Interpretacja indywidualna z dnia 21 września 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.431.2023.2.MC
Temat interpretacji
Uznanie czynności przenoszenia kosztów utrzymania nieruchomości na drugiego małżonka posiadającego udział ½ w tej nieruchomości po podpisaniu umowy o zniesieniu wspólności majątkowej, za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT oraz obowiązku wystawienia faktury.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
15 czerwca 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 2 czerwca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania czynności przenoszenia przez Panią kosztów utrzymania nieruchomości na Pani męża posiadającego udział ½ w tej nieruchomości po podpisaniu umowy o zniesieniu wspólności majątkowej za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT oraz obowiązku wystawienia faktury dla Pani męża. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 29 sierpnia 2023 r. (wpływ 1 września 2023 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Podatniczka prowadzi działalność gospodarczą pod własnym imieniem i nazwiskiem. Jedynym źródłem jej przychodów jest przedmiotowa działalność. Pozostaje ona w związku małżeńskim, w którym małżonek również prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Działalności te prowadzone są jednak odrębnie. Podatniczka prowadzi działalność od 7 marca 2006 roku, natomiast data rozpoczęcia działalności małżonka to 7 kwietnia 2017 roku. Małżonkowie zawarli związek małżeński w dniu 25.08.2001 r. Małżonkowie w lutym 2023 r. (02.02.2023 r.) podpisali notarialną umowę małżeńską o zniesieniu wspólności majątkowej. Od dnia zawarcia małżeństwa do czasu podpisania umowy notarialnej o zniesieniu wspólności majątkowej małżonków obowiązywały ustawowe zasady dotyczące wspólnego majątku. W okresie trwania przedmiotowej wspólnoty została nabyta nieruchomość o charakterze handlowo-usługowym. Data nabycia tej nieruchomości to 29 luty 2016 r. Nieruchomość ta została wprowadzona do ewidencji środków trwałych Podatniczki, ponieważ w tamtym czasie tylko ona prowadziła działalność gospodarczą. Lokal po podpisaniu umowy majątkowej pozostał nadal wspólnością majątkową małżonków, ponieważ nie dokonywano podziału majątku. Lokal był wykorzystywany w działalności handlowo-usługowej oraz spełniał też funkcję administracyjną. Była w nim prowadzona bowiem sprzedaż usług oraz towarów handlowych. Oprócz tego przechowywano w nim dokumentację i wykonywano inne czynności ogólno-organizacyjne. Po rozpoczęciu wykonywania działalności gospodarczej przez małżonka zajął on ten lokal również dla własnej działalności. Nie dokonywano podziału nieruchomości. Była ona wykorzystywana solidarnie i wspólnie. Małżonkowie nie dokonywali również rozliczeń kosztów utrzymania lokalu. Przez koszty utrzymania małżonkowie uznają wszelkie koszty eksploatacyjne oraz finansowe w tym między innymi: czynsz, media, środki czystości, opłaty za odpady, wszelka energia oraz koszty odsetek od kredytu zaciągniętego na zakup nieruchomości.
Pod pojęciem rozliczenia Podatniczka ma na myśli koszty bieżące, które powstają nieustannie w okresie użytkowania nieruchomości. Odbywało się to na kodeksowej zasadzie wspólnoty majątkowej. Zgodnie małżonkowi uznali, że gdy między nimi istnieje wspólność majątkowa, mogą oni bez przeszkód wymieniać się składnikami majątkowymi w swoich firmach. Korzystanie ze wspólnego majątku w jednoosobowej działalności jednego małżonka do jednoosobowej działalności drugiego z nich nie wywołuje skutków podatkowych na gruncie podatku od towarów i usług. Małżonkowie swoje stanowisko opierali na wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 4 kwietnia 2018 r., sygn. akt I FSK 887/1 .
Z analizy treści uzasadnienia tego wyroku wynika, że Naczelny Sądu Administracyjny uznał zatem, że w sytuacji, gdy pomiędzy małżonkami istnieje ustawowa wspólność majątkowa, wszelkie transakcje, jakie zawierane są pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębnie działalność gospodarczą, nie mogą mieć charakteru odpłatnego. Nie jest wtedy możliwe uregulowanie należności pomiędzy nimi, gdyż jeden z nich nie może dokonać wypłaty wynagrodzenia drugiemu z małżonków środkami pieniężnymi objętymi wspólnością ustawową za składniki majątku wchodzące w jej skład.
Podatniczka uznała, że opisana wyżej sytuacja istotnie zmieniła się po zniesieniu wspólnoty majątkowej. Na gruncie podatku od towarów i usług będzie miała miejsce sytuacja, o której mowa w art. 8 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług tj. to przeniesienie kosztów na podmiot, który faktycznie korzysta z usługi. Mamy z nim do czynienia wówczas, gdy podatnik działa we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej. W takiej sytuacji małżonek bez wspólnoty majątkowej jest traktowany jako osoba trzecia. W związku z tym, powinien on zostać obciążony tymi kosztami zgodnie z rzeczywistym wykorzystaniem, albo w części która dotyczy jego działalności. Jeśli nie ma możliwości ustalenia rzeczywistej wysokości tych kosztów, to obciążenie to powinno być proporcjonalne do udziału małżonka we własności lokalu tj. 50%. Na wartość obciążenia podatnika powinna wystawić fakturę z zastosowaniem odpowiednich stawek podatku VAT. Małżonek natomiast powinien te fakturę opłacić.
Ponadto w uzupełnieniu wniosku wskazano:
1.Podatniczka, o której mowa we wniosku, to Pani.
2.Prowadzi Pani działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży i zakładania stolarki budowlanej.
3.Jest Pani zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług od 7 marca 2006 r.
4.Swój udział w posiadanej nieruchomości od momentu podpisania umowy notarialnej małżeńskiej o zniesieniu wspólności majątkowej wykorzystuje Pani do prowadzenia działalności gospodarczej tj. do sprzedaży i zakładania stolarki budowlanej.
5.Pani małżonek swój udział w posiadanej nieruchomości od momentu podpisania umowy notarialnej małżeńskiej o zniesieniu wspólności majątkowej wykorzystuje do prowadzenia działalności gospodarczej, którą prowadzi na własne imię i nazwisko.
6.Udział w nieruchomości po podpisaniu umowy o zniesieniu wspólności małżeńskiej:
a)Pani posiada ½ udziału w przedmiotowej nieruchomości,
b)Pani małżonek posiada ½ udziału w przedmiotowej nieruchomości.
7.Stroną zawieranych umów dotyczących eksploatacji i utrzymania nieruchomości jest Pani, z wyjątkiem umowy z Zarządcą Nieruchomości, która jest zawarta na Panią i Pani męża.
8.Faktury dotyczące kosztów bieżących eksploatacji i utrzymania nieruchomości oraz odsetki od kredytu wystawiane są wyłącznie na Panią.
9.Na pytanie o treści:
„Jeśli faktury dotyczące opłat bieżących eksploatacji i utrzymania ww. nieruchomości wystawione są wyłącznie na Panią, to:
a)czy do ww. opłat przy refakturowaniu kosztów na Pani męża dolicza Pani marżę?
b)czy refakturuje Pani koszty na męża wyłącznie na podstawie kwot wynikających z otrzymanych faktur wystawionych np. przez dostawców mediów?
c)czy ww. refakturowanie dotyczy wyłącznie zwrotu uprzednio poniesionych wydatków proporcjonalnie do udziału we własności nieruchomości, czy też innych poniesionych wydatków np. dodatkowego wynagrodzenia?”
podała Pani, że kwestia obowiązku refakturowania jest przedmiotem Pani wniosku. Do tej pory nie ma ono miejsca, dlatego pytanie nr 9 jest bezzasadne.
10.Nie zawarła Pani z małżonkiem żadnej umowy w zakresie refakturowania kosztów dotyczących nieruchomości.
11.Wydatki ponoszone przez Panią na nieruchomość dotyczą wyłącznie czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
Podała Pani, że oczekuje interpretacji przepisu art. 8 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług w tym znaczeniu, że poprzez działanie na rzecz osoby trzeciej, którą po podpisaniu umowy o zniesieniu wspólności majątkowej stał się Pani małżonek wyświadczyła Pani na jego rzecz usługi polegające na eksploatacji i utrzymaniu nieruchomości, w której prowadzi on działalności gospodarczą. To świadczenie podlega natomiast opodatkowaniu podatkiem VAT.
Pytanie (ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku)
Czy poprzez ponoszenie całości kosztów utrzymania nieruchomości, w której udział w wysokości ½ posiada Pani małżonek, po podpisaniu umowy o zniesieniu wspólności majątkowej dokonuje działania na rzecz osoby trzeciej, i wyświadcza Pani przez to na jego rzecz usługi polegające na eksploatacji i utrzymaniu nieruchomości a to świadczenie podlega natomiast opodatkowaniu podatkiem VAT i rodzi obowiązek wystawienia przez Panią dla niego faktury VAT?
Pani stanowisko w sprawie (doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku)
Podatniczka uważa, że na koszty bieżące eksploatacji nieruchomości oraz jej utrzymania, będącej współwłasnością małżonków po ustaniu łączącej ich wspólnoty majątkowej, małżonek, który ponosi wszystkie koszty powinien ich częścią obciążyć w trybie refakturowania (zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy o VAT) drugiego małżonka, który wykorzystuje ten sam lokal w swojej odrębnej działalności gospodarczej. Wysokości takiego obciążenia powinna być natomiast adekwatna do udziału we własności lokalu.
Ponadto w uzupełnieniu wniosku, podała Pani, że poprzez ponoszenie całości kosztów utrzymania nieruchomości, w której udział w wysokości ½ posiada Pani małżonek, po podpisaniu umowy o zniesieniu wspólności majątkowej dokonuje działania na rzecz osoby trzeciej i wyświadcza Pani przez to na jego rzecz usługę polegającą na eksploatacji i utrzymaniu nieruchomości a to świadczenie podlega natomiast opodatkowaniu podatkiem VAT i rodzi obowiązek wystawienia przez Panią dla niego faktury VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Natomiast – według art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z tak szeroko sformułowanej definicji pojęcia „świadczenie usług” wynika, że przez świadczenie usług należy rozumieć przede wszystkim określone zachowanie się podatnika na rzecz innego podmiotu, które wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przy czym, o ile dane zachowanie podatnika mieści się w ustawowej definicji świadczenia usług, to – co do zasady – niezbędnym elementem do uznania tego zachowania za czynność podlegającą opodatkowaniu jest spełnienie przesłanki odpłatności (wynagrodzenie za usługę).
Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:
Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Z przepisu tego wynika, że wszelkie postacie energii, w tym energii elektrycznej, gazu i energii cieplnej oraz chłodniczej, na gruncie ustawy stanowią towary. Oznacza to, że w przypadku wykonywania świadczeń dotyczących tych „mediów” na gruncie podatku od towarów i usług mamy do czynienia z dostawą towarów. Natomiast w przypadku innych „mediów” (objętych zakresem opodatkowania), jest to świadczenie usług.
W świetle art. 8 ust. 2a ustawy:
W przypadku, gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.
Przepis ten jest źródłem praw i obowiązków podatników w odniesieniu do świadczeń określanych mianem „odsprzedaży” lub „refakturowania” usług. W związku z tym należy stwierdzić, że nabycie usług oraz ich późniejsza odsprzedaż (z marżą czy bez) powinny być zawsze traktowane jako dwie odrębne transakcje usługowe.
Powyższy przepis jest odpowiednikiem art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006 r., str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, który stanowi, że:
W przypadku, kiedy podatnik działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten nabył i wyświadczył te usługi.
Do odsprzedaży usług dochodzi w przypadkach, gdy podatnik VAT, działając we własnym imieniu, ale na rzecz innego podmiotu (osoby trzeciej), bierze udział w świadczeniu usług. W przypadkach takich przyjmuje się, że sam otrzymał i wyświadczył te usługi.
Jednak nie tylko usługi mogą być przedmiotem odsprzedaży.
Refakturowanie jest dopuszczalne w przypadkach, gdy dochodzi do odsprzedaży usług, energii oraz innych niż energia towarów.
Celem tzw. „refakturowania” jest zatem przeniesienie poniesionych kosztów przez jeden podmiot na inny podmiot, który z danych usług/towarów faktycznie korzystał, pomimo że podmiot odsprzedający danej usługi/towaru nie wykonał. Tzw. „refaktura” jest więc zwykłą fakturą VAT wystawioną przez podmiot pośredniczący pomiędzy właściwym sprzedawcą, a rzeczywistym nabywcą. Dotyczy to sytuacji, w której podatnik kupuje usługę (towar), a następnie „w stanie nieprzetworzonym” odsprzedaje ją swojemu kontrahentowi.
Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że tzw. „refaktura” dokumentuje odsprzedaż zakupionych wcześniej towarów lub usług, a czynność taka podlega opodatkowaniu według stawek właściwych dla odsprzedawanych towarów lub usług.
Oznacza to, że podmiot świadczący (sprzedający) daną usługę (nabyty towar), nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej traktowany jest najpierw jako kupujący, a następnie jako sprzedawca. Przeniesienie ciężaru kosztów na inną osobę, nie może być zatem w żaden inny sposób potraktowane niż jako świadczenie usługi/dostawa towaru w tym samym zakresie. Zatem, konsekwencją uznania podatnika biorącego udział w odsprzedaży usługi/towaru za sprzedającego, jest wystawienie przez niego faktury dokumentującej wyświadczenie tej usługi/dostarczenie towaru.
W świetle powyższego należy przyjąć, iż nawet jeśli podmiot faktycznie nie świadczy usługi/ nie dostarcza towaru (osobiście nie wykonuje czynności), jednakże pośrednio bierze udział w tej czynności (czego nie należy utożsamiać z pośrednictwem w jej dokonaniu) – a jego udział przejawia się w odsprzedaży – to dla potrzeb podatku VAT, takie zachowanie jest traktowane na równi ze świadczeniem konkretnej usługi/dostawy towaru. Podmiot ten staje się zatem podatnikiem podatku VAT ze wszystkimi wynikającymi z tego konsekwencjami, tj. w szczególności powinien opodatkować tę usługę według zasad dla niej przewidzianych oraz udokumentować fakturami.
Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.
Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Z kolei, zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:
Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.
W myśl art. 106b ust. 2 ustawy:
Podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.
W świetle art. 106b ust. 3 ustawy:
Na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
1) czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:
a) czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4,
b) czynności, o których mowa w art. 106a pkt 3 i 4,
1a) otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:
a) przypadku, gdy zapłata dotyczy czynności, o których mowa w art. 19a ust. 1b i ust. 5 pkt 4 oraz art. 106a pkt 3 i 4,
b) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
2) sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118
- jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że prowadzi Pani działalność gospodarczą od marca 2006 r. pod własnym imieniem i nazwiskiem w zakresie sprzedaży i zakładania stolarki budowlanej. Jest Pani zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług od marca 2006 r. Pozostaje Pani w związku małżeńskim, w którym małżonek również prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Działalności te prowadzone są jednak odrębnie. Pani mąż rozpoczął prowadzenie własnej działalności gospodarczej z dniem 7 kwietnia 2017 r.
Pani oraz Pani mąż zawarliście związek małżeński 25.08.2001 r. Natomiast 2 lutego 2023 r. podpisali Państwo notarialną umowę małżeńską o zniesieniu wspólności majątkowej. Od dnia zawarcia małżeństwa do czasu podpisania umowy notarialnej o zniesieniu wspólności majątkowej obowiązywały Panią i Pani męża ustawowe zasady dotyczące wspólnego majątku. W okresie trwania przedmiotowej wspólnoty została nabyta nieruchomość o charakterze handlowo-usługowym. Data nabycia tej nieruchomości to 29 luty 2016 r. Ww. nieruchomość została przez Panią wprowadzona do ewidencji środków trwałych, ponieważ w tamtym czasie tylko Pani prowadziła działalność gospodarczą. Lokal po podpisaniu umowy majątkowej pozostał nadal wspólnością majątkową małżonków, ponieważ nie dokonywano podziału majątku. Lokal był wykorzystywany w działalności handlowo-usługowej oraz spełniał też funkcję administracyjną. Była w nim prowadzona sprzedaż usług oraz towarów handlowych. Oprócz tego przechowywano w nim dokumentację i wykonywano inne czynności ogólno-organizacyjne.
Pani małżonek po rozpoczęciu wykonywania działalności gospodarczej zajął ten lokal również do własnej działalności. Nie dokonała Pani i Pani mąż podziału nieruchomości. Nieruchomość była wykorzystywana solidarnie i wspólnie. Pani i Pani mąż nie dokonywaliście również rozliczeń kosztów utrzymania lokalu. Przez koszty utrzymania - jak Pani podała - należy rozumieć wszelkie koszty eksploatacyjne oraz finansowe w tym między innymi: czynsz, media, środki czystości, opłaty za odpady, wszelka energia oraz koszty odsetek od kredytu zaciągniętego na zakup nieruchomości. Pod pojęciem rozliczenia ma Pani na myśli koszty bieżące, które powstają nieustannie w okresie użytkowania nieruchomości.
Ponadto - jak podała Pani w uzupełnieniu wniosku - swój udział ½ w posiadanej nieruchomości od momentu podpisania umowy notarialnej małżeńskiej o zniesieniu wspólności majątkowej wykorzystuje Pani do prowadzenia działalności gospodarczej tj. do sprzedaży i zakładania stolarki budowlanej. Z kolei Pani małżonek swój udział ½ w posiadanej nieruchomości od momentu podpisania umowy notarialnej małżeńskiej o zniesieniu wspólności majątkowej wykorzystuje do prowadzenia własnej działalności gospodarczej.
Stroną zawieranych umów dotyczących eksploatacji i utrzymania nieruchomości jest Pani, z wyjątkiem umowy z Zarządcą Nieruchomości, która jest zawarta na Panią i Pani męża.
Faktury dotyczące kosztów bieżących eksploatacji i utrzymania nieruchomości oraz odsetki od kredytu hipotecznego wystawiane są wyłącznie na Panią. Nie zawarła Pani z małżonkiem żadnej umowy w zakresie refakturowania kosztów dotyczących nieruchomości. Wydatki ponoszone przez Panią na nieruchomość dotyczą wyłącznie czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
Zgodnie z art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610):
Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).
Jak stanowi art. 196 § 1 ustawy Kodeks cywilny:
Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.
W myśl art. 196 § 2 ustawy Kodeks cywilny:
Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.
Jednocześnie należy wskazać, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.).
Według art. 31 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
W świetle art. 35 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:
W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
Co do zasady wspólność majątkowa trwa tak długo jak małżeństwo. Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami może także ulec zniesieniu lub ograniczeniu: na skutek zawartej między nimi umowy – art. 47 § 1 cytowanego Kodeksu; na skutek orzeczenia sądu – art. 52 § 1 wskazanego Kodeksu; albo z mocy prawa np. ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków – art. 53 ww. Kodeksu.
W myśl art. 47 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:
Małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa.
Zarówno w wypadku umownego wyłączenia wspólności ustawowej w czasie trwania małżeństwa, jak i w przypadku zniesienia tej wspólności przez sąd, a także w wyniku ustania małżeństwa, między małżonkami (byłymi małżonkami) ustaje wspólność ustawowa, a do majątku, który był nią objęty stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych.
Natomiast według art. 501 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:
W razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej. Przepis ten nie wyłącza zastosowania art. 43 § 2 i 3.
Zgodnie z art. 51 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:
W razie umownego ustanowienia rozdzielności majątkowej, każdy z małżonków zachowuje zarówno majątek nabyty przed zawarciem umowy, jak i majątek nabyty później.
Jak stanowi art. 511 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:
Każdy z małżonków zarządza samodzielnie swoim majątkiem.
Z analizy powołanych wyżej regulacji prawnych wynika, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, Pani posiadany udział w wysokości ½ w przedmiotowej nieruchomości od momentu podpisania umowy notarialnej małżeńskiej o zniesieniu wspólności majątkowej wykorzystuje do prowadzenia swojej działalności gospodarczej tj. do sprzedaży i zakładania stolarki budowlanej. Natomiast Pani małżonek swój udział w wysokości ½ w ww. nieruchomości od momentu podpisania umowy notarialnej małżeńskiej o zniesieniu wspólności majątkowej wykorzystuje do prowadzenia Jego działalności gospodarczej. Zatem Pani i Pani mąż w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług jesteście traktowani jako odrębne podmioty, spełniające definicję podatnika w rozumieniu powołanego wyżej przepisu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzące działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 tego przepisu.
Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że po uprzednim nabyciu przez Panią we własnym imieniu towarów oraz usług związanych z utrzymaniem i eksploatacją nieruchomości, odsprzedaż tych towarów i usług na rzecz innego podmiotu, tj. Pani męża, z którym posiada Pani rozdzielność majątkową, wykorzystującego udział ½ w przedmiotowej nieruchomości do własnej działalności gospodarczej, wypełnia dyspozycję definicji określonej w art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ustawy. Zatem stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
W konsekwencji przeniesienie przez Panią ww. kosztów utrzymania i eksploatacji nieruchomości, o której mowa we wniosku, winno zostać udokumentowane poprzez wystawienie na Pani męża faktur na podstawie art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, z uwzględnieniem właściwej stawki podatku VAT. Przy czym skoro - jak Pani wskazała - nie ma możliwości ustalenia rzeczywistej wysokości tych kosztów, to obciążenie to powinno być proporcjonalne do udziału małżonka we własności lokalu tj. 50%.
Tym samym Pani stanowisko w zakresie uznania czynności przenoszenia przez Panią kosztów utrzymania nieruchomości na Pani męża posiadającego udział ½ w tej nieruchomości, po podpisaniu umowy o zniesieniu wspólności majątkowej, za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT oraz obowiązku wystawienia faktury dla Pani męża jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Interpretacja dotyczy wyłącznie skutków podatkowych dla Pani, a nie sytuacji podatkowej Pani męża.
Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponosi Pani ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swoją aktualność.
Natomiast odnośnie powołanego przez Panią wyroku sądu administracyjnego należy zauważyć, iż wyroki sądów, są to rozstrzygnięcia odnoszące się do indywidualnych spraw i co do zasady wiążą one strony postępowania w tych konkretnych, indywidualnych sprawach nie rozciągając swojego oddziaływania na inne, choćby podobne lub zbieżne sprawy. Zatem powołane orzeczenie nie może wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem sprawy i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Stosownie do art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego ... . Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),
albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.