Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego w zw. z realizacją projektu. - Interpretacja - 0112-KDIL2-1.4012.290.2018.2.MG

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 20.07.2018, sygn. 0112-KDIL2-1.4012.290.2018.2.MG, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego w zw. z realizacją projektu.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 28 maja 2018 r. (data wpływu 6 czerwca 2018 r.), uzupełnionym pismem z dnia 12 lipca 2018 r. (data wpływu 13 lipca 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur VAT dotyczących wydatków związanych z realizacją projektu jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 czerwca 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur VAT dotyczących wydatków związanych z realizacją projektu. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 12 lipca 2018 r., poprzez doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina Miejska X (dalej: Gmina, Wnioskodawca) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT).

Gmina działa na podstawie odpowiednich przepisów prawnych regulujących zakres działań jednostki samorządu terytorialnego oraz sektora finansów publicznych, m.in.: Ustawa o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r. (Dz. U. z 2017 r., poz. 1875, z późn. zm.), Ustawa o samorządzie powiatowym z dnia 5 czerwca 1998 r. (Dz. U. z 2017 r., poz. 1868, z późn. zm.), Ustawa o finansach publicznych z dnia 27 sierpnia 2009 r. (Dz. U. z 2017 r., poz. 2077) oraz Ustawa z dnia 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2018 r., poz. 280) (dalej: ustawa centralizacyjna).

W strukturach Gminy funkcjonują jednostki budżetowe, które z dniem 1 stycznia 2017 r. zostały zcentralizowane na gruncie podatku od towarów i usług. Jedną z tych jednostek jest Y. W ramach struktur organizacyjnych Y działają Z oraz Q.

Gmina, zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których została powołana, nie jest uznawana za podatnika z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Gmina uzyskała pozytywną decyzję o dofinansowaniu realizacji projektu w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020 (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego) dla osi priorytetowej: X. Rewitalizacja oraz infrastruktura społeczna i zdrowotna dla działania: 10.3. Rewitalizacja obszarów zdegradowanych dla poddziałania: 10.3.2. Rewitalizacja obszarów zdegradowanych RIT.

Wnioskodawcą i beneficjentem projektu jest Gmina, która jako inwestor będzie realizatorem inwestycji. Do zakresu działań Gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. W katalogu zadań własnych znajduje się m.in. zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, które obejmują między innymi kwestie kultury, ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, utrzymania gminnych obiektów.

Przedmiotem projektu będzie modernizacja budynku dworca PKP i przystosowanie jego pomieszczeń przede wszystkim na cele społeczne oraz zagospodarowanie przyległego otoczenia. Planowane funkcje obiektu to m.in.: poczekalnia dworca PKP, Z, świetlica dla matek z małymi dziećmi i osób starszych zaangażowanych w opiekę, Q, harcówka. Przewidziano powierzchnie na biura Z, klub malucha i wielofunkcyjne sale, a także miejsce na punkt gastronomiczny, który zapewni wyżywienie uczestnikom Z, będzie bazą dla treningów z zakresu samodzielności oraz rozszerzenia praktycznych umiejętności uczestników Z. Będzie też wsparciem działalności Q w postaci miejsca spotkań mieszkańców dzielnicy (kooperatywa spożywcza, urodziny seniora, itp.). Działania miękkie, dla których bazą będzie powstała w ramach projektu infrastruktura, będą miały na celu zapobieganie wykluczeniu społecznemu osób zagrożonych wykluczeniem i włączenie społeczne osób wykluczonych m.in. w oparciu o ścieżkę reintegracji społeczno zawodowej. Do zadań Q należą m.in. wdrażanie nowych inicjatyw skierowanych na optymalizację warunków życia mieszkańców, integrowanie organizacji, instytucji oraz mieszkańców miasta do podejmowania wspólnych działań, propagowanie wolontariatu, tworzenie sieci samopomocy w zdiagnozowanych potrzebach, pomoc informacyjno-prawnicza dla mieszkańców miasta oraz organizacji i instytucji, współtworzenie strategii działań społecznych w odpowiedzi na sygnały lokalnej społeczności, realizacja projektów na rzecz społeczności lokalnej, organizowanie spotkań z mieszkańcami, propagowanie aktywnego spędzania czasu wolnego społeczności lokalnej.

Z jest instytucją powołaną do realizacji zadań mających na celu reintegrację zawodową i społeczną osób dotkniętych wykluczeniem społecznym, które ze względu na swoją sytuację życiową nie są w stanie własnym staraniem zaspokoić swoich podstawowych potrzeb życiowych i znajdują się w sytuacji powodującej ubóstwo oraz uniemożliwiającej lub ograniczającej uczestnictwo w życiu zawodowym, społecznym i rodzinnym.

Z w X działa w szczególności w oparciu o przepisy: ustawy z dnia 13 czerwca 2003 roku o zatrudnieniu socjalnym, ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych, ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym, ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej, ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii.

Zakres zaplanowanych prac budowlanych w ramach realizacji ww. projektu ma na celu stworzyć optymalne warunki dla powstania budynku infrastruktury dostosowanej do pełnienia funkcji społecznej w tym Z i Q i podniesienia jakości i dostępności usług publicznych, skierowanych w szczególności do mieszkańców obszaru rewitalizacji.

W związku ze zmianą przeznaczenia obiektu na cele Z oraz Q, której celem jest wspieranie aktywności zawodowej i edukacyjnej poprzez systemy pomocy społecznej, konieczne jest dostosowanie obiektu do nowej funkcji, co w konsekwencji wiąże się z przebudową przestrzeni wewnętrznej budynku. Zakres projektu obejmuje również dostosowanie infrastruktury do potrzeb osób niepełnosprawnych, w tym montaż windy. Projekt obejmuje m.in.: roboty związane z organizacją i zagospodarowaniem placu budowy, terenu, budynku, roboty budowlane w zakresie renowacji elewacji budynku (w tym m.in. wykonanie wzmocnień i przemurowań uszkodzonych fragmentów ścian nośnych budynku, zamurowanie zbędnych otworów drzwiowych, wymianę uszkodzonych elementów konstrukcji więźby dachowej i wykonanie nowego pokrycia i obróbek blacharskich, wykonanie schodów zewnętrznych i montaż zadaszenia strefy wejściowej do budynku, wymianę stolarki okiennej i drzwiowej, montaż konstrukcji stalowej i przeszkleń holu wejściowego) oraz roboty budowlane w zakresie budynku (w tym m.in. wykonanie wzmocnień konstrukcji obiektu, ścian działowych, izolacji termicznej ścian, montaż stolarki, wykonanie tynków wewnątrz, podłóg i balustrad, malowanie ścian, montaż armatury, przyborów i wyposażenia sanitarnego). Roboty w zakresie instalacji elektrycznych mają obejmować m.in.: wykonanie wewnętrznej instalacji elektrycznej, instalacji oświetlenia podstawowego i awaryjnego, elektryki i automatyki kotłowni gazowej, domofonowej, systemu monitoringu i instalacji teleinformatycznej oraz systemu sygnalizacji pożaru (SAP). Przewidziano także roboty w zakresie instalacji sanitarnych. W projekcie przewidziano zagospodarowanie terenu, które obejmuje m.in. montaż elementów małej architektury (między innymi ławek, siedzisk, koszy na śmieci, wiata przystanku komunikacji miejskiej), oświetlenia terenu, wykonanie chodników i nawierzchni utwardzonych. Z zakresu wniosku wyłączono wszystkie koszty dotyczące parkingu (m.in. droga pożarowa, oświetlenie, wycinka).

Całkowity koszt projektu to 6 255 000,00 PLN brutto, koszty kwalifikowane wynoszą 5 919 575,73 PLN. Podatek VAT w wysokości 23% stanowi koszt kwalifikowany. Wnioskodawca nie ma możliwości odzyskania podatku. Projekt finansowany będzie z dwóch źródeł: budżet miasta oraz środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, stanowiące 85% kosztów kwalifikowanych. Gmina jako inwestor jest realizatorem inwestycji. Zarządcą i właścicielem powstałej infrastruktury będzie Gmina.

Zgodnie z zapisami we wniosku, wnioskodawcą i beneficjentem projektu jest Gmina, która jako inwestor będzie realizatorem inwestycji, tym samym jest ona odpowiedzialna za utrzymanie celów i trwałości projektu. Przedmiot projektu (budynek PKP wraz z zagospodarowaniem terenu) jest własnością Gminy i nie zostanie powierzony do zarządzania innemu podmiotowi zewnętrznemu, więc po zakończeniu inwestycji właścicielem majątku będzie Gmina.

Ponadto, w uzupełnieniu z dnia 2 lipca 2018 r., Wnioskodawca wskazał, że:

W budynku, gdzie realizowany będzie projekt mieścić się będzie Z, którego celem jest reintegracja społeczno-zawodowa osób wykluczonych społecznie. Z to instytucja, która ma charakter edukacyjny, a jednym z elementów edukacji może być praca uczestników w ramach działalności handlowej, usługowej lub wytwórczej. Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym (t.j. Dz. U. 1828, z 2016 r.) mówi wprost, że taka działalność nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej. Z adresuje swoje działania do osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, przy czym grupa tych osób nie jest ściśle określona w przepisach. Z realizuje reintegrację zawodową i społeczną przez następujące usługi:

  1. kształcenie umiejętności pozwalających na pełnienie ról społecznych i osiąganie pozycji społecznych osobom niepodlegającym wykluczeniu społecznemu;
  2. nabywanie umiejętności zawodowych oraz przyuczenie do zawodu, przekwalifikowanie lub podwyższanie kwalifikacji zawodowych;
  3. naukę planowania życia i zaspokajania potrzeb własnym staraniem, zwłaszcza przez możliwość osiągnięcia własnych dochodów przez zatrudnienie lub działalność gospodarczą;
  4. uczenie umiejętności racjonalnego gospodarowania posiadanymi środkami pieniężnymi.

W głównej mierze reintegracja prowadzona jest poprzez udział w warsztatach i szkoleniach, umożliwiających zdobycie lub podwyższenie kwalifikacji zawodowych, praktyki i staże, a także indywidualne programy zatrudnienia socjalnego, dopasowane do możliwości i umiejętności uczestnika oraz udział w grupach wsparcia, grupach samopomocowych, zajęciach terapeutycznych, umożliwiających zdobywanie praktycznych, życiowych umiejętności, ułatwiających rozwiązywanie problemów osobistych i rodzinnych, wzmacniających motywację do zmiany własnego losu i umożliwiających codzienne funkcjonowanie w społeczeństwie.

Q, które będzie także działało w budynku po zrealizowaniu projektu, prowadziło będzie działalność w obszarze rozwoju społeczności lokalnej obejmujące:

  1. tworzenie Centrów Aktywności Lokalnej;
  2. udostępnianie zasobów Centrum;
  3. informowanie społeczności lokalnej o możliwościach pozyskiwania środków i funduszy z różnych źródeł;
  4. wspieranie działalności i rozwoju społeczności lokalnej m.in. poprzez poradnictwo, szkolenia;
  5. podejmowanie działań w celu propagowania i realizacji inicjatyw lokalnych;
  6. wykorzystywanie dla realizacji lokalnych inicjatyw potencjału tkwiącego w jednostkach i grupach społecznych;
  7. budowanie strategii działań społecznych w odpowiedzi na sygnały lokalnej społeczności;
  8. animowanie i stymulowanie lokalnego rozwoju w oparciu o aktywność obywatelską;
  9. organizowanie aktywnego wypoczynku dla społeczności lokalnej, w tym dla dzieci i młodzieży.

Punkt Gastronomiczny przewidziany w budynku, będzie miejscem, które zapewni wyżywienie uczestnikom Z, będzie traktowane jako baza dla treningów z zakresu samodzielności oraz rozszerzenia praktyk umiejętności uczestników Z oraz jako wsparcie działalności Q-u, jako miejsce spotkań mieszkańców dzielnicy.

Zarówno Z jak i Q będą włączone do struktur jednostki budżetowej działającej w ramach jednego podatnika podatku VAT - Gminy.

  1. Wydatki inwestycyjne związane z realizacją projektu będą służyły tylko do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.
  2. Towary i usługi zakupione w ramach realizacji ww. projektu będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę tylko do celów wykonywanej przez podatnika działalności innej niż działalność gospodarcza (działalność niepodlegająca opodatkowaniu VAT).
  3. Towary i usługi zakupione w ramach realizacji projektu będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę tylko do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur VAT dotyczących wydatków związanych z realizacją projektu?

