Wnioskodawca ma obowiązek rozliczyć import usługi finansowej korzystającej ze zwolnienia, za podstawę przyjąć kwotę należną z tytułu sprzedaży a obrót... - Interpretacja - IPPP3/443-896/11-4/JF

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 29.09.2011, sygn. IPPP3/443-896/11-4/JF, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Temat interpretacji

Wnioskodawca ma obowiązek rozliczyć import usługi finansowej korzystającej ze zwolnienia, za podstawę przyjąć kwotę należną z tytułu sprzedaży a obrót z tytułu usług finansowych świadczonych na rzecz francuskiego kontrahenta winien być uwzględniony w obliczeniu proporcji.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 21.06.2011 r. (data wpływu 24.06.2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 03.08.2011 r. (data wpływu 05.08.2011 r.) stanowiącym odpowiedź na wezwanie nr IPPB5/423-579/11-2/JC, IPPB2/426/11-2/MZ, IPPP3/443/896/11-2/JF z dnia 25.07.2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

  1. Pytania nr 1 dotyczącego miejsca świadczenia usługi finansowej i sposobu jej dokumentowania oraz zastosowania zwolnienia od podatku importu usługi finansowej - jest prawidłowe,
  2. Pytania nr 2 dotyczącego podstawy opodatkowania przedstawionych usług - jest nieprawidłowe,
  3. Pytania nr 3 dotyczącego uwzględnienia obrotu z tytułu świadczenia usługi na rzecz kontrahenta w proporcji odliczenia - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24.06.2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie importu usługi finansowej, zastosowania zwolnienia od podatku oraz uwzględnienia obrotu z tego tytułu w proporcji.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w związku z tym wezwano do uzupełnienia ww. wniosku pismem z dnia 25.07.2011 r. nr IPPB5/423-579/11-2/JC, IPPB2/426/11-2/MZ, IPPP3/443/896/11-2/JF. Wezwanie doręczono w dniu 28.07.2011 r. Uzupełnienia dokonano w dniu 03.08.2011 r. (data wpływu 05.08.2011 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Sp. z o.o. (dalej: Spółka) zamierza zawrzeć ze swoim jedynym udziałowcem, S. S.A. z siedzibą we Francji (dalej: holding), umowę o zarządzanie środkami pieniężnymi (ang. Cash Management Agreement dalej: umowa) w celu optymalizacji zarządzania środkami pieniężnymi w ramach grupy, do której należy Spółka.

Operacje pomiędzy stronami umowy obejmą udostępnianie holdingowi nadwyżek środków pieniężnych w walucie polskiej generowanych przez Spółkę, jak również udostępnianie Spółce przez holding środków pieniężnych w walucie polskiej.

Zgodnie z umową Spółka będzie zobowiązana przesyłać na rachunek należący do holdingu nadwyżki środków pieniężnych znajdujące się na rachunku krajowym, w ten sposób, że jej celem będzie osiąganie wartości zero na rachunku na koniec miesiąca. Transfer środków będzie każdorazowo dokonywany poprzez polecenie przelewu bankowego wydawanego przez Spółkę. Holding uprawniony będzie do dysponowania środkami Spółki zgodnie z polityką finansową grupy, m.in. inwestowania środków pieniężnych itd.

W przypadku, kiedy Spółka będzie miała zapotrzebowanie na środki pieniężne, będzie uprawniona do zwrócenia się do holdingu o zasilenie swojego rachunku krajowego, a Holding będzie zobowiązany do zasilenia tego rachunku środkami pieniężnymi, zgodnie z potrzebami Spółki. Zasilenia rachunków będą się odbywały przy zachowaniu czasu niezbędnego do realizacji przelewu zagranicznego przez banki.

Jeżeli saldo rozliczeń z holdingiem będzie dodatnie, Spółka będzie uprawniona do otrzymania oprocentowania w wysokości określonej w umowie. Jeżeli natomiast saldo rozliczeń z holdingiem będzie ujemne, Spółka zobowiązana będzie do zapłaty odsetek na rzecz Holdingu.

Jeżeli w danym miesiącu Spółka będzie zarówno zobowiązana do zapłaty odsetek na rzecz holdingu, jak i będzie uprawniona do otrzymania odsetek, wówczas może dojść do rozliczenia odsetek na zasadzie potrącenia, tj. należne odsetki zostaną rozliczone jedną fakturą.

Sformułowanie przepisu polskiej ustawy należy interpretować w kontekście postanowień Dyrektywy Rady 2006/112/UE z dnia 28 listopada 2006 roku w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dziennik Urzędowy L 347 z dnia 11 grudnia 2006, s. 1 - 118, dalej: Dyrektywa). Dyrektywa w polskiej wersji językowej określa, że w ramach wyjątku, do obrotu nie wlicza się wartości obrotu uzyskanego w związku z pomocniczymi transakcjami finansowymi (art. 174 ust. 2 lit. c Dyrektywy). W wersji anglojęzycznej Dyrektywa posługuje się sformułowaniem ang. incidental, które oznacza: przypadkowy, incydentalny, uboczny. W tym kontekście sformułowanie polskiej ustawy (sporadyczność), należy interpretować z uwzględnieniem intencji unijnego prawodawcy. Pojęcie sporadycznych i pomocniczych transakcji finansowych było już przedmiotem orzeczeń Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (dalej: ETS), który w swoich orzeczeniach wskazał, jak należy je interpretować.

W wyroku z dnia 11 lipca 1996 r. w sprawie Regie Dauphinoise-Cabinet (C-306/94) ETS sformułował warunki, które określają kiedy danej czynności nie można uznać za wykonywaną sporadycznie. ETS uznał, że nie można uznać za incydentalne czynności, jeżeli przychody z ich tytułu były bezpośrednim, stałym i koniecznym uzupełnieniem zasadniczej działalności podatnika. Z kolei w wyroku z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-77/01 BDM vs Fazenda Pública (C-77/01) ETS dla uznania transakcji za incydentalne, wskazał na kryterium stopnia zaangażowania aktywów materialnych i niematerialnych podatnika w osiąganiu przychodów zwolnionych z VAT. Zdaniem ETS transakcje, które w niewielkim stopniu angażują aktywa, mogą być potraktowane jako sporadyczne.

W świetle powyższego Spółka pragnie wskazać, że czynności, jakie Spółka będzie świadczyć na rzecz holdingu na podstawie umowy będą miały charakter czynności incydentalnych w rozumieniu Dyrektywy. Nie mają one charakteru podstawowej działalności Spółki, a jedynie będą uzupełnieniem tej działalności. Spółka pragnie podkreślić, że uzupełnienie to nie jest konieczne i bezpośrednie do prowadzenia działalności głównej. Wykonywana przez Spółkę działalność poboczna nie będzie bezpośrednim, stałym i koniecznym uzupełnieniem zasadniczej działalności.

W konsekwencji, Spółka stoi na stanowisku, że czynności, które będzie świadczyć na rzecz Holdingu na podstawie umowy będą miały charakter sporadyczny w rozumieniu art. 90 ust. 6 ustawy o VAT, a w rezultacie obrót z tytułu odsetek otrzymanych od holdingu nie powinien być włączany do obrotu zwolnionego przy obliczaniu proporcji, o której mowa w art. 90 ustawy o VAT.

W uzupełnieniu wniosku wskazano, iż w rozumieniu grupy, do której należy Spółka, pojęciem cash-pooling określa się mechanizm, na mocy którego spółki z grupy udostępniają holdingowi nadwyżki generowanych przez siebie środków pieniężnych oraz są uprawnione do zwrócenia się do holdingu o zasilenie rachunku. Przyjmując takie rozumienie terminu cash-pooling, planowana przez Spółkę umowa oparta jest o mechanizm cash-pooling. Jednak, odnosząc się do przytoczonego w wezwaniu opisu umowy cash-poolingu, w którym jako korzyść cash-poolingu wskazane jest kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jednego z podmiotów z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów, należy wskazać, iż w oparciu o planowaną umowę, przekazywane przez Spółkę nadwyżki będą lokowane przez kontrahenta Spółki zgodnie z polityką finansową grupy. Zgodnie z informacją otrzymaną od kontrahenta, środki te będą m.in. inwestowane, jak również mogą być przeznaczone na pokrycie niedoborów finansowych innych spółek z grupy.

Stroną umowy, a zarazem oferującym cash-pooling (rozumiany według przedstawionego wyżej opisu) będzie jedyny udziałowiec Spółki, S. (po zmianie nazwy z S.) z siedzibą we Francji (holding). Zawarta umowa jest umową dwustronną pomiędzy Spółką a holdingiem i nie jest planowane, by inne podmioty przystąpiły jako strony do umowy, będącej przedmiotem wniosku.

Jednocześnie Spółka wskazuje, iż jak wynika z otrzymanych przez Spółkę informacji, inne podmioty z grupy, do której należy Spółka mogą również zawrzeć własne umowy o zarządzenie środkami pieniężnymi z holdingiem. Z uwagi na fakt, iż są to spółki z grupy, do której należy Spółka, z otrzymanych przez Spółkę informacji wynika, iż będą to podmioty powiązane w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Mogą przy tym to być zarówno podmioty podlegające nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium RP jak i podmioty podlegające ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Rola banku w systemie wynika ze standardowego obowiązku dokonywania transferów międzybankowych zleconych przez Spółkę i holding. Bank, za pośrednictwem, którego Spółka będzie dokonywała/otrzymywała przelewy nie będzie podmiotem powiązanym ze Spółką lub Holdingiem na podstawie umowy.

Rolą holdingu w zarządzaniu finansami jest zebranie nadwyżek Spółki oraz ich wykorzystanie zgodnie z polityką finansową grupy. Holding jest 100% udziałowcem Spółki-Wnioskodawcy, jest podmiotem powiązanym ze Spółką. Jak wynika z otrzymanych informacji, holding jest również powiązany ze spółkami, które zawarły/zawrą z nim umowę o zarządzanie środkami pieniężnymi lub podobne umowy. Holding może w tym przypadku posiadać różne przedziały procentowe udziałów/akcji w tych spółkach. Z otrzymanych przez Spółkę informacji wynika, że holding nie przelewa swoich nadwyżek finansowych w ramach cash pooling. Holding zapewnia finansowanie firmom uczestniczącym w cash pooling w razie ich potrzeby i wykorzystuje środki otrzymane od uczestników cash pooling zgodnie z polityką finansową S. (m.in. na inwestycje).

Z otrzymanych przez Spółkę informacji wynika, iż przedmiotem systemu nie będzie konsolidacja sald na rachunkach bankowych, uczestnicy systemu (w tym holding) nie posiadają rachunków bankowych służących konsolidacji na bieżąco sald kredytowych i debetowych. System cash-poolingu (z zastrzeżeniem rozumienia tego terminu w sposób opisany wyżej) opiera się na zobowiązaniu Spółki do przelewania jej nadwyżek finansowych w celu zarządzania nimi przez holding zgodnie z polityką finansową grupy. W rozpatrywanej sytuacji nie ma specyficznych rachunków bankowych służących bieżącej konsolidacji sald.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy wzajemnie świadczone przez strony usługi, za które wynagrodzeniem będą otrzymywane odsetki od drugiej strony umowy, będą stanowić usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli zwolnione z podatku VAT... W konsekwencji czy w przypadku, gdy holding będzie świadczyć usługę Spółka będzie zobowiązana rozpoznać import usług zwolnionych z VAT, natomiast gdy Spółka będzie świadczyć usługę, będzie ona zobowiązana do wystawienia faktury z adnotacją o rozliczeniu podatku VAT przez holding we Francji z tytułu otrzymanych odsetek...

  • Czy w przypadku, gdy w danym miesiącu Spółka będzie jednocześnie zobowiązana do zapłaty odsetek na rzecz holdingu, jak również uprawniona do otrzymania odsetek od holdingu i w rezultacie strony umowy dokonają potrącenia wzajemnych wierzytelności z tytułu odsetek, prawidłowe jest wystawienie na pozostałą po potrąceniu różnicę faktury VAT przez jedną ze stron umowy, uprawnioną do otrzymania ww. różnicy...
  • Czy obrót z tytułu świadczonych przez Spółkę usług pośrednictwa finansowego na podstawie umowy, czyli wartość odsetek otrzymanych od holdingu powinna być uwzględniana przez Spółkę w tzw. proporcji sprzedaży, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT...

    Zdaniem Wnioskodawcy:

    Ad. 1.

    Zdaniem Spółki, biorąc pod uwagę określone w polskich przepisach elementy umowy pożyczki i depozytu nieprawidłowego, przelewy dokonywane na mocy umowy nie będą wypełniały znamion pożyczki ani depozytu nieprawidłowego. Przystąpienie do umowy przez Spółkę nie wiąże się z określeniem sumy środków finansowych, które strony umowy będą sobie udostępniać, lecz ze zobowiązaniem do przelewania nadwyżek lub uprawnieniem do zasilenia rachunku Spółki zgodnie z jej potrzebami.

    W opinii Spółki, usługi świadczone na podstawie umowy, za które wynagrodzeniem będą odsetki otrzymywane od drugiej strony umowy, będą stanowić usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, wszelkiego rodzaju długów opodatkowane stawką zwolnioną VAT. W konsekwencji w przypadku, gdy holding będzie świadczyć usługę, Spółka będzie zobowiązana rozpoznać import usług zwolnionych z VAT, natomiast gdy Spółka będzie świadczyć usługę na podstawie umowy, będzie ona zobowiązana do wystawienia faktury z adnotacją o rozliczeniu podatku przez holding we Francji.Ewentualnie świadczone usługi mogą wykazywać podobieństwo do określonych w art. 43 ust. 1 pkt 38 usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usług pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzania kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę, także objętych stawką zwolnioną z VAT.

    Spółka wskazuje, że umowa nie przewiduje żadnego dodatkowego wynagrodzenia, poza odsetkami, z tytułu świadczonych usług. W rzeczywistości więc to odsetki otrzymywane przez każdą ze stron będą wynagrodzeniem za świadczone usługi.

    W konsekwencji, w związku z faktem, iż holding jest podatnikiem VAT, którego siedziba znajduje się we Francji, w ocenie Spółki, w przypadku gdy uprawnionym do odsetek będzie holding, Spółka rozpozna import usług ze stawką zwolnioną z VAT, natomiast w przypadku gdy uprawnioną do odsetek będzie Spółka, Spółka wystawi fakturę VAT z tytułu odsetek z adnotacją o rozliczeniu podatku od wartości dodanej przez holding we Francji (tj. opodatkowanie nastąpi przez nabywcę usług).

    Ad. 2

    Spółka stoi na stanowisku, że w przypadku, gdy w danym miesiącu Spółka będzie jednocześnie zobowiązana do zapłaty odsetek na rzecz holdingu, jak również uprawniona do otrzymania odsetek od holdingu i w rezultacie strony umowy dokonają potrącenia wzajemnych wierzytelności z tytułu odsetek, prawidłowe jest wystawienie na pozostałą po potrąceniu kwotę netto odsetek faktury VAT przez jedną ze stron umowy, uprawnioną do otrzymania różnicy.

    W powyższej sytuacji, Spółka i holding staną się wobec siebie zarówno dłużnikami jak i wierzycielami. Strony planują wówczas zastosować mechanizm oparty na kompensacie zgodnie z art. 498 Kodeksu cywilnego. Na skutek potrącenia obie wierzytelności z tytułu odsetek należnych na podstawie Umowy umorzą się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Nie dojdzie wówczas do efektywnej zapłaty w pieniądzu. Potrącenie doprowadzi do zaliczenia jednej wierzytelności na poczet drugiej, co w rezultacie skutkuje zaspokojeniem wierzyciela i osiągnięciem przez to celu zobowiązania. Potrącenie wierzytelności jest więc jedną z form wygaśnięcia zobowiązania w wyniku wykonania świadczenia poprzez umorzenie wzajemnych wierzytelności między stronami.

    Zatem, zdaniem Spółki, możliwe jest w powyższej sytuacji wystawienie jednej faktury VAT na kwotę należnych odsetek, tj. różnicy pomiędzy wyższą a niższą kwotą wierzytelności z tytułu odsetek, które pozostaną nieumorzone po dokonaniu potrącenia, przez podmiot uprawniony do otrzymania tej różnicy.

    Ad. 3

    Zdaniem Spółki, obrót z tytułu wynagrodzenia w postaci odsetek na podstawie umowy, czyli wartość odsetek otrzymanych od Holdingu nie powinna być uwzględniana przez Spółkę w tzw. proporcji sprzedaży, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT.

    Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy o VAT w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Stosownie do art. 90 ust. 2 ustawy o VAT, jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Proporcję tę, zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy o VAT, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

    Jednakże, ustawa o VAT zawiera istotne wyłączenie, zgodnie z którym do obrotu przy obliczaniu proporcji nie wlicza się usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 37-41 (dawniej: usług pośrednictwa finansowego), jeżeli usługi te są wykonywane sporadycznie (w myśl art. 90 ust. 6 ustawy o VAT).

    W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie:

    • miejsca świadczenia usługi finansowej i sposobu jej dokumentowania oraz zastosowania zwolnienia od podatku importu usługi finansowej (pytanie nr 1) uznaje się za prawidłowe,
    • podstawy opodatkowania przedstawionych usług (pytanie nr 2) uznaje się za nieprawidłowe,
    • uwzględnienia obrotu z tytułu świadczenia usługi na rzecz kontrahenta w proporcji odliczenia (pytanie nr 3) uznaje się za nieprawidłowe.

    Ad. 1.

    Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. z 2011 r. Dz. U. nr 177. poz. 1054) - zwana dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

    Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

    1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
    2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
    3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

    Jak wynika z powołanych przepisów dostawa towarów oraz świadczenie usług, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jedynie wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. Przy czym odpłatność ma miejsce w przypadku każdego wynagrodzenia za świadczenie wzajemne. Jednocześnie dostawa towarów lub świadczenie usług pod tytułem odpłatnym mogą zostać opodatkowane wtedy, gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich odbiorcą istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

    Umowa pożyczki została uregulowana w art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. nr 16 poz. 93 ze zm.), zgodnie z którym przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

    Przepisy prawa cywilnego regulują również umowę depozytu. Na podstawie art. 835 k.c. przez umowę przechowania przechowawca zobowiązuje się zachować w stanie nie pogorszonym rzecz ruchomą oddaną mu na przechowanie. Jeżeli wysokość wynagrodzenia za przechowanie nie jest określona w umowie albo w taryfie, przechowawcy należy się wynagrodzenie w danych stosunkach przyjęte, chyba że z umowy lub z okoliczności wynika, iż zobowiązał się przechować rzecz bez wynagrodzenia (art. 836 k.c.).

    W umowie przechowania przechowawca (depozytariusz) zobowiązuje się zachować za wynagrodzeniem lub bez wynagrodzenia w stanie niepogorszonym rzecz ruchomą oddaną mu przez składającego (deponenta) na przechowanie. Przykładem tej umowy może być pozostawienie samochodu na parkingu strzeżonym, umieszczenie bagażu w przechowalni dworca, oddanie wierzchniego okrycia w szatni. Do zawarcia umowy konieczne jest wydanie rzeczy. Od tej chwili powstają odpowiednie obowiązki przechowawcy i składającego rzecz.

    Oprócz klasycznego depozytu (umowy przechowania) funkcjonuje także depozyt nieprawidłowy (łac. depositum irregulare). W stosunku tym przechowawcy przysługuje prawo rozporządzania oddanymi mu na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku. Art. 845 k.c. nakazuje odpowiednio stosować przepisy o pożyczce. Depozyt nieprawidłowy może wynikać bądź z przepisów prawa, bądź z okoliczności. Składający do depozytu nieprawidłowego może żądać w każdym czasie zwrotu rzeczy oddanej w przechowanie w miejscu gdzie rzecz miała być przechowywana.

    Z powyższego wynika, że umowa pożyczki i depozytu wykazują pewne podobieństwa ale i różnią się od siebie. Pożyczka dotyczy przeniesienia na własność umówionej wcześniej ilości rzeczy lub pieniędzy a pożyczkobiorca ma obowiązek zwrócić taką samą ilość pieniędzy lub rzeczy tego samego gatunku i ilości. Jeżeli natomiast strony zawierają umowę, na podstawie której składający oddaje przechowawcy na przechowanie pieniądze bądź inne rzeczy oznaczone co do gatunku, ponadto z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać przedmiotem przechowania, jest to depozyt nieprawidłowy. O tym więc, czy zawarta umowa kreuje stosunek prawny depozytu nieprawidłowego czy pożyczki, decydują przepisy szczególne albo umowa stron lub okoliczności.

    Zauważyć należy, iż stosunek prawny powstały na podstawie umowy depozytu nieprawidłowego łączy w sobie elementy zarówno przechowania, jak i pożyczki. Stosuje się bowiem do niego przepisy o pożyczce, poza przepisami dotyczącymi zwrotu przedmiotu depozytu. Umieszczenie przepisów o depozycie nieprawidłowym w tytule poświęconym umowie przechowania i wskazanie w treści art. 845 k.c. na oddanie na przechowanie oraz określenie strony umowy mianem przechowawcy wskazuje na zamiar ustawodawcy potraktowania depozytu nieprawidłowego jako pewnej szczególnej odmiany umowy przechowania. Jednakże odmienny jest cel gospodarczy tej umowy w porównaniu z klasycznym przechowaniem. Przechowanie bowiem wykonywane jest w interesie składającego, ma na celu zaspokojenie jego interesu. Natomiast w przechowaniu nieprawidłowym równomiernie zostaje zaspokojony interes obu stron. Składający, oddając rzeczy czy pieniądze na przechowanie, nie ponosi ryzyka ich utraty czy uszkodzenia, nawet przypadkowej, natomiast przechowawca uzyskuje prawo rozporządzania tymi rzeczami bądź pieniędzmi według swojego uznania (por. B. Łubkowski (w:) Komentarz, t. II, 1972, s. 1677). Dokonując oceny skutków podatkowych umowy zawieranej na gruncie prawa cywilnego należy brać pod uwagę przede wszystkim zasadę swobody umów określoną w art. 3531 k.c. Ponadto wskazać trzeba, że kwalifikacji rodzaju świadczonej usługi z takiej umowy wynikającej dokonuje usługodawca biorąc pod uwagę charakter usługi.

    Z zawartego we wniosku opisu wynika, że Spółka z własnym udziałowcem posiadającym 100% udziałów, planuje zawrzeć umowę o zarządzanie środkami pieniężnymi w celu polepszenia płynności finansowej stron umowy. Spółka jako uczestnik przedmiotowej struktury zamierza, poprzez każdorazowe polecenie przelewu, przekazywać udziałowcowi (kontrahentowi) nadwyżkę środków pieniężnych na własnym rachunku. Kontrahent będzie uprawniony do dysponowania środkami Spółki, w tym do ich inwestowania lub w razie potrzeby pokrycia niedoborów innych spółek z grupy. W przypadku ujemnego salda na posiadanym rachunku, Spółka otrzyma potrzebne środki pieniężne na wyrównanie salda. Przy czym, dla tych transakcji nie będą istnieć rachunki służące bieżącej konsolidacji, a rola banku będzie się ograniczała do realizacji przelewów zleconych przez strony umowy. Z tytułu powyższych transakcji Spółce należne będą odsetki od środków pieniężnych przelanych na rzecz udziałowca. Również Spółka będzie płacić udziałowcowi należne odsetki z tytułu oddania Jej do dyspozycji środków pieniężnych celem spłaty debetu. Spółka opisanej we wniosku usługi nie traktuje jako pożyczkę ani depozyt nieprawidłowy.

    Biorąc pod uwagę wskazane przepisy prawa cywilnego dotyczące pożyczki i umowy depozytu nieprawidłowego oraz cechy charakterystyczne zaprezentowanej umowy należy stwierdzić, iż przedstawione okoliczności wskazują, iż w opisanej sytuacji dochodzi do świadczenia usługi o zarządzanie środkami pieniężnymi. Przemawia za tym zaspokojenie interesu obu stron Spółka oddająca do dyspozycji udziałowca nadwyżkę rachunku bankowego zobowiązana jest otrzymać należne wynagrodzenie (odsetki), natomiast otrzymujący pokrywa niedobór swojego rachunku lub, w przypadku braku niedoboru, inwestuje posiadane środki pieniężne w celu osiągnięcia korzyści.

    Wobec tego w przedmiotowej sprawie w przypadku przelewu środków pieniężnych na rachunek kontrahenta (udziałowca) w roli usługodawcy będzie występowała Spółka, bowiem to Ona w tej sytuacji świadczyć będzie usługę finansową w postaci udostępnienia środków pieniężnych. W sytuacji kiedy Spółka korzysta ze środków pieniężnych kontrahenta, wówczas to Spółka jest usługobiorcą takiej usługi finansowej. Wobec tego świadczenia w ramach zawartej dwustronnej umowy o wzajemne finansowanie ujemnego salda rachunków bankowych należy uznać za usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy. Wynagrodzeniem z tytułu świadczonej usługi są odsetki należne usługodawcy. W przypadku usług, dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług istotnym jest ustalenie miejsca ich świadczenia, bowiem od określenia miejsca świadczenia zależeć będzie miejsce ich opodatkowania.

    Ogólna reguła dotycząca miejsca świadczenia usług określona została w art. 28b ustawy. I tak, na podstawie art. 28b ust. 1 ustawy miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1, art. 28g ust. 1, art. 28i, 28j i 28n.

    Powyższe regulacje dotyczą określenia miejsca świadczenia usług dla podmiotu posiadającego status podatnika i określają jako miejsce opodatkowania terytorium kraju, w którym usługobiorca posiada siedzibę.

    W art. 28a ustawy wskazano, iż na potrzeby stosowania przepisów regulujących miejsce świadczenia przy świadczeniu usług:

    1. ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:
      1. a. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
      2. b. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
    2. podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

    Powyższy artykuł definiuje podatnika. Definicja ta ma jednak wyłącznie zastosowanie w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem, według tej regulacji, jest podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą wynikającą z art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

    Podatnikami są również, jak stanowi art. 17 ust. 1 pkt 4 powołanej ustawy, osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby, stałego miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju. Przy czym zgodnie z art. 17 ust. 2 ustawy w przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4, 5, 7 i 8, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego.

    W myśl art. 2 pkt 9 ustawy, przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy.

    W rozpatrywanej sprawie usługa finansowa świadczona przez strony umowy nie została wymieniona w wyjątkach określonych w art. 28b ustawy. Wobec tego dla określenia miejsca jej świadczenia należy stosować zasadę ogólną wynikającą ze wspomnianego art. 28b ustawy. Wobec tego miejscem świadczenia usługi finansowej świadczonej przez Spółkę na rzecz udziałowca z siedzibą we Francji prowadzącego działalność gospodarczą jest, na podstawie art. 28b ustawy, miejsce siedziby usługobiorcy, tj. Francja. W przypadku zaś usługi finansowej świadczonej przez udziałowca na rzecz Spółki miejscem świadczenia będzie Polska i to Spółka będzie podatnikiem określonym w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy zobowiązanym do rozliczenia i opodatkowania tej usługi jako import usług określony w art. 2 pkt 9 ustawy.

    Odnosząc się do wystawienia przez Spółkę faktury na świadczoną usługę finansową opodatkowaną poza terytorium kraju należy zauważyć, iż w świetle art. 106 ust. 1 ustawy podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

    Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do dostawy towarów lub świadczenia usług, dokonywanych przez podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni lub zwolnieni, jeżeli miejscem opodatkowania tych czynności jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego i dla tych czynności podatnicy ci nie są zidentyfikowani dla podatku od wartości dodanej lub - w przypadku terytorium państwa trzeciego - podatku o podobnym charakterze (ust. 2).

    Ogólne regulacje dotyczące danych, jakie powinny zawierać faktury zostały określone, na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 106 ust. 8 ustawy, treścią rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360), zwanego dalej rozporządzeniem.

    Na mocy § 5 ust. 1 rozporządzenia, faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej:

    1. imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy;
    2. numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 10 i 11;
    3. numer kolejny faktury oznaczonej jako FAKTURA VAT;
    4. dzień, miesiąc i rok wystawienia faktury, a w przypadku, gdy data ta różni się od daty sprzedaży, również datę sprzedaży; w przypadku sprzedaży o charakterze ciągłym podatnik może podać na fakturze miesiąc i rok dokonania sprzedaży, pod warunkiem podania daty wystawienia faktury;
    5. nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
    6. miarę i ilość sprzedanych towarów lub zakres wykonanych usług;
    7. cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
    8. wartość towarów lub wykonanych usług, których dotyczy sprzedaż, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
    9. stawki podatku;
    10. sumę wartości sprzedaży netto towarów lub wykonanych usług z podziałem na poszczególne stawki podatku i zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu;
    11. kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto towarów (usług), z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
    12. kwotę należności ogółem wraz z należnym podatkiem.

    Z kolei § 26 ust. 1 rozporządzenia stanowi, iż przepisy § 5, 7-22 i 25 stosuje się odpowiednio do faktur stwierdzających dokonanie dostawy towarów lub świadczenia usług, dla których miejscem opodatkowania jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego, jeżeli dla tych czynności podatnicy wystawiający fakturę nie są zidentyfikowani dla podatku od wartości dodanej lub w przypadku terytorium państwa trzeciego podatku o podobnym charakterze.

    Faktury, o których mowa w ust. 1, powinny zawierać dane określone w § 5, z wyjątkiem stawki i kwoty podatku oraz kwoty należności wraz z podatkiem § 26 ust. 2 rozporządzenia.

    Stosownie do § 26 ust. 4 rozporządzenia, w przypadku świadczenia usług, o których mowa w art. 100 ust. 1 pkt 4 ustawy (tj. opodatkowanych poza terytorium kraju przyp. Urzędu), faktura dokumentująca wykonanie tych czynności powinna zawierać numer, pod którym nabywca usługi jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, oraz:

    1. adnotacje, że podatek rozlicza nabywca lub
    2. wskazanie właściwego przepisu ustawy lub dyrektywy, wskazującego, że podatek rozlicza nabywca, lub
    3. oznaczenie odwrotne obciążenie.

    Zatem, wystawiona przez Spółkę faktura, w przedstawionych okolicznościach, powinna zawierać dane określone w § 5, z wyjątkiem stawki i kwoty podatku oraz kwoty należności wraz z podatkiem, stosownie do powołanych przepisów. Winna również zawierać jedną z adnotacji wymienionych w § 26 ust. 4 pkt 1 3 rozporządzenia. Wobec tego wystawiona przez Spółkę na rzecz udziałowca faktura z adnotacją o rozliczenie podatku przez usługobiorcę jest zgodna ze wskazanymi przepisami.

    W związku powyższym stanowisko Spółki w zakresie miejsca świadczenia usługi finansowej oraz wystawienia przez Spółkę faktury należy uznać za prawidłowe.

    Z kolei stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jednakże zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

    Przepisy ustawy przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku. I tak, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38-41 ustawy, zwalnia się od podatku:

    • usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę (pkt 38);
    • usługi w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, a także zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę (pkt 39);
    • usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług (pkt 40);
    • usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie (pkt 41).

    Powyższe zwolnienia stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 13).

    Z powyższego wynika, iż usługi finansowe zakwalifikowane do ww. katalogu usług a także usługi pośrednictwa w świadczeniu takich usług podlegają zwolnieniu na podatnie art. 43 ust. 1 pkt 38-41 ustawy.

    Skoro, jak wyżej wskazano, usługi świadczone na rzecz Spółki przez usługobiorcę posiadającego siedzibę na terytorium Francji stanowią usługi o zarządzanie środkami pieniężnymi, to jako wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, korzystają ze zwolnienia na terytorium Polski. Wobec tego usługa taka zaimportowana przez Spółkę od udziałowca spoza terytorium kraju podlega zwolnieniu na podstawie wskazanego przepisu.

    Reasumując: przedstawione w zdarzeniu przyszłym usługi świadczone przez udziałowca na rzecz Spółki, za które wynagrodzeniem będą odsetki stanowią usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych i Spółka winna rozpoznać je jako import usług podlegający zwolnieniu od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy. W sytuacji gdy Spółka będzie świadczyć wskazaną usługę finansową na rzecz udziałowca, będzie Ona zobowiązana do wystawienia faktury z adnotacją o rozliczeniu podatku VAT przez kontrahenta na terytorium Francji.

    Wobec tego stanowisko Wnioskodawcy, iż nabyta usługa podlega zwolnieniu na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy należy uznać za prawidłowe.

    Ad. 2.

    Stosownie do art. 29 ust. 1 ustawy podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i ust. 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

    Ponadto, stosownie do art. 29 ust. 17 ustawy podstawą opodatkowania w imporcie usług jest kwota, którą usługobiorca jest obowiązany zapłacić, z wyjątkiem gdy wartość usługi została wliczona do podstawy opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów zgodnie z art. 31 ust. 2 pkt 2 lub wartość usługi - na podstawie odrębnych przepisów - zwiększa wartość celną importowanego towaru.

    Na podstawie art. 106 ust. 1 ustawy podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16. Stosownie do ustępu 7 tegoż artykułu, w przypadku czynności wymienionych w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca oraz importu usług wystawiane są faktury wewnętrzne; za dany okres rozliczeniowy podatnik może wystawić jedną fakturę dokumentującą te czynności dokonane w tym okresie.Podstawą opodatkowania zatem jest obrót rozumiany jako należność z tytułu sprzedaży (cena) pomniejszony o kwotę podatku. W imporcie usług podstawą opodatkowania jest kwota, którą ma obowiązek zapłacić usługobiorca na rzecz świadczącego. Wyjątki wymienione w art. 29 ust. 17 ustawy nie dotyczą rozpatrywanej sprawy, gdyż przedmiotem interpretacji nie jest wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów ani import towarów.

    Należy zwrócić uwagę na znaczenie ceny dla ustalenia podstawy opodatkowania. Podstawa opodatkowania bezwzględnie wynika z kwoty należności z tytułu sprzedaży (podstawą opodatkowania jest należność z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę podatku) lub jest kwotą zapłaconą przez usługobiorcę na rzecz świadczącego w przypadku importu usług. Zatem, podstawę opodatkowania każdorazowo należy wywodzić z kwoty należności z tytułu sprzedaży.

    Przepisy podatkowe przypisują fakturze znaczenie dowodowe przeprowadzonych transakcji gospodarczych i w związku z tym pozwalają sprzedawcy na potwierdzenie prawidłowości dokonanych przez niego czynności gospodarczych również pod względem podatkowym. Faktura bowiem zawierająca podstawę opodatkowania, potwierdza wysokość obrotu i wartość podatku. Z uwagi na to, że Spółka dokonuje importu usługi, dla której to transakcji podatnikiem jest nabywca, wobec tego zastosowanie znajdzie przepis art. 106 ust. 7 ustawy, na podstawie którego Spółka, jako nabywca tej usługi, jest zobowiązana do wystawienia faktury wewnętrznej. Zatem Spółka w przypadku importu usług winna wystawić fakturę wewnętrzną. W przypadku zaś świadczenia na rzecz kontrahenta francuskiego winna będzie wystawiać fakturę bez kwoty podatku na podstawie art. 106 ust. 1 ustawy.

    Z treści wniosku wynika, iż dla wzajemnych rozliczeń strony umowy planują zastosować mechanizm oparty na kompensacie zgodnie z art. 498 k.c. polegający na potrąceniu wierzytelności z tytułu odsetek należnych na podstawie umowy i umorzeniu ich nawzajem do wysokości wierzytelności. W efekcie nie dojdzie do efektywnej zapłaty w pieniądzu. Potrącenie doprowadzi do zaliczenia jednej wierzytelności na poczet drugiej, co w rezultacie skutkuje zaspokojeniem wierzyciela i osiągnięciem przez to celu zobowiązania. Potrącenie wierzytelności będzie więc jedną z form wygaśnięcia zobowiązania w wyniku wykonania świadczenia poprzez umorzenie wzajemnych wierzytelności między stronami.W przedstawionych okolicznościach strony umowy wzajemnie świadczą usługi finansowe i dokonują potrącenia wzajemnych wierzytelności z tego tytułu. Organ podatkowy podziela pogląd Spółki o możliwości wzajemnej kompensaty rozliczeń. Sposób kalkulacji wzajemnych rozliczeń przede wszystkim wynika z zasady swobodnego kształtowania stosunków umownych pomiędzy stronami tych umów, które Organ podatkowy akceptuje. Jednakże rolą organów podatkowych, bez względu na stosowane nazewnictwo zawieranych umów, jest właściwa ocena charakteru transakcji i ich skutków prawnopodatkowych.

    Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe stwierdzić należy, że przedmiotem wniosku są dwie niezależne usługi świadczone wzajemnie między tymi samymi podmiotami. Spółka dokonuje importu usługi finansowej podlegającej opodatkowaniu w Polsce i świadczyć będzie na rzecz udziałowca również usługę finansową opodatkowaną poza terytorium kraju. Wynagrodzeniem z tytułu świadczonych usług są wzajemnie należne odsetki. W związku z tym, iż są to odrębne usługi, konsekwencją czego jest obowiązek odrębnego ustalenia podstawy opodatkowania. Wobec tego stosownie do art. 29 ust. 1 i ust. 17 ustawy należy odrębnie rozpoznawać obrót z tytułu świadczenia przedmiotowych usług.

    Organ podatkowy podkreśla, iż przedstawiona przez Spółkę kalkulacja wynika z wzajemnych rozliczeń rachunkowych i nie ma odniesienia do kwot stanowiących obrót podlegający opodatkowaniu. Dla potrzeb podatku od towarów i usług nie można przyjąć, żeby opodatkowaniu podlegała różnica należności z tytułu świadczenia dwóch niezależnych i wzajemnych usług. Przyjęty sposób rozliczeń wzajemnych między kontrahentami z tytułu obustronnych świadczeń jest rachunkiem wzajemnych płatności i nie znajduje odzwierciedlenia w podatku od towarów i usług, gdzie opodatkowaniu podlegają nie płatności ale wymienione w art. 5 ust. 1 ustawy odpłatna dostawa towarów, odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju oraz eksport towarów, import towarów, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju i wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

    W związku z powyższym należy stwierdzić, iż opodatkowanie z tytułu świadczonych usług finansowych należy rozliczyć odrębnie. Wobec tego odrębnie należy udokumentować import usługi jako podstawę opodatkowania przyjmując, zgodnie z art. 19 ust. 17 ustawy, kwotę, jaką usługobiorca jest zobowiązany zapłacić i niezależnie od tego, za podstawę opodatkowania usługi świadczonej na rzecz udziałowca z siedzibą we Francji należy przyjąć kwotę należną z tytułu sprzedaży, co wynika z art. 29 ust. 1 ustawy.

    Zatem, mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz uwzględniając obowiązujące przepisy prawa stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.

    Ad. 3.

    Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

    Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10, o czym stanowi art. 90 ust. 2 ustawy.

    Natomiast, na mocy art. 90 ust. 3 ustawy, proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

    Proporcję, o której mowa w ust. 3, określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej (art. 90 ust. 4 ustawy).

    Wskazane unormowania krajowe znajdują swój odpowiednik w ustawodawstwie wspólnotowym w art. 174 dyrektywy Rady z dnia z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.U. UE.L. z 2006 r. nr 347, poz. 1 ze zm.), zgodnie z którym:

    1. Proporcja podlegająca odliczeniu jest kwotą ułamkową złożoną z następujących kwot:
      1. w liczniku, całkowitej wysokości obrotu w danym roku, z wyłączeniem VAT, uzyskanego z transakcji, które dają prawo do odliczenia zgodnie z art. 168 i 169;
      2. w mianowniku, całkowitej wysokości obrotu w danym roku, z wyłączeniem VAT, uzyskanego z transakcji uwzględnionych w liczniku oraz transakcji, które nie dają prawa do odliczenia.

      Państwa członkowskie mogą uwzględnić w mianowniku wysokość subwencji innych niż subwencje bezpośrednio związane z ceną dostaw towarów lub świadczenia usług, o których mowa w art. 73.
    2. W drodze odstępstwa od ust. 1, przy obliczaniu proporcji podlegającej odliczeniu nie uwzględnia się następujących kwot:
      1. wysokości obrotu uzyskanego z dostaw dóbr inwestycyjnych używanych przez podatnika do potrzeb jego przedsiębiorstwa;
      2. wysokości obrotu uzyskanego z transakcji związanych z pomocniczymi transakcjami w zakresie nieruchomości i z pomocniczymi transakcjami finansowymi;
      3. wysokości obrotu uzyskanego z transakcji, o których mowa w art. 135 ust. 1 lit. b)-g), jeżeli są to transakcje pomocnicze.


    Jak widać zarówno ustawodawca krajowy jak i wspólnotowy uwzględnili przesłankę sporadyczności, incydentalności czy transakcji pomocniczych w sposobie obliczania proporcji odliczenia. Z powołanych przepisów wynika, iż proporcja ustalana jest na podstawie obrotu. To z obrotu bowiem wydziela się wartości potrzebne do jej wyliczenia. Wątpliwości Spółki dotyczą uwzględnienia obrotu dotyczącej usługi finansowej świadczonej na rzecz udziałowca z siedzibą poza terytorium kraju, i tam opodatkowanej, przy kalkulacji proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy. Obrót podlega uwzględnieniu w obliczeniu proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy, za wyjątkiem przypadku, kiedy zastosowanie znajdzie art. 90 ust. 6 ustawy. Zatem obrót z tytułu świadczenia usługi finansowej, która na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, podlega zwolnieniu na terytorium kraju a będzie świadczona przez Spółkę jako podlegająca opodatkowaniu poza terytorium kraju, nie będzie podlegał uwzględnieniu w kalkulacji proporcji odliczenia w zakresie, w jakim usługa finansowa będzie wykonywana sporadycznie.

    Należy zauważyć, iż ustawodawca nie zdefiniował pojęcia sporadyczności. W takim przypadku w pierwszej kolejności należy zastosować wykładnię językową, w taki bowiem sposób ustawodawca komunikuje się z podatnikiem jako adresatem normy. Dopiero gdy wykładnia językowa nie prowadzi do jednoznacznych rezultatów dopuszczalne jest skorzystanie z pozajęzykowych dyrektyw interpretacyjnych.

    Według internetowego słownika wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych Władysława Kopalińskiego sporadyczny to zdarzający się, występujący czasami, nieregularnie, nieczęsto, przypadkowo, trafiający się tu i ówdzie, pojedynczo. Również słowo sporadyczny definiowane jest jako występujący rzadko, nieregularnie według Słownika Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN SA, strona internetowa www.sjp.pwn.pl).

    Ponadto, interpretując termin sporadyczny należy odwołać się do, powołanego również przez Spółkę, orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z dnia 11 lipca 1996 r. w sprawie Regie Dauphinoise (C-306/94) Trybunał dokonał interpretacji pojęcia incydentalności w kontekście wykonywania transakcji finansowych. We wspomnianym wyroku stwierdzając, że o sporadycznym charakterze transakcji nie decyduje ich relatywnie niewielki udział wartościowy w całokształcie prowadzonej przez podatnika działalności, Trybunał odniósł się do charakteru i kontekstu wykonywanych czynności. Wskazał, że tworzenie na własny rachunek lokat przez firmę zarządzającą nieruchomościami, ze środków wpłacanych przez właścicieli lub najemców, nie może być traktowane jako incydentalne, gdyż otrzymanie odsetek z tych inwestycji jest bezpośrednią, stałą i konieczną konsekwencją działalności opodatkowanej firm zarządzających nieruchomościami. Tym samym, zgodnie z wnioskowaniem a contrario, Trybunał określił transakcje uznawane za wykonywane w sposób incydentalny (sporadyczny) jako te, które nie stanowią bezpośredniej, stałej i koniecznej konsekwencji działalności opodatkowanej.

    Natomiast w wyroku w sprawie C-77/01 wskazano, że transakcje incydentalne (pomocnicze) to takie, które nie wiążą się (lub wiążą w marginalnym stopniu) z wykorzystaniem składników majątkowych oraz usług, które przy ich zakupie podlegały opodatkowaniu. Trybunał za sporadyczne uznał te transakcje finansowe, których realizacja angażuje niewielką ilość towarów lub usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT (które to towary i usługi stanowią aktywa podatnika), a skala przychodów może być wskazówką, czy rzeczywiście transakcje mają charakter sporadyczny.

    Transakcje sporadyczne zatem to takie, które nie są związane z zasadniczą działalnością podatnika, a przychody z ich tytułu nie są bezpośrednim, stałym i koniecznym uzupełnieniem tej działalności. Tak więc, aby ocenić czy dana czynność może być uznana za sporadyczną, należy wziąć pod uwagę nie tylko częstotliwość jej wykonywania, ale także to, czy stanowi ona uzupełnienie zasadniczej działalności gospodarczej podatnika. Jeżeli działalność finansowa stanowi stały i niezbędny element wbudowany w funkcjonowanie przedsiębiorstwa podatnika, to transakcje takie nie mogą być uznane za pomocnicze i sporadyczne.

    Stosownie zatem do wykładni językowej oraz wskazówek wynikających z orzecznictwa wspólnotowego, należy przyjąć, że transakcje sporadyczne to te, które nie stanowią bezpośredniego, stałego i koniecznego uzupełnienia podstawowej działalności podatnika, nie wymagają nadmiernego zaangażowania aktywów podatnika, występują rzadko, a w każdym razie nieregularnie.

    W celu określenia charakteru świadczonych usług, konieczna jest ich analiza według różnorakich kryteriów. Trzeba wziąć pod uwagę wartość, ilość, częstotliwość czynności, stopień zaangażowania aktywów podatnika itd., na tle całokształtu jego działalności. Innymi słowy, aby ocenić, czy czynność jest sporadyczna (incydentalna) należy wziąć pod uwagę całokształt działalności podatnika.

    W przedstawionych okolicznościach Spółka będzie zobowiązana do przekazania kontrahentowi nadwyżki środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku bankowym. Czynności te będą dokonywane na podstawie zawartej umowy dwustronnej, a celem ich przeprowadzenia jest optymalizacja zarządzania środkami pieniężnymi przez kontrahentów. W ten sposób Spółka będzie uzyskiwać odsetki, a zatem dodatkowe finansowanie swojej działalności.

    Wskazać należy, że podmioty gospodarcze prowadzą swoją działalność w warunkach niepewności gospodarczej, a z założenia ich głównym celem jest osiąganie zysku z tej działalności. Spółka planuje rozpoczęcie działalności gospodarczej w przedmiotowym zakresie z zamiarem osiągnięcia korzyści z ww. działań, a przychody stanowić będą bezpośredni, stały i nie tyle konieczny, co wybrany sposób uzupełnienia jego działalności. Okoliczności sprawy wyraźnie wskazują, iż działalność finansowa, którą zamierza podjąć Spółka jest działalnością planowaną, która wbudowuje się w schemat działalności Spółki i z założenia nie ma ona stanowić czynności przypadkowej, incydentalnej, lecz jeden z rodzajów prowadzonej przez Spółkę działalności. Całokształt przedstawionych okoliczności sprawy wskazuje, iż czynności te mają być stałym elementem działalności Spółki, nie zaś doraźnym, incydentalnym działaniem.

    W ocenie tut. Organu, charakter usług świadczonych przez Spółkę nie wskazuje, aby świadczone usługi można było traktować jako czynności sporadyczne (incydentalne, pomocnicze) w rozumieniu art. 90 ust. 6 ustawy.

    Wobec tego należy stwierdzić, iż obrót z tytułu usług finansowych świadczonych na rzecz francuskiego kontrahenta Spółka winna uwzględnić w obliczeniu proporcji obliczonej na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy ze względu na to, iż usługi świadczone przez Spółkę nie należą do dokonywanych sporadycznie.

    Tym samym stanowisko Spółki w tym zakresie należy uznać za nieprawidłowe.

    Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

    Ponadto, wskazać należy, iż niniejsza interpretacja dotyczy podatku od towarów i usług, natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

    Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

    Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

    Wniosek ORD-IN

    Treść w pliku PDF

    Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie