Prawo do odliczenia przez Małżonków podatku naliczonego z tytułu zakupu lokalu mieszkalnego. - Interpretacja - 0112-KDIL1-3.4012.446.2023.2.JŚ

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 9 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-3.4012.446.2023.2.JŚ

Temat interpretacji

Prawo do odliczenia przez Małżonków podatku naliczonego z tytułu zakupu lokalu mieszkalnego.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

12 września 2023 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 11 września 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia przez Małżonków podatku naliczonego z tytułu zakupu lokalu mieszkalnego. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 26 października 2023 r. (wpływ 26 października 2023 r.).

1.Zainteresowana będąca stroną postępowania:

(…)

2.Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

(…)

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną, prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie usług sprzątania. Zakresem Jej działalności nie są objęte usługi najmu. Wnioskodawczyni jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Mąż Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług ochrony osób i mienia oraz usług sprzątania i także jest czynnym podatnikiem podatku VAT.

Wnioskodawczyni wraz z Małżonkiem nabyła na rynku pierwotnym nieruchomość stanowiącą lokal mieszkalny położony w (…). Sprzedaż nieruchomości została dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia i podlegała podatkowi VAT, który Wnioskodawczyni oraz Jej Mąż zapłacili w cenie brutto mieszkania. Z tytułu sprzedaży deweloper wystawił fakturę VAT.

Nieruchomość jest współwłasnością ułamkową Wnioskodawczyni oraz Jej Męża, z uwagi na ustanowioną rozdzielność majątkową pomiędzy Małżonkami. Każdy ze współwłaścicieli posiada udział wynoszący 1/2 w prawie własności mieszkania. Lokal mieszkalny, o którym mowa wyżej jest nieruchomością prywatną, niezwiązaną z działalnością podstawową jaką prowadzi Wnioskodawczyni i Jej Mąż, i niewykorzystywaną do tej działalności podstawowej.

Wnioskodawczyni oraz Jej Mąż zawarli umowę najmu przedmiotowego lokalu mieszkalnego z firmą, będącą podatnikiem podatku VAT, która będzie wykorzystywała ten lokal mieszkalny we własnej działalności gospodarczej, tj. będzie w oparciu o ten lokal świadczyła usługi związane z krótkoterminowym wynajmem na rzecz osób trzecich (booking, airbandb itd.). Dla celów podatku dochodowego ani Wnioskodawczyni, ani Jej Mąż nie będą tego mieszkania kwalifikowali jako majątku związanego z działalnością gospodarczą, a przychody z wynajmu będą rozliczali ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

1.Lokal będzie wykorzystywany wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

2.Przy nabyciu lokalu zostały wystawione 2 faktury, po 50% ceny na każdego z Małżonków.

Pytanie

Czy Wnioskodawczyni oraz Jej Mąż mogą odliczyć VAT od nabycia nieruchomości mieszkalnej, która stanowi majątek prywatny Małżonków, ale jest wykorzystywana do prowadzenia działalności polegającej na wynajmie mieszkania, nie w celach mieszkaniowych?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawczyni, świadczenie usług najmu prywatnego wyczerpuje znamiona działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, co w dalszej kolejności uprawnia do odliczenia VAT od nabycia nieruchomości. W związku z powyższym każdy z małżonków ma prawo do odliczenia 50% VAT od nabycia mieszkania.

Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: „ustawa o VAT”) w art. 86 ust. 1 ustawy, określa przesłanki umożliwiające obniżenie podatku należnego o podatek naliczony. Przepis ten stanowi, że w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Biorąc pod uwagę treść ww. artykułu uznać należy, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn.:

1)odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15;

2)towary i usługi, przy nabyciu których podatek został naliczony, są lub będą w przyszłości wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych;

3)brak jest przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy należy dokonać oceny, czy w rozpatrywanym stanie faktycznym spełnione są warunki do obniżenie podatku należnego o podatek naliczony związany z zakupem mieszkania. W pierwszej kolejności należy ocenić, czy Wnioskodawczyni oraz Jej Mąż są podatnikami w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT. Zarówno Wnioskodawczyni, jak i Jej Mąż są czynnymi podatnikami podatku VAT, zatem warunek ten należy uznać za spełniony.

Kolejnym warunkiem jest wykorzystywanie nabytych towarów do czynności opodatkowanych. Należy zatem ocenić, czy nabyte przez Wnioskodawczynię i Jej Męża mieszkanie (towar) będzie przez nich wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Przez świadczenie usług w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Podkreślić należy, że nie każda czynność stanowiąca odpłatną dostawę towarów lub odpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu musi być wykonywana przez podmiot o statusie podatnika, działającego w takim charakterze w odniesieniu do tej konkretnej czynności (w przypadku Wnioskodawczyni i Jej Męża przy świadczeniu usług wynajmu), tzn. można przypisać mu znamiona prowadzenia działalności gospodarczej.

I tak, zgodnie z treścią art. art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Natomiast pod pojęciem działalności gospodarczej, zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 659 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Świadczenie usług wynajmu wypełnia zatem określoną w art. 15 ust. 2 ustawy, definicję działalności gospodarczej, gdyż jest wykonywane w sposób ciągły do celów zarobkowych (zawierana umowa najmu ma długotrwały charakter, jest ona odpłatna), bez względu na to, czy najem będzie prowadzony w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W opinii Wnioskodawczyni oraz Jej Męża wynajem nieruchomości dokonywany przez nich na rzecz innego podatnika stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Podkreślenia wymaga fakt, że Wnioskodawczyni oraz Jej Mąż mają ustanowioną rozdzielność majątkową, co powoduje, że zgodnie z art. 51(1) Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, każdy z małżonków samodzielnie dysponuje posiadanym majątkiem. Konsekwencją braku wspólności ustawowej jest to, że małżonkowie w zakresie opodatkowania wynajmu mieszkania, którego są współwłaścicielami, są odrębnymi podatnikami. W kontekście powyższego stwierdzić należy, że z uwagi na fakt, iż Wnioskodawczyni oraz Jej Mąż są już czynnymi podatnikami podatku od towarów/i usług z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie usług sprzątania i ochrony (w przypadku Męża Wnioskodawczyni), to brak jest podstaw prawnych do zastosowania zwolnienia usługi wynajmu mieszkania w oparciu o art. 113 ustawy o VAT.

Mieszkanie będzie wynajmowane innemu podatnikowi w celu dalszego wynajmu, a zatem w celu prowadzenia działalności gospodarczej przez najemcę, a nie w celach mieszkaniowych. Nie jest zatem spełniona przesłanka do zwolnienia przedmiotowego wynajmu na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy VAT. Wynajem mieszkania przez Wnioskodawczynię oraz Jej Męża, mimo że jest to mieszkanie prywatne, niezaliczone do majątku związanego z prowadzeniem podstawowej działalności Wnioskodawczyni oraz Jej Męża, będzie zatem stanowił czynność opodatkowaną podatkiem VAT, nie korzystającą ze zwolnienia od VAT. Spełniony zatem zostanie drugi warunek umożliwiający Wnioskodawczyni oraz Jej Mężowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego. Wykazany został bowiem związek zakupu mieszkania z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

W okolicznościach niniejszej sprawy nie zachodzą także przesłanki negatywne wymienione w art. 88 ustawy o VAT.

Skoro zatem nabyty lokal mieszkalny będzie wykorzystywany do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, to zgodnie z art. 86 ustawy o VAT, Wnioskodawczyni będzie przysługiwało prawo do odliczenia 50% VAT z tytułu nabycia mieszkania. Podobnie Mąż Wnioskodawczyni będzie miał prawo do odliczenia 50% VAT z tytułu nabycia mieszkania.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Natomiast art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy stanowi, że:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możliwość wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami.

Ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Istotna jest intencja nabycia – jeśli dany towar (usługa) ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas, po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych, odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

Wystarczającym zatem jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towaru lub usługi, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej oraz planowanej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakup ten dokonany został w celu jego wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej. Ta warunkowość realizacji określonego w art. 86 ust. 1 ustawy prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony powoduje, że nieziszczenie się warunku pozytywnego jakim jest wykorzystanie towaru lub usługi do realizacji czynności opodatkowanej podatnika, np. gdy okaże się, że zmieniono przeznaczenie towaru (usługi) i został on ostatecznie wykorzystany do czynności zwolnionych od VAT lub niepodlegających VAT – spowoduje konieczność weryfikacji uprzedniego odliczenia podatku naliczonego.

Podkreślić należy, iż ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, stosownie do którego:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy: transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast według przepisu art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W oparciu o art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Ponadto, w myśl art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1963 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.), zwanej dalej „Kodeksem cywilnym”:

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności. Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Zgodnie z art. 196 Kodeksu cywilnego:

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej. Współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela.

Ponadto zgodnie z art. 198 Kodeksu cywilnego:

Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.

Współwłaściciele są zatem odrębnymi podmiotami prawa.

Natomiast z art. 206 Kodeksu cywilnego wynika, że:

Każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli.

Zgodnie z tym przepisem każdy ze współwłaścicieli ma uprawnienie do bezpośredniego korzystania z rzeczy wspólnej. Może posiadać całą rzecz i korzystać z całej rzeczy. Identyczne uprawnienia przysługują pozostałym współwłaścicielom.

Zgodnie z art. 207 Kodeksu cywilnego:

Pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów; w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną.

W przypadku współwłasności danego towaru (np. nieruchomości, lokalu, mieszkania) należy uznać, że podatnikiem, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, jest każdy ze współwłaścicieli odrębnie, dysponujący określonym udziałem w nieruchomości i dokonujący czynności opodatkowanych.

W sytuacji, gdy podatnik, zarejestrowany jako czynny podatnik VAT, jest współwłaścicielem mieszkania na zasadach współwłasności w części ułamkowej (np. 50%), wszystkie prawa i obowiązki wynikające z ustawy oraz przepisów wykonawczych do niej powinien realizować odrębnie.

Zauważenia w tym miejscu wymaga, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.).

Stosownie do art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

W myśl art. 36 § 1 i § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

§ 1. Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.

§ 2. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 Kodeksu cywilnego:

Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną, bowiem żaden z przepisów ustawy nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.

O tym, który z małżonków jest (będzie) podatnikiem podatku od towarów i usług rozstrzyga w istocie rzeczy wola tychże małżonków co do tego, który z nich określone czynności zarządu majątkiem wspólnym będzie w konkretnej sytuacji wykonywał.

Jeżeli zatem, przedmiotem najmu jest rzecz (nieruchomość) stanowiąca majątek wspólny małżonków, to na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikiem w rozumieniu w art. 15 ustawy jest ten małżonek, który dokonuje wynajmu we własnym imieniu (który jest stroną czynności prawnej).

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną, prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie usług sprzątania. Zakresem Jej działalności nie są objęte usługi najmu. Wnioskodawczyni jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Mąż Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług ochrony osób i mienia oraz usług sprzątania i także jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Wnioskodawczyni wraz z Małżonkiem nabyła na rynku pierwotnym nieruchomość stanowiącą lokal mieszkalny położony w Poznaniu. Sprzedaż nieruchomości została dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia i podlegała podatkowi VAT, który Wnioskodawczyni oraz Jej Mąż zapłacili w cenie brutto mieszkania. Z tytułu sprzedaży deweloper wystawił fakturę VAT. Nieruchomość jest współwłasnością ułamkową Wnioskodawczyni oraz Jej Męża, z uwagi na ustanowioną rozdzielność majątkową pomiędzy Małżonkami. Każdy ze współwłaścicieli posiada udział wynoszący 1/2 w prawie własności mieszkania. Lokal mieszkalny, o którym mowa wyżej jest nieruchomością prywatną, niezwiązaną z działalnością podstawową jaką prowadzi Wnioskodawczyni i Jej Mąż, i niewykorzystywaną do tej działalności podstawowej. Wnioskodawczyni oraz Jej Mąż zawarli umowę najmu przedmiotowego lokalu mieszkalnego z firmą, będącą podatnikiem podatku VAT, która będzie wykorzystywała ten lokal mieszkalny we własnej działalności gospodarczej, tj. będzie w oparciu o ten lokal świadczyła usługi związane z krótkoterminowym wynajmem na rzecz osób trzecich (booking, airbandb itd.). Lokal będzie wykorzystywany wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Przy nabyciu lokalu zostały wystawione 2 faktury, po 50% ceny na każdego z Małżonków.

Państwa wątpliwości w analizowanej sprawie dotyczą prawa do odliczenia podatku VAT od nabycia nieruchomości mieszkalnej, która stanowi majątek prywatny Małżonków, ale jest wykorzystywana do prowadzenia działalności polegającej na wynajmie mieszkania, nie w celach mieszkaniowych.

Należy zauważyć, że w sytuacji, gdy przedmiotem najmu jest lokal stanowiący współwłasność ułamkową i dochody z tytułu świadczonych usług będą uzyskiwane oddzielnie przez każdego z małżonków w ramach prowadzonej przez każdego z nich działalności gospodarczej, każdy z małżonków jest traktowany jako odrębny podatnik podatku od towarów i usług. Małżeństwo bowiem nie należy ani do kategorii osób prawnych, ani jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, ani nie jest też osobą fizyczną. Każdy małżonek ze świadczonych usług uzyskuje obrót stanowiący połowę kwoty należnej z tytułu najmu.

Biorąc pod uwagę powołane wyżej przepisy oraz przedstawiony opis sprawy stwierdzić należy, że w niniejszej sytuacji spełnione są przesłanki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, warunkujące prawo podatnika do odliczenia podatku naliczonego, gdyż zarówno Wnioskodawczyni, jak i Jej Mąż są czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług, a przedmiotowy lokal – jak Państwo wskazali – będzie wykorzystywany wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

W takiej sytuacji, zarówno Wnioskodawczyni, jak i Jej Mężowi będzie przysługiwało prawo do odliczenia 50% podatku naliczonego wykazanego na fakturze dokumentującej zakup lokalu mieszkalnego.

Podsumowując, zarówno Wnioskodawczyni, jak i Jej mąż mają prawo do odliczenia podatku VAT w wysokości 50% od nabycia nieruchomości mieszkalnej, która stanowi majątek prywatny Małżonków, ale jest wykorzystywana do prowadzenia działalności polegającej na wynajmie mieszkania, nie w celach mieszkaniowych.

Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowaną, która jest stroną postępowania

Pani (…) (Zainteresowana będąca stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).