Zdaniem Wnioskodawcy, w pierwszej kolejności należy wskazać, iż stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, za podatników uznaje się osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Natomiast zgodnie z ust. 6 tej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zatem, w świetle powyższych regulacji, w przypadku działań podejmowanych przez Gminę na podstawie umów cywilnoprawnych, działa ona w roli podatnika VAT.

Jednocześnie, zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Z kolei przepis art. 7 ust. 1 wskazanej ustawy stanowi, że przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, przysługuje prawo od obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z pewnymi zastrzeżeniami, niemającymi zastosowania w niniejszej sprawie.

Faktury dokumentujące nabycie usług związanych z realizacją zadania będą wystawione na Gminę. Usługi zakupione w ramach realizacji projektu będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Gminy, nie przysługuje jej prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur VAT dotyczących wydatków związanych z realizacją projektu, gdyż:

  • inwestycja wynika z zadań własnych gminy określonych w art. 7 ust. 1 pkt 15, 17, 19 ustawy o samorządzie gminnym oraz w art. 4 ust. 1 pkt 19 ustawy o samorządzie powiatowym;
  • nie będzie źródłem przychodów z czynności opodatkowanych, określonych w art. 5 ustawy o podatku od towarów i usług po zrealizowaniu projektu;
  • zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Aby podatnik mógł obniżyć kwotę podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z dokonanych zakupów, zakupy te muszą być związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Zgodnie z przedstawionym zdarzeniem przyszłym, Gminie nie przysługuje prawo obniżenia podatku od towarów i usług naliczonego w związku z realizacją przedmiotowego zadania, gdyż inwestycja nie podlega opodatkowaniu w ramach prowadzonej przez Gminę działalności opodatkowanej podatkiem VAT.

Jednocześnie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT stanowi o tym, w jakim zakresie towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, przysługuje prawo od obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z pewnymi zastrzeżeniami, niemającymi zastosowania w niniejszej sprawie.

Z treści wskazanej powyżej regulacji wynika zatem, iż prawo do odliczenia VAT naliczonego przysługuje przy łącznym spełnieniu dwóch przesłanek, tj.:

  • nabywcą towarów / usług jest podatnik VAT oraz
  • nabywane towary / usługi są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, w analizowanym przypadku, druga przesłanka nie została spełniona i tym samym, stosownie do art. 86 ust. Ustawy o VAT, Gminie nie powinno przysługiwać prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją zadania opisanego w niniejszym wniosku.

Wobec powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, Gmina w zakresie ww. projektu wykonuje czynności niepodlegające VAT i działa w ramach reżimu publiczno-prawnego, wykonując zadania, dla których została powołana.

Podsumowując, Gmina stoi na stanowisku, iż Gmina nie ma prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

  1. nabycia towarów i usług,
  2. dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go dla tej czynności za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza według art. 15 ust. 2 ustawy obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwoistym charakterze:

  • podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz
  • podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Bowiem tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2018 r., poz. 994, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ust. 1 cyt. ustawy). W szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in. kultury, ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, utrzymania gminnych obiektów (art. 7 ust. 1 pkt 2 i 9 ww. ustawy).

Z opisu sprawy wynika, Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina działa na podstawie odpowiednich przepisów prawnych regulujących zakres działań jednostki samorządu terytorialnego oraz sektora finansów publicznych.

W strukturach Gminy funkcjonują jednostki budżetowe, które z dniem 1 stycznia 2017 r. zostały zcentralizowane na gruncie podatku od towarów i usług. Jedną z tych jednostek jest Y. W ramach struktur organizacyjnych Y działają Z oraz Q.

Gmina, zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy, w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których została powołana, nie jest uznawana za podatnika z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Gmina uzyskała pozytywną decyzję o dofinansowaniu realizacji projektu. Wnioskodawcą i beneficjentem projektu jest Gmina, która jako inwestor będzie realizatorem inwestycji. Do zakresu działań Gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. W katalogu zadań własnych znajduje się m.in. zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, które obejmują między innymi kwestie kultury, ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, utrzymania gminnych obiektów.

Przedmiotem projektu będzie modernizacja budynku dworca PKP i przystosowanie jego pomieszczeń przede wszystkim na cele społeczne oraz zagospodarowanie przyległego otoczenia. Planowane funkcje obiektu to m.in.: poczekalnia dworca PKP, Z, świetlica dla matek z małymi dziećmi i osób starszych zaangażowanych w opiekę, Q, harcówka. Przewidziano powierzchnie na biura Z, klub malucha i wielofunkcyjne sale, a także miejsce na punkt gastronomiczny, który zapewni wyżywienie uczestnikom Z, będzie bazą dla treningów z zakresu samodzielności oraz rozszerzenia praktycznych umiejętności uczestników Z. Będzie też wsparciem działalności Q w postaci miejsca spotkań mieszkańców dzielnicy (kooperatywa spożywcza, urodziny seniora itp.). Działania miękkie, dla których bazą będzie powstała w ramach projektu infrastruktura, będą miały na celu zapobieganie wykluczeniu społecznemu osób zagrożonych wykluczeniem i włączenie społeczne osób wykluczonych m.in. w oparciu o ścieżkę reintegracji społeczno zawodowej. Do zadań Q należą m.in. wdrażanie nowych inicjatyw skierowanych na optymalizację warunków życia mieszkańców, integrowanie organizacji, instytucji oraz mieszkańców miasta do podejmowania wspólnych działań, propagowanie wolontariatu, tworzenie sieci samopomocy w zdiagnozowanych potrzebach, pomoc informacyjno-prawnicza dla mieszkańców miasta oraz organizacji i instytucji, współtworzenie strategii działań społecznych w odpowiedzi na sygnały lokalnej społeczności, realizacja projektów na rzecz społeczności lokalnej, organizowanie spotkań z mieszkańcami, propagowanie aktywnego spędzania czasu wolnego społeczności lokalnej.

Z jest instytucją powołaną do realizacji zadań mających na celu reintegrację zawodową i społeczną osób dotkniętych wykluczeniem społecznym, które ze względu na swoją sytuację życiową nie są w stanie własnym staraniem zaspokoić swoich podstawowych potrzeb życiowych i znajdują się w sytuacji powodującej ubóstwo oraz uniemożliwiającej lub ograniczającej uczestnictwo w życiu zawodowym, społecznym i rodzinnym.

Z w X działa w szczególności w oparciu o przepisy: ustawy z dnia 13 czerwca 2003 roku o zatrudnieniu socjalnym, ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych, ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym, ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej, ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii.

Wnioskodawca nie ma możliwości odzyskania podatku. Projekt finansowany będzie z dwóch źródeł: budżet miasta oraz środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, stanowiące 85% kosztów kwalifikowanych. Gmina jako inwestor jest realizatorem inwestycji. Zarządcą i właścicielem powstałej infrastruktury będzie Gmina.

Zgodnie z zapisami we wniosku, wnioskodawcą i beneficjentem projektu jest Gmina, która jako inwestor będzie realizatorem inwestycji, tym samym jest ona odpowiedzialna za utrzymanie celów i trwałości projektu. Przedmiot projektu (budynek PKP wraz z zagospodarowaniem terenu) jest własnością Gminy i nie zostanie powierzony do zarządzania innemu podmiotowi zewnętrznemu, więc po zakończeniu inwestycji właścicielem majątku będzie Gmina.

W budynku, gdzie realizowany będzie projekt mieścić się będzie Z, którego celem jest reintegracja społeczno-zawodowa osób wykluczonych społecznie. Z to instytucja, która ma charakter edukacyjny, a jednym z elementów edukacji może być praca uczestników w ramach działalności handlowej, usługowej lub wytwórczej. Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym mówi wprost, że taka działalność nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej. Z adresuje swoje działania do osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, przy czym grupa tych osób nie jest ściśle określona w przepisach. Z realizuje reintegrację zawodową i społeczną przez następujące usługi:

  1. kształcenie umiejętności pozwalających na pełnienie ról społecznych i osiąganie pozycji społecznych osobom niepodlegającym wykluczeniu społecznemu;
  2. nabywanie umiejętności zawodowych oraz przyuczenie do zawodu, przekwalifikowanie lub podwyższanie kwalifikacji zawodowych;
  3. naukę planowania życia i zaspokajania potrzeb własnym staraniem, zwłaszcza przez możliwość osiągnięcia własnych dochodów przez zatrudnienie lub działalność gospodarczą;
  4. uczenie umiejętności racjonalnego gospodarowania posiadanymi środkami pieniężnymi.

W głównej mierze reintegracja prowadzona jest poprzez udział w warsztatach i szkoleniach, umożliwiających zdobycie lub podwyższenie kwalifikacji zawodowych, praktyki i staże, a także indywidualne programy zatrudnienia socjalnego, dopasowane do możliwości i umiejętności uczestnika oraz udział w grupach wsparcia, grupach samopomocowych, zajęciach terapeutycznych, umożliwiających zdobywanie praktycznych, życiowych umiejętności, ułatwiających rozwiązywanie problemów osobistych i rodzinnych, wzmacniających motywację do zmiany własnego losu i umożliwiających codzienne funkcjonowanie w społeczeństwie.

Q, które będzie także działało w budynku po zrealizowaniu projektu, prowadziło będzie działalność w obszarze rozwoju społeczności lokalnej obejmujące:

  1. tworzenie Centrów Aktywności Lokalnej;
  2. udostępnianie zasobów Centrum;
  3. informowanie społeczności lokalnej o możliwościach pozyskiwania środków i funduszy z różnych źródeł;
  4. wspieranie działalności i rozwoju społeczności lokalnej m.in. poprzez poradnictwo, szkolenia;
  5. podejmowanie działań w celu propagowania i realizacji inicjatyw lokalnych;
  6. wykorzystywanie dla realizacji lokalnych inicjatyw potencjału tkwiącego w jednostkach i grupach społecznych;
  7. budowanie strategii działań społecznych w odpowiedzi na sygnały lokalnej społeczności;
  8. animowanie i stymulowanie lokalnego rozwoju w oparciu o aktywność obywatelską;
  9. organizowanie aktywnego wypoczynku dla społeczności lokalnej, w tym dla dzieci i młodzieży.

Punkt Gastronomiczny przewidziany w budynku, będzie miejscem, które zapewni wyżywienie uczestnikom Z, będzie traktowane jako baza dla treningów z zakresu samodzielności oraz rozszerzenia praktyk umiejętności uczestników Z oraz jako wsparcie działalności Q, jako miejsce spotkań mieszkańców dzielnicy.

Zarówno Z jak i Q będą włączone do struktur jednostki budżetowej działającej w ramach jednego podatnika podatku VAT - Gminy.

Ponadto jak wskazano w piśmie uzupełniającym:

  1. Wydatki inwestycyjne związane z realizacją projektu będą służyły tylko do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.
  2. Towary i usługi zakupione w ramach realizacji ww. projektu będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę tylko do celów wykonywanej przez podatnika działalności innej niż działalność gospodarcza (działalność niepodlegająca opodatkowaniu VAT).
  3. Towary i usługi zakupione w ramach realizacji projektu będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę tylko do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W analizowanej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur VAT dotyczących wydatków związanych z realizacją projektu.

Jak wskazano powyżej, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez podatnika podatku VAT do wykonywania czynności opodatkowanych. Przy czym podkreślić jeszcze raz należy, że prawo to przysługuje w zakresie, w jakim zakupy te bezspornie związane są z realizowaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa, należy wskazać, że w odniesieniu do opisanego projektu, polegającego na rewitalizacji obiektów i przestrzeni dworca PKP dawnego () w X, warunek uprawniający do odliczenia podatku VAT, jakim jest związek zakupów towarów i usług z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, nie będzie spełniony. Ponadto jak wskazał Wnioskodawca towary i usługi zakupione w ramach realizacji projektu będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę tylko do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT i tylko do celów wykonywanej przez podatnika działalności innej niż działalność gospodarcza.

Podsumowując, w okolicznościach analizowanej sprawy, Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur VAT dotyczących wydatków związanych z realizacją projektu.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy tut. Organ uznał za prawidłowe.

Zauważyć należy, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. Zatem w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy udzielona odpowiedź straci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie zawartych we wniosku informacji w szczególności, że wydatki inwestycyjne związane z realizacją przedstawionego projektu będą służyły tylko do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, towary i usługi zakupione w ramach realizacji projektu będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę tylko do celów wykonywanej przez podatnika działalności innej niż działalność gospodarcza (działalność niepodlegająca opodatkowaniu VAT).

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej