Interpretacja indywidualna z dnia 17.02.2009, sygn. IBPP2/443-1094/08/RSz, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Temat interpretacji

Nieodpłatne przekazanie na cele związane z prowadzonym przez Spółkę przedsiębiorstwem w przedstawionym stanie faktycznym podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o. N, przedstawione we wniosku z dnia 25 listopada 2008r. (data wpływu 27 listopada 2008r.), uzupełnionym pismem z dnia 11 lutego 2009r. (data wpływu 12 lutego 2009r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia czy nieodpłatne przekazanie na cele związane z prowadzonym przez Spółkę przedsiębiorstwem w przedstawionym stanie faktycznym podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 listopada 2008r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia czy nieodpłatne przekazanie na cele związane z prowadzonym przez Spółkę przedsiębiorstwem w przedstawionym stanie faktycznym podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 11 lutego 2009r. (data wpływu 12 lutego 2009r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 3 lutego 2009r. znak: IBPP2/443-1094/08/RSz.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej dokonuje nieodpłatnych przekazań na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem. Co do zasady są to różnego rodzaju dostawy na cele promocyjne lub reklamowe. Tytułem przykładu do towarów stanowiących przedmiot nieodpłatnego przekazania należą: towary handlowe Wnioskodawcy takie jak golarki, kosmetyki, odświeżacze powietrza, a także pióra, torby, żelazka, suszarki, plecaki, puzzle, maskotki, długopisy, parasolki, czapeczki, odtwarzacze mp3, pen drivy, itp. Spółka zamierza również w przyszłości dokonywać powyższych przekazań.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 12 lutego 2009r. Wnioskodawca stwierdził, iż nieodpłatnie przekazywane na cele związane z prowadzoną działalnością towary są w wartości przekraczającej zarówno 5 zł, 10 zł jak i 100 zł.

Złożony wniosek dotyczy zarówno stanu faktycznego, który już zaistniał jak i zdarzeń, które będą miały miejsce w przyszłości.

Wnioskodawca nie prowadzi ewidencji pozwalającej na ustalenie tożsamości osób, którym zostały przekazane nieodpłatnie towary.

Wnioskodawcy przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w całości, gdyż nieodpłatnie przekazywane towary wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych.

W zakresie zaistniałego stanu faktycznego Wnioskodawca oczekuje interpretacji w stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 grudnia 2008r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy nieodpłatne przekazanie na cele związane z prowadzonym przez Spółkę przedsiębiorstwem podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, nieodpłatne przekazanie na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wnioskodawca stwierdził, iż w świetle dyspozycji art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, przedmiotem opodatkowania jest:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju,
2. eksport towarów,
3. import towarów,
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju,
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, czynnością zrównaną z odpłatną dostawą towarów jest przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem.

Dokonując wykładni językowej wskazanego wyżej przepisu należy stwierdzić, iż nieodpłatne przekazanie towarów należących do przedsiębiorstwa podatnika na cele związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zakładając, iż wydatki dotyczące zakupu towarów w związku z prowadzoną działalnością stanowią koszty uzyskania przychodów, należy stwierdzić, iż Wnioskodawca dokonuje nieodpłatnego przekazania towarów na cele związane z przedsiębiorstwem. W konsekwencji takie przekazanie towarów nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a Wnioskodawca nie będzie obowiązany do rozliczenia, w związku z nieodpłatnym przekazaniem towarów na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem, podatku należnego.

Stanowisko Wnioskodawcy potwierdzają liczne orzeczenia sądów administracyjnych. Zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (sygn. akt. III SA/Wa 1268/07 z dnia 20 listopada 2007r.) w przypadku, gdy podatnik w celu promocji i reklamy swojej działalności przekazuje nieodpłatnie towary swoim klientom, to takie przekazanie ma związek z prowadzonym przezeń przedsiębiorstwem. W ocenie Sądu od 1 czerwca 2005r. wszelkie czynności nieodpłatnego przekazania przez podatnika towarów na cele związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w tym na cele reprezentacji i reklamy, nie podlegają VAT.

A zatem, jeżeli podatnik dokonuje nieodpłatnej dostawy towarów w celu promocji i reklamy swojego przedsiębiorstwa, to takie czynności nie powodują powstania obowiązku podatkowego w VAT.

Sąd podkreślił, że polskie przepisy są w tym zakresie bardziej liberalne niż dyrektywa. Natomiast przepisy dyrektywy można stosować bezpośrednio tylko wtedy, gdy są one korzystniejsze dla podatnika niż przepisy krajowe.

Pogląd o braku obowiązku opodatkowania przekazywanych nieodpłatnie w ramach reklamy towarów wyraził również Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu (wyrok z dnia 3 kwietnia 2007r., sygn. akt I SA/Wr 152/07), Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie (wyrok z dnia 3 czerwca 2008r, sygn. akt. I SA/Kr 1399/07), Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi (wyrok z dnia 8 kwietnia 2008r., sygn. akt. I SA/Łd 233/08) oraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie (wyrok z dnia 29 maja 2008r., sygn. akt. I SA/Sz 52708).

W wyroku sygn. akt I SA/Wr 152/07 Sąd wskazał, iż stanowisko organów podatkowych dotyczące interpretacji art. 7 ustawy o VAT, obowiązującego przed dniem 1 czerwca 2005r., czyli przed nowelizacją Ustawy VAT, jest prawidłowe a podatnik miał obowiązek opodatkowania czynności nieodpłatnego przekazania towarów na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem.

Jednakże Zmiany wprowadzone do ustawy VAT, które nabrały mocy prawnej z dniem 1 czerwca 2005r. usunęły zapisy będące źródłem rozbieżnych interpretacji i największych kontrowersji związanych z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT. Niespójny zapis ust. 3 zastąpiono brzmieniem: Przepisu ust. 2 nie stosuje się do przekazywanych drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek". Obecnie zestawiając brzmienie art. 7 ust. 2 ustawy z ust. 3 nie powinno ulegać wątpliwości, że opodatkowaniu podlega wyłącznie nieodpłatne przekazanie towarów należących do przedsiębiorstwa na cel inny niż związany z prowadzoną działalnością. Natomiast ze znowelizowanych przepisów art. 7 ust. 3-7 ustawy wynika, że nie podlega opodatkowaniu nieodpłatne przekazanie, mające charakter darowizny, wszelkich towarów na cele związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa podatnika."

Tym samym dokonywanie wykładni celowościowej art. 7 ust. 2 i 3 ustawy o VAT, prowadzącej do rozszerzenia zakresu przedmiotowego opodatkowania (obowiązku podatkowego) w oparciu o treść przepisu ustępu 3, poza zakres wskazany w normie ustępu 2, wynikający z zastosowania do niej wykładni gramatycznej - uznać należy za niedopuszczalne" (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 maja 2008r., sygn. akt I FSK 600/07).

Ponadto w kwestii konfliktu pomiędzy podatnikiem a organami podatkowymi w zakresie interpretacji obowiązujących przepisów prawa podatkowego Sąd stwierdził, że przepisy polskiej ustawy są bardziej liberalne, ponieważ nie traktują nieodpłatnego przekazania towarów na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem jako opodatkowanej dostawy. Gdy tymczasem sięgając wprost do Dyrektywy, czynność taką należałoby opodatkować. Jednak w sytuacji konfliktu pomiędzy podatnikiem i polskim organem prawo do odwołania się do postanowień dyrektywy ma wyłącznie podatnik, a nie państwo. Państwo bowiem jest zobowiązane do zapewnienia wykonania zobowiązań wynikających z regulacji wspólnotowych, a jeżeli zrobiło to nieprecyzyjnie, nie może obciążać konsekwencjami podatnika."

Podsumowując, Strona z tytułu przekazania towarów na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem nie będzie miała obowiązku naliczenia i zapłacenia podatku należnego, ponieważ w świetle obowiązującego przepisu art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, przekazanie to, jako ściśle związane z prowadzonym przedsiębiorstwem Strony nie podlega opodatkowaniu. Przeciwne stanowisko - zajęte przez organ podatkowy - jest sprzeczne z wykładnią językową i prowadzi do niedopuszczalnej sytuacji, w której Państwo Członkowskie powołuje się na przepisy Dyrektywy, mniej korzystne dla podatnika niż przepisy krajowe.

Gdyby jednak przyjąć stanowisko przeciwne, z czym Wnioskodawca się nie zgadza, iż przekazanie nagród podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, to doszłoby w takiej sytuacji do niedopuszczalnej bo sprzecznej z wykładnią językową, interpretacji art. 7 ust. 2 ustawy VAT.

Podobnie wypowiedział się Sąd w powołanym wyżej wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 3 kwietnia 2007r., sygnatura akt I SA/Wr 152/07. cyt. Brzmienie literalne art. 7 ust. 2 i 3 ustawy VAT od 1 czerwca 2005r. nie daje żadnych możliwości wywiedzenia z niego, że nieodpłatne przekazanie przez podatnika towarów na cele związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem podlega opodatkowaniu VAT, jako zrównane z odpłatną dostawą towarów.

Czynienie zatem w tym wypadku wykładni prowspólnotowej, dostosowującej w tym zakresie polskie unormowanie z uregulowaniem pomieszczonym w art. 5 (6) VI Dyrektywy - prowadziłoby do niedopuszczalnej wykładni contra legem.

Zatem organy nie mogą się domagać opodatkowana tych czynności w oparciu o przepis Dyrektywy. Ani treść dyrektywy ani orzeczeń wydanych na jej podstawie nie może stanowić argumentu przemawiającego za rozszerzeniem obowiązku podatkowego podatnika wynikającego z prawa krajowego (por J. Zubrzycki Leksykon VAT 2006 Tom I, UNIMEX str. 105)."

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W świetle art. 7 ust. 1 wyżej cytowanej ustawy przez dostawę towarów o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia;
2. wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny

• jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynność, w całości lub części.

Jednocześnie z art. 7 ust. 3 ustawy wynika, iż przepisu ust. 2 nie stosuje się do przekazywanych drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek.

Zgodnie z art. 7 ust. 4 ustawy o VAT, przez prezenty o małej wartości, o których mowa w ust. 3, rozumie się przekazywane przez podatnika jednej osobie towary:

1. o łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 68a ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.), jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób;
2. których przekazania nie ujęto w ewidencji, o której mowa w pkt 1, jeżeli wartość rynkowa przekazanego towaru nie przekracza 5 zł.

Przez próbkę, o której mowa w ust. 3, rozumie się niewielką ilość towaru reprezentującą określony rodzaj lub kategorię towarów, która zachowuje skład oraz wszystkie właściwości fizyczne, fizykochemiczne i chemiczne lub biologiczne towaru, przy czym ilość lub wartość przekazywanych (wręczanych) przez podatnika próbek nie wskazuje na działanie mające charakter handlowy (art. 7 ust. 7 ustawy o VAT).

W myśl art. 29 ust. 10 ustawy o VAT, w przypadku dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2, podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia, koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy tych towarów, z zastrzeżeniem ust. 10a.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega zatem przekazanie klientom towarów, których wartość rynkowa nie przekracza 5 zł. Nie jest również opodatkowane przekazanie prezentów, których wartość w roku podatkowym nie przekracza 100 zł, jednak pod warunkiem prowadzenia dodatkowej ewidencji osób obdarowanych. Jeżeli wartość przekazanego towaru przekracza 100 zł podatnik ma obowiązek opodatkować wartość nieodpłatnego świadczenia.

Generalnie zatem, z uwagi na brzmienie art. 5 ust. 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa. Od tej zasady przewidziano jednak pewne wyjątki. Art. 7 ust. 2 ustawy wskazuje bowiem czynności, które mimo braku odpłatności uważane są za zrównane z odpłatną dostawą. Do czynności takich ustawodawca zaliczył przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, pod warunkiem jednak, iż podatnikowi przysługiwało przy ich nabyciu prawo do całkowitego albo częściowego odliczenia podatku naliczonego. Jednocześnie na mocy art. 7 ust. 3 ustawodawca wyłączył z opodatkowania czynności, które generalnie ściśle związane są z prowadzonym przedsiębiorstwem tj. drukowane materiały reklamowe i informacyjne, prezenty o małej wartości oraz próbki.

Ponieważ interpretacja art. 7 ust. 2 ustawy w oparciu o wykładnię wyłącznie gramatyczną budzi pewne wątpliwości, nie może stanowić wyłącznej podstawy do dokonanego rozstrzygnięcia. Dla wyjaśnienia zakresu przedmiotowego opodatkowania podatkiem od towarów i usług wynikającego z tych norm, koniecznym jest sięgnięcie do wykładni o charakterze kompleksowym.

Przy wykładni przedmiotowych przepisów ustawy należy wziąć pod uwagę zasadę racjonalności ustawodawcy oraz interpretować przepis art. 7 ust. 2 w zestawieniu z art. 7 ust. 3 ustawy. Przekazanie drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek - niewątpliwie jest związane z prowadzonym przedsiębiorstwem, wobec tego w przypadku nie objęcia regulacją art. 7 ust. 2 przekazania lub zużycia towarów przez podatnika na cele związane z jego przedsiębiorstwem, przepis art. 7 ust. 3 byłby zbędny. Skoro zatem z zakresu opodatkowania czynności nieodpłatnego przekazania towarów, na cele inne niż bezpośrednio związane z prowadzonym przedsiębiorstwem, wyłączono na podstawie art. 7 ust. 3 ww. ustawy jedynie przekazanie drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek, to należy uznać, iż opodatkowaniu podlegają wszelkie inne przekazania towarów pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od tych czynności w całości lub w części.

Gdyby przyjąć, iż opodatkowaniu na mocy art. 7 ust. 2 podlegają wyłącznie czynności w ogóle nie związane z przedsiębiorstwem, zbędne byłoby wyłączanie z opodatkowania czynności, które i tak nie podlegałyby opodatkowaniu jako związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Unormowanie zawarte w art. 7 ust. 2 ustawy nawiązuje do treści art. 5 ust. 6 obowiązującej do dnia 31 grudnia 2006r. Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EWG), zgodnie z którym wykorzystanie przez podatnika dóbr tworzących część majątku jego przedsiębiorstwa do celów prywatnych jego lub jego pracowników, lub też nieodpłatne ich przekazanie, albo, ogólnie rzecz biorąc, użycie ich dla celów innych niż prowadzona przez niego działalność, jeśli podatek od wartości dodanej od powyższych dóbr lub ich części podlegałby w całości lub części odliczeniu, będzie traktowane jako dostawa za wynagrodzeniem. Postanowienie to nie obejmuje jednakże powyższych czynności zrealizowanych dla celów działalności przedsiębiorstwa, stanowiących prezenty o małej wartości i próbki.

Z regulacji tej wynika, że za dostawę towarów uważa się również wykorzystanie towarów stanowiących majątek przedsiębiorstwa:

1. do celów prywatnych podatnika,
2. do celów prywatnych pracowników podatnika,
3. nieodpłatne ich zbycie,
4. użycie ich do celów innych niż prowadzona przez podatnika działalność.

Wskazane czynności tylko wówczas są uznawane za odpłatną dostawę towarów, jeśli podatnikowi przysługiwało przy ich nabyciu prawo do całkowitego lub częściowego odliczenia podatku naliczonego.

Z powyższego przepisu nie wynika zatem, aby warunkiem uznania nieodpłatnego przekazania towarów za dostawę było przeznaczenie ich na cele całkowicie nie związane z przedsiębiorstwem. Także nieodpłatne przekazanie (zbycie) towarów na cele wiążące się z prowadzoną działalnością gospodarczą będzie uznane za odpłatną dostawę towarów.

Również w świetle obowiązującej od 1 stycznia 2007r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 347.1 ze zm.), będącej odpowiednikiem Szóstej Dyrektywy, tego rodzaju nieodpłatne przekazania towarów podlegają opodatkowaniu.

Z treści art. 16 Dyrektywy 2006/112/WE Rady Unii Europejskiej wynika, że wykorzystanie przez podatnika towarów stanowiących część majątku jego przedsiębiorstwa do celów prywatnych podatnika lub jego pracowników, które przekazuje nieodpłatnie lub, w ujęciu ogólnym, które przeznacza do celów innych niż prowadzona przez niego działalność, gdy VAT od powyższych towarów lub ich części podlegał w całości lub w części odliczeniu, jest uznawane za odpłatną dostawę towarów. Za odpłatną dostawę towarów nie uznaje się jednakże wykorzystania do celów działalności przedsiębiorstwa podatnika towarów stanowiących prezenty o niskiej wartości i próbki.

Analiza powołanych wyżej przepisów (art. 5 ust. 6 Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977r. oraz art. 16 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006r.) pozwala stwierdzić, że swoją dyspozycją obejmują one każde nieodpłatne zbycie towarów, zarówno do celów innych niż prowadzona działalność gospodarcza, jak i do celów tej działalności.

W związku z powyższym, aby zachować prowspólnotową wykładnię przepisów krajowych, należy przyjąć za właściwą interpretację, która jest zgodna z celami Dyrektyw (Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977r. oraz Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006r.).

Przy interpretacji art. 7 ust. 2 ustawy należy odróżnić cel czynności przekazania towarów przedsiębiorstwa od związku tej czynności z jego funkcjonowaniem. Celem bezpośrednim każdego nieodpłatnego przekazania towaru przedsiębiorstwa osobie trzeciej jest przede wszystkim zaspokojenie jej potrzeb konsumenckich (cel niezwiązany z przedsiębiorstwem ust. 2), lecz z punktu widzenia funkcjonowania i interesu przedsiębiorstwa podatnika zaspokojenie potrzeb osoby trzeciej może być obojętne, jako w ogóle niewiążące się z jego działalnością (np. przekazanie towarów na cele osobiste podatnika, pracowników, itd.) lub też realizowane jest w związku z jego funkcjonowaniem i rozwojem działalności (np. w związku z czynnościami reprezentacji i reklamy, sponsoringu, czy tzw. sprzedaży premiowej). To właśnie wskazuje, że celu przekazania towarów przedsiębiorstwa podatnika nie można utożsamiać ze związkiem tej czynności z jego działalnością, z którą może w ogóle nie być związana lub pozostawać w bezpośrednim związku, stanowiąc realizację zadań przedsiębiorstwa.

Europejski Trybunał Sprawiedliwości dokonując wykładni art. 5 (6) Szóstej Dyrektywy - w sprawie Kuwait Petroleum Ltd. (C-48/97) uznał, że (...) przepis ten traktuje jako dostawę dokonaną za wynagrodzeniem, a zatem podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nieodpłatne wydanie przez podatnika towarów należących do aktywów jego przedsiębiorstwa, (...) przy czym nie ma znaczenia, czy wydanie to zostało dokonane w celach związanych, z prowadzonym przedsiębiorstwem. Drugie zdanie tego przepisu, wyłączające opodatkowanie w przypadku wykorzystania towarów w celu wydania próbek lub wręczenia prezentów o malej wartości w celach związanych z przedsiębiorstwem podatnika nie miałoby sensu, gdyby pierwsze zdanie nie nakładało podatku od towarów i usług na nieodpłatne wydanie takich towarów przez podatnika, nawet jeśli jest ono dokonywane w celu związanym z prowadzonym przedsiębiorstwem."

