Opodatkowanie sprzedaży licytacyjnej. - Interpretacja - 0114-KDIP1-3.4012.712.2023.2.KF

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 28 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-3.4012.712.2023.2.KF

Temat interpretacji

Opodatkowanie sprzedaży licytacyjnej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 grudnia 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 22 grudnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości zastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT w związku ze sprzedażą w drodze postępowania egzekucyjnego lokalu niemieszkalnego. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 20 lutego 2024 r. (wpływ 26 lutego 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Występuje Pani z wnioskiem jako Komornik Sądowy Przy Sądzie Rejonowym w (…) dokonujący licytacji lokalu niemieszkalnego Dłużnika spółki A. Sp. z o.o. w prowadzonym postępowaniu egzekucyjnym Km 1. Na skutek tej licytacji nastąpi dostawa (tj. sprzedaż) lokalu niemieszkalnego Dłużnika w drodze licytacji w ramach prowadzonego przez Panią postępowania egzekucyjnego.

Egzekwowaną nieruchomość stanowi prawo wieczystego użytkowania działki gruntu nr 2 (...) wraz z budynkami produkcyjno-magazynowymi, będącymi odrębną od gruntu własnością, położonej w (…) przy ulicy (…), obręb (…), gmina (…), powiat (…), województwo (…), dla której Sąd Rejonowy w (…) V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (…).

Na dzień 19 grudnia 2023 r. właściciel nieruchomości (A. Sp. z o.o.) nie figuruje w rejestrze VAT. Jednocześnie podana jest data rejestracji jako podatnika VAT (tj. 31 maja 2019 r.) i brak jest uzasadnienia wykreślenia z rejestru VAT 15 lipca 2020 r., podany jest jedynie artykuł ustawy na podstawie którego czynność tą wykonano (art. 96 ust. 4a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług).

Dłużnik tj. A. Sp. z o.o. zakupił przedmiotową nieruchomość na podstawie umowy sprzedaży zawartej 14 marca 2019 r. przed Notariuszem A. R. z Kancelarii Notarialnej w (…) nr rep. A (…). Z treści umowy sprzedaży (na postawie badania księgi wieczystej przez Panią) wynika, że czynność nabycia była obciążona podatkiem od towarów i usług. Na karcie akt 285 tomu II księgi wieczystej nieruchomości prowadzonej przez Sąd Rejonowy w (…) s. 2 oraz s. 3, strony czynności cywilnoprawnej oświadczyły, że cena sprzedaży wynosi 123.000.00 zł brutto w tym podatek VAT.

Na dzień zakupu Dłużnik tj. A. Sp. z o.o. nie figurował w rejestrze czynnych podatników VAT, a dopiero został wpisany do niego 31 maja 2019 r.

Licytowany budynek został wybudowany w 1972 r., materiał mur. Funkcja budynku: budynek przemysłowy, powierzchnia zabudowy 473m2, liczba kondygnacji N/P — 1/0, Budynek został wzniesiony w latach 70-te XX wieku jako budynek produkcyjno-magazynowy żyłkowy, murowany, kondygnacje 1/0, budynek posiada dostęp do: wody z sieci gminnej, elektrycznej, sieci kanalizacyjnej z sieci gminnej. Biegły sądowy powołany do oszacowania licytowanej nieruchomości ocenił stan budynku jako zły (zużycie nawet do 70%).

Komornik na dzień złożenia zapytania:

  • nie ma wiedzy czy Dłużnik tj. A. Sp. z o.o. NIP (…), odliczył naliczony VAT przy transakcji zakupu,
  • nie wie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie lokalu,
  • nie wie w jaki sposób Dłużnik tj. A. Sp. z o.o. wykorzystuje lokal,
  • nie wie czy licytowany lokal był lub jest przedmiotem najmu,
  • nie wie czy były czynione nakłady na ulepszenie opisanej nieruchomości,
  • nie wie czy Dłużnik tj. A. Sp. z o.o. składa deklaracje w podatku od towarów i usług VAT,
  • wie, że spółka Dłużnik tj. A. Sp. z o.o. ostatnie sprawozdanie finansowe roczne zgodne z ustawą o rachunkowości złożył 13 stycznia 2017 r. za okres od 1 stycznia 2015 r. do 31 grudnia 2015 r.

Brak informacji dotyczących Dłużnika tj. A. Sp. z o.o. NIP (…) oraz lokalu niemieszkalnego będącego przedmiotem sprzedaży licytacyjnej, o których mowa w złożonym wniosku, które są niezbędne do oceny, czy w przedmiotowej sprawie będzie miało zastosowanie zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, 9, 10, 10a z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług jest wynikiem podjętych przez Panią udokumentowanych działań (korespondencja kierowana do Dłużnika wraz z potwierdzeniami nadania w aktach sprawy, wezwanie skierowane do Urzędu Skarbowego w (…) w aktach sprawy, notatka urzędowa, protokół z czynności terenowych.

Dłużnik nie odbiera korespondencji i nie kontaktuje się z komornikiem.

Pytanie

Czy Komornik Sądowy powinien zapłacić (odprowadzić) podatek VAT od kwoty uzyskanej w licytacji lokalu niemieszkalnego Dłużnika tj. A. Sp. z o.o. NIP (…), wykonując przy tym funkcję płatnika podatku od towarów i usług VAT?

Pani stanowisko w sprawie

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.) Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1427, 1492, 2320 oraz z 2021 r. poz. 11 i 41) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością Dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów. Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem, a organem podatkowym.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy jest płatnikiem podatku od dostawy towarów dokonywanej w trybie egzekucji w przypadku, gdy wykonuje on czynności egzekucyjne. Komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika - Dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością Dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany Dłużnik. W przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie zobowiązany do odprowadzenia podatku. Jeżeli na Dłużniku spoczywa obowiązek podatkowy związany ze sprzedażą towarów, to komornik jest zobowiązany do wystawienia faktury w imieniu i na rzecz Dłużnika. Tym samym komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy: Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W świetle przedstawionych powyżej przepisów budynki, budowle oraz grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jej sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, która to czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Przepisy o podatku VAT przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku m.in. w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy: Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

W przypadku nieruchomości niespełniających ww. przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu - Zwalnia się od podatku: dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

a. w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b. dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy: Zwalnia się od podatku: dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W celu zastosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

  • towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
  • przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Niespełnienie jednego z powyższych warunków wyklucza zastosowanie zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

W tym miejscu należy zauważyć, że zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy:

Jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-1 Oa, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

Wobec powyższego, dokonana w trybie egzekucji dostawa towarów, jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług, jeżeli udokumentowane działania w celu potwierdzenia zwolnienia podjęte przez komornika lub organ egzekucyjny były z powodu Dłużnika bezskuteczne.

Z okoliczności sprawy przedstawionych przez Panią wynika, że nie posiada on wiedzy, czy Dłużnik A. Sp. z o.o. NIP (...) po raz pierwszy zasiedlił nieruchomość oraz czy były czynione nakłady na jej ulepszenie, jak również, w jaki sposób wykorzystywała licytowaną nieruchomość czy był lub jest przedmiotem najmu. Dłużnik nie odbiera korespondencji i nie kontaktuje się z komornikiem. Brak informacji dotyczących Dłużnika oraz lokalu niemieszkalnego będącego przedmiotem sprzedaży licytacyjnej jest wynikiem podjętych przez Panią działań. Działania te zostały udokumentowane.

Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów, warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze - dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Analiza okoliczności przedstawionych we wniosku oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do transakcji sprzedaży nieruchomości (lokalu niemieszkalnego będącego własnością A. Sp. z o.o.) Dłużnika należy uznać za podatnika podatku od towarów i usług zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zbycie nieruchomości opisanej w złożonym wniosku nastąpi w ramach rozporządzania majątkiem należącym do Spółki. Przy czym, sam fakt, że Dłużnik nie figuruje już w ewidencji czynnych podatników VAT nie skutkuje tym, że dostawa nie nastąpi w ramach działalności gospodarczej.

Mając na uwadze opis sprawy w kontekście powołanych przepisów stwierdzić należy, że dostawa w ramach postępowania egzekucyjnego przedmiotowej nieruchomości, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Przedmiotowa transakcja będzie dotyczyła towaru w rozumieniu ustawy oraz będzie dokonana w imieniu i na rzecz podmiotu (Dłużnika), objętego dyspozycją art. 15 ustawy jako wykonującego samodzielnie działalność gospodarczą, a więc będącego podatnikiem. Czynność ta zatem będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ponadto, przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego nie pozwala stwierdzić, czy sprzedaż przez Panią w drodze postępowania egzekucyjnego nieruchomości będzie korzystać ze zwolnień od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, pkt 10 i pkt 10a ustawy, gdyż brak jest informacji niezbędnych do jednoznacznego dokonania takiej oceny na podstawie ww. przepisów. Przy czym jak wynika z wniosku brak informacji jest wynikiem podjętych przez Panią udokumentowanych działań potwierdzających brak możliwości uzyskania tych niezbędnych informacji od Dłużnika.

W związku z powyższym, Pani zdaniem w sprawie znajdzie zastosowanie art. 43 ust. 21 ustawy, tj. przyjęcie, że warunki zastosowania zwolnień nie są spełnione, o ile podjęte przez Panią udokumentowane działania nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużnika A. Sp. z o.o., do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów zwolnienia od podatku. Zaznaczyć jednak należy, że kwestia oceny działań podjętych przez Panią nie była przedmiotem oceny.

Pani zdaniem, dostawa opisanej nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu właściwą stawką podatku VAT w zw. z art. 43 ust. 21 ustawy. Zatem Komornik będzie zobowiązana, jako płatnik, do zapłaty podatku od towarów i usług w imieniu Dłużnika (A. Sp. z o.o. NIP (...)) w związku z dostawą opisanej nieruchomości Dłużnika w drodze licytacji w ramach prowadzonego przez Panią postępowania egzekucyjnego Km 1. Przy czym, podstawę opodatkowania, zgodnie z art. 29a ust. 1 oraz ust. 6 pkt 1 ustawy stanowi zapłata, którą Pani uzyska w licytacji lokalu niemieszkalnego będącego własnością A. Sp. z o. o., pomniejszona o kwotę podatku.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 18 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2022 r. poz. 479, z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Z treści powyższego przepisu wynika, że komornik sądowy jest płatnikiem podatku od dostawy towaru dokonywanej w trybie egzekucji, w przypadku, gdy wykonuje czynności egzekucyjne. Przez czynność egzekucyjną należy rozumieć każde formalne, oparte na przepisach procesowych, działanie uprawnionego organu egzekucyjnego wywołujące skutek prawny dla prowadzonej egzekucji.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.), zgodnie z którym:

Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów tej ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem Dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – Dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością Dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany Dłużnik. W przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Tym samym, komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Zatem należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są nieruchomości czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Według przepisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zaznaczyć, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy, wskazać należy, że w przypadku, gdy Dłużnik - właściciel danej nieruchomości - jest podatnikiem podatku od towarów i usług, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy nieruchomości.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że dokonuje Pani licytacji lokalu niemieszkalnego Dłużnika spółki A. Sp. z o.o. w prowadzonym postępowaniu egzekucyjnym Km 1. Dłużnik zakupił przedmiotową nieruchomość na podstawie umowy sprzedaży zawartej 14 marca 2019 r, czynność nabycia była obciążona podatkiem od towarów i usług. Licytowany budynek został wybudowany w 1972 r. Na dzień zakupu Dłużnik tj. A. Sp. z o.o. nie figurował w rejestrze czynnych podatników VAT, a dopiero został wpisany do niego 31 maja 2019 r. Na dzień 19 grudnia 2023 r. właściciel nieruchomości (A. Sp. z o.o.) nie figuruje w rejestrze VAT. Jednocześnie podana jest data rejestracji jako podatnika VAT (tj. 31 maja 2019 r.) i brak jest uzasadnienia wykreślenia z rejestru VAT 15 lipca 2020 r.

Pani wątpliwości dotyczą ustalenia czy powinna Pani zapłacić (odprowadzić) podatek VAT od kwoty uzyskanej w licytacji lokalu niemieszkalnego Dłużnika.

Mając na uwadze powyższy opis sprawy należy wskazać, że przedmiotem sprzedaży jest budynek produkcyjno-magazynowy należący do Dłużnika będącego Spółką z o. o., który był czynnym podatnikiem podatku VAT.

W konsekwencji, dostawa ww. nieruchomości w drodze licytacji komorniczej jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Przedmiotowa transakcja dotyczy bowiem towaru, w rozumieniu ustawy, stanowiącego składnik majątku przedsiębiorstwa Dłużnika.

Należy zauważyć, że czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem VAT może korzystać ze zwolnienia od tego podatku, albo może być opodatkowana właściwą stawką podatku VAT.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dla dostawy nieruchomości  mogące mieć zastosowanie w przedmiotowej sprawie zostały określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a ustawy, zawierających zwolnienie dostawy budynków, budowli lub ich części, spełniających określone w tych przepisach warunki.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o pierwszym zasiedleniu - rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a)wybudowaniu lub

b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Pierwszym zasiedleniem jest więc szeroko rozumiane pierwsze zajęcie nieruchomości do używania. Przykładowo, pierwsze zasiedlenie budynku lub jego części ma miejsce zarówno w sytuacji, gdy po wybudowaniu budynku oddany zostanie on w najem, jak też w przypadku, gdy będzie on wykorzystywany na potrzeby działalności gospodarczej – w obu przypadkach dojdzie do korzystania z budynku.

W tym miejscu należy nadmienić, że w przypadku dostawy budynków, budowli lub ich części niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl bowiem art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Jeżeli natomiast nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki, budowle lub ich części rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy, zgodnie z którym:

W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

W świetle tego przepisu przy sprzedaży budynków, budowli lub ich części dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków, budowli lub ich części w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogicznie opodatkowanie podatkiem VAT, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, opodatkowana jest również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

W okolicznościach opisanej we wniosku sprawy wskazać także należy art. 43 ust. 21 ustawy zgodnie z którym:

Jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

Powyższe oznacza, że dostawa towarów dokonana w trybie egzekucji jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług, jeżeli udokumentowane działania w celu potwierdzenia zwolnienia podjęte przez komornika lub organ egzekucyjny były z powodu braku informacji od Dłużnika bezskuteczne.

W rozpatrywanej sprawie przedstawiony we wniosku opis sprawy nie pozwala stwierdzić, czy sprzedaż przez Panią ww. nieruchomości korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, pkt 10 bądź pkt 10a ustawy, gdyż brak jest informacji niezbędnych do jednoznacznego dokonania takiej oceny na podstawie ww. przepisów. Nie możemy bowiem ocenić możliwości zastosowania zwolnienia do sprzedaży lokalu niemieszkalnego w sytuacji gdy w opisie sprawy nie ma informacji czy Dłużnik 2 lata przed sprzedażą ww. nieruchomości ponosił wydatki na ich ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, które stanowiły 30% wartości początkowej budynku lub ich części, co oznacza że nie można dokonać oceny kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie tej nieruchomości. Nie można również ocenić czy w omawianej sprawie będzie miało zastosowanie zwolnienie na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, gdyż brak jest w opisie sprawy informacji, czy lokal niemieszkalny był w całym okresie posiadania wykorzystywany do czynności zwolnionych.

Wskazała Pani, że brak tych informacji jest wynikiem podjętych przez Panią udokumentowanych działań potwierdzających brak możliwości uzyskania tych niezbędnych informacji od Dłużnika.

W związku z powyższym w sprawie znajdować będzie zastosowanie art. 43 ust. 21 ustawy, tj. przyjęcie, że warunki zastosowania zwolnień nie będą spełnione, o ile podjęte przez Panią udokumentowane działania nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania zwolnienia do dostawy lokalu niemieszkalnego. Zaznaczyć należy, że kwestia oceny działań podjętych przez Komornika nie była przedmiotem interpretacji.

Skoro dostawa lokalu niemieszkalnego nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, pkt 10 i pkt 10a ustawy w zw. z art. 43 ust. 21 ustawy, to na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy, również grunt, na którym jest posadowiony budynek, nie będzie objęty zwolnieniem od podatku.

Tym samym, sprzedaż w trybie egzekucji lokalu niemieszkalnego nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku.

W konsekwencji, dokonując sprzedaży w trybie egzekucji ww. nieruchomości będzie Pani zobowiązana jako płatnik podatku VAT do obliczenia, pobrania i wpłacenia podatku VAT na rachunek właściwego urzędu skarbowego z tytułu dokonania dostawy ww. nieruchomości.

Tym samym Pani stanowisko uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Ponadto informuję, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej Pani przedmiotem wniosku (zapytania). Kwestia dot. podstawy opodatkowania na podstawie art. 29a ust. 1 oraz ust. 6 pkt 1 ustawy, przedstawiona w Pani stanowisku, która nie została objęta pytaniem – nie może być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzona.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Ponosi Pani ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego zastosuje się Pani do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).