Temat interpretacji

Podatek od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia od podatku dla dostawy nieruchomości.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Powiatu, przedstawione we wniosku z dnia 06 sierpnia 2010 r. (data wpływu 10 sierpnia 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 12 października 2010 r. (data wpływu 15 października 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia od podatku dla dostawy nieruchomości jest:

• prawidłowe w części dotyczącej działek 155/20 i 155/22 oraz 155/21, poza wynajmowanym odpłatnie pomieszczeniem w budynku administracyjnym,
• nieprawidłowe w części dotyczącej wynajmowanego odpłatnie pomieszczenia w budynku administracyjnym znajdującym się na działce nr 155/20.

UZASADNIENIE

W dniu 10 sierpnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia od podatku dla dostawy nieruchomości. Wniosek został doprecyzowany o brakujące elementy opisu zdarzenia przyszłego pismem z dnia 12 października 2010 r. (data wpływu 15 października 2010 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Powiat jest właścicielem dwóch działek zabudowanych nr 155/20, nr 155/21 oraz jednej działki niezabudowanej nr 155/22. Działki obecnie znajdują się w trwałym zarządzie Zespołu Szkół. Gospodarstwo Pomocnicze w K., (dalej: Gospodarstwo Pomocnicze). Przedmiotowe działki nie są objęte żadnym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego oraz nie zostały wydane żadne decyzje o warunkach zabudowy.

Dla przedmiotowych działek w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy. określone jest następujące przeznaczenie:

• dz. nr 155/20 i nr 155/21: tereny z wiodącą funkcją przemysłowo-gospodarczą,
• dz. nr 155/22: tereny zieleni publicznej.

Zgodnie z ewidencją gruntów i budynków wszystkie działki stanowią użytki rolne zabudowane.

Działki nr 155/20 i nr 155/21 o łącznej powierzchni 3,2598 ha (0,4383 ha, 2,8215 ha) zabudowane są następującymi budynkami i budowlami Gospodarstwa Pomocniczego w K.:

• na działce nr 155/20 posadowione są: budynek administracyjny, budynek magazynu zbożowego, budynek inwentarski (obora, jałownik)
• na działce nr 155/21 posadowione są: budynek inwentarski (obora ze zlewnią mleka), wiata stalowa nieobudowana, budynek chlewni-tuczarni, szopo-garaże, budynek chlewni-warchlarni, budynek warsztatowo-garażowy, budynek usługowy (dawna ubojnia, pralnia, szatnia, kotłownia), budynek pomocniczy (waga wozowa), silosy przejazdowe, rampo-myjka.

Wszystkie budynki i budowle zostały wybudowane do roku 1987, w stosunku do ww. budynków, budowli Gospodarstwu Pomocniczemu nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Gospodarstwo nie ponosiło żadnych wydatków na ulepszenie przedmiotowych budynków i budowli. Gospodarstwo ponosiło wydatki w związku z bieżącą naprawą budynków, ale były one niższe niż 30% wartości początkowej tych budynków i budowli. Ponadto, od chwili wybudowania budynków, Gospodarstwo Pomocnicze w K. wynajmowało pomieszczenia biurowe znajdujące się w budynku administracyjnym.

Działka nr 155/22 o pow. 0,0267 ha jest niezabudowana, nie posiada bezpośredniego dostępu do drogi publicznej i nie może stanowić samodzielnej działki budowlanej. Ponadto, będzie sprzedana łącznie z działką nr 155/21. Sprzedaż prawa własności przedmiotowych działek nastąpi po wygaśnięciu trwałego zarządu ustanowionego dla Zespołu Szkół, w oparciu o art. 37 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.).

W uzupełnieniu z dnia 12 października 2010 r. Wnioskodawca poinformował, że:

1. właścicielem budynków posadowionych na działkach nr 155/20 i nr 155/21 jest Powiat;
2. przedmiotem dostawy (sprzedaży) będzie zarówno grunt jak i posadowione na nim budynki i budowle;
3. Powiat stał się właścicielem przedmiotowej nieruchomości, oznaczonej obecnie w ewidencji gruntów i budynków jako działki nr: 155/20, 155/21, 155/22 oraz posadowionych na niej budynków i budowli na podstawie decyzji Wojewody z dnia 08 grudnia 2000 r. o stwierdzeniu nabycia przez Powiat , z dniem 01 stycznia 1999 r., z mocy prawa własności mienia Skarbu Państwa, stanowiącego nieruchomość zabudowaną, położoną w K., oznaczoną wówczas jako działka nr 155/12.
   Obecnie na działkach nr: 155/20, 155/21 znajdują się następujące budynki:
1. działki nr 155/20:
   • budynek administracyjny
   • budynek magazynu zbożowego
   • budynek inwentarski
2. działka nr 155/21:
   • budynek inwentarski
   • wiata stalowa nieobudowana
   • budynek chlewni tuczarni
   • szopo garaże
   • budynek chlewni warchlarni
   • budynek warsztatowo garażowy
   • budynek usługowy
   • budynek pomocniczy

Działka nr 155/22 jest niezabudowana.

Do roku 1999 właścicielem zarówno gruntu jak i budynków był Skarb Państwa, a użytkownikiem Gospodarstwo Pomocnicze w K., działające przy Zespole Szkół.

Od chwili przekazania mienia Skarbu Państwa Powiatowi, do dnia 15 września 2010 r., tj.: do dnia wygaśnięcia prawa trwałego zarządu przedmiotowymi działkami ustanowionego na rzecz Zespołu Szkół na podstawie art. 43 ust. 1 o gospodarce nieruchomościami, budynki nadal były użytkowane przez Gospodarstwo Pomocnicze w K. Gospodarstwo Pomocnicze jako użytkownik budynków, zawarło jedną umowę najmu z obowiązkiem płacenia czynszu, dotyczącą pomieszczenia znajdującego się w budynku administracyjnym posadowionym na działce nr 155/20, zaznaczonym na kserokopii mapy załączonej do niniejszego pisma oraz jedną umowę na nieodpłatne korzystanie z innego pomieszczenia znajdującego się w tym samym budynku. Pozostałe budynki były używane wyłącznie przez Gospodarstwo Pomocnicze.

Biorąc powyższe pod uwagę, Zarząd Powiatu stoi na stanowisku, że dostawa budynków posadowionych na działce nr 155/21 będzie się odbywała w ramach pierwszego zasiedlenia, natomiast dostawa budynków znajdujących się na działce nr 155/20 będzie się odbywała następująco:

1. w ramach pierwszego zasiedlenia w stosunku do budynku magazynu zbożowego,
2. w ramach wtórnego zasiedlenia w stosunku do części budynku administracyjnego, w którym znajduje się wynajmowane pomieszczenie.
   
   

1. Powiatowi nie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w stosunku do obiektów posadowionych na nieruchomości;
2. Powiat nie ponosił nakładów na modernizację i ulepszenie budynków i budowli.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż opisanych działek będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 oraz art. 43 ust. 1 pkt 10a w zw. z art. 29 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż przedmiotowych działek będzie podlegała zwolnieniu od podatku od towarów i usług.

• dz. nr 155/20 i nr 155/21 na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a w zw. z art. 29 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług;
• dz. nr 155/22 na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za:

• prawidłowe w części dotyczącej działek 155/20 i 155/22 oraz 155/21, poza wynajmowanym odpłatnie pomieszczeniem w budynku administracyjnym,
• nieprawidłowe w części dotyczącej wynajmowanego odpłatnie pomieszczenia w budynku administracyjnym znajdującym się na działce nr 155/20.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast świadczenie usług, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, to każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy w rozumieniu art. 7 ().

Towarami zaś, stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy, są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Z wyżej zacytowanych przepisów wynika, iż grunty są towarami w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, natomiast sprzedaż gruntu stanowi dostawę towaru i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Obok stawki podstawowej przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do niej przewidują stawki obniżone oraz zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług ujęte zostały m. in. w art. 43 ust. 1 ustawy. Jak wynika z pkt 9 wskazanego przepisu, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę.

Z powyższego wynika, iż na mocy powyższego przepisu zwolniona od podatku jest jedynie dostawa gruntów niezabudowanych, które nie są gruntami budowlanymi lub gruntami przeznaczonymi pod zabudowę. Oznacza to, że opodatkowaniu podlegają te dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane oraz nieruchomości gruntowe niezabudowane będące terenami budowlanymi lub przeznaczonymi pod zabudowę.

Ponadto, w myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 ze zm.), kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalenie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.

Jak stanowi art. 4 ust. 1 ww. ustawy, ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w myśl zapisów ust. 2 powołanego przepisu określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:

• lokalizację inwestycji terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;
• sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.

Zgodnie natomiast z art. 20 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 240, poz. 2027 ze zm.), dane z ewidencji gruntów i budynków mogą być stosowane wyłącznie posiłkowo gdyż nie zawierają danych o przeznaczeniu danego gruntu, a jedynie obejmują dane w przypadku gruntów dotyczące ich położenia, granic, powierzchni, rodzajów użytków gruntowych oraz ich klas gleboznawczych.

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa (miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego), a w przypadku ich braku inne akta ustanowione przez właściwe organy (studium uwarunkowań oraz decyzja o warunkach zabudowy), natomiast dopiero w przypadku braku wyżej wskazanych dokumentów ewidencja gruntów.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Ustawa o podatku od towarów i usług w art. 2 pkt 14 definiuje pojęcie pierwszego zasiedlenia, przez które rozumieć należy oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

1. wybudowaniu lub
2. ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej

Aby można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do oddania budynku (budowli) do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Jeżeli zatem podatnik wybuduje obiekt lub go zmodernizuje, przy czym nakłady na ulepszenie przekraczają 30% jego wartości początkowej, a następnie obiekt ten (lub ulepszenie) zostanie oddany do użytkowania (wprowadzony do ewidencji środków trwałych), nie oznacza to, że został on zasiedlony. Oddanie do użytkowania nie nastąpiło bowiem w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Pierwsze zasiedlenie będzie miało miejsce wówczas, gdy wybudowany lub zmodernizowany budynek (obiekt) zostanie sprzedany lub np. oddany w dzierżawę, bowiem zarówno sprzedaż, jak i dzierżawa są czynnościami podlegającymi opodatkowaniu.

Zatem, należy uznać za pierwsze zasiedlenie moment oddania budynku (budowli) do użytkowania pierwszemu najemcy (dzierżawcy).

Nadmienić należy, iż z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlega opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie. Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte w przypadku dostawy towarów w art. 7 ust. 2 ustawy oraz w przypadku świadczenia usług w art. 8 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy, nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jako odpłatne świadczenie usług.

Z powyższego wynika, iż aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług muszą być spełnione łącznie dwa warunki, a mianowicie:

• brak związku świadczonych usług z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem,
• istnienie prawa podatnika do odliczenia w całości lub w części podatku naliczonego związanego ze świadczonymi usługami.

Za usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej. Niedopełnienie któregokolwiek z warunków określonych w art. 8 ust. 2 ustawy, jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Nieodpłatne korzystanie z pomieszczenia nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, z uwagi na nieodpłatność tej czynności oraz fakt, że nie będzie miał w tym przypadku zastosowania art. 8 ust. 2 ustawy nieodpłatne udostępnienie odbędzie się w związku z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

1. w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
2. dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Z powyższego wynika, iż dostawa budynków, budowli lub ich części jest zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata. Natomiast jeżeli dostawa odbywa się w ramach pierwszego zasiedlenia, tuż przed nim lub w okresie krótszym niż 2 lata od pierwszego zasiedlenia podlega zwolnieniu, jeżeli spełnione zostaną łącznie dwa ww. warunki.

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione są budynki reguluje przepis art. 29 ust. 5 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale związanych z tym gruntem. Jeżeli zatem dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta z preferencyjnej stawki podatku, bądź też ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, to z preferencji takiej lub ze zwolnienia korzysta również dostawa gruntu, na którym budynek (budowla, albo ich część) jest posadowiony.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca ma zamiar dokonać zbycia następujących działek :

1. działki nr 155/20 zabudowanej następującymi budynkami:

• budynek administracyjny
• budynek magazynu zbożowego
• budynek inwentarski

• budynek inwentarski
• wiata stalowa nieobudowana
• budynek chlewni tuczarni
• szopo garaże
• budynek chlewni warchlarni
• budynek warsztatowo garażowy
• budynek usługowy
• budynek pomocniczy
  oraz