Temat interpretacji

Podatek od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy działek budowlanych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 5 stycznia 2012 r., sygn. akt I SA/Wr 1517/11 - stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 11 stycznia 2008 r. (data wpływu 18 stycznia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy działek budowlanych jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 stycznia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy działek budowlanych.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

W roku 1983 Wnioskodawca nabył grunty rolne, które stanowią jego majątek osobisty.

Zainteresowany jest płatnikiem podatku rolnego i nie prowadzi pozarolniczej działalności gospodarczej. Zainteresowany wskazał, iż jest rolnikiem ryczałtowym w myśl przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, i w myśl przepisów tej ustawy prowadzi gospodarstwo rolne a powyższe grunty użytkuje rolniczo. Nie dokonuje jednak nabyć produktów rolnych w celu ich odsprzedaży.

Wnioskodawca wyjaśnił następnie, iż w roku 2003 uchwalono plan zagospodarowania przestrzennego dla gminy, w którym grunty, będące jego własnością, zostały przekwalifikowane na przeznaczone pod zabudowę.

W kwietniu 2004 r. wydzielił jedną działkę budowlaną i dokonał jej zbycia. W roku 2005, zbył następną działkę.

Przed dokonaniem tej transakcji Zainteresowany wystąpił do Naczelnika właściwego miejscowo Urzędu Skarbowego z wnioskiem o udzielenie interpretacji zgodnie z art. 14a § 1 i § 4 Ordynacji podatkowej. Wniosek zawierał stanowisko, iż w myśl obowiązujących przepisów, pomimo tego iż grunty zostały zakwalifikowane jako towary, Wnioskodawca nie jest podatnikiem VAT z tytułu sprzedaży, ponieważ grunty nie zostały nabyte w celu odsprzedaży.

Postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego potwierdziło niniejsze stanowisko.

Zainteresowany dokonał więc transakcji zbycia działki wydzielonej z gruntów gospodarstwa.

Jednakże niniejsze postanowienie zostało zmienione decyzją Dyrektora Izby Skarbowej we Wrocławiu, która stwierdzała, iż stanowisko przedstawione w złożonym wniosku nie było prawidłowe i z tytułu tej sprzedaży Zainteresowany jest podatnikiem VAT, ponieważ sprzedaż kolejnej działki spełnia kryteria art. 15 ust. 2 ustawy VAT. Decyzja obowiązywała od następnego miesiąca po jej wydaniu. Ponieważ grunty zostały zbyte przed wydaniem decyzji Strona nie dokonała rozliczenia podatku VAT od tej transakcji.

W roku 2007 Wnioskodawca zbył dwie kolejne działki, od których rozliczył podatek należny składając deklaracje VAT-7 i dokonał jego zapłaty. Podatnik poniósł dodatkowo pozostałe opłaty, w tym adiacencką i planistyczną. Obecnie ze względu na niską rentowność własnej produkcji rolnej Wnioskodawca stwierdza, iż zmuszony jest sprzedać jeszcze jedną działkę.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy Zainteresowany z tytułu sprzedaży w latach 2005 i 2007 działek wydzielonych z majątku osobistego jest podatnikiem VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, nie jest on podatnikiem podatku VAT z tytułu dokonanych transakcji, gdyż w myśl art. 15 ust 2 ustawy w zakresie przedstawionego pytania nie są one wykonywane w ramach działalności gospodarczej zdefiniowanej w tym przepisie.

Z kolei planowane zbycie gruntów nie będzie podlegało podatkowi VAT, albowiem sprzedaż gruntów z majątku prywatnego nie podlega temu podatkowi, gdyż nie jest dokonywana w ramach działalności gospodarczej, a zbywane towary nie zostały nabyte w celu dalszej odsprzedaży.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działając z upoważnienia Ministra Finansów, wydał w dniu 14 kwietnia 2008 r. interpretację indywidualną nr ILPP1/443-86/08-2/TW, w której stanowisko Wnioskodawcy uznał za nieprawidłowe.

W ww. interpretacji tut. Organ stwierdził, że dostawa terenów budowlanych oraz przeznaczonych pod zabudowę, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu stawką podatku 22%. Natomiast zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę.

Jeśli więc przedmiotowe grunty są terenami budowlanymi lub przeznaczonymi pod zabudowę, ich dostawa podlegała i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, wg stawki podatku 22%.

Pismem z dnia 5 maja 2008 r. (data wpływu 7 maja 2008 r.) Wnioskodawca wezwał Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu działającego w imieniu Ministra Finansów do usunięcia naruszenia prawa i zmiany interpretacji indywidualnej z dnia 14 kwietnia 2008 r. nr ILPP1/443 86/08 2/TW.

W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa pismem z dnia 2 czerwca 2008 r. nr ILPP1/443/W-39/08-3/HMW Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w wyniku ponownej analizy sprawy, z uwzględnieniem zarzutów przytoczonych w wezwaniu, stwierdził brak podstaw do zmiany interpretacji indywidualnej w przedmiotowej sprawie.

W związku z powyższym, Wnioskodawca wniósł w dniu 18 lipca 2008 r. skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Pismem z dnia 8 sierpnia 2008 r. nr ILPP1/4440-32/08-2/HMW tut. Organ wniósł o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 13 października 2008 r. przekazał sprawę do rozpoznania według właściwości Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu we Wrocławiu.

Po rozpatrzeniu sprawy Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu wydał wyrok w dniu 29 stycznia 2009 r., sygn. akt I SA/Wr 1231/08, w którym uchylił zaskarżoną interpretację.

Pismem z dnia 27 marca 2009 r. nr ILRP/007-50/09-1/TW Minister Finansów złożył skargę kasacyjną od wyżej powołanego wyroku WSA.

Wyrokiem z dnia 21 maja 2010 r., sygn. akt I FSK 890/09 Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu we Wrocławiu.

W dniu 20 sierpnia 2010 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu postanowieniem sygn. akt I SA/Wr 706/10 zawiesił z urzędu postępowanie przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym.

Postanowieniem z dnia 10 października 2011 r. działając z urzędu WSA podjął zawieszone postępowanie.

Po rozpatrzeniu sprawy Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu wydał wyrok w dniu 5 stycznia 2012 r., sygn. akt I SA/Wr 1517/11, w którym uchylił zaskarżoną interpretację.

W świetle obowiązującego stanu prawnego biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku WSA we Wrocławiu z dnia 5 stycznia 2012 r., sygn. akt I SA/Wr 1517/11 stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Według art. 2 pkt 6 ustawy, towarami są rzeczy ruchome, wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza na mocy ust. 2 powołanego artykułu obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Aby zatem dostawę towarów (nawet jednorazową) uznać za działalność gospodarczą, należy wykazać, że w momencie jej realizacji podatnik miał zamiar dokonywać takich czynności wielokrotnie, a wykorzystywane przez niego towary, czy usługi zostały nabyte w celu spożytkowania ich do wykonywania tej czynności.

Zgodnie z art. 2 pkt 15, 19, 20 i 21 ustawy:

• przez działalność rolniczą rozumie się produkcję roślinną i zwierzęcą (...) a także świadczenie usług rolniczych;
• przez rolnika ryczałtowego rozumie się rolnika dokonującego dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczącego usługi rolnicze, korzystającego ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3, z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych;
• przez produkty rolne rozumie się towary wymienione w załączniku nr 2 do ustawy oraz towary wytworzone z nich przez rolnika ryczałtowego z produktów pochodzących z jego własnej działalności rolniczej przy użyciu środków zwykle używanych w gospodarstwie rolnym, leśnym i rybackim;
• przez usługi rolnicze rozumie się usługi wymienione w załączniku nr 2 do ustawy.

W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

W kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest czy w świetle zaprezentowanego we wniosku opisu Wnioskodawca w celu dokonania sprzedaży gruntu podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej Dz. U. UE L 347.1 ze zm. (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Ponadto, jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180 i C-181, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Przy spełnieniu powyższych warunków nie ma znaczenia fakt, iż podmiot dokonujący dostawy jest rolnikiem ryczałtowym.

W tym miejscu dla wyjaśnienia zakresu zwykłego wykonywania prawa własności konieczne jest sięgnięcie do zapisów prawa cywilnego, tj. powołanej ustawy Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 140 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą.

Rozporządzanie rzeczą jest drugim spośród wymienionych wyraźnie w art. 140 k.c. uprawnień właściciela do rozporządzania rzeczą (ius disponendi). Podkreślić także należy, iż ustawodawca nie definiuje używanego pojęcia rozporządzenia. Nie klasyfikuje też postaci rozporządzenia. W literaturze zaś podkreśla się zazwyczaj, że chodzi o uprawnienie do wyzbycia się własności i uprawnienie do obciążania prawa własności. Wyzbycie się własności w pierwszym rzędzie obejmuje dokonywaną (inter vivos) czynność przeniesienia własności, dalej zaś czynność rozporządzenia testamentowego () (Edward Gniewek Kodeks cywilny, Księga Druga. Własność i inne prawa rzeczowe. Komentarz, Zakamycze, 2001, Komentarz do art. 140 k.c.).

Z powyższych wyjaśnień wynika zatem, iż dokonanie sprzedaży określonej rzeczy materialnej stanowi naturalny (oczywisty, podstawowy) element wykonywania prawa własności.

Z opisu sprawy wynika, iż w roku 1983 Wnioskodawca nabył grunty rolne, które stanowią jego majątek osobisty. Zainteresowany jest płatnikiem podatku rolnego i nie prowadzi pozarolniczej działalności gospodarczej. Zainteresowany wskazał, iż jest rolnikiem ryczałtowym w myśl przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i w myśl przepisów tej ustawy prowadzi gospodarstwo rolne a powyższe grunty użytkuje rolniczo.

Wnioskodawca wyjaśnił następnie, iż w roku 2003 uchwalono plan zagospodarowania przestrzennego dla gminy, w którym grunty, będące jego własnością, zostały przekwalifikowane na przeznaczone pod zabudowę.

W kwietniu 2004 r. Zainteresowany wydzielił jedną działkę budowlaną i dokonał jej zbycia. W roku 2005, zbył następną działkę.

W roku 2007 Wnioskodawca zbył dwie kolejne działki, od których rozliczył podatek należny składając deklaracje VAT-7 i dokonał jego zapłaty.

Obecnie ze względu na niską rentowność własnej produkcji rolnej Zainteresowany stwierdza, iż zmuszony jest sprzedać jeszcze jedną działkę.

Z zawartego we wniosku opisu nie wynika jakiekolwiek aktywne działanie Wnioskodawcy, tj. uzbrojenie działek w przyłącza do sieci wodnej, gazowej lub energetycznej, ogłoszenie w mediach, tj. prasa, radio, telewizja o poszukiwaniu nabywców, itd., które wskazywałoby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami.

Mając na względzie powołane przepisy prawa oraz opisane zdarzenie przyszłe wskazać należy, iż w rozpatrywanej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując dostawy przedmiotowych działek Wnioskodawca wystąpi w charakterze podatnika. Jak wcześniej wyjaśniono, aby uznać określoną sprzedaż za opodatkowaną podatkiem VAT nie wystarcza stwierdzić jedynie dostawę towarów, lecz wymagane jest określenie podmiotu dokonującego dostawy za występującego w związku ze sprzedażą jako podatnika podatku od towarów i usług. W niniejszej sprawie takich przesłanek brak.

Nabycia gruntów rolnych Zainteresowany dokonał bowiem już w roku 1983 i nie z jego inicjatywy w roku 2003 uchwalono plan zagospodarowania przestrzennego dla gminy zmieniający przeznaczenie gruntów. Oznacza to, iż grunty rolne nie zostały nabyte w celu odsprzedaży.

Z kolei sprzedaż przez rolnika ryczałtowego nieruchomości gruntowej wykorzystywanej w działalności rolniczej, stanowi zwykłe wykonywanie prawa własności.

Ponadto z opisu sprawy nie wynika, iż Zainteresowany dokonał aktywnych działań, które mogłyby świadczyć o zamiarze profesjonalnego obrotu nieruchomościami.

Przeciwnie - jak wyjaśnił Wnioskodawca - przyczyną zbycia działek jest niska rentowność własnej produkcji rolnej.

Powyższe wskazuje, iż transakcja zbycia działek, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż w niniejszej sprawie mamy do czynienia z czynnościami mieszczącymi się w ramach zarządu majątkiem prywatnym niemającym cech działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Reasumując, Zainteresowany dokonując sprzedaży w latach 2005 i 2007 działek wydzielonych z majątku osobistego nie był i nie będzie podatnikiem podatku VAT. Również planowana sprzedaż działek budowlanych z majątku osobistego nie będzie podlegała temu podatkowi.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w przypadku interpretacji dotyczącej zdarzenia przyszłego stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji nr ILPP1/443 86/08 2/TW, tj. 14 kwietnia 2008 r.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 334 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu