Interpretacja indywidualna z dnia 02.08.2017, sygn. S-ILPP1/4512-1-836/15/17-S/AS, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

Podatek od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy Gmina zobowiązana jest do wystawienia faktury dla strony postępowania o rozgraniczenie nieruchomości z tytułu ustalonych kosztów tego postępowania.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) oraz art. 223 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej po ponownym rozpatrzeniu sprawy w związku z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 16 lutego 2017 r. sygn. akt I SA/Po 994/16 (data wpływu prawomocnego orzeczenia 9 maja 2017 r.) stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 12 listopada 2015 r. (data wpływu 16 listopada 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy Gmina zobowiązana jest do wystawienia faktury dla strony postępowania o rozgraniczenie nieruchomości z tytułu ustalonych kosztów tego postępowania jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 listopada 2015 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy Gmina zobowiązana jest do wystawienia faktury dla strony postępowania o rozgraniczenie nieruchomości z tytułu ustalonych kosztów tego postępowania.

Dotychczasowy przebieg postępowania.

W dniu 16 lutego 2016 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działający w imieniu Ministra Finansów wydał dla Wnioskodawcy indywidualną interpretację nr ILPP1/4512-1-836/15-2/AS, w której uznał za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy, że Gmina nie jest zobowiązana do wystawienia faktury VAT Panu D., ponieważ nie ma podstaw do tego, żeby koszty postępowania rozgraniczeniowego ustalone w drodze postanowienia Burmistrza (wydanego na podstawie art. 262 § 1 pkt 2, art. 263 § 1 i art. 264 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego i art. 152 i 153 kodeksu cywilnego) traktować jako objęte VAT po stronie gminy.

Wnioskodawca, na interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 16 lutego 2016 r. nr ILPP1/4512-1-836/15-2/AS, wniósł pismem z dnia 29 lutego 2016 r. wezwanie do usunięcia naruszenia prawa.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działający w imieniu Ministra Finansów, pismem z dnia 29 marca 2017 r. nr ILPP1/4512-2-10/16-2/HMW, stwierdził brak podstaw do zmiany ww. indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Wnioskodawca na interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 16 lutego 2016 r. nr ILPP1/4512-1-836/15-2/AS, złożył skargę z dnia 26 kwietnia 2016 r. (data wpływu 29 kwietnia 2016 r.).

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, wyrokiem z dnia 16 lutego 2017 r. sygn. akt I SA/Po 994/16, uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną z dnia 16 lutego 2016 r., nr ILPP1/4512-1-836/15-2/AS.

W myśl art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.), ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Wskutek powyższego, wniosek Strony w zakresie ustalenia, czy Gmina zobowiązana jest do wystawienia faktury dla strony postępowania o rozgraniczenie nieruchomości z tytułu ustalonych kosztów tego postepowania, wymaga ponownego rozpatrzenia przez tut. organ.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Mieszkaniec Gminy, Pan D. dnia 17 listopada 2014 r. wystąpił do Burmistrza z wnioskiem o dokonanie rozgraniczenia nieruchomości, które stały się sporne ze względu na niezgodność w przebiegu granic między sąsiadami.

Burmistrz, na podstawie art. 31 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. prawo geodezyjne i kartograficzne, do przeprowadzenia czynności rozgraniczeniowych upoważnił uprawnionego geodetę.

Wnioskodawca nie zgłosił zastrzeżeń w związku z wyborem oraz wynagrodzeniem geodety dokonującym czynności ustalenia przebiegu granic.

Gmina podpisała umowę z geodetą na okoliczność przeprowadzenia prac geodezyjnych w związku ze złożonym wnioskiem.

Po wykonanych czynnościach, geodeta w dniu 16 czerwca 2015 r. wystawił fakturę VAT na kwotę netto 3.000,00 zł oraz podatek VAT 690,00 zł, co daje łącznie 3.690,00 zł brutto.

Powyższe koszty postępowania rozgraniczeniowego, które nie są ustawowym obowiązkiem organu, obciążają strony będące właścicielami rozgraniczanych nieruchomości po połowie, według zasady wyrażonej w art. 152 k.c.

W związku z tym, w dniu 13 października 2015 r. zostało wydane postanowienie o obciążeniu kosztami postępowania administracyjnego związanego z rozgraniczeniem nieruchomości na podstawie art. 262 § 1 pkt 2, w którym koszty poniesione na geodetę, czyli brutto 3.690,00 zł, zostały podzielone po połowie na strony rozgraniczenia, czyli po 1.845,00 zł na każdą ze stron.

Pan D. w dniu 30 października 2015 r. poinformował ustnie, że do wystawionego postanowienia, obciążającego go kwotą 1.845,00 zł, chce otrzymać od Gminy fakturę VAT, która stanie się dla niego podstawą do zapłaty, ponieważ jest podatnikiem i może ją odliczyć.

Gmina nie wystawiła mu faktury.

Gmina jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Gmina jest zobowiązana do wystawienia faktury VAT na stronę postępowania o rozgraniczenie nieruchomości z tytułu ustalonych kosztów tego postępowania?

Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina nie jest zobowiązana do wystawienia faktury VAT Panu D., ponieważ nie ma podstaw do tego, żeby koszty postępowania rozgraniczeniowego, ustalone w drodze postanowienia Burmistrza (wydanego na podstawie art. 262 § 1 pkt 2, art. 263 § 1 i art. 264 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego i art. 152 i 153 kodeksu cywilnego), traktować jako objęte VAT po stronie gminy.

Prowadzenie postępowania administracyjnego i ustalenie jego kosztów, jest typową działalnością wykonywaną w charakterze organu władzy publicznej, która z mocy art. 15 ust. 6 ustawy o VAT pozostaje poza zakresem aktywności gminy jako podatnika. Bez znaczenia w tym wypadku pozostaje to, że część tych kosztów wiązała się z nabyciem usług od podmiotów trzecich (np. geodeta).

Art. 106b ustawy wskazuje sytuacje, w których podatnik VAT obowiązany jest do wystawienia faktury.

Generalnie są to przypadki, w których następuje sprzedaż, tj. przede wszystkim, gdy ma miejsce dostawa towarów i świadczenie usług.

Prowadzenie postępowania o rozgraniczenie nieruchomości nie stanowi czynności mieszczącej się w zakresie przedmiotowym VAT (nie stanowi sprzedaży), pozostaje zatem poza zainteresowaniem przepisów ustawy o VAT. W konsekwencji, Gmina nie jest obowiązana ani uprawniona do wystawienia faktury VAT na koszty ustalone w tym postępowaniu w trybie określonym przepisami kodeksu postępowania administracyjnego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że niniejszą interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym, bowiem niniejsza interpretacja stanowi ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy w wyniku orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 16 lutego 2017 r., sygn. akt I SA/Po 994/16.

Stosownie do treści art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z art. 7 ust. 1 ustawy wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pojęcie świadczenia usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Przez świadczenie należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy, w przypadku, gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z powyższego wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane są w ramach działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L 347, s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy organy te podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Analiza wskazanych powyżej przepisów prowadzi do następujących wniosków:

1. wyłączenie organów władzy publicznej i urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników podatku od towarów i usług ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy;
2. w celu skorzystania przez ww. podmioty z wyłączenia z podatku, konieczne jest spełnienie dwóch kumulatywnych warunków:
   1. czynności co do zasady podlegające opodatkowaniu VAT muszą być wykonane przez ściśle określone podmioty,
   2. ponadto czynności te muszą być wykonywane w ramach sprawowanego przez te podmioty władztwa publicznego.

W związku z powyższym należy podkreślić, że tylko spełnienie ww. warunków łącznie daje możliwość legalnego wyłączenia z kategorii podatników podatku od towarów i usług na mocy art. 15 ust. 6 ustawy.

Z powołanych wyżej przepisów wynika więc, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np.: czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). W tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2015 r., poz. 1515, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym).

Z opisu sprawy wynika, że mieszkaniec Gminy wystąpił do Burmistrza z wnioskiem o dokonanie rozgraniczenia nieruchomości, które stały się sporne ze względu na niezgodność w przebiegu granic między sąsiadami. Burmistrz, na podstawie art. 31 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. prawo geodezyjne i kartograficzne, do przeprowadzenia czynności rozgraniczeniowych upoważnił uprawnionego geodetę. Wnioskodawca nie zgłosił zastrzeżeń w związku z wyborem oraz wynagrodzeniem geodety dokonującym czynności ustalenia przebiegu granic. Gmina podpisała umowę z geodetą na okoliczność przeprowadzenia prac geodezyjnych w związku ze złożonym wnioskiem. Po wykonanych czynnościach, geodeta wystawił fakturę VAT. Powyższe koszty postępowania rozgraniczeniowego, które nie są ustawowym obowiązkiem organu, obciążają strony będące właścicielami rozgraniczanych nieruchomości po połowie, według zasady wyrażonej w art. 152 k.c. W związku z tym, w dniu 13 października 2015 r. zostało wydane postanowienie o obciążeniu kosztami postępowania administracyjnego związanego z rozgraniczeniem nieruchomości na podstawie art. 262 § 1 pkt 2, w którym koszty poniesione na geodetę, zostały podzielone po połowie na strony rozgraniczenia. Pan D. poinformował Gminę, że do wystawionego postanowienia, chce otrzymać od Gminy fakturę VAT, która stanie się dla niego podstawą do zapłaty, ponieważ jest podatnikiem i może ją odliczyć. Gmina nie wystawiła mu faktury. Gmina jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii ustalenia, czy Gmina zobowiązana jest do wystawienia faktury dla strony postępowania o rozgraniczenie nieruchomości z tytułu ustalonych kosztów tego postępowania.

Termin rozgraniczenie występuje w dwóch znaczeniach oznacza zarówno wytyczenie granicy na gruncie mimo jej bezsporności, jak też sytuację, gdy granica jest kwestią sporną, bądź też nie została dokładnie wytyczona lub ustalona. Podobnie E. Skowrońska - Bocian (Kodeks cywilny, Komentarz, T. 1, red. K. Pietrzykowski, Warszawa 1999, s. 40) określa, że rozgraniczenie gruntów może nastąpić w dwóch sytuacjach. Pierwsza zachodzi, gdy granice nie są w ogóle wytyczone a druga, gdy uprzednio istniejące stały się sporne.

Za podstawowe przepisy materialnoprawne, dotyczące obowiązków właścicieli gruntów sąsiadujących, uznaje się art. 152 i 153 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.), zwanego dalej k.c. Regulują one współdziałanie przy utrzymywaniu stałych znaków granicznych i rozgraniczeniu, a także określają kryteria, według których należy przeprowadzić postępowanie rozgraniczające w przypadku sytuacji spornych.

Przepis art. 152 k.c. stanowi, że właściciele gruntów sąsiadujących obowiązani są do współdziałania przy rozgraniczeniu gruntów oraz przy utrzymywaniu stałych znaków granicznych; koszty rozgraniczenia oraz koszty urządzenia i utrzymywania stałych znaków granicznych ponoszą po połowie.

Pomimo istnienia zapisu art. 152 k.c., mają miejsce spory o granice pomiędzy nieruchomościami sąsiadującymi, których właściciele nie dopełniają wcześniej wymienionych obowiązków. W takich sytuacjach istnieje potrzeba wszczęcia postępowania administracyjnego, mającego na celu rozstrzygnięcie sporu.

Z kolei z art. 153 k.c. wynika, że jeżeli granice gruntów stały się sporne, a stanu prawnego nie można stwierdzić, ustala się granice według ostatniego spokojnego stanu posiadania. Gdyby również takiego stanu nie można było stwierdzić, a postępowanie rozgraniczeniowe nie doprowadziło do ugody między zainteresowanymi, sąd ustali granice z uwzględnieniem wszelkich okoliczności; może przy tym przyznać jednemu z właścicieli odpowiednią dopłatę pieniężną.

W tym miejscu trzeba nadmienić, że osoby zainteresowane rozgraniczeniem nieruchomości nie mają możliwości wyboru trybu postępowania. Rozgraniczenie nieruchomości może nastąpić w trybie postępowania administracyjnego lub też w postępowaniu sądowym. Zgodnie z przepisami prawa, pierwszeństwo ma postępowanie rozgraniczeniowe przed organami administracji samorządowej, a sąd powszechny staje się właściwy tylko wtedy, kiedy ustawa Prawo geodezyjne i kartograficzne taką możliwość przewiduje.

Problematykę rozgraniczenia nieruchomości w postępowaniu administracyjnym reguluje ustawa z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2015 r., poz. 520, z późn. zm.; zwana dalej Pgik.).

W myśl rozdziału 6 Pgik, rozgraniczenie nieruchomości ma na celu ustalenie przebiegu ich granic przez określenie położenia punktów i linii granicznych, utrwalenie tych punktów znakami granicznymi na gruncie oraz sporządzenie odpowiednich dokumentów (art. 29 pkt 1 Pgik).

Z art. 31 ust. 1 ww. ustawy wynika, że czynności ustalania przebiegu granic wykonuje geodeta upoważniony przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta).

Z kolei art. 33 ust. 1 Pgik stanowi, że wójt (burmistrz, prezydent miasta) wydaje decyzję o rozgraniczeniu nieruchomości, jeżeli zainteresowani właściciele nieruchomości nie zawarli ugody, a ustalenie przebiegu granicy nastąpiło na podstawie zebranych dowodów lub zgodnego oświadczenia stron.

Zgodnie z przepisem art. 33 ust. 2 powyższej ustawy, wykonanie decyzji poprzedza:

1. dokonanie przez wójta, burmistrza (prezydenta miasta) oceny prawidłowości wykonania czynności ustalenia przebiegu granic nieruchomości przez upoważnionego geodetę oraz zgodności sporządzonych dokumentów z przepisami; w wypadku stwierdzenia wadliwego wykonania czynności upoważnionemu geodecie zwraca się dokumentację do poprawy i uzupełnienia;
2. włączenie dokumentacji technicznej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.

Art. 33 ust. 3 ww. ustawy stanowi natomiast, że strona niezadowolona z ustalenia przebiegu granicy może żądać, w terminie 14 dni od dnia doręczenia jej decyzji w tej sprawie, przekazania sprawy sądowi.

W tym miejscu należy wskazać, że na mocy art. 106a ustawy przepisy Działu XI Rozdziału 1 zatytułowanego Faktury stosuje się do:

1. sprzedaży, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów;
2. dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej - posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium:
   1. państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika,
   2. państwa trzeciego.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Na mocy art. 2 pkt 22 ustawy przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Z powyższych przepisów wynika, że fakturę wystawia sprzedawca, będący podatnikiem podatku od towarów i usług, w celu udokumentowania dokonanej sprzedaży towarów lub świadczonych usług. Faktura jest więc dokumentem stwierdzającym wystąpienie u podatnika okoliczności powodujących powstanie obowiązku podatkowego.

Biorąc pod uwagę przytoczone powyżej regulacje prawne należy stwierdzić, że skoro przepisy ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne nakładają na wójta (burmistrza, prezydenta miasta), jako organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego obowiązek rozgraniczenia nieruchomości, to czynności wykonywane przez upoważnionego geodetę będą miały bezpośredni związek z ustaleniem stanu faktycznego (przebiegu granicy) w toku postępowania administracyjnego wszczętego na wniosek wójta gminy (burmistrza, prezydenta miasta). Gmina, która zleciła upoważnionemu geodecie wykonanie czynności ustalenia przebiegu granic, będzie odbiorcą świadczenia, wykonując jednocześnie nałożony na nią przepisami prawa obowiązek.

Uznać zatem należy, że czynności Gminy polegające na rozgraniczeniu nieruchomości na podstawie art. 31 ust. 1 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne, mieszczą się w zadaniach z zakresu administracji publicznej. Zatem Gmina, jako organ władzy publicznej, w zakresie, w jakim realizuje zadania z zakresu administracji publicznej, nałożone odrębnymi przepisami prawa, jest objęta regulacją przepisu art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, a zatem ww. czynności nie podlegają przepisom tej ustawy.

W tym miejscu należy wskazać, że w wyroku z dnia 16 lutego 2017 r., sygn.. akt I SA/Po 994/16 wydanym w niniejszej sprawie Sąd stwierdził, że: Nie można bowiem przyjąć, że Gmina wykonuje jakąkolwiek czynność podlegającą opodatkowaniu VAT. Na Gminie nie ciąży zatem obowiązek wystawienia faktury.

Sąd, rozstrzygając sprawę w powyższym wyroku, stwierdził, że prowadzenie postępowania administracyjnego i ustalenie jego kosztów jest typową działalnością wykonywaną przez gminę w charakterze organu władzy publicznej, i jako takie, zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy, pozostaje poza zakresem objętych VAT czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W ocenie Sądu, o opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może być mowa jedynie wówczas, gdy dana czynność mieści się w zakresie przedmiotowym ustawy i jest wykonywana przez podatnika VAT, co w niniejszej sprawie nie zostało spełnione.

W rozpatrywanej sprawie, jak wskazał Sąd, Burmistrz Gminy, po przeprowadzonym postępowaniu administracyjnym orzekł o kosztach tego postępowania, obciążając nimi stronę stosownie do art. 262 § 1 pkt 2 k.p.a. Brak jest podstaw do przyjęcia, aby doszło w ten sposób do wyświadczenia, czy odsprzedaży jakiejkolwiek usługi między Gminą a stronami postępowania. Wolą osoby, która zainicjowała swoim wnioskiem postępowanie administracyjne, było ustalenie w sposób prawnie wiążący (pod sankcją państwową) przebiegu granic nieruchomości, a nie nabycie określonej usługi geodety. Występując o rozgraniczenie nieruchomości, właściciel nieruchomości liczył się być może z koniecznością poniesienia kosztów postępowania, jednak na ich wysokość nie miał żadnego wpływu. Poniesienie tych kosztów nie jest też objęte jego wolną wolą, ale jest obowiązkiem wynikającym z postanowienia organu administracji publicznej. Właściciel nieruchomości nie decydował ani o wyborze geodety, ani o wysokości jego wynagrodzenia, jedynie wszczął postępowanie administracyjne.

Jeszcze mniejszy wpływ, zdaniem Sądu, na poniesienie i zakres omawianych kosztów, miał drugi uczestnik postępowania administracyjnego, który poniósł połowę jego kosztów, a nie miał w istocie wpływu na jego wszczęcie (a brak jest podstaw, by skutki podatkowe związane z poniesieniem kosztów przez obu uczestników postępowania administracyjnego postrzegać odmiennie).

Reasumując, nie można przyjąć, że w okolicznościach sprawy przedstawionych we wniosku o wydanie interpretacji, miało miejsce świadczenie przez Gminę (odsprzedaż) usługi na rzecz stron postępowania administracyjnego dotyczącego rozgraniczenia nieruchomości.

Rozstrzygając sprawę, Sąd stwierdził, że niezależnie od powyższego, nie sposób przyjąć, że prowadzenie postępowania administracyjnego przez Burmistrza Gminy i orzeczenie w sposób władczy o jego kosztach (postanowieniem wydanym na podstawie art. 262 § 1 pkt 2 k.p.a.), może stanowić o prowadzeniu przez Gminę działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 i ust. 6 ustawy.

Jak również stwierdził Sąd w powyższym wyroku, trudno zakładać, że organ podatkowy prowadzący postępowanie podatkowe, obciążający stronę tego postępowania kosztami, które zostały poniesione w jej interesie albo na jej żądanie, a nie wynikają z ustawowego obowiązku organu, będzie traktowany jako podatnik VAT. Podobnie w postępowaniach sądowych niejednokrotnie zdarza się, że sąd w interesie stron, przeprowadza dowód z opinii biegłych, a w orzeczeniu kończącym postępowanie orzeka, na kim te koszty ciążą. Mimo, że często w takich sytuacjach biegli wystawiają faktury na sąd, to jednak jest bezsporne, że obciążając stronę procesu takimi kosztami, sąd nie bierze udziału w świadczeniu na jej rzecz usługi.

W ocenie Sądu, prowadzenie postępowania administracyjnego i ustalenie jego kosztów jest typową działalnością wykonywaną przez Gminę w charakterze organu władzy publicznej, i jako takie, zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy, pozostaje poza zakresem objętych VAT czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Należy podkreślić, że osoby zainteresowane rozgraniczeniem nieruchomości, nie mają możliwości wyboru trybu postępowania. Rozgraniczenie nieruchomości może nastąpić w trybie postępowania administracyjnego albo w postępowaniu sądowym. Postępowanie rozgraniczeniowe uregulowane jest kompleksowo w dwóch aktach prawnych, to jest w ustawie Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz w Kodeksie cywilnym, a ponadto może przebiegać w dwóch stadiach: administracyjnym i sądowym. Zgodnie z przepisami prawa, pierwszeństwo ma postępowanie przed organami administracji samorządowej.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy oraz mając na uwadze ściśle opis stanu faktycznego należy stwierdzić, że Gmina, obciążając strony kosztami administracyjnego postępowania rozgraniczeniowego, nie działa w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, lecz na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy jest wyłączona z kategorii podatników, a zatem nie jest zobowiązana do wystawienia faktury dla strony postępowania o rozgraniczenie nieruchomości z tytułu ustalonych kosztów tego postępowania.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej