Brak możliwości odzyskania lub odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją przedsięwzięcia.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 czerwca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 12 czerwca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku możliwości odzyskania lub odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją przedsięwzięcia pn. „(…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina planuje zrealizować przedsięwzięcie pn. „(…)”. Przedsięwzięcie zostanie rozpoczęte 1 lipca 2023 r. i zostanie zakończone rzeczowo 15 listopada 2023 r.

Całość przedsięwzięcia oszacowano na kwotę (...) zł. Przewiduje się, że przedsięwzięcie zostanie dofinansowane w 40% w formie dotacji otrzymanej z WFOŚiGW. W 60% przedsięwzięcie będzie finansowane ze środków własnych. Warunkiem uznania podatku VAT od towarów i usług za koszt kwalifikowalny przedsięwzięcia, jest przedstawienie interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w sprawie braku możliwości odzyskania lub odliczenia podatku VAT od realizowanego przedsięwzięcia. Gmina we wniosku aplikacyjnym uznała VAT za koszt kwalifikowalny przedsięwzięcia. Interpretację Gmina musi przedłożyć w WFOŚiGW najpóźniej do dnia złożenia wniosków o płatność tj. do 31 grudnia 2023 r.

Po realizacji przedsięwzięcia Gmina zobowiązana będzie do rozliczenia się z WFOŚiGW z otrzymanej dotacji. Środki na realizację zadania Gmina otrzyma z WFOŚiGW dopiero po przedłożeniu końcowego rozliczenia i przedstawieniu faktur. Otrzymanej dotacji Gmina nie będzie mogła przeznaczyć na inny cel niż na pokrycie wydatków związanych z transportem, usunięciem i unieszkodliwieniem wyrobów zawierających azbest.

W ramach przedsięwzięcia Gmina zamierza odbierać odpady zawierające azbest z posesji osób fizycznych znajdujących się na terenie Gminy, przygotować je do transportu i oddawać do utylizacji. Utylizacja azbestu polegać będzie na umieszczeniu go na składowisku odpadów niebezpiecznych. Usługę wykonywać będzie uprawniona firma, która zostanie wyłoniona zgodnie z obowiązującymi przepisami. Udział w projekcie będą mogli wziąć nieodpłatnie wszyscy mieszkańcy Gminy, którzy posiadają zalegający na działce azbest. Mieszkańcy nie będą wnosili na rzecz Gminy jakichkolwiek opłat z tytułu realizacji zadania, a Gmina nie będzie zawierała z nimi umów cywilnoprawnych.

Azbest jest odpadem niebezpiecznym, którego zgodnie z przepisami należy się pozbyć. Gmina wychodząc naprzeciw potrzebom mieszkańców i dbając o środowisko stara się w tym zakresie o niezbędne środki do realizacji tego zadania.

Gmina jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług VAT. Zgodnie z ustawą z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym do jej zadań należy: zaspokojenie zbiorowych potrzeb wspólnoty związanych z zaopatrzeniem w wodę, kanalizację, usuwaniem i oczyszczaniem ścieków komunalnych, utrzymaniem czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwianie odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Część z tych zadań Gmina wykonuje na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych i traktuje je jako podlegające regulacjom o VAT. W przypadku realizacji zadania pn. „(…)”, Gmina nie ma możliwości odzyskania poniesionego kosztu podatku VAT, wskazanego w fakturach dotyczących realizowanego przedsięwzięcia. Usługi wykonane w ramach przedmiotowego przedsięwzięcia nie będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Faktury dokumentujące opisane wydatki wystawione będą na Gminę.

Przedmiotowe zadanie będzie realizowane w zakresie zadań własnych Gminy. Gmina, jako jednostka samorządu terytorialnego jest prawnie upoważniona i zobowiązana w ramach ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym do realizacji zadań mających na celu ochronę środowiska naturalnego, a zbieranie azbestu z posesji mieszkańców, przygotowanie do transportu oraz oddanie go do utylizacji do takich zadań należy.

Gmina nie ma prawnej możliwości odzyskania lub odliczenia podatku VAT, gdyż powyższe przedsięwzięcie nie jest związane z działalnością opodatkowaną.

Pytanie

Czy Gmina ma możliwość odzyskania lub odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją przedsięwzięcia pn. „(…)”?

Państwa stanowisko w sprawie

Realizacja przedsięwzięcia pn. „(…)” mieści się w zakresie zadań własnych Gminy. Wykonanie tego zadania zostało nałożone na Gminę ustawą z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym.

Wykonując powyższe przedsięwzięcie Gmina nie działa jako podatnik, gdyż realizuje czynności o charakterze publicznoprawnym. Usługi nabyte w ramach przedsięwzięcia nie będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, gdyż Gmina nie działa na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zatem realizacja powyższego przedsięwzięcia nie będzie umożliwiała Gminie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dotyczących wydatków poniesionych w związku z jego realizacją, gdyż usługi, z których nabyciem naliczony został podatek VAT nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Mając na uwadze powyższe, należy podkreślić, że Gmina nie ma prawnej możliwości odzyskania lub odliczenia podatku VAT od towarów i usług w ramach przedmiotowego zadania a zatem podatek VAT należy uznać za koszt kwalifikowany tego przedsięwzięcia.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Przepis art. 87 ust. 1 ustawy stanowi:

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wskazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle postanowień art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

·podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

·podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp. umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 powołanej ustawy:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Z opisu sprawy wynika, że Gmina planuje zrealizować przedsięwzięcie pn. „(…)”. Przedsięwzięcie zostanie rozpoczęte 1 lipca 2023 r. i zostanie zakończone rzeczowo 15 listopada 2023 r. Całość przedsięwzięcia oszacowano na kwotę (...) zł. Przewiduje się, że przedsięwzięcie zostanie dofinansowane w 40% w formie dotacji otrzymanej z WFOŚiGW w (...). W 60% przedsięwzięcie będzie finansowane ze środków własnych. Po realizacji przedsięwzięcia Gmina zobowiązana będzie do rozliczenia się z WFOŚiGW z otrzymanej dotacji. Środki na realizację zadania Gmina otrzyma z WFOŚiGW dopiero po przedłożeniu końcowego rozliczenia i przedstawieniu faktur. Otrzymanej dotacji Gmina nie będzie mogła przeznaczyć na inny cel niż na pokrycie wydatków związanych z transportem, usunięciem i unieszkodliwieniem wyrobów zawierających azbest. W ramach przedsięwzięcia Gmina zamierza odbierać odpady zawierające azbest z posesji osób fizycznych znajdujących się na terenie Gminy, przygotować je do transportu i oddać do utylizacji. Utylizacja azbestu polegać będzie na umieszczeniu go na składowisku odpadów niebezpiecznych. Usługę wykonywać będzie uprawniona firma, która zostanie wyłoniona zgodnie z obowiązującymi przepisami. Udział w projekcie będą mogli wziąć nieodpłatnie wszyscy mieszkańcy Gminy, którzy posiadają zalegający na działce azbest. Mieszkańcy nie będą wnosili na rzecz Gminy jakichkolwiek opłat z tytułu realizacji zadania, a Gmina nie będzie zawierała z nimi umów cywilnoprawnych. Azbest jest odpadem niebezpiecznym, którego zgodnie z przepisami należy się pozbyć. Gmina wychodząc naprzeciw potrzebom mieszkańców i dbając o środowisko stara się w tym zakresie o niezbędne środki do realizacji tego zadania. Gmina jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług VAT. Usługi wykonane w ramach przedmiotowego przedsięwzięcia nie będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Faktury dokumentujące opisane wydatki wystawione będą na Gminę. Przedmiotowe zadanie będzie realizowane w zakresie zadań własnych Gminy. Gmina, jako jednostka samorządu terytorialnego jest prawnie upoważniona i zobowiązana w ramach ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym do realizacji zadań mających na celu ochronę środowiska naturalnego, a zbieranie azbestu z posesji mieszkańców, przygotowanie do transportu oraz oddanie go do utylizacji do takich zadań należy.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy Gmina będzie miała możliwość odzyskania lub odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją przedsięwzięcia pn. „(…)”.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie związek taki nie wystąpi. Gmina realizuje przedsięwzęcie pn. „(...)”. Przedsięwzięcie zostanie dofinansowane w 40% w formie dotacji z WFOŚiGW w (...). W ramach przedsięwzięcia Gmina zamierza odbierać odpady zawierające azbest z posesji osób fizycznych znajdujących się na terenie Gminy, przygotowywać je do transportu i oddawać do utylizacji. Gmina wskazała, że przedmiotowe zadanie będzie realizwoane w zakresie zadań własnych Gminy. Ponadto, mieszkańcy nie będą wnosili na rzecz Gminy jakichkowlwiek opłat z tytułu realizacji zadania. Usługi wykonywane w ramach przedmiotowego przedsięwzięcia nie będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym, ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki, warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług, Wnioskodawca nie będzie miał – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturze dokumentującej zakupy związane z realizacją przedmiotowego projektu.

W konsekwencji Wnioskodawcy z tego tytułu nie będzie przysługiwało prawo do zwrotu podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Gmina nie będzie miała również możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 4 rozporządzenia Ministra Finansów z 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1008). Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 8 ust. 3 i 4 ww. rozporządzenia, a w zakresie środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed 1 maja 2004 r. Ponieważ Gmina nie będzie spełniać ww. warunków, nie będzie miała możliwości ubiegania się o zwrot podatku na podstawie przepisów rozdziału 4 ww. rozporządzenia.

Podsumowując, Gmina nie będzie miała możliwości odzyskania lub odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją przedsięwzięcia pn. „(…)”.

Tym samym, Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że pojęcie „kosztu kwalifikowalnego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Wnioskodawcy przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym nie zajęto stanowiska w tej sprawie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).