Czy otrzymane odszkodowanie będzie traktowane na równi ze sprzedażą w świetle przepisów ustawy o podatku VAT i czy będzie mogło korzystać ze zwolnieni... - Interpretacja - ILPP2/443-768/10-4/AK

shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 20.08.2010, sygn. ILPP2/443-768/10-4/AK, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Temat interpretacji

Czy otrzymane odszkodowanie będzie traktowane na równi ze sprzedażą w świetle przepisów ustawy o podatku VAT i czy będzie mogło korzystać ze zwolnienia na podstawie artykułu 43 ust. l pkt 10?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko , przedstawione we wniosku z dnia 22 maja 2010 r. (data wpływu 27 maja 2010 r.) uzupełnionym pismem z dnia 29 lipca 2010 r. (data wpływu 2 sierpnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania transakcji wydania nieruchomości w ramach wywłaszczenia w zamian za odszkodowanie jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 maja 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania transakcji wydania nieruchomości w ramach wywłaszczenia w zamian za odszkodowanie. Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismem z dnia 29 lipca 2010 r. (data wpływu 2 sierpnia 2010 r.) o doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawcą jest Spółka jawna powstała przez przekształcenie Spółki cywilnej w dniu x 2003 r. w trybie art. 26 § 4 Kodeksu Spółek Handlowych. Rejestracja Spółki jawnej w Krajowym Rejestrze Sądowym nastąpiła w dniu x 2003 r. W umowie przekształcenia Spółki Wspólnicy wnieśli cały majątek poprzedniego przedsiębiorstwa do nowo powstałego. Na wniesiony majątek składał się: zakład produkcyjny i przyległy do niego sklep oraz niezabudowana działka. Przejęty majątek wprowadzono do ewidencji środków trwałych Spółki jawnej i przekazano do użytkowania. Obiekty te objęte były przez wnoszącego ewidencją środków trwałych. W 2004 r. na niezabudowanej działce dokonano inwestycji polegającej na budowie zakładu produkcyjnego, na który składa się: budynek piekarni, sklep, utwardzony plac manewrowy wraz z parkingiem, teren zielony oraz ogrodzenie. Inwestycja została ukończona dnia 21 grudnia 2004 r. i w dniu 7 stycznia 2005 r. decyzją nr XX Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego udzielono pozwolenia na użytkowanie. Wybudowane obiekty wprowadzono do ewidencji środków trwałych w dacie decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego. W dniu 8 stycznia 2005 r. rozpoczęto wykorzystywanie nowo powstałych obiektów do działalności gospodarczej. Od dnia powstania obiektów do dnia dzisiejszego nie dokonano żadnych ulepszeń.

Na mocy decyzji Wojewody x (Nr XX z dnia 26 sierpnia 2008 r.) o ustalenie lokalizacji drogi dokonano wywłaszczenia na rzecz Skarbu Państwa części nieruchomości Wnioskodawcy o powierzchni 2282 m2. Wymienione grunty z dniem 2 lutego 2009 r. stały się własnością Województwa x. Na wywłaszczonej nieruchomości znajdują się: parking oraz plac manewrowy utwardzony kostką, ogrodzenie, oświetlenie terenu, sieci uzbrojenia terenu, odwodnienie, tereny zielone oraz część niezabudowanego gruntu. Za przejęte grunty wraz z infrastrukturą Zainteresowanemu będzie przysługiwało odszkodowanie pieniężne. Obecnie przed Wojewodą Dolnośląskim toczy się postępowanie administracyjne w celu ustalenia wysokości odszkodowania.

W uzupełnieniu do wniosku Zainteresowany wskazał, iż na wywłaszczone nieruchomości składają się następujące działki:

  • I KW nr 29027 o powierzchni 4.500 m2,
  • II KW nr 28979 o powierzchni 981 m2,
  • III KW nr 38356 o powierzchni 56 m2 (zakupiona w celu wyrównania linii działki).

Z działki nr I wywłaszczono 2.152 m2. Z działki nr II wywłaszczono 127 m2. Z działki nr III wywłaszczono 3 m2. W sumie 2.282 m2. Działki I i II zostały zakupione przez spółkę cywilną i jako niezabudowane zostały przekazane aportem do spółki jawnej. Przy ich nabywaniu przez spółkę cywilną nie był naliczany podatek VAT. Działka III została zakupiona jako niezabudowana przez spółkę jawną. Przy jej nabyciu odliczono VAT naliczony. Wysokość odszkodowania jest ustalana osobnym operatem dla każdej z działek. Wnioskodawca korzystał z prawa do odliczenia podatku VAT przy nakładach inwestycyjnych. Wywłaszczeniem objęte jest 685 m2 terenu zabudowanego (558 m2 z działki nr I i 127 m2 z działki nr II), na który składa się parking, plac manewrowy utwardzony kostką, ogrodzenie, oświetlenie terenu oraz sieci uzbrojenia i odwodnienia. Pozostałą część wywłaszczonego terenu stanowi grunt niezabudowany o powierzchni 1.597m2.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy otrzymane odszkodowanie będzie traktowane na równi ze sprzedażą w świetle przepisów ustawy o podatku VAT i czy będzie mogło korzystać ze zwolnienia na podstawie artykułu 43 ust. 1 pkt 10...

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymanie odszkodowania traktowane jest na równi ze sprzedażą na podstawie ustawy o podatku od towarów usług. Jednocześnie transakcja ta będzie mogła skorzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, ponieważ przekazanie nieruchomości dla Województwa Dolnośląskiego nastąpiło po 4 latach od przekazania nieruchomości do użytkowania w celach działalności gospodarczej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary, w świetle art. 2 pkt 6 ustawy, rozumie się rzeczy ruchome jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

W art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy postanowiono, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

W myśl art. 29 ust. 5 ustawy, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. A zatem sprzedaż gruntów zabudowanych podlega w chwili sprzedaży opodatkowaniu według stawki właściwej dla budynków lub budowli posadowionych na nich.

Stosownie do art. 98 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.), działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis ten stosuje się także do nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek użytkownika wieczystego, z tym że prawo użytkowania wieczystego działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne wygasa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis stosuje się odpowiednio przy wydzielaniu działek gruntu pod poszerzenie istniejących dróg publicznych.

Przepis art. 98 ust. 3 ww. ustawy wskazuje, że za działki gruntu, o których mowa w ust. 1, przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między właścicielem lub użytkownikiem wieczystym a właściwym organem. Przepis art. 131 stosuje się odpowiednio. Jeżeli do takiego uzgodnienia nie dojdzie, na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego odszkodowanie ustala się i wypłaca według zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości.

W świetle powołanych przepisów należy stwierdzić, że w sytuacji przedstawionej we wniosku, ma miejsce dostawa towarów (gruntu zabudowanego budowlami parking oraz plac manewrowy utwardzony kostką, ogrodzenie, oświetlenie terenu, sieci uzbrojenia terenu, odwodnienie, tereny zielone oraz część niezabudowanego gruntu) w zamian za odszkodowanie. W tym przypadku, odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną.

W świetle powyższego stwierdza się, iż przeniesienie własności gruntu w zamian za odszkodowanie dokonane przez podatnika podatku od towarów i usług, stanowi odpłatną dostawę towarów i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Co do zasady stawka podatku, na podstawie art. 41 ust. 1 ww. ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jednakże zarówno w treści wskazanej ustawy, jak i przepisów wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zgodnie z treścią przepisu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę.

W przypadku dostawy nieruchomości zabudowanej możliwość zwolnienia od podatku uzależniona jest od spełnienia warunków wynikających z art. 43 ust. 1 pkt 10-10a oraz ust. 7a.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

  1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
  2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Natomiast pkt 10a tego artykułu stanowi, iż zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

  1. w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
  2. dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Z kolei w myśl przepisu art. 43 ust. 7a ustawy, warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b, nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.

Ustawodawca w art. 2 pkt 14 ustawy określił, co należy rozumieć pod pojęciem pierwszego zasiedlenia. Zgodnie z tym przepisem przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

  1. wybudowaniu lub
  2. ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej;

Zatem, przez pierwsze zasiedlenie należy rozumieć objęcie we władanie budynku, budowli lub ich części przez pierwszego nabywcę lub pierwszego użytkownika. Przedmiotowa nieruchomość nie musi być faktycznie zamieszkała, lecz winna być przejęta przez nabywcę do użytkowania. Wydanie przedmiotowego obiektu nabywcy winno nastąpić w ramach wykonania przez sprzedającego czynności podlegających opodatkowaniu.

Za takie uważa się również umowy najmu i dzierżawy podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT. Zatem, pierwszym zasiedleniem jest również moment oddania budynku do użytkowania pierwszemu najemcy (dzierżawcy). Wówczas, jak wynika z przepisów ustawy, zwolnienie od podatku od towarów i usług stosuje się w odniesieniu do sprzedaży nieruchomości, jeśli jest ona już zasiedlona bądź zamieszkana.

Natomiast, żeby można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do oddania budynków (budowli) do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Jeżeli podatnik wybuduje obiekt lub go zmodernizuje, przy czym nakłady na ulepszenie przekroczą 30% jego wartości początkowej, a następnie obiekt ten (lub ulepszenie) zostanie oddany do użytkowania (wprowadzony przez podatnika do ewidencji środków trwałych), nie oznacza to, że został on zasiedlony. Oddanie do użytkowania nie nastąpiło bowiem w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Pierwsze zasiedlenie będzie miało miejsce wówczas, gdy wybudowany lub zmodernizowany obiekt zostanie sprzedany lub np. oddany w dzierżawę. Zarówno sprzedaż, jak i dzierżawa są bowiem czynnościami podlegającymi opodatkowaniu.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawcą jest Spółka jawna powstała przez przekształcenie Spółki cywilnej w trybie art. 26 § 4 Kodeksu Spółek Handlowych. W umowie przekształcenia Spółki Wspólnicy wnieśli cały majątek poprzedniego przedsiębiorstwa do nowo powstałego. Na wniesiony majątek składał się: zakład produkcyjny i przyległy do niego sklep oraz niezabudowana działka. Przejęty majątek wprowadzono do ewidencji środków trwałych Spółki jawnej i przekazano do użytkowania. W 2004 r. na niezabudowanej działce dokonano inwestycji polegającej na budowie zakładu produkcyjnego, na który składa się: budynek piekarni, sklep, utwardzony plac manewrowy wraz z parkingiem, teren zielony oraz ogrodzenie. Wybudowane obiekty wprowadzono do ewidencji środków trwałych. W dniu 8 stycznia 2005 r. rozpoczęto wykorzystywanie nowo powstałych obiektów do działalności gospodarczej. Od dnia powstania obiektów do dnia dzisiejszego nie dokonano żadnych ulepszeń.

Na mocy decyzji Wojewody x dokonano wywłaszczenia na rzecz Skarbu Państwa części nieruchomości Wnioskodawcy o powierzchni 2282 m2. Wymienione grunty z dniem 2 lutego 2009 r. stały się własnością Województwa x. Na wywłaszczonej nieruchomości znajdują się: parking oraz plac manewrowy utwardzony kostką, ogrodzenie, oświetlenie terenu, sieci uzbrojenia terenu, odwodnienie, tereny zielone oraz część niezabudowanego gruntu. Za przejęte grunty wraz z infrastrukturą Zainteresowanemu będzie przysługiwało odszkodowanie pieniężne. Obecnie przed Wojewodą x toczy się postępowanie administracyjne w celu ustalenia wysokości odszkodowania.

Na wywłaszczone nieruchomości składają się następujące działki:

  • I KW nr 29027 o powierzchni 4.500 m2,
  • II KW nr 28979 o powierzchni 981 m2,
  • III KW nr 38356 o powierzchni 56 m2 (zakupiona w celu wyrównania linii działki).

Z działki nr I wywłaszczono 2.152 m2. Z działki nr II wywłaszczono 127 m2. Z działki nr III wywłaszczono 3 m2. W sumie 2.282 m2. Działki I i II zostały zakupione przez Spółkę cywilną i jako niezabudowane zostały przekazane aportem do Spółki jawnej. Przy ich nabywaniu przez Spółkę cywilną nie był naliczany podatek VAT. Działka III została zakupiona, jako niezabudowana przez Spółkę jawną. Przy jej nabyciu odliczono VAT naliczony. Wysokość odszkodowania jest ustalana osobnym operatem dla każdej z działek. Wnioskodawca korzystał z prawa do odliczenia podatku VAT przy nakładach inwestycyjnych. Wywłaszczeniem objęte jest 685 m2 terenu zabudowanego (558 m2 z działki nr I i 127 m2 z działki nr II), na który składa się parking, plac manewrowy utwardzony kostką, ogrodzenie, oświetlenie terenu oraz sieci uzbrojenia i odwodnienia. Pozostałą część wywłaszczonego terenu stanowi grunt niezabudowany o powierzchni 1.597 m2.

Zatem, w ocenie tut. Organu w odniesieniu do przedmiotowych budynków oraz budowli nie można mówić o pierwszym zasiedleniu, ponieważ nie wypełniły one warunków dotyczących pierwszego zasiedlenia. Jak wynika z powyższego użytkowanie ich w celu prowadzenia własnej działalności gospodarczej nie można uznać za pierwsze zasiedlenie.

W związku z tym, ponieważ dostawa nieruchomości odbywać się będzie w ramach pierwszego zasiedlenia, Wnioskodawca nie może skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. W przedmiotowej sprawie Zainteresowany nie może również skorzystać ze zwolnienia od podatku określonego w art. 43 ust. 1 pkt 10a, gdyż przy budowie utwardzonego placu manewrowego, wraz z parkingiem, ogrodzenia, terenu zielonego oraz związanej z tym infrastruktury przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, iż dostawa ww. budynków i budowli będzie odbywać się w ramach pierwszego zasiedlenia. Zatem w opisanej sytuacji należy przyjąć, iż pierwsze zasiedlenie w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy, jeszcze nie nastąpiło. Wobec tego przedmiotowa transakcja nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a ustawy.

Z opisu sprawy wynika, iż pozostała część terenu stanowiąca grunt niezabudowany wywłaszczona została w związku z ustaleniem lokalizacji drogi.

Tym samym, ta część wywłaszczonego terenu stanowiąca grunt niezabudowany o powierzchni 1.597 m2 będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, według podstawowej 22% stawki, jako grunt przeznaczony pod zabudowę.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu