Brak prawa do odzyskania podatku VAT w związku z przebudową ulicy. - Interpretacja - 0114-KDIP4-1.4012.566.2023.1.DP

Shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 20 grudnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-1.4012.566.2023.1.DP

Temat interpretacji

Brak prawa do odzyskania podatku VAT w związku z przebudową ulicy.

Interpretacja indywidualna

- stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 listopada 2023 r. wpłynął Państwa  wniosek z  21 listopada 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odzyskania podatku VAT w związku z realizacją projektu pn. „(…)”. Uzupełnili go Państwo pismem z 28 listopada 2023 r. (wpływ 28 listopada 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina (…) jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Z dniem 1 stycznia 2017 r. Gmina podjęła łączne (scentralizowane) rozliczenia VAT wraz ze wszystkimi swoimi jednostkami budżetowymi i zakładami budżetowymi, jednocześnie dokonała wstecznej centralizacji rozliczeń podatku VAT począwszy od 1 stycznia 2011 r. Oznacza to, że jedynym czynnym podatnikiem VAT jest Gmina, a jej rozliczenia VAT obejmują wszystkie transakcje sprzedaży i zakupu realizowane przez wszystkie jednostki organizacyjne Gminy. Jednostki te nie przestały istnieć - zmienił się natomiast ich status na gruncie VAT, gdyż przestały one być traktowane jako odrębni od Gminy podatnicy VAT, lecz z punktu widzenia VAT stały się częścią jednego podatnika, tj. Gminy.

Gmina bierze udział w realizacji projektu pod nazwą: „(…)”. Projekt realizowany jest w trybie konkursowym w ramach Osi Priorytetowej 4 - „Efektywność energetyczna”, Działania 4.4 - „Zrównoważony transport miejski”, Poddziałania 4.4.1 - „(…)” Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (… ) na lata 2014-2020 współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

Umowa o dofinansowanie projektu podpisana została w dniu 29 września 2017 r.

Projekt składa się z dwóch zadań:

  • Zadanie 1. Przebudowa ul. (…) na odcinku od skrzyżowania z ul. (…) i (…) do ulicy (…).
  • Zadanie 2. Budowa i przebudowa oświetlenia na energooszczędne w ramach projektu „(…)”.

Celem głównym projektu jest: „(…)”.

Cel szczegółowy to: „(…)”.

Dla projektu przewidziano wykonanie studium wykonalności/biznes planu.

Promocja projektu polega na zakupie i montażu łącznie 5 tablic informacyjno-pamiątkowych.

Zadanie 1 projektu to: Przebudowa ul. (…) na odcinku od skrzyżowania z ul. (…) i (…) do ulicy (…): przebudowa konstrukcji nawierzchni jezdni z dostosowaniem do przenoszenia obciążeń dla prognozowanych natężeń ruchu, przebudowa zjazdów, skrzyżowań w obrębie pasa drogowego, chodników, budowa ciągów rowerowych i pieszo-rowerowych, budowa zatoki autobusowej, rozbudowa kanalizacji deszczowej na całym przebudowywanym odcinku, przebudowa oświetlenia drogowego, kolizji z urządzeniami pod i naziemnymi (elektroenergetycznymi, telekomunikacyjnymi, gazowymi, wodociągowymi), gospodarka drzewostanem, nasadzenia zieleni, prace towarzyszące. Inwestycja ta usprawni ruch w rejonie skrzyżowania ulic (…), (…) i (…) oraz skrzyżowania ulic (…) - (…), poprawi bezpieczeństwo użytkowników dróg, zwiększy zadowolenie mieszkańców. Zlikwiduje dotychczasowe bariery architektoniczne, zmniejszy wypadkowość. Poprawi jakość życia w mieście - przyciągnie nowych mieszkańców i inwestorów. Użytkownikami projektu będą przede wszystkim mieszkańcy Gminy oraz Gminy (…), do której doprowadza ulica (…).

Przebudowa odcinka ul. (…), ważnego ciągu komunikacyjnego centralnej części miasta, udrożni wąskie gardło stanowiące istotne źródło zatorów komunikacyjnych w tej części miasta. Przebudowana ul. (…) wraz z infrastrukturą towarzyszącą przystosowana zostanie dla osób niepełnosprawnych, będzie zgodna z koncepcją uniwersalnego projektowania, bez odstępstw od stosowania wymagań prawnych w zakresie dostępności dla osób z niepełnosprawnością wynikających z obowiązujących przepisów budowlanych.

Rozwiązania likwidujące bariery dla osób niepełnosprawnych to:

  • obniżone krawężniki przy przejściach dla pieszych,
  • przejścia dla pieszych wyposażone w system informacji fakturowej, pozwalającej na bezpieczne przekraczanie ulicy osobom z dysfunkcją wzroku,
  • na przejściach dla pieszych odpowiednie spadki podłużne (ułatwienie pokonania wysokości) i poprzeczne ciągów pieszych (zapewniające właściwe odwodnienie),
  • trasy oznaczone fakturowo, by zapewnić bezpieczne poruszanie się osobom z dysfunkcjami wzroku,
  • równe i szorstkie nawierzchnie dla osób poruszających się o kulach lub na wózkach inwalidzkich,
  • brak kolizji w skrajni ruchu pieszego,
  • dobre oświetlenie ciągów,
  • studzienki kanalizacyjne zlicowane z płaszczyzną nawierzchni. Elementy ażurowe (np. kratki kanalizacyjne) nie mogą dodatkowo mieć otworów szerszych niż 20 mm, a jeśli są to otwory podłużne - powinny być zorientowane prostopadle do głównego kierunku komunikacji.

Data rozpoczęcia realizacji projektu:  (…) 2017 r.

Data rozpoczęcia rzeczowej realizacji projektu: (…) 2017 r.

Data finansowego zakończenia projektu: (…) 2023 r.

Całkowita wartość projektu: (…) zł

Wydatki kwalifikowalne: (…) zł

Dofinansowanie: (…) zł (84,48% wydatków kwalifikowalnych).

Faktury są wystawiane na Gminę odrębnie dla każdego zadania.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

Nabyte przez Gminę towary i usługi związane z realizacją zadania nr 1 dotyczącego przebudowy ul. (…) na odcinku od skrzyżowania ul. (…) i (…) do ulicy (…) wraz z promocją i studium wykonalności projektu pod nazwą: „(…)” należą do zadań własnych gminy, które obejmują w szczególności sprawy m.in. gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego. Wykorzystywane są wyłącznie do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Nie są wykorzystywane przez Gminę do celów prowadzonej działalności gospodarczej. Przebudowa ulicy odbywa się w ramach władztwa publicznego. Gmina wykonując to zadanie działa jako organ administracji publicznej i korzysta ze środków prawnych o charakterze władczym.

Gmina nie może być uznana za podatnika, gdyż realizuje w tym zakresie zadania własne służące zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej.

Pytanie

Czy Gmina w zakresie zadania nr 1 - przebudowa ul. (…) na odcinku od skrzyżowania z ul. (…) i (…) do ulicy (…) wraz z promocją projektu i studium wykonalności ma prawną możliwość odzyskania podatku VAT w związku z realizacją projektu pn. „(…)” nr (…) na zasadach określonych w Ustawie z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 1570)?

Państwa stanowisko w sprawie

W Państwa ocenie, Gminie w zakresie zadania nr 1 projektu pod nazwą „(…)” tj. przebudowy ul. (…) na odcinku od skrzyżowania z ul. (…) i (…) do ulicy (…) wraz z promocją projektu i studium wykonalności nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur VAT dokumentujących wydatki na Inwestycję, w związku z tym, że majątek powstały w ramach Projektu będzie udostępniany przez Gminę wyłącznie nieodpłatnie na zasadach ogólnej dostępności majątku publicznego, a tym samym towary i usługi nabywane w ramach Projektu będą wykorzystywane wyłącznie do realizacji zadań własnych Gminy, niepodlegających VAT.

Studium wykonalności to ocena i analiza potencjału projektu, która ma wesprzeć proces decyzyjny poprzez obiektywne i racjonalne określenie jego mocnych i słabych stron oraz możliwości i zagrożeń z nim związanych, zasobów, jakie będą niezbędne do realizacji projektu, oraz ocenę szans jego powodzenia. W ramach Studium Wykonalności i promocji realizowanego projektu, Gmina nie dokonuje zakupów towarów i usług w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a tym samym nie działa w charakterze podatnika VAT.

Gmina jest w stanie bezpośrednio przyporządkować ponoszone wydatki w ramach projektu pn. „(…)” odrębnie do Studium Wykonalności, promocji projektu oraz pozostałych wydatków objętych zakresem pytania nr 1 we wniosku.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.) - zwanej dalej „ustawą”. W myśl tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy:

W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Szczegółowo zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6l ustawy.

Z art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Zasada ta wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających opodatkowaniu.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części przysługuje podatnikowi pod warunkiem spełnienia przez niego przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy, oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Organy władzy publicznej mają na gruncie podatku od towarów i usług szczególny status, wynikający z art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

A zatem organy władzy publicznej nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te są natomiast podatnikami VAT w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Rolę gminy szczegółowo określa ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.).

Art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Art. 7 ust. 1 pkt 2  ustawy o samorządzie gminnym:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności, zadania własne obejmują sprawy m.in. gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

Państwa wątpliwości dotyczą braku prawa do odzyskania podatku VAT w związku z realizacją projektu pn. „(…)” w zakresie zadania nr 1 - przebudowa ul. (…) na odcinku od skrzyżowania z ul. (…) i (…) do ulicy (…) wraz z promocją projektu i studium wykonalności.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w kontekście prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. W omawianej sprawie związek taki nie występuje.

Zadanie, o którym mowa we wniosku, poprawi jakość życia w mieście: usprawni ruch w rejonie skrzyżowania ulic (…), (…) i (…) oraz skrzyżowania ulic (…) - (…), poprawi bezpieczeństwo użytkowników dróg, zwiększy zadowolenie mieszkańców, zlikwiduje dotychczasowe bariery architektoniczne, zmniejszy wypadkowość.

Przebudowa ulicy odbywa się w ramach władztwa publicznego. Wykonując to zadanie, działają Państwo jako organ administracji publicznej i korzystają ze środków prawnych o charakterze władczym. Nabyte w ramach realizacji projektu towary i usługi służą realizacji zadań własnych gminy i wykorzystywane są wyłącznie do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

W konsekwencji nie zostanie spełniona podstawowa pozytywna przesłanka warunkująca prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek nabywanych towarów i usług z  czynnościami opodatkowanymi, o której mowa w art. 86 ust. 1 ustawy.

Zatem nie przysługuje Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. „(…)” w zakresie zadania nr 1 - przebudowa ul. (…) na odcinku od skrzyżowania z ul. (…) i (…) do ulicy (…) wraz z promocją projektu i studium wykonalności. Tym samym, nie przysługuje Państwu również prawo do otrzymania zwrotu podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili, i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pojęcie „kosztu kwalifikowalnego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników dotyczących możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Państwu przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym nie zająłem stanowiska w tej sprawie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).