opodatkowanie usług świadczonych na rzecz spółki zarządzającej alternatywną spółką inwestycyjną - Interpretacja - 0111-KDIB3-1.4012.624.2017.3.IK

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 17.01.2018, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.624.2017.3.IK, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

opodatkowanie usług świadczonych na rzecz spółki zarządzającej alternatywną spółką inwestycyjną

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 1221 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 25 września 2017 r. (data wpływu 29 września 2017 r.), uzupełnionym pismem z 19 grudnia 2017 r. (data wpływu 28 grudnia 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług świadczonych na rzecz spółki zarządzającej alternatywną spółką inwestycyjną - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 września 2017 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług świadczonych na rzecz spółki zarządzającej alternatywną spółką inwestycyjną.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 19 grudnia 2017 r. (data wpływu 28 grudnia 2017 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 8 grudnia 2017 r. znak: 0111-KDIB3-1.4012.624.2017.1.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca zamierza założyć jednoosobową działalność gospodarczą. W ramach swojej działalności Wnioskodawca będzie zajmować się świadczeniem usług doradczych i konsultingowych.

W przyszłości Wnioskodawca zamierza zawrzeć umowę o świadczenie usług (dalej: Umowa). Na podstawie Umowy Wnioskodawca świadczyłby usługi na rzecz spółki prawa handlowego, która zarządzałaby alternatywną spółką inwestycyjną (dalej Usługobiorca lub ZASI). Usługobiorca byłby zatem zarządzającym alternatywną spółką inwestycyjną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnym (dalej: u.f.i.).

Zgodnie z art. 8a ust. 2 u.f.i., przez alternatywną spółkę inwestycyjną (dalej ASI) należy rozumieć alternatywny fundusz inwestycyjny (dalej AFI), inny niż określony w art. 3 ust. 4 pkt 2 u.f.i (tj. inny niż alternatywny fundusz inwestycyjny: specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty albo fundusz inwestycyjny zamknięty). Zgodnie z art. 8a ust. 2 u.f.i. ASI to podmiot prowadzący działalność w formie spółki kapitałowej (w tym spółki europejskiej) lub w formie spółki komandytowej albo komandytowo-akcyjnej, w których jedynym komplementariuszem jest spółka kapitałowa (w tym spółka europejska).

Natomiast, zgodnie z art. 2 pkt l0a u.f.i., przez AFI rozumie się instytucję wspólnego inwestowania, której przedmiotem działalności, w tym w ramach wydzielonego subfunduszu. jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną, niebędącą funduszem działającym zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe.

ASI, zgodnie z oczekiwaniami inwestorów, może inwestować w akcje lub udziały innych spółek, w ich odpowiedniki w przypadku podmiotów zagranicznych oraz tytuły uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania (dalej: Spółki lub Portfel Inwestycyjny).

Przedmiotem działalności ZASI będzie wyłącznie zarządzanie ASI, w tym - ewentualnie - wprowadzanie ASI do obrotu.

Zgodnie z art. 701 u.f.i. ZASI zobowiązana będzie prowadzić działalność w zakresie zarządzania ASI w sposób rzetelny i profesjonalny, z zachowaniem należytej staranności i zgodnie z zasadami uczciwego obrotu, a także w najlepiej pojętym interesie ASI i jej inwestorów, a także w celu zapewnienia stabilności i bezpieczeństwa rynku finansowego.

ZASI, jako zarządzający, może zostać zobowiązana do wykonywania czynności wskazanych w art. 701 ust. 2 u.f.i. tj. może na przykład:

  1. zapewnić warunki techniczne i organizacyjne zapewniające bezpieczeństwo i ciągłość prowadzonej działalności oraz właściwe jej wykonywanie;
  2. zapobiegać powstawaniu konfliktów interesów, wykrywać takie konflikty, a w przypadku powstania takiego konfliktu - zapewnić ochronę interesu inwestorów ASI oraz ochronę informacji poufnych lub stanowiących tajemnicę zawodową;
  3. opracować i wdrożyć procedurę zapobiegającą ujawnieniu lub wykorzystaniu informacji poufnych lub stanowiących tajemnicę zawodową w celu zapobieżenia wykorzystywaniu lub ujawnianiu takich informacji przez osoby posiadające dostęp do tych informacji, w tym osoby kierujące działalnością zarządzającego ASI i uczestniczące w zarządzaniu portfelem inwestycyjnym ASI;
  4. posiadać odpowiednią strukturę organizacyjną z wyraźnym podziałem funkcji, zadań i odpowiedzialności oraz obowiązków informacyjnych;
  5. zatrudniać do wykonywania czynności z zakresu swojej działalności osoby posiadające niezbędną wiedzę i kwalifikacje;
  6. opracować i wdrożyć procedury postępowania z reklamacjami inwestorów detalicznych alternatywnej spółki inwestycyjnej;
  7. stosować odpowiednie procedury zarządzania płynnością oraz opracować i wdrożyć procedury umożliwiające monitorowanie ryzyka utraty płynności, a także regularnie przeprowadzać testy warunków skrajnych obszaru płynności ASI w warunkach normalnej płynności oraz sytuacji nadzwyczajnych w zakresie płynności;
  8. ewidencjonować transakcje zawierane w ramach zarządzania portfelem inwestycyjnym ASI, zlecenia nabycia lub odkupienia ich praw uczestnictwa, jak również ewidencjonować transakcje zawarte na rachunek własny;
  9. przeprowadzać analizę przy doborze przedmiotu lokat ASI i zapewniać zgodność decyzji inwestycyjnych ze strategią inwestycyjną, celami i profilem ryzyka danej spółki.

W celu sprawnego wykonywania usług zarządzania ASI, ZASI może zlecić Wnioskodawcy wykonywanie różnego rodzaju usług (dalej Usługi). Usługi Wnioskodawcy świadczone na podstawie Umowy na rzecz ZASI mogą polegać w szczególności na:

  1. opracowywaniu dokumentacji propozycji strategii wyjścia ASI z poszczególnych Spółek (np. sprzedaży udziałów lub akcji Spółek);
  2. poszukiwaniu potencjalnych inwestorów zainteresowanych nabyciem pakietów udziałów lub akcji Spółek;
  3. sporządzania dokumentacji, analiz lub innych materiałów w celu określenia optymalnego momentu przejmowania i zbywania przedsiębiorstw w ramach Spółek:
  4. rekomendowaniu ZASI doradców przy procesie nabywania i zbywania Spółek;
  5. sporządzaniu dokumentacji, analiz i innych materiałów na potrzeby procesu nabywania i zbywania udziałów lub akcji Spółek, w tym na potrzeby prowadzenia negocjacji, a także sporządzaniu projektów umów i innych niezbędnych dokumentów transakcyjnych;
  6. przygotowywaniu projektów inwestycyjnych do wejścia kapitałowego, w tym dokonywanie niezbędnych analiz i przeprowadzenie due diligence
  7. analizie dokumentacji dotyczącej poszczególnych transakcji dotyczących Spółek;
  8. wspieraniu ASI i ZASI w wykonywaniu wszelkich obowiązków informacyjnych dotyczących Spółek spoczywających na ASI lub ZASI (w szczególności w zakresie raportów bieżących i okresowych);
  9. przekazywaniu ZASI bez zbędnej zwłoki wszelkich informacji dotyczących Spółek w tym w szczególności w zakresie niezbędnym do wykonywania wszelkich obowiązków informacyjnych;
  10. zapewnianiu wsparcia prawnikom i służbom księgowym w zakresie zarządzania ASI,
  11. gromadzeniu i administracji zgłoszeń projektów inwestycyjnych oraz zapytań dotyczących możliwości koinwestycji,
  12. dokonywaniu wycen projektów inwestycyjnych i Spółek na potrzeby transakcyjne i sprawozdawcze.
  13. monitorowaniu przestrzegania przez ASI regulacji prawnych.
  14. rozliczaniu wyniku ASI celem wypłaty zysków udziałowcom lub akcjonariuszom ASI,
  15. zapewnianiu wsparcia w razie emisji i umarzania udziałów lub akcji ASI.
  16. rozliczaniu umów (w tym wysyłanie potwierdzeń),
  17. innych czynności zleconych przez ZASI związanych z wykonywaniem usługi zarządzania ASI.

Wnioskodawca pragnie przy tym dodać, że powyższe czynności są specyficzne i istotne dla obsługi inwestycji w obszarze private equity /venture Capital, co sprowadza się do uznania, że przedstawiają one wymierną wartość rynkową dla podmiotów prowadzących działalność inwestycyjną. Z uwagi na specyfikę Usług, będą mieć one istotne znaczenie dla Usługobiorcy. Wnioskodawca będzie wykonywał Usługi kompleksowo, uzupełniając wiedzę Usługobiorcy w zakresie zarządzania ASI.

Za świadczone usługi Wnioskodawcy będzie przysługiwać określone w Umowie wynagrodzenie.

Wnioskodawca nie będzie pełnić funkcji członka zarządu ZASI ani ASI.

W uzupełnieniu do wniosku wskazano, że:

  1. W opinii Wnioskodawcy czynności wykonywane przez niego na rzecz ZASI mogą być uznawane za czynności o charakterze kompleksowym z puntu widzenia ZASI. Zdaniem Wnioskodawcy najważniejsze elementy świadczenia Wnioskodawcy polegać będą na doradztwie mającym na celu prowadzenie działalności umożliwiającej budowanie wartości Spółek i doradztwie przy podejmowaniu przez ASI, jako akcjonariusza lub wspólnika kluczowych decyzji dotyczących kwestii operacyjnych oraz strategicznych Spółek, w tym w zakresie struktury kapitałowej, strategii przedsiębiorstwa lub innych zagadnień związanych z taką strukturą lub strategią.
  2. Wnioskodawca planuje zamieszczać na fakturze opis Usługa wykonana na podstawie umowy z dnia.... . Z założenia Wnioskodawca podawać będzie jedną kwotę za wykonane w danym okresie usługi, chyba że inaczej ustali z ZASI, gdyż - chociażby na wewnętrzne raportowania ZASI - konieczne będzie opisywanie usług bardziej szczegółowo np. ze wskazaniem Spółki, której dotyczyły wykonane czynności.
  3. Kalkulacja wynagrodzenia Wnioskodawcy może być różna. Wnioskodawca zakłada, że będzie otrzymywać wynagrodzenie ryczałtowe płatne miesięcznie. Będzie to podstawowy element wynagrodzenia należnego Wnioskodawcy. Na pewnym etapie działalności ASI może dojść do wypłaty dodatkowego wynagrodzenia, które wysokość może być uzależniona od określonych w umowie wskaźników (np. dodatkowe wynagrodzenie zależne od wartości przeprowadzonych przez ASI inwestycji, jako % kwot zainwestowanych). Wnioskodawca nie wyklucza, że może otrzymać też wynagrodzenie za zwiększenie nakładu pracy, za efektywność, sukces, itp.
  4. W opinii Wnioskodawcy usługi świadczone przez Wnioskodawcę będą stanowiły część usługi świadczonej przez ZASI na rzecz ASI. ZASI będzie posiadał swój zarząd podejmujący decyzje dotyczące zarządzania ASI, w ZASI będą zatrudnione osoby na umowach o pracę oraz będą inni usługodawcy (podobnie jak Wnioskodawca) świadczący usługi o podobnym charakterze na rzecz ZASI lub inne usługi. Zdaniem Wnioskodawcy nie jest możliwe podzlecenie przez ZASI Wnioskodawcy całości usługi zarządzania ASI bez zgody Komisji Nadzoru Finansowego (wymóg z ustawy o funduszach inwestycyjnych) i nie jest celem ZASI doprowadzenie do takiej sytuacji.
  5. Zdaniem Wnioskodawcy wykonywane przez niego czynności będą ściśle związane z wykonywaniem usługi przez ZASI na rzecz ASI. Będą one - z perspektywy ZASI - potrzebne do wykonania usługi zarządzania ASI.
  6. Zasady odpowiedzialności Wnioskodawcy będą uregulowane w umowie z ZASI. Umowa będzie przewidywać odpowiedzialność Wnioskodawcy za nienależyte wykonanie usług, w tym wykonanie usługi nieadekwatnej do potrzeb ZASI.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy świadczenie przez Wnioskodawcę na rzecz Usługobiorcy wskazanych we wniosku Usług będzie podlegało zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług?

Stanowisko Wnioskodawcy.

Wnioskodawca uważa, że świadczenie przez Wnioskodawcę na rzecz Usługobiorcy wskazanych we wniosku Usług będzie podlegało zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Uzasadnienie:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej podatkiem, podlega między innymi odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 Ustawy VAT, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Co do zasady świadczenie usług podlega opodatkowaniu przy zastosowaniu stawki 23% VAT. Wnioskodawca uważa jednak, że wykonywane przez niego Usługi powinny zostać objęte zwolnieniem od opodatkowania.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 12 Ustawy VAT zwolnieniu podlegają usługi zarządzania:

  1. funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,
  2. portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią.

W opinii Wnioskodawcy, świadczone przez niego Usługi powinny być objęte ww. zwolnieniem, gdyż Usługi świadczone na podstawie Umowy na rzecz ZASI są ściśle powiązane z zarządzaniem ASI.

Wnioskodawca zwraca przy tym uwagę na to, że zgodnie z art. 70e u.f.i., przedmiotem działalności ZASI może być wyłącznie zarządzanie ASI, w tym wprowadzanie tej spółki do obrotu, oraz zarządzanie unijnym AFI (zarządzanie unijnym AFI może być przedmiotem działalności wyłącznie zewnętrznie zarządzającego ASI, który uzyskał zezwolenie na wykonywanie działalności przez zarządzającego ASI), w tym wprowadzanie tych alternatywnych funduszy inwestycyjnych do obrotu.

Jak była o tym mowa ASI jest to kategoria AFI. Zgodnie z art. 8a ust. 3 u.f.i., wyłącznym przedmiotem działalności ASI, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną.

W Ustawie VAT nie ma definicji ani usług zarządzania ASI, ani usług zarządzania AFI. Jednak definicja usług zarządzania AFI wielokrotnie była przedmiotem rozważań sądów oraz organów podatkowych. W związku z tym. że ASI to kategoria AFI, Wnioskodawca uważa, że interpretacje i wyroki dotyczące zarządzania AFI powinny znaleźć zastosowanie przy ocenie jego stanowiska zaprezentowanego w niniejszym wniosku.

W wyroku WSA w Krakowie z dnia 28 kwietnia 2016 r., sygn. I SA/Kr 272/16 Sąd stwierdził, iż użyte w art. 43 ust. 1 pkt 12 u.p.t.u., pojęcie usługi zarządzania funduszami odpowiada określeniom wskazanym w art. 135 (1) (g) dyrektywy 2006/112/WE - zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie. Identyczne stanowisko w tej sprawie wyraził również WSA w Warszawie w wyroku z dnia 17 stycznia 2013 r., sygn. III SA/Wa 1466/12. Sąd ten argumentował: skoro pojęcie zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi przewidziane w art. 135 dyrektywy 112 stanowi autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, powinno być zdefiniowane, również w prawie krajowym, z punktu widzenia prawa wspólnotowego, a jego treści nie można zmienić w wewnętrznych aktach prawodawczych poszczególnych państw członkowskich.

W tym miejscu warto zaznaczyć, że art. 43 ust. 1 pkt 12 Ustawy VAT stanowi implementację regulacji zawartych w art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywie 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2016 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej: Dyrektywa 112).

W wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) z dnia 4 maja 2006 r. w sprawie C-l69/04 Abbey National stwierdzono, iż pojęcie zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, zawarte w art. 13 cz. B lit d) pkt 6 Dyrektywy 77/338/EWG (dyrektywa nieobowiązująca, odpowiednikiem w/w artykułu jest art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy 112) jest pojęciem autonomicznym prawa wspólnotowego. TSUE oceniając regulację art. 13 część B lit. d pkt 6 Dyrektywy 77/388/EWG stwierdził, że przepis ten nie przeciwstawia się stosowaniu zwolnienia dla różnych, odrębnych usług wchodzących w zakres pojęcia zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi także usług świadczonych przez osoby trzecie. TSUE, odnosząc się do kryteriów korzystania ze zwolnienia, podkreślił jednak, że usługi świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią powinny tworzyć odrębną całość, która - jeśli ją oceniać globalnie - w konsekwencji wypełnia specyficzne i istotne funkcje usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi. Oznacza to, że, zdaniem TSUE, zwolnienie wynikające z przepisów Dyrektywy 112 ma charakter przedmiotowy i jest niezależne od statusu i formy prawnej podmiotu świadczącego te usługi (tj. podmiotu trzeciego). Co za tym idzie, jeśli czynności, jako kompleksowy zespół specyficznych dla funduszu świadczeń, wpisywać się będą w zakres działań podejmowanych przez podmiot bezpośrednio zarządzający funduszami, to usługa powinna korzystać ze zwolnienia.

Wnioskodawca uważa, że warto też odwołać się do wyroku TSUE z dnia 7 marca 2013 r. w sprawie C-275/11. W wyroku tym odniesiono się do Dyrektywy Rady 2009/65/WE.

W Załączniku II wymienia ona Funkcje, wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem:

  • zarządzanie inwestycjami,
  • administracja:
    1. obsługa prawna i obsługa rachunków o-księgowa w zakresie zarządzania funduszem:
    2. zapylania klientów:
    3. wycena i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe):
    4. monitorowanie przestrzegania uregulowań:
    5. prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa:
    6. wypłata zysków:
    7. emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa:
    8. rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń):
    9. prowadzenie ksiąg:
  • wprowadzanie do obrotu.

TSUE zauważa, że usługi wymienione w Załączniku II mogą korzystać ze zwolnienia przewidzianego w Dyrektywie 77/388/EWG (obecnie w Dyrektywie 112). Co istotne, TSUE podkreślił przy tym, że zwolnione mogą być również usługi nierozerwalnie związane z działalnością właściwą dla funduszu inwestycyjnego. W uzasadnieniu wyroku czytamy: treść art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy [obecnie art. 135 Dyrektywy 112 - przyp. Wnioskodawcy] nie wyklucza co do zasady, by na zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi składały się różne odrębne usługi, które mogą wówczas być objęte zakresem pojęcia zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi w rozumieniu wskazanego przepisu, oraz by korzystały one z przewidzianego w nim zwolnienia, nawet wówczas gdy świadczący te usługi jest podmiotem zarządzającym będącym osobą trzecią.

W dalszej części wyroku TSUE argumentuje: celem zwolnienia od opodatkowania czynności związanych z zarządzaniem specjalnymi funduszami inwestycyjnymi jest między innymi ułatwienie inwestorom inwestowania w papiery wartościowe za pośrednictwem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, bez ponoszenia kosztów podatku VAT i zapewnienie w ten sposób neutralności podatkowej wspólnego systemu podatku VAT w kwestii wyboru między bezpośrednim inwestowaniem w papiery wartościowe a inwestowaniem w nie za pośrednictwem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania (wyrok TSUE z dnia 7 marca 2013 r., w sprawie C-424/11).

Z uwagi na powyższe Wnioskodawca uważa, że Usługi, które będzie wykonywać obejmują czynności właściwe dla działalności polegającej na zarządzaniu instytucjami zbiorowego inwestowania oraz tworzą odrębną całość, charakteryzującą się wartością dodaną wyłącznie dla Usługobiorcy, który - korzystając z Usługi Wnioskodawcy - będzie mógł w istotny sposób ograniczyć własne środki kadrowe i administracyjne.

Zdaniem Wnioskodawcy, na gruncie podatku od towarów i usług, fakt przekazania czynności zarządzania ASI osobie trzeciej jest irrelewantny, bowiem zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 12 Ustawy VAT jest zwolnieniem przedmiotowym i nie zależy od statusu i formy prawnej podmiotu świadczącego Usługi.

Fakt zakwalifikowania niektórych Usług jako usług doradczych nie powinien wpływać na możliwość skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania dla całej Usługi. W tym wypadku usługi doradztwa nie należy traktować jako usługi samodzielnej, gdyż stanowi ona element usługi kompleksowej świadczonej przez Wnioskodawcę. W wyroku WSA w Krakowie z dnia 28 kwietnia 2016 r., I SA/Kr 272/16 stwierdzono, że uznanie Usług Doradczych za nie podlegające zwolnieniu od podatku VAT prowadziłoby do uprzywilejowania sytuacji przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, które nie nabywają usług takich jak Usługi od podmiotów zewnętrznych, lecz korzystają z wewnętrznych zasobów do wykonywania tych samych czynności. W ocenie Sądu takie różnicowanie sytuacji podatników w zależności od dokonanego przez nich wyboru modelu biznesowego prowadzonej działalności gospodarczej jest niedopuszczalne.

Stanowisko potwierdzają też interpretacje indywidualne organów podatkowych wydane w podobnych stanach faktycznych jak opisane w niniejszym wniosku. Przykładowo Wnioskodawca pragnie zwrócić uwagę na:

  • interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 12 kwietnia 2017 r., 0114-KDIP4.4012.12.2017.1.MP, w której uznano za prawidłowe następujące stanowisko podatnika: usługi świadczone przez Wnioskodawcę, związane ściśle z funkcjonowaniem Funduszu, opisane we wniosku, powinny być uznane za usługę zwolnioną z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 Ustawy o VAT w związku z art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 roku w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (...). W związku z tym. Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do naliczenia podatku VAT z tytułu świadczonych usług.;
  • interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 19 kwietnia 2017 r., 1462-IPPP1.4512.54.2017.1.BS, w której uznano za prawidłowe następujące stanowisko podatnika: Jeśli czynności jako kompleksowy zespół specyficznych dla funduszu świadczeń wpisywać się będą w zakres działań podejmowanych przez podmiot bezpośrednio zarządzający funduszami, to usługa powinna korzystać ze zwolnienia.
  • interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 18 sierpnia 2017 r., 0114-KDIP4.4012.260.2017.1.MPE, w której Organ uznał, że ,,świadczone przez Wnioskodawcę usługi związane z działalnością Funduszu, specyficzne i związane z zarządzaniem funduszami inwestycyjnymi, mieszczą się w zakresie czynności wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a ustawy i podlegają zwolnieniu z VAT, o którym mowa w tym przepisie.

Podsumowując, wskazane w opisie zdarzenia przyszłego Usługi, zdaniem Wnioskodawcy, będą usługami zwolnionymi z VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 12 Ustawy VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2017 r., poz. 1221 z poźn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zakres tych czynności został zdefiniowany w art. 7 i art. 8 ustawy.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (). Stosownie do postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Natomiast stosownie do treści art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w ustawie, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy, zwalnia się od podatku usługi zarządzania:

  1. funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,
  2. portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią,
  3. ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej,
  4. otwartymi funduszami emerytalnymi oraz dobrowolnymi funduszami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, a także Funduszem Gwarancyjnym utworzonym na podstawie tych przepisów,
  5. pracowniczymi programami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o pracowniczych programach emerytalnych,
  6. obowiązkowym systemem rekompensat oraz funduszem rozliczeniowym utworzonymi na podstawie przepisów prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi, a także innymi środkami i funduszami, które są gromadzone lub tworzone w celu zabezpieczenia prawidłowego rozliczenia transakcji zawartych w obrocie na rynku regulowanym w rozumieniu tych przepisów albo w obrocie na giełdach towarowych w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych, przez partnera centralnego, agenta rozrachunkowego lub izbę rozliczeniową w rozumieniu przepisów o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami;

Na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

  1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
  2. usług doradztwa;
  3. usług w zakresie leasingu.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 i ust. 3 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi z dnia 27 maja 2004 r. (Dz.U. z 2016 r., poz. 1896 z późn. zm.), Fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego, a w przypadkach określonych w ustawie również niepublicznego, proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych, w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe. Fundusz inwestycyjny prowadzi działalność, ze szczególnym uwzględnieniem interesu uczestników, przestrzegając zasad ograniczania ryzyka inwestycyjnego określonych w ustawie.

Stosownie do ustępu 4 ww. artykułu fundusz inwestycyjny może prowadzić działalność jako:

  1. fundusz inwestycyjny otwarty;
  2. alternatywny fundusz inwestycyjny: specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty albo fundusz inwestycyjny zamknięty.

Według art. 45 ust. 1 tej ustawy, przedmiotem działalności towarzystwa jest wyłącznie tworzenie funduszy inwestycyjnych otwartych lub funduszy zagranicznych, zarządzanie nimi, w tym pośrednictwo w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa, reprezentowanie ich wobec osób trzecich oraz zarządzanie zbiorczym portfelem papierów wartościowych.

W myśl art. 45a ust. 1 ustawy, z zastrzeżeniem art. 47 ust. 6 oraz z uwzględnieniem art. 7582 rozporządzenia 231/2013, towarzystwo może, w drodze umowy zawartej w formie pisemnej, powierzyć przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznemu wykonywanie czynności związanych z działalnością prowadzoną przez to towarzystwo.

W myśl art. 46 ust. 3 ww. ustawy, w przypadku gdy towarzystwo zarządza funduszem inwestycyjnym, o którym mowa w art. 196, może zawrzeć umowę, o której mowa w art. 45a ust. 1, w zakresie zarządzania portfelem inwestycyjnym funduszu lub jego częścią, z wyspecjalizowanym podmiotem innym niż podmioty, o których mowa w ust. 1, jeżeli podmiot ten podlega nadzorowi właściwego organu nadzoru nad rynkiem kapitałowym i posiada zezwolenie na zarządzanie portfelami, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych, z uwzględnieniem art. 78 rozporządzenia 231/2013.

Stosownie do art. 48b ww. ustawy towarzystwo wykonujące działalność w zakresie zarządzania funduszami inwestycyjnymi otwartymi, które zamierza rozszerzyć przedmiot swojej działalności o działalność określoną w art. 45 ust. 1a, jest obowiązane, w celu spełnienia warunków prowadzenia tej działalności, dostosować rozwiązania organizacyjne i techniczne oraz regulacje wewnętrzne przyjęte w związku z wykonywaniem działalności w zakresie zarządzania funduszami inwestycyjnymi otwartymi do wymogów ustawy oraz rozporządzenia 231/2013 w zakresie, w jakim dotyczą one działalności zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

Z powyższych przepisów wynika, że towarzystwo zarządzające funduszem inwestycyjnym może zlecić zarządzanie portfelem inwestycyjnym funduszu lub jego częścią podmiotom działającym bez odpowiedniego zezwolenia, ale które jednocześnie dają gwarancję pełnego profesjonalizmu i bezpieczeństwa w zarządzaniu powierzonymi portfelami.

Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz. UE. L. Nr 347, s. 1 ze zm.) państwa członkowskie zwalniają transakcje, zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.

Analizując regulacje dotyczące zwolnień zauważyć należy, że użyte w art. 43 ust. 1 pkt 12, ustawy, pojęcie usługi zarządzania funduszami odpowiada określeniom wskazanym w art. 135 (1) (g) Dyrektywy 2006/112/WE transakcje, zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.

Ani Dyrektywa 112 ani też ustawa o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi. W powyższym zakresie zasadnym jest więc odniesienie się do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (Dz.U.UE.L. 2009.302.32).

Zgodnie z art. 6 ust. 2 Dyrektywy 2009/65/WE, działalność związana z zarządzaniem przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) obejmuje obowiązki, o których mowa w załączniku II. Zgodnie z treścią załącznika II, funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem to funkcje obejmujące:

  1. zarządzanie inwestycjami,
  2. administrację:
    1. obsługa prawna i obsługa rachunkowo-księgowa w zakresie zarządzania funduszem;
    2. zapytania klientów;
    3. wycena i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);
    4. monitorowanie przestrzegania uregulowań;
    5. prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;
    6. wypłata zysków;
    7. emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa;
    8. rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);
    9. prowadzenie ksiąg,
  3. wprowadzanie do obrotu.

W dokonaniu interpretacji pojęcia zarządzania w sposób zgodny z celami Dyrektywy VAT pomocne są orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W orzeczeniu z dnia 21 października 2004 r. w sprawie C-8/03 (Banque Bruxelles Lambert S.A. (BBL) v. Państwo Belgijskie), definiując ww. pojęcie zarządzania, Rzecznik Generalny podkreślił: Otóż cel ten wymaga takiego zakreślenia zwolnienia, aby nie naruszało ono zasady powszechności podatku, bez czynienia go jednak bezprzedmiotowym. Z tego punktu widzenia dopuszczalne jest objęcie zwolnieniem wszystkich transakcji bezpośrednio związanych z systemem zarządzania funduszami powierniczymi. Tym samym nie można ograniczać zwolnienia tylko do podejmowania decyzji. Niemniej jednak nie można rozciągać go na wszystkie usługi świadczone na rzecz przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, które znajdują się w takiej sytuacji, jak fundusze powiernicze. Moim zdaniem, transakcje, które obejmują zwolnienie, winny ograniczać się do tych, które są ściśle związane z prowadzeniem funduszu, to znaczy do określania polityki inwestycyjnej, kupna i sprzedaży aktywów. O ile zwolnione transakcje nie ograniczają się do podejmowania decyzji, o tyle jednak muszą one bezpośrednio dotyczyć transakcji handlowych papierami wartościowymi. Aby móc zastosować zwolnienie, należy ustalić, że dane świadczenia są nierozerwalnie związane z transakcjami bezpośrednio zwolnionymi przez szóstą dyrektywę. Z kolei świadczenia, które można łatwo oddzielić od zarządzania funduszem w ścisłym tego słowa znaczeniu, należy uznać za podlegające podatkowi.

Natomiast, doprecyzowania powyższej definicji dokonał TSUE w orzeczeniu z dnia 4 maja 2006 r. w sprawie C-169/04 (Abbey National plc Inscape Investment Fund v. Commissioners of Customs & Excise), w którym Trybunał podkreślił, że jest to autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, które nie może być zmienione przez państwa członkowskie. Dalej wskazał, że pojęcie zarządzania funduszami powierniczymi, o których mowa w tym przepisie obejmuje usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jeżeli gdy oceniać je globalnie tworzą one odrębną całość oraz są specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami. Dalej Trybunał zaznaczył, że: odnosząc się do usług w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczonych przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, należy najpierw zaznaczyć, że tak jak w przypadku transakcji zwolnionych z opodatkowania na mocy art. 13 część B lit. d) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy, zarządzanie funduszami powierniczymi, o których mowa w pkt 6 tego artykułu, jest określane w zależności od rodzaju świadczonych usług, a nie w zależności od osoby świadczącej lub odbiorcy usług. Dalej w uzasadnieniu Trybunał podkreślił, że aby móc zakwalifikować transakcje w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jako zwolnione od podatku na mocy art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy, powinny one tworzyć odrębną całość, która w konsekwencji wypełnia specyficzne i istotne funkcje usługi opisanej w pkt 6. Samo świadczenie usług o charakterze materialnym czy też technicznym, takie jak udostępnianie systemu informatycznego, nie jest objęte zakresem zwolnienia przewidzianego w ww. przepisie.

Natomiast przedmiotem rozstrzygnięcia TSUE w orzeczeniu z dnia 7 marca 2013 r. w sprawie C-275/11 (GfBk Gesellschaft fur Borsenkommunikation mbH), była kwestia możliwości zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT usług doradczych świadczonych przez GfBk na rzecz funduszu inwestycyjnego. Trybunał podkreślił konieczność szerokiego interpretowania pojęcia czynności zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym i stwierdził: okoliczność, że usługi doradcze i informacyjne nie zostały wymienione w załączniku II do dyrektywy 85/611 zmienionej dyrektywą 2001/107, nie stanowi przeszkody w zaliczeniu ich do kategorii specyficznych usług objętych zakresem czynności zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy () Fakt, iż usługi doradcze i informacyjne świadczone przez osobę trzecią nie wiążą się z dokonaniem zmian w sytuacji prawnej lub finansowej funduszu również nie stoi na przeszkodzie objęciu ich pojęciem zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d).

W wyroku tym Trybunał wyjaśnił, że na pojęcie zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi składa się wiele czynności, muszą one stanowić odrębną całość i być istotne dla procesu zarządzania takim funduszem. Również wykonywanie ich przez osobę trzecią nie stanowi przeszkody do zwolnienia z opodatkowania VAT, gdyż najważniejsze jest powiązanie świadczenia z zarządzaniem działalnością funduszu.

W konsekwencji Trybunał orzekł, że art. 13 część B lit. d) pkt 6 VI Dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że usługi doradztwa inwestycyjnego w zakresie inwestowania w zbywalne papiery wartościowe świadczone przez osobę trzecią na rzecz spółki inwestycyjnej zarządzającej specjalnym funduszem inwestycyjnym mieszczą się w zakresie pojęcia zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi do celów zwolnienia ustanowionego we wskazanym przepisie.

Ze względu na fakt, że pojęcie zarządzania funduszami inwestycyjnymi przewidziane w powołanym powyżej art. 135 Dyrektywy 2006/112/WE stanowi autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, powinno więc być zdefiniowane z punktu widzenia prawa wspólnotowego, a jego treści nie można zmienić.

Należy podkreślić również, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy winny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą, VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu podatku VAT.

Z powołanego orzecznictwa TSUE wynika więc, że:

  1. państwa członkowskie nie mogą samodzielnie tworzyć definicji zarządzania na potrzeby omawianego zwolnienia z VAT,
  2. wypracowana przez TSUE definicja zarządzania oparta na Dyrektywie UCITS zawiera w sobie oprócz usług typowego zarządzania aktywami również czynności administracyjne wymienione w załączniku II tej dyrektywy, w tym usługi obsługi prawnej w zakresie zarządzania funduszem,
  3. w przypadku zlecenia usług w zakresie zarządzania administracyjnego podmiotom trzecim, zwolnienie z VAT przysługuje, o ile tworzą one odrębną całość, która - jeśli ją oceniać globalnie - wypełnia specyficzne i istotne funkcje usługi zarządzania.

