Nieuznanie za podatnika podatku VAT w związku ze sprzedażą nieruchomości oraz nieopodatkowanie podatkiem VAT sprzedaży ww. nieruchomości. - Interpretacja - 0113-KDIPT1-2.4012.470.2023.2.PRP

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 5 września 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.470.2023.2.PRP

Temat interpretacji

Nieuznanie za podatnika podatku VAT w związku ze sprzedażą nieruchomości oraz nieopodatkowanie podatkiem VAT sprzedaży ww. nieruchomości.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 lipca 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 27 czerwca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie nieuznania Pana za podatnika podatku VAT w związku ze sprzedażą nieruchomości oraz nieopodatkowania podatkiem VAT sprzedaży ww. nieruchomości.

Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 24 sierpnia 2023 r. (wpływ 29 sierpnia 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca

Opis stanu faktycznego

Na podstawie umowy zamiany z dnia 21.01.2020 r., zawartej w formie aktu notarialnego, Wnioskodawca - w zamian za nieruchomość zabudowaną budynkiem mieszkalnym położoną w m. …, gm. …, stanowiącą działkę nr 1 o powierzchni 0,1110 ha, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr …. oraz za udział do ….w nieruchomości niezabudowanej położonej w m. …. gm. …., stanowiącej działkę nr 2, o powierzchni 0,2066 ha, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr …. - nabył m.in. nieruchomości stanowiące:

1)własność lokalu mieszkalnego położonego w …. przy ul. …., o powierzchni …., dla którego prowadzona jest księga wieczysta nr …., z udziałem ….. w częściach wspólnych nieruchomości,

2)własność lokalu mieszkalnego położonego w …. przy ul. …., o powierzchni …., dla którego prowadzona jest księga wieczysta nr …., z udziałem …. w częściach wspólnych nieruchomości,

3)własność niezabudowanej działki położonej w …. przy ul. …., o powierzchni 0,0362 ha, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr …..

Wnioskodawca pozostaje w związku małżeńskim, w którym obowiązuje ustrój wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej (i umów majątkowych z żoną Wnioskodawca nie zawierał), przy czym opisane wyżej nieruchomości (podlegające zbyciu) Wnioskodawca nabył na swój majątek osobisty. Tym samym nabycie nieruchomości opisanych wyżej w punktach 1-3, w drodze zamiany, nastąpiło na majątek osobisty Wnioskodawcy.

W dniu 24.05.2023 r. Wnioskodawca sprzedał nieruchomości opisane wyżej w punktach 1 i 2 na rzecz osoby fizycznej (obie nieruchomości nabyła od Wnioskodawcy ta sama osoba). Transakcje sprzedaży zostały ujęte w dwóch osobnych aktach notarialnych. Wnioskodawca oświadczył, że zbywane nieruchomości stanowię jego majątek osobisty. Cena sprzedaży nieruchomości stanowiącej lokal mieszkalny zlokalizowany przy ul. ….. została ustalona na kwotę …. zł. Finansowanie zakupu tej nieruchomości przez nabywcę odbyło się częściowo - do kwoty …. zł - poprzez kredyt mieszkaniowy zabezpieczony hipotecznie (poprzez wpis hipoteki w księdze wieczystej nabywanej nieruchomości). Termin i sposób zapłaty ceny sprzedaży ustalono w następujący sposób:

  • kwotę …. zł Wnioskodawca otrzymał w gotówce tytułem zadatku, jeszcze przed zawarciem umowy sprzedaży,
  • kwotę …. zł Wnioskodawca otrzymał w gotówce w dniu 23.05.2023 r., jako część ceny sprzedaży,
  • kwotę …. zł kupujący zobowiązał się zapłacić do dnia 21.06.2023 r. (kupujący zobowiązał się w tym zakresie do złożenia dyspozycji w banku udzielającym kredyt mieszkaniowy przelania tej kwoty na rachunek bankowy Wnioskodawcy).

Całość ceny została zapłacona w terminie. Wydanie lokalu nastąpiło w dniu zawarcia umowy sprzedaży, tj. 24.05.2023 r.

Cena sprzedaży nieruchomości stanowiącej lokal mieszkalny zlokalizowany przy ul. …. została ustalona również na kwotę …. zł. Podobnie jak przy pierwszej nieruchomości, finansowanie zakupu tej nieruchomości przez nabywcę odbyło się częściowo - do kwoty …. zł - poprzez kredyt mieszkaniowy zabezpieczony hipotecznie (poprzez wpis hipoteki w księdze wieczystej nabywanej nieruchomości). Termin i sposób zapłaty ceny sprzedaży ustalono w (tożsamy jak wyżej) następujący sposób:

  • kwotę … zł Wnioskodawca otrzymał w gotówce tytułem zadatku, jeszcze przed zawarciem umowy sprzedaży,
  • kwotę … zł Wnioskodawca otrzymał w gotówce w dniu 23.05.2023 r., jako część ceny sprzedaży,
  • kwotę … zł kupujący zobowiązał się zapłacić do dnia 21.06.2023 r. (kupujący zobowiązał się w tym zakresie do złożenia dyspozycji w banku udzielającym kredyt mieszkaniowy przelania tej kwoty na rachunek bankowy Wnioskodawcy).

Całość ceny została zapłacona w terminie. Wydanie lokalu nastąpiło w dniu zawarcia umowy sprzedaży, tj. 24.05.2023 r.

Z kolei w dniu 30.05.2023 r. Wnioskodawca sprzedał nieruchomość opisaną wyżej w punkcie 3 na rzecz osób fizycznych (pozostających w związku małżeńskim). Wnioskodawca oświadczył, że zbywana nieruchomość stanowi jego majątek osobisty. Cena sprzedaży nieruchomości została ustalona na kwotę …. zł. Termin i sposób zapłaty ceny sprzedaży ustalono w następujący sposób:

  • kwotę …. zł Wnioskodawca otrzymał w dniu 02.03.2023 r. w gotówce tytułem zadatku, jeszcze przed zawarciem umowy sprzedaży,
  • kwotę …. zł Wnioskodawca otrzymał od kupujących w gotówce w dniu 30.05.2023 r.

Tym samym całość ceny została zapłacona. Wydanie nieruchomości nastąpiło w dniu zawarcia umowy sprzedaży, tj. 30.05.2023 r.

Sprzedaż przez Wnioskodawcę wszystkich ww. nieruchomości nastąpiła przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tych nieruchomości. W związku z tym Wnioskodawca został pouczony przez notariusza o konieczności powiadomienia właściwego Urzędu Skarbowego, w związku z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą pod firmą …..(NIP: …..). Działalność tą Wnioskodawca prowadzi od dnia 01.09.2010 r. Do przedmiotu działalności Wnioskodawcy należy:

  • Realizacja projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków (3.10.Z) - jako przeważająca działalność gospodarcza,
  • Pozostałe specjalistyczne roboty budowlane, gdzie indziej niesklasyfikowane (43.99.Z),
  • Wykonywanie konstrukcji i pokryć dachowych (43.91.Z),
  • Wykonywanie pozostałych robót budowlanych wykończeniowych (43.39.Z),
  • Malowanie i szklenie (43.34.Z),
  • Posadzkarstwo; tapetowanie i oblicowywanie ścian (43.33.Z),
  • Zakładanie stolarki budowlanej (43.32.Z),
  • Tynkowanie (43.31.Z),
  • Wykonywanie pozostałych instalacji budowlanych (43.29.Z),
  • Wykonywanie instalacji wodno-kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych i klimatyzacyjnych (43.22.Z),
  • Wykonywanie instalacji elektrycznych (43.21.Z),
  • Przygotowanie terenu pod budowę (43.12.Z),
  • Rozbiórka i burzenie obiektów budowlanych (43.11.Z),
  • Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych (3.20.Z).

Ponadto, w uzupełnieniu wskazano, że:

1)Nabycie przez Wnioskodawcę nieruchomości, o których mowa we wniosku, nie miało dla Niego konkretnego celu. Nabycie odbyło się na podstawie umowy zamiany nieruchomości, a więc z założenia transakcja miała charakter ekwiwalentny. Niemniej jednak Wnioskodawca kierował się zasadę, że zamiana faktycznie jednej nieruchomości (choć formalnie były to dwie nieruchomości, tj. zabudowana działka oraz udział w drodze wewnętrznej stanowiącej dojazd do działki zabudowanej) na kilka może w rezultacie okazać się dla Niego w przyszłości korzystna (w kontekście założenia, że wartość nieruchomości z upływem lat wzrasta i nie będzie na tym stratny zwłaszcza z uwagi na dokonaną dywersyfikację, tj. uzyskanie kilku nieruchomości w miejsce jednej).

2)Działka gruntowa (nr 3 we wniosku) nie była wykorzystywana przez Wnioskodawcę. Z kolei nieruchomości lokalowe (nr 1 i 2 we wniosku) były wykorzystywane przez córkę Wnioskodawcy, która w jednej z nieruchomości zamieszkiwała (w nr 1), a drugą (nr 2) doglądała, tym samym zabezpieczając obie nieruchomości przed niszczeniem; miało to miejsce w latach 2020-2021.

3)Nieruchomości, o których mowa we wniosku, nie były wykorzystywane przez Wnioskodawcę w działalności gospodarczej.

4)Jak wskazano w punkcie 2, córka Wnioskodawcy korzystała w latach 2020-2021 z nieruchomości lokalowej nr 1 zamieszkując w niej, zaś nieruchomość lokalową nr 2 doglądała. Wnioskodawca użyczył córce nieruchomość, w której ta zamieszkiwała. Umowa miała formę ustną, a charakter oczywiście nieodpłatny. W żaden inny sposób, ani w żadnym innym okresie Wnioskodawca nie udostępniał żadnej z nieruchomości, o której mowa we wniosku.

5)Jedynie w zakresie nieruchomości nr 3 (nieruchomość niezabudowana) doszło do wcześniejszego (w dniu 2 marca 2023 r.) zawarcia umowy przedwstępnej z nabywcami. Zgodnie z tą umową strony zobowiązały się wzajemnie do zawarcia umowy sprzedaży, na mocy której Wnioskodawca dokona sprzedaży na rzecz nabywców prawa własności przedmiotowej nieruchomości za cenę … zł. Strony ustaliły termin zawarcia umowy przyrzeczonej do dnia 31 maja 2023 r. Co do zapłaty ceny strony ustaliły, że:

  • kwota … zł została zapłacona w dniu zawarcia umowy przedwstępnej, w gotówce tytułem zadatku,
  • pozostała kwota … zł zostanie wpłacona do dnia zawarcia umowy przyrzeczonej nie później niż do dnia 31 maja 2023 r.

Strony uzgodniły, że w przypadku nie dotrzymania przez zbywcę warunków umowy zobowiązuje się do zwrotu kupującym otrzymanego zadatku w podwójnej wysokości, tj. … zł, w terminie 7 dni od dnia, do którego umowa miała być zawarta. Z kolei, gdy umowa nie zostanie zawarta z przyczyn leżących po stronie kupujących wówczas uiszczony zadatek w kwocie … zł nie będzie podlegał zwrotowi. Strony zgodnie ustaliły również, że w przypadku gdy umowa przyrzeczona nie zostanie zawarta z przyczyn niezależnych od każdej ze stron lub z przyczyn leżących po obu stronach, zadatek w kwocie … zł będzie podlegał zwrotowi. Wnioskodawca (jako sprzedający) oświadczył, że wydanie nieruchomości nastąpi do dnia uiszczenia całej ceny sprzedaży, na co nabywcy wyrazili zgodę i oświadczyli, że z dniem wydania przejmują wszelkie prawa i obowiązki wynikające z posiadania nieruchomości. Innych obowiązków lub praw niż wyżej przedstawione strony nie ustaliły w umowie przedwstępnej. Wnioskodawca nie udzielił nabywcom żadnego pełnomocnictwa (zgody, upoważnienia).

6)Jesienią 2022 r. Wnioskodawca zamieścił ogłoszenia o sprzedaży nieruchomości nr 1 i 2, na jednym z portali internetowych. Innych działań Wnioskodawca nie prowadził.

7)Wnioskodawca nie podejmował żadnych działań marketingowych w celu sprzedaży przedmiotowych nieruchomości (poza zamieszczeniem ogłoszenia, o którym mowa w punkcie 6).

8)Odnośnie nieruchomości nr 3 Wnioskodawca zlecił geodecie odnowienie granic działki. Żadnych innych działań Wnioskodawca nie realizował, w szczególności nie grodził działki, nie wydzielał dróg wewnętrznych, nie uzbrajał terenu.

9)W dniu 30 maja 2023 r. Wnioskodawca sprzedał nieruchomość stanowiącą niezabudowaną działkę nr 3 położoną w … o powierzchni 0,2015 ha, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr ….. Sprzedaż poprzedzała umowa przedwstępna z dnia 17 stycznia 2022 r. Transakcja odbyła się w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawcy.

10)Wnioskodawca jest właścicielem nieruchomości:

a)położonej w m. ….. - jest to działka zabudowana budynkiem mieszkalnym. Wnioskodawca zamieszkuje na tej nieruchomości. Jest właścicielem razem z żoną - na zasadzie ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej. Nieruchomość nabyta około 22 lata temu.

b)położonej w …., prawo wieczystego użytkowania do dnia 19 grudnia 2095 r., niezabudowana działka nr 4, o powierzchni 0,0026 ha, księga wieczysta nr ….. Nieruchomość nabyta w dniu 21 stycznia 2020 r. Nieużytkowana.

c)położonej w …., stanowiącej prawo własności garażu o powierzchni 17,65 mkw, działka nr 5, o powierzchni 0,0035 ha, księga wieczysta nr …. Nieruchomość nabyta w dniu 21 stycznia 2020 r. Nieużytkowana.

d)położonej w …., stanowiącej prawo własności, niezabudowana działka nr 6, o powierzchni 0,1722 ha, księga wieczysta nr …. Nieruchomość nabyta w dniu 21 stycznia 2020 r. Nieużytkowana.

Pytania

1)Czy Wnioskodawca, w ramach sprzedaży nieruchomości opisanych wyżej w punktach 1- 3, jest podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT)?

2)Czy sprzedaż nieruchomości opisanych wyżej w punktach 1-3 nastąpiła w trybie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT?

Pana stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy, przedmiotowy wniosek obejmuje jeden zaistniały stan faktyczny, albowiem dotyczy on nieruchomości nabytych przez Wnioskodawcę na podstawie jednej czynności prawnej (umowy zamiany) oraz następnie ich zbycia przez Wnioskodawcę przed upływem 5 lat od ich nabycia, a przy tym zbycia każdorazowo na rzecz osób trzecich, które nie prowadzą działalności gospodarczej.

Odpowiedzi Wnioskodawcy na pytania postawione w części G są następujące:

1)Czy Wnioskodawca, w ramach sprzedaży nieruchomości opisanych wyżej w punktach 1- 3, jest podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT)?

Wnioskodawca, w ramach sprzedaży nieruchomości opisanych wyżej w punktach 1-3, nie jest podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

2)Czy sprzedaż nieruchomości opisanych wyżej w punktach 1-3 nastąpiła w trybie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT?

Sprzedaż nieruchomości opisanych wyżej w punktach 1-3 nie nastąpiła w trybie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Uzasadnienie stanowiska

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Niewątpliwie sprzedaż nieruchomości mieści się w dyspozycji przywołanego wyżej przepisu. Nie może bowiem budzić wątpliwości, że taka transakcja stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy o VAT (towarem jest m.in. rzecz; zaś podział na nieruchomości i rzeczy ruchome stanowi podstawowy - cywilistyczny - podział rzeczy) w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT (dostawa jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem).

Należy jednak podkreślić, że nie każda czynność polegająca na dostawie towaru (tutaj konkretnie polegająca na odpłatnym przeniesieniu prawa własności nieruchomości) podlega opodatkowaniu na podstawie ustawy o VAT. Czynność taka będzie podlegała opodatkowaniu tylko wtedy, gdy dokona jej podatnik.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. W ustępie 2 tego artykułu wskazano zaś, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Faktem jest, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą; jednakże w innym zakresie niż obrót (sprzedaż) nieruchomościami. Dokonanie sprzedaży określonych nieruchomości nie miało związku z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy. Przede wszystkim aktywność Wnioskodawcy w tym zakresie nie miała charakteru zorganizowanego, ciągłego - przy tym o istnieniu tego kryterium nie może decydować sama liczba transakcji, ani ich zakres (por. orzeczenie TSUE z 15.09.2011 r., w sprawach C-18010 i C-181/10). Sprzedaż dotyczyła majątku prywatnego Wnioskodawcy, co znalazło chociażby odzwierciedlenie w pouczeniach ze strony notariusza o konieczności powiadomienia właściwego urzędu skarbowego, a to wobec regulacji z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, która stanowi o źródle przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości, jeżeli zbycie to nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego w którym nastąpiło nabycie nieruchomości.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą o VAT”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy o VAT:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy o VAT:

Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Natomiast na mocy art. 8 ust. 1 ustawy o VAT:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT lub świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:

„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE wskazano, że:

Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego.

Zgodnie art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE:

Do celów ust. 1 lit. b) „teren budowlany” oznacza każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie.

Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE:

Opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że uznanie, iż dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Z okoliczności sprawy wynika, że jest Pan czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług i prowadzi Pan działalność gospodarczą pod firmą ….. Na podstawie umowy zamiany z dnia 21.01.2020 r., nabył Pan nieruchomości stanowiące:

1)własność lokalu mieszkalnego położonego w …. o powierzchni 153,14 mkw, dla którego prowadzona jest księga wieczysta nr …., z udziałem …. w częściach wspólnych nieruchomości,

2)własność lokalu mieszkalnego położonego w ….., o powierzchni 155,64 mkw, dla którego prowadzona jest księga wieczysta nr …., z udziałem … w częściach wspólnych nieruchomości,

3)własność niezabudowanej działki położonej w …., o powierzchni 0,0362 ha, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr …..

Nabycie przez Pana ww. nieruchomości nie miało dla Pana konkretnego celu. Działka gruntowa (nr 3) nie była wykorzystywana przez Pana. Z kolei nieruchomości lokalowe (nr 1 i 2) były wykorzystywane przez Pana córkę, która w jednej z nieruchomości zamieszkiwała (w nr 1), a drugą (nr 2) doglądała, tym samym zabezpieczając obie nieruchomości przed niszczeniem; miało to miejsce w latach 2020-2021. Umowa miała formę ustną, a charakter oczywiście nieodpłatny. W żaden inny sposób, ani w żadnym innym okresie nie udostępniał Pan żadnej z nieruchomości, o której mowa we wniosku. Nieruchomości, o których mowa we wniosku, nie były wykorzystywane przez Pana w działalności gospodarczej. W dniu 24.05.2023 r. sprzedał Pan nieruchomości opisane wyżej w punktach 1 i 2 na rzecz osoby fizycznej (obie nieruchomości nabyła od Pana ta sama osoba). Z kolei w dniu 30.05.2023 r. sprzedał Pan nieruchomość opisaną wyżej w punkcie 3 na rzecz osób fizycznych (pozostających w związku małżeńskim). W zakresie nieruchomości nr 3 (nieruchomość niezabudowana) doszło do wcześniejszego (w dniu 2 marca 2023 r.) zawarcia umowy przedwstępnej z nabywcami. Nie udzielił Pan nabywcom żadnego pełnomocnictwa (zgody, upoważnienia). Nie podejmował Pan żadnych działań marketingowych w celu sprzedaży przedmiotowych nieruchomości (poza zamieszczeniem ogłoszenia o sprzedaży nieruchomości nr 1 i 2, na jednym z portali internetowych). Odnośnie nieruchomości nr 3 zlecił Pan geodecie odnowienie granic działki. Żadnych innych działań Pan nie realizował, w szczególności nie grodził działki, nie wydzielał dróg wewnętrznych, nie uzbrajał terenu.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że z całokształtu okoliczności sprawy nie wynika taka Pana aktywność, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Zatem należy uznać, że sprzedaż przez Pana nieruchomości nabytych na podstawie umowy zamiany, o których mowa we wniosku, nie stanowi działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Brak jest bowiem przesłanek świadczących o takiej Pana aktywności w przedmiocie zbycia ww. nieruchomości, która jest porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. Nie występuje bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że dostawa przedmiotowych nieruchomości wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Jak wynika z całokształtu okoliczności sprawy, nie podejmował i nie będzie podejmować Pan aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców.

Konsekwentnie, w przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że w związku ze sprzedażą przez Pana ww. nieruchomości wystąpi Pan w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Działania podejmowane przez Pana należą zatem do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. W związku z tym, korzysta Pan z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

Wobec powyższego, dokonując sprzedaży ww. nieruchomości nie działał Pan w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, prowadzącego działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Zatem sprzedaż ww. nieruchomości nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Tym samym Pana stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Pan jako Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Pana w złożonym wniosku.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651, z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem sprawy i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).