W świetle zatem Dyrektywy konieczne jest opodatkowanie każdego nieodpłatnego zbycia towarów przedsiębiorstwa podatnika, w stosunku do których podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego, bez znaczenia jest natomiast cel takiego przekazania towarów.

Zasadne jest zatem przyjęcie stanowiska, iż na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług każde nieodpłatne zbycie towaru - bez względu na cel dokonania tej czynności - podlega opodatkowaniu, pod warunkiem, że: czynność dokonana była przez podatnika, czynność dotyczy składników majątku przedsiębiorstwa podatnika, podatnikowi w stosunku do przekazywanych towarów przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu w całości lub części, z wyjątkiem o którym mowa w art. 7 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług - przekazania drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej i wartości próbek.

(...) Językowa wykładnia art. 7 ust. 2 i ust 3 ustawy o VAT (w brzmieniu ust. 3 obowiązującym do dnia 31 maja 2005r.), dokonywana z uwzględnieniem ratio legis tych przepisów, wynikającego z celów implementowanej w tym zakresie VI Dyrektywy (art. 5 ust. 6), pozwala na stwierdzenie, że każde nieodpłatne przekazanie poza przedsiębiorstwo podatnika dających prawo do odliczenia podatku towarów nabytych w ramach jego przedsiębiorstwa, na cele konsumpcyjne innych osób, czyli cele niezwiązane z prowadzonym przedsiębiorstwem, podlega opodatkowaniu zarówno wtedy, gdy czynność ta nie ma żadnego związku z działalnością przedsiębiorstwa podatnika, nie służąc mu w jakikolwiek sposób (np. przekazanie towarów na cele osobiste podatnika, jego pracowników i wszelkie inne podobne prywatne darowizny), jak i wtedy, gdy realizowana jest w związku z tą działalnością, stanowiąc fragment zadań przedsiębiorstwa (np. przekazywanie innym podmiotom towarów w celach reprezentacji i reklamy, sponsoringu, jako nagród przy sprzedaży premiowej itp.), z wyjątkiem przypadków przekazywania prezentów o małej wartości i próbek. (uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 28 maja 2007r. sygn. Akt I FPS 5/06).

Pomimo, iż powołana uchwała NSA dotyczyła interpretacji art. 7 ust. 2 i 3 ustawy o podatku od towarów i usług w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 maja 2005r. (art. 7 ust. 3 został zmieniony przez art. 1 pkt 3 lit. a ustawy z dnia 21 kwietnia 2005r. Dz. U. Nr 90, poz. 756) jednak jest aktualna również w obecnym stanie prawnym. Brzmienie art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług było identyczne w obu stanach prawnych. Natomiast przepis art. 7 ust. 3 tej ustawy byłby bezcelowy w obu stanach prawnych, gdyby na podstawie art. 7 ust. 2 nie podlegało opodatkowaniu nieodpłatne przekazanie towarów przez podatnika na cele związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z powyższego wynika, iż uprawnienie do odliczenia podatku naliczonego od podatku należnego związanego z dokonywanymi zakupami, uzależnione jest od powiązania tych zakupów z działalnością opodatkowaną podatkiem VAT. Prawo to jednak w dalszych przepisach ustawy zostało ograniczone.

Na mocy art. 88 ust. 1 obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika:

1. importu usług, w związku z którymi zapłata należności jest dokonywana bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju wymienionych w załączniku nr 5 do ustawy;
2. towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, z wyjątkiem przypadków, gdy brak możliwości zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów pozostaje w bezpośrednim związku ze zwolnieniem od podatku dochodowego;
3. paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, wykorzystywanych do napędu samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych, o których mowa w art. 86 ust. 3;
4. usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem:
   a) przypadków, gdy usługi te zostały nabyte przez podatników świadczących usługi turystyki, jeżeli w skład usługi turystyki, opodatkowanej na zasadach innych niż określone w art. 119, wchodzą usługi noclegowe lub gastronomiczne albo jedne i drugie,
   b) nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób;
5. towarów i usług, których nabycie:
   a) zostało udokumentowane fakturami otrzymanymi przed dniem utraty zwolnienia określonego w art. 113 ust. 1 lub 9 albo przed dniem rezygnacji z tego zwolnienia, z wyjątkiem przypadków określonych w art. 113 ust. 5 i 7,
   b) nastąpiło w wyniku darowizny lub nieodpłatnego świadczenia usługi.

W ust. 3 pkt 3 powołanego wyżej art. 88 zastrzeżono jednak, iż przepis ust. 1 pkt 2 nie dotyczy wydatków związanych z dostawą towarów oraz świadczeniem usług w przypadkach określonych w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, jeżeli czynności te zostały opodatkowane.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, iż w przypadku, gdy zakupione towary służą zwiększeniu sprzedaży opodatkowanej (istnieje związek ze sprzedażą opodatkowaną), to prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony przy ich nabyciu przysługuje, pod warunkiem, że wydatki na ich nabycie stanowią koszt uzyskania przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym. Wyjątek od tej zasady przewidziany został w art. 88 ust. 3 pkt 3 cyt. ustawy.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej dokonuje nieodpłatnych przekazań na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem. Co do zasady są to różnego rodzaju dostawy na cele promocyjne lub reklamowe. Do towarów stanowiących przedmiot nieodpłatnego przekazania należą między innymi: towary handlowe Wnioskodawcy takie jak golarki, kosmetyki, odświeżacze powietrza, a także pióra, torby, żelazka, suszarki, plecaki, puzzle, maskotki, długopisy, parasolki, czapeczki, odtwarzacze mp3, pen drivy, itp. Wartość towarów nieodpłatnie przekazywanych na cele związane z prowadzoną działalnością przekracza 5 zł, 10 zł i 100 zł. Wnioskodawca nie prowadzi ewidencji pozwalającej na ustalenie tożsamość osób, którym zostały przekazane nieodpłatnie towary.

W stanie faktycznym Wnioskodawca wskazał, iż przysługiwało mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w całości.

Mając zatem na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, iż nie jest więc opodatkowane przekazanie klientom towarów, których wartość rynkowa nie przekracza 5 zł, nie jest również opodatkowane przekazanie prezentów, których wartość mieści się w przedziale od 5,01 zł do 100 zł, jednak pod warunkiem prowadzenia dodatkowej ewidencji osób obdarowanych. Jeżeli wartość przekazanego towaru przekracza 100 zł podatnik ma obowiązek opodatkować wartość nieodpłatnego świadczenia.

Ponadto Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach pragnie zauważyć, że organy podatkowe działają na podstawie przepisów prawa (art. 120 Ordynacji podatkowej).

Należy wyjaśnić, iż interpretacje organów podatkowych wydawane są w indywidualnych sprawach podatników w oparciu o aktualnie obowiązujące przepisy prawa i stan faktyczny przedstawiony przez podatnika.

Wyroki sądów nie mają natomiast charakteru powszechnie obowiązującego prawa. Zauważa się też, iż zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) wyroki sądów są wydane w konkretnych sprawach i dotyczą wyłącznie tych spraw, w których zapadły. Zatem tut. organ przy wydawaniu interpretacji indywidualnej nie ma obowiązku kierować się stanowiskiem sądów.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, iż nieodpłatne przekazanie towarów na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem nie podlega opodatkowaniu, należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym i stanu prawnego obowiązującego do dnia 31 grudnia 2008r.

Jednocześnie należy nadmienić, iż przepis art. 29 ust. 10 ustawy o podatku VAT z dniem 1 grudnia 2008r. otrzymał następujące brzmienie: W przypadku dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2, podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia, koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy tych towarów.

Należy także zauważyć, iż cyt. wyżej art. 88 ust. 1 pkt 2 oraz art. 88 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT zostały uchylone z dniem 1 grudnia 2008r.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach