Nieuznanie za podatnika w związku z dokonaną oraz przyszłą sprzedażą działek i udziałów w działce, oraz niepodleganie opodatkowaniu tej sprzedaży.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie nieuznania Pani za podatnika w związku z dokonaną oraz przyszłą sprzedażą działek i udziałów w działce, oraz niepodlegania opodatkowaniu tej sprzedaży, jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 lipca 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 18 lipca 2023 r., o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

‒uznania Pani za podatnika w związku ze sprzedażą działek nr 8 i nr 15 oraz udziałów w działce nr 14,

‒niepodlegania opodatkowaniu lub zwolnienia z opodatkowania sprzedaży działek nr 8 i nr 15 oraz udziałów w działce nr 14,

‒uznania Pani za podatnika w związku z planowaną sprzedażą działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 10, 12, 13 oraz udziałów w działce nr 14,

‒niepodlegania opodatkowaniu lub zwolnienia z opodatkowania planowanej sprzedaży działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 10, 12, 13 oraz udziałów w działce nr 14.

Uzupełniła go Pani pismem z 18 września 2023 r. (data wpływu 22 września 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

W dniu ... r. na podstawie aktu notarialnego Repertorium ... sporządzonego w Kancelarii Notarialnej Notariusza ..., Wnioskodawczyni otrzymała w drodze umowy darowizny od siostry ... i jej męża ... małżeństwa ... na własność nieruchomość gruntową położoną w miejscowości ..., gmina …, powiat …, woj. ..., oznaczoną wówczas w ewidencji gruntów jako działka ewidencyjna nr 16, dla której Sąd Rejonowy w ... … Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr ....

Ww. nieruchomość stanowiła ziemię rolną z przeznaczeniem pod grunty orne. Wnioskodawczyni od momentu nabycia nieruchomości w drodze darowizny nie korzystała w żaden sposób z przedmiotowej nieruchomości i nie prowadziła na niej gospodarstwa rolnego. Wnioskodawczyni nie prowadziła, ani nie prowadzi działalności rolniczej w rozumieniu art. 2 pkt 15 ustawy o podatku od towarów i usług. Wnioskodawczyni nigdy nie była i nie jest rolnikiem, a więc nie ma cech koniecznych do prowadzenia gospodarstwa rolnego. Dla zachowania dobrego stanu nieruchomości rolnej i pozostawienia jej w wymaganej kulturze rolnej, użyczała nieodpłatnie okolicznemu rolnikowi ww. nieruchomość. Rolnik wykonywał stosowne zabiegi agro-rolnicze na przedmiotowej nieruchomości, w zamian za co korzystał on z uzyskiwanych płodów rolnych. Do ... roku Wnioskodawczyni pobierała dopłaty unijne do ww. nieruchomości.

W związku z tym, że Wnioskodawczyni uzyskała uprawnienia emerytalne, w ... r. postanowiła sprzedać ww. nieruchomość, by uzyskać środki pieniężne pozwalające jej na rezygnację z dalszej pracy zarobkowej. Wystawiła nieruchomość na sprzedaż, jednakże z uwagi na duży rozmiar działki nr 16 (... ha), nie udało się jej znaleźć żadnego nabywcy. W roku ... Wnioskodawczyni zdecydowała się podzielić przedmiotową nieruchomość na mniejsze działki i je sprzedać. W ... r. zgodnie z zatwierdzonym przez Starostę ... projektem podziału gruntu, dokonano podziału nieruchomości na mniejsze działki. W następstwie podziału powstały działki o numerach od 1 do 15. Następnie, działkę numer 14, odłączono od ww. księgi wieczystej i założono dla niej nową księgę wieczystą o numerze ....

Na chwilę obecną Wnioskodawczyni sprzedała już dwie działki oraz udziały w trzeciej działce. Zamierza też w przyszłości sprzedać kolejne nieruchomości powstałe na skutek ww. podziału.

W związku z powyższym Wnioskodawczyni chciałaby uzyskać interpretację indywidualną, mającą potwierdzić jej ocenę prawną zaistniałych stanów faktycznych oraz ocenę prawną zdarzenia przyszłego.

1)Zaistniałe stany faktyczne:

a.W dniu... r. Wnioskodawczyni na mocy umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego Repertorium … sporządzonego w Kancelarii Notarialnej Notariusza … prowadzącego Kancelarię Notarialną w ..., zbyła na rzecz … prawo własności działki nr 8 stanowiącej niezabudowaną nieruchomość gruntową, będącą częścią nieruchomości o numerze KW ... opisanej powyżej. Wnioskodawczyni zbyła też na rzecz tej samej osoby udział wynoszący 1/34 części w prawie własności działki nr 14 stanowiącej niezabudowaną nieruchomość gruntową, będącą częścią nieruchomości o numerze KW ... opisanej powyżej. Jednocześnie, zażądała odłączenia od ww. nieruchomości działki nr 14 i założenia dla niej nowej księgi wieczystej (...).

b.W dniu ... r. Wnioskodawczyni na mocy umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego Repertorium ... sporządzonego w Kancelarii Notarialnej Notariusza … w ..., zbyła na rzecz … i … małżeństwa … udział wynoszący 1/34 w prawie własności działki 14 stanowiącej niezabudowaną nieruchomość gruntową, dla której Sąd Rejonowy w ... … Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr ....

c.W dniu … r. Wnioskodawczyni na mocy umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego Repertorium … sporządzonego w Kancelarii Notarialnej Notariusza …, zbyła na rzecz … i … małżonków … prawo własności działki nr 15 stanowiącej niezabudowaną nieruchomość gruntową, będącą częścią nieruchomości o numerze KW ... opisanej powyżej. Wnioskodawczyni zbyła na rzecz tych samych osób udział wynoszący 1/34 części w prawie własności działki nr 14, dla której Sąd Rejonowy w ... ... Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr ....

Działki nr 8 i 15, które były przedmiotem ww. sprzedaży oraz działka nr 14, w której zostały sprzedane udziały, nie były objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Wnioskodawczyni nigdy nie podejmowała żadnych działań podnoszących wartość ww. działek. Wnioskodawczyni nie występowała w stosunku do tych działek o warunki zabudowy, ani też w żaden sposób nie uzbrajała terenu tych działek. Wnioskodawczyni nie udzielała w stosunku do tych działek żadnych pełnomocnictw, ani nie udostępniała ich przed sprzedażą osobom trzecim. Wnioskodawczyni nie wykorzystywała ww. działek w żaden sposób, działki te stanowiły jedynie jej majątek osobisty. Jedyną działalnością, jaka była wykonywana na ww. działkach na długo przed sprzedażą, było wspomniane powyżej prace agro-rolne wykonywane przez okolicznego rolnika w celu zachowania dobrego stanu nieruchomości rolnej. Dodatkowo, na działce numer 14, Wnioskodawczyni zleciła przeprowadzenie lekkich prac ziemnych w celu zapewnienia każdej z działek dojazdu do drogi publicznej, zgodnie z obowiązującymi przepisami Kodeksu cywilnego i aktów wykonawczych. Wnioskodawczyni nie nabyła własności ww. działek w celu ich dalszej sprzedaży ani też w celach inwestycyjnych. Nabyła ich własność na podstawie umowy darowizny od siostry i jej męża, którzy chcieli zapewnić jej zabezpieczenie finansowe na przyszłość. Dopiero niedawno, po kilkunastu latach od otrzymania przedmiotowych nieruchomości pojawiła się potrzeba ich zbycia.

2)Zdarzenie przyszłe

Wnioskodawczyni zamierza sprzedać wszystkie pozostałe działki objęte KW nr ... tj. nr: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 10, 12, 13 poza działką numer 16, którą zamierza pozostawić na swoje własne potrzeby i wybudować na niej dom mieszkalny jednorodzinny, a także zamierza sprzedać pozostałe udziały w działce numer 14.

Wnioskodawczyni podobnie jak w przypadku sprzedanych już działek, nigdy nie podejmowała żadnych działań podnoszących wartość działek, co do których planowana jest w przyszłości sprzedaż i nie zamierza podejmować takich działań. Wnioskodawczyni nigdy nie występowała w stosunku do tych działek o warunki zabudowy, ani też nie podejmowała czynności mających na celu uzbrojenie terenu tych działek i nie zamierza podejmować takich czynności. Wyżej wymienione działki nie są przez Wnioskodawczynię w żaden sposób wykorzystywane, są one jedynie częścią jej majątku osobistego.

Z uwagi na fakt, że Wnioskodawczyni jest obecnie na emeryturze i nie czuje się na siłach, by szukać osób chętnych do nabycia nieruchomości, przyszłych nabywców przedmiotowych działek będzie szukać z pomocą biura nieruchomości posiadającego wymaganą licencję.

Na działki objęte wnioskiem Wnioskodawczyni pobierała dopłaty bezpośrednie do gruntów rolnych, które jednakże nie podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w związku z faktem, że zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy opodatkowaniu podlegają jedynie te dotacje i dopłaty które są związane z dostawą lub świadczeniem usług. Wnioskodawczyni zaprzestała około … lat temu pobierania dopłat, ostatnią otrzymała w ... roku.

Działki objęte wnioskiem nie mają uchwalonego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (MPZP). Dla żadnej z nich, poza działką numer 11 - której Wnioskodawczyni nie zamierza sprzedawać, nie wydano decyzji o warunkach zabudowy, ani też nie został złożony żaden wniosek o wydanie takich decyzji. Wnioskodawczyni nie składała też żadnych wniosków o pozwolenie na budowę w stosunku do działek powstałych na skutek podziału.

Działki nie są i nie będą do momentu planowanej sprzedaży udostępniane osobom trzecim. W chwili obecnej nie ma potencjalnych nabywców działek i nie zostały podpisane żadne umowy przedwstępne sprzedaży.

Wnioskodawczyni nie udzielała w zakresie ww. działek żadnych pełnomocnictw.

Wnioskodawczyni nie planuje ponosić jakichkolwiek nakładów w celu uatrakcyjnienia nieruchomości.

Wnioskodawczyni nigdy nie zajmowała się obrotem nieruchomościami profesjonalnie, ani prywatnie.

Pytania

Pytania do stanów faktycznych (dot. pkt 1 lit. a, b i c w poz. 61)

1.Czy Wnioskodawczyni jest podatnikiem podatku od towarów i usług w związku z dokonaną sprzedażą działek nr 8, 15 oraz udziałów w działce 14?

2.Czy transakcje sprzedaży działek nr 8, 15 oraz udziałów w działce 14 są czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT, czy też korzystały ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT?

Pytania do zdarzenia przyszłego (dot. pkt 2 w poz. 61)

3.Czy Wnioskodawczyni będzie podatnikiem podatku od towarów i usług w związku z planowaną w przyszłości sprzedażą pozostałych działek niezabudowanych powstałych na skutek podziału przedmiotowej nieruchomości?

4.Czy przyszłe transakcje sprzedaży pozostałych działek niezabudowanych powstałych w wyniku podziału przedmiotowej nieruchomości będą czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT, czy też będą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT?

Pani stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawczyni, w zakresie zaistniałych stanów faktycznych - dokonana sprzedaż działek numer 8 i 15 oraz udziałów w działce nr 14 nie jest opodatkowana podatkiem VAT. Wnioskodawczyni nabyła przedmiotowe nieruchomości na podstawie umowy darowizny … lat temu od siostry i jej męża. Podziału tej nieruchomości dokonała dopiero w ... roku. Świadczy to o tym, że nabycie na podstawie umowy darowizny własności nieruchomości nie miało na celu ich dalszego zbycia. Ponadto Wnioskodawczyni nie zmieniła przed sprzedażą charakteru tych działek, od początku były to grunty rolne, łąki i pastwiska. Nie prowadziła na tej nieruchomości działalności gospodarczej, ani żadnej innej działalności. Dokonane sprzedaże nie były czynnościami o charakterze profesjonalnym, zorganizowanym, a zatem nie były czynnościami kwalifikowanymi jako działalność gospodarcza, co wyłącza możliwość opodatkowania ich podatkiem VAT.

Ponadto, te same argumenty i te same powody świadczą o tym, że także zdarzenie przyszłe, tj. planowane przyszłe czynności zbycia działek 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 10, 12, 13 oraz pozostałych udziałów w działce numer 14 nie będą opodatkowane podatkiem VAT. Wnioskodawczyni nie wykonywała żadnych czynności administracyjnych i technicznych w stosunku do tych działek, nabyła je … lat temu od siostry i jej męża w drodze umowy darowizny, nie prowadziła na tych działkach żadnej działalności poza pracami agro-rolnymi mającymi na celu zachowanie właściwego dobrostanu nieruchomości, wykonywanymi przez okolicznego rolnika. W związku z powyższym, nie ma żadnych argumentów za tym by przyjąć, że planowana sprzedaż poszczególnych działek będzie miała charakter świadczący o wykonywaniu przez Wnioskodawczynię działalności gospodarczej, co warunkowałoby opodatkowaniem tych czynności podatkiem VAT.

Powyższe stanowisko Wnioskodawczyni znajduje uzasadnienie w wyroku Trybunału Sprawiedliwość Unii Europejskiej (TSUE) z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10). W orzeczeniu tym wskazano kryteria, jakimi należy kierować się dla uznania danej transakcji dostawy (sprzedaży) gruntów za czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. TSUE stwierdził m.in., że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Nadto, sama liczba i zakres transakcji sprzedaży dokonanych nie ma charakteru decydującego, gdyż zakres transakcji i sprzedaży nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie a podlegającymi opodatkowaniu czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

Trybunał stwierdził, że dużych transakcji można dokonywać również jako czynności osobistych. Okoliczność, że w ... r. dokonano podziału gruntu na mniejsze działki, sama z siebie nie jest decydująca. Nie ma decydującego charakteru również długość okresu, w jakim przyszłe transakcje będą następowały, ani też wysokość osiągniętych w ich wyniku transakcji. Całość powyższych elementów odnosi się bowiem do zarządzania majątkiem prywatnym Wnioskodawczyni. Wnioskodawczyni stała się właścicielem nieruchomości ponad dekadę temu. Próbowała sprzedać ziemię rolnikowi, jako że sama nie ma możliwości prowadzenia działalności rolniczej z uwagi na brak umiejętności i wykształcenia w tym zakresie. W związku z powyższym nie można stwierdzić, że nabyła ona nieruchomość w celu jej dalszego zbycia. Ponadto Wnioskodawczyni w żaden sposób nie przekształciła, ani nie uzbroiła działek, które mają być przedmiotem sprzedaży. Zleciła jedynie lekkie prace ziemne w celu zapewnienia dojazdu do drogi publicznej.

Wnioskodawczyni z powodów przytoczonych w ww. wniosku stoi na stanowisku, że w związku z dokonaną już sprzedażą działek oraz planowaną sprzedażą pozostałych działek (poza działką nr 11), powstałych na skutek podziału nieruchomości, nie należy uznawać jej za podatnika podatku VAT. Planowana sprzedaż przedmiotowych działek jest działalnością prywatną, nie gospodarczą i związana jest ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Podkreślić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku od towarów i usług jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

Należy mieć też na uwadze, że dla uznania danego majątku za prywatny istotny jest sposób jego wykorzystania i charakter działań podejmowanych w odniesieniu do niego w całym okresie posiadania przez dany podmiot. Aby majątek uznać za prywatny musi być on w całym okresie posiadania wykorzystywany wyłącznie do celów prywatnych. Potwierdził to Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej wyłącznie do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

W kontekście powyższego nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności. Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną).

„Problem odnoszący się do rozstrzygnięcia, czy sprzedaż działek jest sprzedażą majątku osobistego, czy też stanowi sprzedaż realizowaną przez podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą, był przedmiotem orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10). TSUE w sprawach C-180/10 i C-181/10 orzekł, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie - zdaniem Trybunału - okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.” (z interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej dnia 11 maja 2020 r. w sprawie 0114-KDIP1-1.4012.116.2020.2.AKA).

Ponadto w kwestii opodatkowania sprzedaży działek istotne jest czy Wnioskodawczyni przy dokonanej sprzedaży działek oraz planowanej przyszłej sprzedaży działek podejmowała czy też będzie podejmować aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca, czy usługodawcę (w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, co skutkuje wówczas koniecznością uznania jej za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu. Aktywnościami które mogłaby wskazywać, że są to działania przebierające formę zorganizowaną w zakresie obrotu nieruchomościami mogłoby być: nabycie nieruchomości w celu jej późniejszej sprzedaży, uzbrojenie nieruchomości, działania marketingowe wykraczające poza zwykłe formy ogłoszeń, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy do sprzedawanych działek czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” musi wskazywać ciąg ww. okoliczności, a nie wystąpienie pojedynczych z nich.

Podkreślić należy, że Wnioskodawczyni nie podejmowała tego typu aktywności i działań, wobec czego nie można uznać jej za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w zakresie obrotu nieruchomościami w rozumieniu ww. przepisu.

Niezależnie od powyższego należy wskazać, że nawet gdyby uznać Wnioskodawczynię za podatnika podatku VAT w związku z dokonaną już sprzedażą działek oraz planowaną przyszłą sprzedażą pozostałych działek, to Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że czynność sprzedaży była i będzie zwolniona od opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług. Działki objęte zakresem wniosku od początku były działkami rolnymi, Wnioskodawczyni ani jej poprzednicy prawni nie przekształcali charakteru działek. Są to działki rolne, niezabudowane, nie są działkami budowlanymi w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, gdyż nie ma co do nich wydanych decyzji o warunkach zabudowy ani pozwoleniu na budowę, ani też nie są one objęte żadnym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. W związku z tym, zarówno dokonane jak i planowane czynności sprzedaży będą czynnościami zwolnionymi od podatku VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku w zakresie nieuznania Pani za podatnika w związku z dokonaną oraz przyszłą sprzedażą działek i udziałów w działce, oraz niepodlegania opodatkowaniu tej sprzedaży, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, (…).

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Towarem jest także udział w prawie własności nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, gdyż w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady:

Państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

1) określone udziały w nieruchomości,

2) prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,

3) udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Przy czym, w świetle przytoczonych wyżej przepisów status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Dla ustalenia, czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT istotne jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Zatem, kiedy osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

W tym miejscu podkreślić należy, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

W kwestii opodatkowania dostawy nieruchomości (działek) istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku opisu sprawy, w celu dokonania sprzedaży nieruchomości (działek) podejmowała/będzie Pani podejmowała aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania Pani za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, ze zm.) – a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy, jako że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Ponadto, jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Należy wskazać, iż przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając nieruchomości działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną, np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu zaistnienia pojedynczych z nich.

Stwierdzić należy, że uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Analiza okoliczności sprawy oraz treści powołanych przepisów przy uwzględnieniu orzeczenia TSUE, prowadzi do wniosku, że nie można uznać Pani za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży działek nr 8 i nr 15 oraz udziału w działce nr 14 a także planowanej sprzedaży działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 10, 12, 13 oraz udziału w działce nr 14. Okoliczności niniejszej sprawy nie wskazują, że sprzedając ww. działki oraz udziały w działce, działała/będzie Pani działała w charakterze handlowca.

Zgodnie z opisem sprawy otrzymała Pani w drodze umowy darowizny działkę nr 16. Nie korzystała Pani w żaden sposób z przedmiotowej nieruchomości i nie prowadziła na niej gospodarstwa rolnego. Dla zachowania dobrego stanu nieruchomości rolnej i pozostawienia jej w wymaganej kulturze rolnej, użyczała Pani nieodpłatnie okolicznemu rolnikowi ww. nieruchomość. Rolnik wykonywał stosowne zabiegi agro-rolnicze na przedmiotowej nieruchomości, w zamian za co korzystał on z uzyskiwanych płodów rolnych. Do ... roku pobierała Pani dopłaty unijne do ww. nieruchomości. W ... r. dokonała Pani podziału ww. działki. W następstwie podziału powstały działki o numerach od 1 do 15. Na chwilę obecną sprzedała Pani działki nr 8 i nr 15 oraz udział w działce nr 14.

Działki nr 8 i 15, które były przedmiotem ww. sprzedaży oraz działka nr 14, w której zostały sprzedane udziały, nie były objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Nigdy nie podejmowała żadnych działań podnoszących wartość ww. działek. Nie występowała Pani w stosunku do tych działek o warunki zabudowy, ani też w żaden sposób nie uzbrajała terenu tych działek. Nie udzielała Pani w stosunku do tych działek żadnych pełnomocnictw, ani nie udostępniała ich przed sprzedażą osobom trzecim. Nie wykorzystywała Pani ww. działek w żaden sposób. Na działce numer 14, zleciła Pani przeprowadzenie lekkich prac ziemnych w celu zapewnienia każdej z działek dojazdu do drogi publicznej, zgodnie z obowiązującymi przepisami Kodeksu cywilnego i aktów wykonawczych.

Zamierza Pani sprzedać wszystkie pozostałe działki tj. działki nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 10, 12, 13 oraz pozostały udział w działce nr 14, poza działką numer 16.

Podobnie jak w przypadku sprzedanych już działek, nigdy Pani nie podejmowała żadnych działań podnoszących wartość działek, co do których planowana jest w przyszłości sprzedaż i nie zamierza podejmować takich działań. Nigdy Pani nie występowała w stosunku do tych działek o warunki zabudowy, ani też nie podejmowała czynności mających na celu uzbrojenie terenu tych działek i nie zamierza podejmować takich czynności. Wyżej wymienione działki nie są przez Panią w żaden sposób wykorzystywane.

Przyszłych nabywców przedmiotowych działek będzie szukać z pomocą biura nieruchomości posiadającego wymaganą licencję. Działki objęte wnioskiem nie mają uchwalonego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (MPZP). Dla żadnej z nich nie wydano decyzji o warunkach zabudowy, ani też nie został złożony żaden wniosek o wydanie takich decyzji. Nie składała Pani też żadnych wniosków o pozwolenie na budowę w stosunku do działek powstałych na skutek podziału. Działki nie są i nie będą do momentu planowanej sprzedaży udostępniane osobom trzecim. W chwili obecnej nie ma potencjalnych nabywców działek i nie zostały podpisane żadne umowy przedwstępne sprzedaży. Nie udzielała Pani w zakresie ww. działek żadnych pełnomocnictw. Nie planuje Pani ponosić jakichkolwiek nakładów w celu uatrakcyjnienia nieruchomości. Nie zajmowała się Pani nigdy obrotem nieruchomościami profesjonalnie, ani prywatnie.

Zatem opis sprawy wskazuje, że nie podejmowała i nie planuje Pani podejmować profesjonalnych czynności przygotowujących działki nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 13, 14, 15 do sprzedaży i zbywając te działki oraz udziały w działce, nie wykonywała/nie będzie Pani wykonywała działań charakterystycznych dla profesjonalnego obrotu nieruchomościami.

Samo wystąpienie o podział działki 16, z której wydzielono działki będące przedmiotem sprzedaży oraz przeprowadzenie lekkich prac ziemnych w celu zapewnienia każdej z działek dojazdu do drogi publicznej nie może przesądzać o tym, że sprzedaż działek podlegała/będzie podlegała opodatkowaniu. Również fakt, że użyczała Pani nieodpłatnie okolicznemu rolnikowi ww. nieruchomość przed podziałem dla zachowania jej dobrego stanu, pozostawienia jej w wymaganej kulturze rolnej nie przesądza w tej sytuacji o tym, że zbycie ww. działek podlegało/będzie podlegało opodatkowaniu, ponieważ użyczenie to miało charakter nieodpłatny.

Tym samym nie wystąpił/nie wystąpi ciąg zdarzeń, który wskazywałby na Pani aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami.

W konsekwencji, dokonując sprzedaży działek nr 8 i nr 15 oraz udziałów w działce nr 14 a także planowanej sprzedaży działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 10, 12, 13 oraz udziału w działce nr 14, będących przedmiotem wniosku, korzystała/będzie Pani korzystała z przysługującego jej prawa do rozporządzania własnym majątkiem.

Zatem sprzedaż ww. działek stanowiła/będzie stanowiła działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie będą miały zastosowania.

Podsumowując, dokonana sprzedaż działek nr 8 i nr 15 oraz udziałów w działce nr 14 a także planowana sprzedaż działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 10, 12, 13 oraz udziałów w działce nr 14 nie skutkowała/nie będzie skutkowała uznaniem Pani za podatnika VAT zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Tym samym, skoro sprzedaż ww. działek nie skutkowała/nie będzie skutkowała uznaniem Pani za podatnika VAT oraz nie była/nie będzie ona czynnością opodatkowaną podatkiem VAT bezprzedmiotowe staje się badanie czy sprzedaż ww. działek korzystała/będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT. Z uwagi na powyższe Organ nie dokonywał oceny Pani stanowiska w tym zakresie.

Zatem, Pani stanowisko w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 1 i nr 3 oraz pytań nr 2 i nr 4 w zakresie niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży przedmiotowych działek, uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność. Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Odnośnie natomiast powołanej przez Panią interpretacji indywidualnej, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm. dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).