Wnioskodawca planuje świadczyć na podstawie umowy, pewien zespół świadczeń na rzecz ZASI, które mogą być uznawane za czynności o charakterze kompleksowym z puntu widzenia ZASI. Najważniejsze elementy świadczenia Wnioskodawcy polegać będą na doradztwie mającym na celu prowadzenie działalności umożliwiającej budowanie wartości Spółek i doradztwie przy podejmowaniu przez ASI, jako akcjonariusza lub wspólnika kluczowych decyzji dotyczących kwestii operacyjnych oraz strategicznych Spółek, w tym w zakresie struktury kapitałowej, strategii przedsiębiorstwa lub innych zagadnień związanych z taką strukturą lub strategią. Usługi świadczone przez Wnioskodawcę będą stanowiły część usługi świadczonej przez ZASI na rzecz ASI. ZASI będzie posiadał swój zarząd podejmujący decyzje dotyczące zarządzania ASI, w ZASI będą zatrudnione osoby na umowach o pracę oraz będą inni usługodawcy (podobnie jak Wnioskodawca) świadczący usługi o podobnym charakterze na rzecz ZASI lub inne usługi. Wykonywane przez Wnioskodawcę czynności będą ściśle związane z wykonywaniem usługi przez ZASI na rzecz ASI. Będą one - z perspektywy ZASI - potrzebne do wykonania usługi zarządzania ASI. Zasady odpowiedzialności Wnioskodawcy będą uregulowane w umowie z ZASI. Umowa będzie przewidywać odpowiedzialność Wnioskodawcy za nienależyte wykonanie usług, w tym wykonanie usługi nieadekwatnej do potrzeb ZASI. Wnioskodawca będzie otrzymywał wynagrodzenie ryczałtowe za wykonanie usługi.

W przypadku, gdy transakcja składa się z szeregu świadczeń i czynności, należy brać pod uwagę wszystkie okoliczności, w jakich jest ona dokonywana, celem określenia, po pierwsze, czy chodzi o dwa lub więcej świadczenia odrębne, czy też o świadczenie złożone (kompleksowe), a po drugie, czy w tym ostatnim przypadku świadczenie złożone należy zakwalifikować jako dostawę towarów, czy jako świadczenie usług. Wskazać przy tym należy, co podkreślał wielokrotnie Trybunał Sprawiedliwości UE, że koniecznym jest dokonywanie analizy takiej transakcji z punktu widzenia przeciętnego konsumenta.

Podkreślić należy, że co do zasady, każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji gdy jedna usługa obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia kilka świadczeń, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych.

Pojedyncze świadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jedną lub więcej części składowych uznaje się za usługę zasadniczą, podczas gdy inny lub inne elementy traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej.

W orzeczeniu wydanym w sprawie C-349/96 (Card Protection Plan Ltd) TSUE, odnosząc się do art. 2(1) VI Dyrektywy, uznał, że z przepisu tego wynika, po pierwsze, że każde świadczenie usług powinno być, co do zasady, traktowane jako świadczenie odrębne i niezależne, po drugie zaś, że świadczenie składające się z jednolitej usługi (z ekonomicznego punktu widzenia) nie powinno być w sztuczny sposób dzielone, gdyż to mogłoby spowodować naruszenie całego systemu opodatkowania. Ponadto, Trybunał podkreślił, że: świadczenie jednolitej usługi ma miejsce w szczególności w przypadkach, gdy jeden lub więcej elementów może być uznany za tworzący świadczenie (usługę) główne podczas, gdy jeden lub więcej elementów mogą być uznane za świadczenia (usługi) dodatkowe, do których stosuje się te same konsekwencje podatkowe, jak w przypadku świadczenia (usługi) głównego. Usługa musi być uznana za dodatkową w stosunku do usługi głównej, jeżeli nie stanowi dla nabywcy celu samego w sobie, ale środek lepszego wykorzystania dostarczonej usługi głównej.

Jednym z istotniejszych orzeczeń przytaczanych przez szereg komentatorów, jak i sam TSUE w późniejszych orzeczeniach, jest sprawa z 27 października 2005 r. C-41/04 (Levob Verzekeringen).

W wyroku tym TSUE zawarł kilka cennych uwag pozwalających na zidentyfikowanie usług złożonych. By określić, czy mamy do czynienia z tzw. usługą kompleksową należy - wg TSUE - w pierwszej kolejności poszukiwać elementów charakterystycznych dla rozpatrywanej czynności celem określenia, czy podatnik dostarcza konsumentowi, rozumianemu jako przeciętny konsument, kilka odrębnych świadczeń głównych, czy też jedno świadczenie (por. przez analogię ww. wyrok w sprawie CPP, pkt 29) (pkt 20 orzeczenia Levob).

W konsekwencji, w świetle omawianego wyroku TSUE należy przyjąć, że nie ma charakteru kompleksowego taki zestaw świadczeń, których połączenie miałoby charakter działania sztucznego. W tym kontekście, za świadczenia odrębne należy więc uznać świadczenia wykonywane przez jednego świadczącego na rzecz jednego nabywcy, które nawet jeżeli są w pewien sposób powiązane, mogą być traktowane rozłącznie, a traktowanie to nie wpłynie na charakter żadnego z nich ani też nie sprawi, że wartość świadczeń z punktu widzenia nabywcy będzie inna, niż gdyby świadczenia te były uznane za świadczenie złożone.

Wykonywane przez Wnioskodawcę czynności polegające na:

  1. wstępnej weryfikacji Spółek, w które ASI może inwestować oraz sporządzaniu stosownych analiz i ich prezentacji ZASI;
  2. przygotowywaniu materiałów w celu sprawowania nadzoru korporacyjnego przez ASI nad Spółkami;
  3. doradztwie mającym na celu prowadzenie działalności umożliwiającej budowanie wartości Spółek;
  4. doradztwie przy podejmowaniu przez ASI, jako akcjonariusza lub wspólnika kluczowych decyzji dotyczących kwestii operacyjnych oraz strategicznych Spółek, w tym w zakresie struktury kapitałowej, strategii przedsiębiorstwa lub innych zagadnień związanych z taką strukturą lub strategią;
  5. uczestnictwu na żądanie ZASI w spotkaniach z ASI;
  6. przygotowywaniu materiałów związanych z prowadzonymi projektami oraz inwestycjami w Spółki;
  7. rekomendowaniu ZASI powoływania i odwoływania członków organów zarządczych oraz nadzorczych w Spółkach;
  8. opracowywaniu dokumentacji propozycji strategii wyjścia" ASI z poszczególnych Spółek (np. sprzedaży udziałów lub akcji Spółek);
  9. poszukiwaniu potencjalnych inwestorów zainteresowanych nabyciem pakietów udziałów lub akcji Spółek;
  10. sporządzania dokumentacji, analiz lub innych materiałów w celu określenia optymalnego momentu przejmowania i zbywania przedsiębiorstw w ramach Spółek:
  11. rekomendowaniu ZASI doradców przy procesie nabywania i zbywania Spółek;
  12. sporządzaniu dokumentacji, analiz i innych materiałów na potrzeby procesu nabywania i zbywania udziałów lub akcji Spółek, w tym na potrzeby prowadzenia negocjacji, a także sporządzaniu projektów umów i innych niezbędnych dokumentów transakcyjnych;
  13. przygotowywaniu projektów inwestycyjnych do wejścia kapitałowego, w tym dokonywanie niezbędnych analiz i przeprowadzenie due diligence
  14. analizie dokumentacji dotyczącej poszczególnych transakcji dotyczących Spółek;
  15. wspieraniu ASI i ZASI w wykonywaniu wszelkich obowiązków informacyjnych dotyczących Spółek spoczywających na ASI lub ZASI (w szczególności w zakresie raportów bieżących i okresowych);
  16. przekazywaniu ZASI bez zbędnej zwłoki wszelkich informacji dotyczących Spółek w tym w szczególności w zakresie niezbędnym do wykonywania wszelkich obowiązków informacyjnych;
  17. zapewnianiu wsparcia prawnikom i służbom księgowym w zakresie zarządzania ASI,
  18. gromadzeniu i administracji zgłoszeń projektów inwestycyjnych oraz zapytań dotyczących możliwości koinwestycji,
  19. dokonywaniu wycen projektów inwestycyjnych i Spółek na potrzeby transakcyjne i sprawozdawcze.
  20. monitorowaniu przestrzegania przez ASI regulacji prawnych.
  21. rozliczaniu wyniku ASI celem wypłaty zysków udziałowcom lub akcjonariuszom ASI,
  22. zapewnianiu wsparcia w razie emisji i umarzania udziałów lub akcji ASI.
  23. rozliczaniu umów (w tym wysyłanie potwierdzeń),
  24. innych czynności zleconych przez ZASI związanych z wykonywaniem usługi zarządzania ASI.

stanowią z punktu widzenia nabywcy tych usług usługę kompleksową, a najważniejszym elementem świadczenia, jak wskazał Wnioskodawca jest doradztwo mające na celu prowadzenie działalności umożliwiającej budowanie wartości Spółek i doradztwo przy podejmowaniu przez ASI decyzji.

Skoro z punktu widzenia nabywcy czynności wykonywane przez Wnioskodawcę są czynnościami o charakterze kompleksowym, to mając na uwadze zacytowane orzeczenia TSUE należy przyjąć, że w analizowanej sprawie świadczone przez Wnioskodawcę usługi opisane we wniosku mają charakter usługi kompleksowej. W związku z powyższym w opisanej sytuacji mamy do czynienia ze świadczeniem usług, które należy opodatkować jako jedną transakcję. Wnioskodawca wyjaśnił, że z punktu widzenia nabywcy (czyli ZASI) najważniejsze, a więc dominujące świadczenie w ramach wykonywanych czynności jest doradztwo mające na celu prowadzenie działalności umożliwiającej budowanie wartości Spółek i doradztwie przy podejmowaniu przez ASI, jako akcjonariusza lub wspólnika, kluczowych decyzji dotyczących kwestii operacyjnych oraz strategicznych Spółek, w tym zakresie struktury kapitałowej, strategii przedsiębiorstwa lub innych zagadnień związanych z taką strukturą lub strategią. W konsekwencji należy przyjąć, że Wnioskodawca świadczy na rzecz ZASI (podmiotu świadczącego usługi zarządzania dla ASI) kompleksową usługę doradztwa, która w świetle powyższego orzecznictwa TSUE oraz powołanych przepisów, nie korzysta ze zwolnienia od podatku VAT.

W świetle powyższych okoliczności świadczona przez Wnioskodawcę kompleksowa usługa doradztwo, w myśl art. 43 ust. 15 ustawy o VAT nie będzie korzystać ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy o VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Odnośnie natomiast powołanych interpretacji indywidualnych, należy wskazać, że interpretacje indywidualne, co do zasady wydane są w indywidualnych sprawach, w których indywidualnie oceniano stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe, i stanowisko wnioskodawcy. Zatem nie mogą przesadzać o niniejszym rozstrzygnięciu. W żadnej z powołanych interpretacji świadczeniem głównym nie było doradztwo. Podobnie w przywołanym wyroku WSA w Krakowie z 28 kwietnia 2016 r., sygn. akt I SA/Kr 272/16. Tym samym rozstrzygają one w odmiennym stanie faktycznym, aniżeli rozpatrywana sprawa.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz.U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postepowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

nieprawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej