizowania ww. projektu w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy nie będzie działać w charakterze podatnika podatku VAT oraz nie będą spełnione przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy.

Jak wskazano w opisie, stanu faktycznego, celem Projektu pn. (...), jest podjęcie działań w zakresie łagodzenia i adaptacji do skutków zmian klimatu. Działania Gminy realizowane w ramach przedmiotowego programu mają na celu zwiększenie świadomości interesariuszy w zakresie łagodzenia zmian klimatu i sprowadzają się do świadczenia dla przedsiębiorców oraz mieszkańców Gminy usług doradczych oraz informacyjno-edukacyjnych w powyższym zakresie, w tym informowanie o lokalnych, regionalnych oraz krajowych programach wsparcia. Wszystkie te usługi mają wyłącznie charakter nieodpłatny.

Tym samym ww. działalność ma charakter wyłącznie działalności publicznej, tym bardziej, że towary i usługi, które Gmina będzie nabywała w ramach realizacji przedmiotowego Projektu nie będą przedmiotem sprzedaży ani innych czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT generujących po stronie Gminy sprzedaż opodatkowaną podatkiem VAT.

W związku z powyższym, Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia podatku naliczonego VAT, gdyż będzie wykonywać zadania publiczne. Nabywając towary i usługi niezbędne do zrealizowania ww. projektu w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy nie będzie działać w charakterze podatnika podatku VAT oraz nie będą spełnione przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”, zgodnie z którym:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług oraz współbeneficjentem projektu pn. (...).

Towary i usługi nabyte przez Państwa związane z realizacją powyższego projektu nie będą wykorzystane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług generujących po Państwa stronie podatek należny lub czynności zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Towary oraz usługi (doradcze oraz działania informacyjno-edukacyjne, informowanie potencjalnych beneficjentów o lokalnych, regionalnych oraz krajowych programach wsparcia) nabywane przez Państwa w ramach realizacji Projektu nie będą przedmiotem dalszej sprzedaży w ramach dostaw towarów czy świadczenia usług.

Będą Państwo ponosili wydatki jedynie w związku z działaniami w Projekcie i nie będą Państwo zawierali żadnych umów cywilnoprawnych dotyczących dokonywania odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług, nie będą Państwo wykorzystywali towarów lub usług nabytych w ramach Projektu do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Państwa wątpliwości dotyczą braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w ramach realizacji Projektu.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, odliczenie podatku VAT naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie, związek taki nie wystąpi. Jak bowiem Państwo wskazali, towary i usługi nabyte przez Państwa z związku z realizacją powyższego Projektu nie będą wykorzystane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług generujących po Państwa stronie podatek należny.

W konsekwencji, ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, nie będą mieli Państwo prawa do odliczenia podatku VAT w trybie art. 86 ust. 1 ustawy.

Podsumowując, nie będzie Państwu przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w ramach realizacji projektu pn.(...).

Zatem, Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.)

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).