Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych dotyczących budowy infrastruktury wodno-kanalizacyjnej w przypadku realizacji Waria... - Interpretacja - 0113-KDIPT1-1.4012.204.2017.1.AK

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 11.05.2017, sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.204.2017.1.AK, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych dotyczących budowy infrastruktury wodno-kanalizacyjnej w przypadku realizacji Wariantu 2,

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 6 marca 2017 r. (data wpływu 14 marca 2017r.), uzupełnionym pismem z dnia 21 kwietnia 2017r. (data wpływu 26 kwietnia 2017r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych dotyczących budowy infrastruktury wodno-kanalizacyjnej w przypadku realizacji Wariantu 2 jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 marca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

  • prawa do częściowego odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych dotyczących budowy zatok autobusowych oraz nabycia i montażu wiat przystankowych realizowanych w ramach Inwestycji pn. ...,
  • prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych dotyczących budowy infrastruktury wodno-kanalizacyjnej w przypadku realizacji Wariantu 1,
  • braku prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych dotyczących budowy infrastruktury wodno-kanalizacyjnej w przypadku realizacji Wariantu 2,
  • braku prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych dotyczących pozostałych robót budowlanych (innych niż budowa zatok autobusowych, nabycie i montaż wiat przystankowych oraz budowa infrastruktury wodno-kanalizacyjnej) realizowanych w ramach Inwestycji pn. ....

Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismem z dnia 21 kwietnia 2017r. (data wpływu 26 kwietnia 2017r.) w zakresie doprecyzowania opisanego zdarzenia przyszłego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe (doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku).

... - Miasto na prawach powiatu (dalej: Wnioskodawca lub Miasto) jest podatnikiem VAT czynnym. Zgodnie z art. 92 ust. 2 ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym, miasto na prawach powiatu jest gminą wykonującą zadania powiatu na zasadach określonych w tej ustawie. Stosownie do przepisów ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, Miasto jest jednostką samorządu terytorialnego posiadającą osobowość prawną, wykonującą zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność (art. 2 ust. 1 i 2 ustawy o samorządzie gminnym). Miasto realizuje swoje zadania własne, które polegają na zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty oraz zadania zlecone z zakresu administracji rządowej, jak również z zakresu organizacji przygotowań i przeprowadzenia wyborów powszechnych oraz referendów (art. 7 i 8 tej ustawy).

Celem wykonywania zadań nałożonych na Miasto mocą odrębnych ustaw Miasto tworzy jednostki organizacyjne, a także zawiera umowy z innymi podmiotami (art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym).

Wśród jednostek organizacyjnych znajdują się jednostki powołane w celu realizacji zadań własnych Miasta z zakresu gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego oraz lokalnego transportu zbiorowego.

Do jednostek powołanych celem realizacji ww. zadania własnego Miasta należy Zarząd Dróg i Transportu w ... (dalej: ZDiT) - jednostka budżetowa Miasta finansowana i rozliczana z budżetu Wnioskodawcy. Od 1 stycznia 2017r. ZDiT dokonuje wspólnego z Miastem rozliczania podatku od towarów i usług, występując wraz z Miastem jako jeden czynny podatnik VAT. Głównym przedmiotem działalności ZDiT jest zarządzanie drogami publicznymi w granicach administracyjnych Miasta oraz zapewnienie mieszkańcom Miasta dostępu do lokalnego transportu zbiorowego.

Szczegółowy zakres zadań został określony w statucie ZDiT, zgodnie z którym przedmiotem działalności tej jednostki jest:

  1. wykonywanie w imieniu Prezydenta Miasta ... obowiązków zarządcy dróg krajowych, wojewódzkich, powiatowych, gminnych, zwanych dalej drogami publicznymi w granicach administracyjnych Miasta oraz zarządcy terenu w zakresie dróg wewnętrznych zlokalizowanych na terenach zarządzanych przez Miasto ..., przekazanych do zarządu jednostce, w szczególności planowanie, budowa, przebudowa i remonty dróg, prowadzenie laboratorium badań drogowych oraz utrzymanie i ochrona dróg i drogowych obiektów inżynierskich w rozumieniu ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 1440, ze zm.), z wyłączeniem obowiązków utrzymania czystości i porządku na drogach, utrzymania zieleni przydrożnej oraz zadań zarządcy dróg związanych z ochroną środowiska;
  2. wykonywanie, w imieniu Prezydenta Miasta ..., zadań zarządcy dróg publicznych i wewnętrznych, o których mowa w pkt 1, wynikających z ustawy z dnia 20 czerwca 1997r. Prawo o ruchu drogowym ustawa z dnia 20 czerwca 1997r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2017 r., poz. 128);
  3. wykonywanie w imieniu Prezydenta Miasta ..., zadań organizatora publicznego transportu zbiorowego, w szczególności: planowanie, zlecanie i kontrola jakości usług przewozowych, dystrybucja biletów obowiązujących w lokalnym transporcie zbiorowym oraz zapewnienie odpowiednich warunków funkcjonowania publicznego transportu zbiorowego, w rozumieniu ustawy z dnia 16 grudnia 2010r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2016 r., poz. 1867, ze zm.).
  4. wydawanie w imieniu Prezydenta Miasta ..., licencji lub zezwoleń na wykonywanie krajowego transportu drogowego osób lub rzeczy w rozumieniu ustawy z dnia 6 września 2010 r. transporcie drogowym (Dz. U. z 2016 r., poz. 1907, z póżn. zm.);
  5. inicjowanie i realizacja, w imieniu Prezydenta Miasta ..., zadań własnych gminy w zakresie publicznego transportu zbiorowego obejmujących budowę, przebudowę, rozbudowę, modernizację i remonty obiektów i urządzeń związanych z funkcjonowaniem publicznego transportu zbiorowego, w szczególności przystanków komunikacyjnych, dworców i innych obiektów służących pasażerom, w rozumieniu ustawy o publicznym transporcie zbiorowym.

ZDiT uzyskuje przychody w związku z organizowaniem transportu pasażerskiego. Są to przychody m.in. z następujących źródeł:

  1. sprzedaż biletów komunikacji miejskiej,
  2. najem powierzchni reklamowej na wiatach przystankowych,
  3. opłaty pobierane przez przewoźników za zatrzymywanie się na przystankach,
  4. opłaty (mandaty) za jazdę bez ważnego biletu,
  5. odszkodowania za uszkodzone mienie,
  6. odsetki z rachunków bankowych.

ZDiT uzyskuje przychody zarówno podlegające opodatkowaniu VAT (np. sprzedaż biletów komunikacji miejskiej, najem powierzchni reklamowych), jak i przychody niepodlegające opodatkowaniu (np. opłaty za jazdę bez ważnego biletu, opłaty pobierane za zatrzymywanie się na przystankach przez innych przewoźników).

Od dnia 1 lipca 2016 r. na podstawie uchwały Rady Miejskiej nr ...z dnia 9 marca 2016 r. obowiązki ZDiT w zakresie;

  1. prowadzenia obsługi inwestorskiej na rzecz Miasta w trybie inwestora bezpośredniego,
  2. prowadzenia obsługi inwestorskiej w trybie zastępstwa inwestycyjnego,

przejął Zarząd Inwestycji Miejskich (dalej: ZIM). ZIM jest jednostką budżetową Miasta, powołaną uchwałą Nr ... Rady Miejskiej w ... z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie utworzenia nadania statutu dla jednostki budżetowej o nazwie Zarząd Inwestycji Miejskich.

Działalność ZDiT i ZIM jest prowadzona w oparciu o roczny plan finansowy Miasta. Niezależnie od powyższego, Wnioskodawca jest założycielem Zakładu Wodociągów i Kanalizacji Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: ZWiK/...), w której Miasto posiada 100% udziałów. ZWiK jest podatnikiem VAT czynnym, odrębnym od Miasta.

Przedmiotem działalności ZWiK /... jest m.in.:

  • pobór, uzdatnianie i dostarczanie wody (PKD - 36.00.Z);
  • odprowadzanie i oczyszczanie ścieków (PKD - 37.00.Z);
  • roboty związane z budową obiektów inżynierii wodnej (PKD - 42.91.Z).

Źródłami przychodów ZWiK/SI są opłaty uzyskiwane od mieszkańców Miasta za usługi dostawy wody. Opłaty te podlegają opodatkowaniu VAT.

Miasto planuje w kolejnych latach rozpocząć inwestycję pn. ... (dalej: Inwestycja). W ramach realizacji Inwestycji przewiduje się:

  1. przebudowę ulicy na długości 3,3 km,
  2. budowę obustronnych chodników na całej długości,
  3. budowę ścieżki rowerowej na całej długości,
  4. budowę zatok autobusowych (wraz z nabyciem i montażem wiat przystankowych),
  5. budowę zjazdów indywidualnych,
  6. budowę sygnalizacji świetlnej,
  7. budowę kanalizacji deszczowej,
  8. wykonanie zbiorników retencyjno-infiltracyjnych, przebudowę skrzyżowań, przebudowę przejazdów kolejowych,
  9. budowę oświetlenia ulicznego,
  10. przebudowę sieci energetycznej,
  11. przebudowę wodociągu.

Infrastruktura drogowa wybudowana przez ZIM w ramach realizacji Inwestycji będzie zarządzana przez ZDiT. Część infrastruktury - w szczególności zatoki autobusowe - będzie wykorzystywana przez ZDiT m.in. w ramach działalności opodatkowanej VAT tj. transportu miejskiego.

Infrastruktura wodno-kanalizacyjna zostanie natomiast wykorzystana przez Miasto w jednym z następujących wariantów:

Wariant 1 - infrastruktura zostanie wniesiona jako wkład niepieniężny do ZWiK/..., w zamian za co Wnioskodawca otrzyma udziały o odpowiedniej wartości ZWiK/... będzie wykorzystywało infrastrukturę do działalności opodatkowanej VAT. Mieszkańcy, których budynki zostaną podłączone do nowo wybudowanej sieci kanalizacyjnej, będą zawierać umowy o odprowadzanie ścieków czy dostarczanie bieżącej wody ze ZWiK /....

Wariant 2 - infrastruktura zostanie nieodpłatnie udostępniona na rzecz ZWiK/.... Podobnie jak w Wariancie 1, ZWiK/... będzie wykorzystywało infrastrukturę do działalności opodatkowanej VAT, a mieszkańcy będą zawierać umowy o odprowadzanie ścieków czy dostarczanie bieżącej wody ze ZWiK/....

W związku z faktem, że Inwestycja nie weszła jeszcze w fazę realizacji, obecnie nie jest wiadomym, który z powyższych wariantów zostanie ostatecznie zrealizowany przez Miasto. Wnioskodawca zamierza pozyskać środki na realizację ww. Inwestycji ze środków Unii Europejskiej- działanie III.2 Drogi w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województw ... na lata 2014 - 2020. W związku z powyższym, Miasto zobowiązane jest uzyskać interpretację indywidualną potwierdzającą zakres prawa do odliczenia VAT naliczonego od wydatków dotyczących Inwestycji, a w konsekwencji wskazania w jakiej część VAT stanowił będzie wydatek niekwalifikowany.

W uzupełnieniu wniosku Zainteresowany udzielił następujące odpowiedzi na pytania zawarte w wezwaniu wniosku:

  1. Czy towary i usługi nabywane do realizacji inwestycji objętych pytaniem nr 1 i nr 4, Wnioskodawca wraz z jednostkami budżetowymi będzie wykorzystywał zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.)?

Miasto pragnie podkreślić, że powyższe pytanie dotyczy w istocie stanowiska własnego Miasta w zakresie oceny przedstawionego zdarzenia przyszłego.

W związku z powyższym Miasto wyjaśnia, że w jego ocenie towary i usługi nabywane do realizacji inwestycji objętych pytaniem nr 1 Wnioskodawca wraz z jednostkami budżetowymi będzie wykorzystywał do celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Towary i usługi nabywane do realizacji inwestycji objętych pytaniem nr 4 Wnioskodawca wraz z jednostkami budżetowymi będzie wykorzystywał do celów innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

  1. W sytuacji, gdy towary i usługi nabywane do realizacji inwestycji objętych pytaniem nr 1 i nr 4 będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę wraz z jednostkami budżetowymi zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, czy istnieje możliwość przyporządkowania wydatków w całości do celów wykonywanej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług?

Jako Miasto wskazywało w odpowiedzi na pytanie nr 1, towary i usługi nabywane do realizacji inwestycji objętych pytaniem nr 1 będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę wraz z jednostkami budżetowymi wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej.

Towary i usługi nabywane do realizacji inwestycji objętych pytaniem nr 4 nie będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę wraz z jednostkami budżetowymi do celów prowadzonej działalności gospodarczej. W związku z powyższym, nie będzie potrzeby przyporządkowywania poniesionych wydatków do poszczególnych rodzajów działalności (tj. działalności gospodarczej i działalności innej niż działalność gospodarcza).

  1. Do jakich czynności Wnioskodawca za pośrednictwem jednostek budżetowych będzie wykorzystywał nabywane towary i usługi związane z realizacją inwestycji objętych pytaniem nr 1 i nr 4:
    • opodatkowanych podatkiem od towarów i usług,
    • zwolnionych od podatku od towarów i usług,
    • niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Miasto pragnie podkreślić, że powyższe pytanie dotyczy w istocie stanowiska własnego Miasta w zakresie oceny przedstawionego zdarzenia przyszłego.

W ocenie Wnioskodawcy, Miasto za pośrednictwem jednostek budżetowych będzie wykorzystywało nabywane towary i usługi związane z realizacją inwestycji nr 1 do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług (sprzedaż biletów komunikacji miejskiej, najem powierzchni reklamowych na wiatach przystankowych) oraz do czynności niepodlegających opodatkowaniu (opłaty za jazdę bez ważnego biletu, opłaty od przewoźników za zatrzymywanie się na przystankach). Natomiast towary i usługi nabywane w związku z realizacją inwestycji nr 4 będą w ocenie Wnioskodawcy wykorzystywane przez Miasto za pośrednictwem jednostek budżetowych do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i niezwiązanych z działalnością gospodarczą.

  1. W sytuacji gdy nabywane do realizacji inwestycji objętych pytaniem nr 1 i nr 4 towary i usługi będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych i zwolnionych, czy będzie istniała możliwość przyporządkowania całości lub części kwot podatku naliczonego do poszczególnych rodzajów czynności?

W ocenie Wnioskodawcy towary i usługi nabywane do realizacji inwestycji objętych pytaniem nr 1 będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę wraz z jednostkami budżetowymi do czynności opodatkowanych i niepodlegających opodatkowaniu.

Natomiast towary i usługi nabywane do realizacji inwestycji objętych pytaniem nr 4 będą w ocenie Miasta wykorzystywane przez Wnioskodawcę wraz z jednostkami budżetowymi do czynności niepodlegających opodatkowaniu. W związku z powyższym, nie będzie potrzeby przyporządkowywania poniesionych wydatków do poszczególnych rodzajów czynności.

  1. Czy realizacja inwestycji objętych zakresem pytań należy do zadań własnych Miasta, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2016 r., poz.814, z późn. zm.)?

Miasto pragnie podkreślić, że powyższe pytanie dotyczy w istocie stanowiska własnego Miasta w zakresie oceny przedstawionego zdarzenia przyszłego.

Odnosząc się do samego pytania Miasto wyjaśnia, że w ocenie Wnioskodawcy realizacja inwestycji objętych zakresem pytania nr 1 i nr 4 należeć będzie do zadań własnych Miasta, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 6 i pkt 12 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym.

Miasto wskazuje również, że beneficjentem inwestycji objętych zakresem pytań będzie Województwo ..., gdyż będą one realizowane jako element rozbudowy drogi wojewódzkiej nr ....

Faktury dokumentujące poniesione wydatki związane z realizacją inwestycji objętych zakresem pytania nr 1 i nr 4 będą wystawiane na Miasto .... W obu wariantach umowę na dostawę wody i odbiór ścieków zawierane będą z mieszkańcami przez ZWiK /.... W ocenie Miasta czynność wniesienia aportem infrastruktury jako wkładu niepieniężnego do ZWIK będzie czynnością opodatkowaną - Miasto w zamian za wnoszoną aportem infrastrukturę otrzyma udziały w Spółce o wartości równej wartości infrastruktur. Miasto wyjaśnia, że na fakturze potwierdzającej transakcję aportu zostanie wykazany podatek VAT. Wartość wkładu określona zostanie według wartości inwestycji (w wartości rynkowej), która zostanie zweryfikowana w postępowaniu przetargowym. Infrastruktura zostanie udostępniona na rzecz ZWiK na podstawie nieodpłatnej umowy użyczenia.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

(we wniosku wskazane jako nr 3) Czy na podstawie opisanego stanu faktycznego, w przypadku realizacji Wariantu 2 Miastu będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych dotyczących budowy infrastruktury wodno-kanalizacyjnej?

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku realizacji Wariantu 2 nie będzie mu przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego od faktur zakupowych związanych z budową infrastruktury wodno-kanalizacyjnej. W przypadku wykorzystania infrastruktury wodno-kanalizacyjnej zgodnie z Wariantem 2 nie będzie istniał związek pomiędzy poniesionymi wydatkami na Inwestycję, a wykonywaniem przez Miasto czynności opodatkowanych. Nie zaistnieje zatem związek uprawniający do odliczenia VAT naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

W konsekwencji, w ocenie Miasta nie będzie przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku naliczonego od infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, jeżeli zostanie ona wykorzystana zgodnie z Wariantem 1.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

W myśl art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu, albo jest zwolniona od podatku.

Zgodnie z art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Należy również podkreślić, że prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane, ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możliwość wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.

Katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zawiera art. 5 ust. 1 ustawy (są nimi m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju).

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Natomiast z art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go dla tej czynności za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE.L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r., poz. 446, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ust. 1 cyt. ustawy o samorządzie gminnym). W szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in. wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym).

Nadto zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2016r., poz. 814, z późn. zm.), powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym.

Gmina na prawach powiatu, której działanie określa art. 91 i art. 92 ustawy o samorządzie powiatowym jest jednostką samorządu terytorialnego. Posiada osobowość prawną i wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

W myśl art. 91 ustawy o samorządzie powiatowym prawa powiatu przysługują miasto, które w dniu 31 grudnia 1998 r. liczyły więcej niż 100.000 mieszkańców, a także miastom, które z tym dniem przestały być siedzibami wojewodów, chyba że na wniosek właściwej rady miejskiej odstąpiono od nadania miastu praw powiatu, oraz tym, którym nadano status miasta na prawach powiatu, przy dokonywaniu pierwszego podziału administracyjnego kraju na powiaty.

Miasto na prawach powiatu jest gminą wykonującą zadania powiatu na zasadach określonych w tej ustawie (art. 92 ust. 2 ustawy). Ustrój i działanie organów miasta na prawach powiatu, w tym nazwę, skład, liczebność oraz ich powoływanie i odwoływanie, a także zasady sprawowania nadzoru określa ustawa o samorządzie gminnym (art. 92 ust. 3 ww. ustawy).

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Z opisu sprawy wynika, że Miasto planuje w kolejnych latach rozpocząć inwestycję pn. .... Infrastruktura drogowa wybudowana przez ZIM w ramach realizacji Inwestycji będzie zarządzana przez ZDiT. Część infrastruktury - w szczególności zatoki autobusowe - będzie wykorzystywana przez ZDiT m.in. w ramach działalności opodatkowanej VAT tj. transportu miejskiego. Infrastruktura wodno-kanalizacyjna zostanie natomiast wykorzystana przez Miasto w jednym z następujących wariantów: Wariant 2 - infrastruktura zostanie nieodpłatnie udostępniona na rzecz ZWiK/.... ZWiK/... będzie wykorzystywało infrastrukturę do działalności opodatkowanej VAT, a mieszkańcy będą zawierać umowy o odprowadzanie ścieków czy dostarczanie bieżącej wody ze ZWiK/.... Infrastruktura zostanie udostępniona na rzecz ZWiK na podstawie nieodpłatnej umowy użyczenia.

W świetle powołanych wyżej przepisów stwierdzić należy, że zakres aktywności podejmowanej przez jednostkę samorządu terytorialnego należy interpretować w perspektywie ogólnej zasady, tj. że ich realizacja ma służyć zaspokajaniu zbiorowych potrzeb mieszkańców powiatu. Obowiązywanie tej zasady powoduje, że w ocenie tut. Organu, każde działanie podejmowane przez jednostki w imieniu własnym, na własną odpowiedzialność i finansowane z budżetu jednostek, a dotyczące mienia powiatu należy uznać za działanie publiczne, służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej, które jest wykonywane przez jednostkę samorządu terytorialnego jako zadanie własne.

Zatem czynności wynikające z zadań własnych, nałożonych odrębnymi przepisami, realizowane w ramach reżimu publicznoprawnego, z tytułu których powiat nie uzyskuje wpływów pozostają poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług. Są one bowiem realizowane przez powiat poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a powiat realizując te czynności nie występuje w charakterze podatnika podatku VAT zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy.

Mając zatem na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że nieodpłatne udostępnienie przez Miasto na rzecz spółki infrastruktury wodno-kanalizacyjnej będzie czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Powyższe wynika z faktu, że w odniesieniu do tej czynności Miasto nie będzie występowała jako podatnik podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a efekty planowanej inwestycji, które zostaną przekazane w nieodpłatne używanie spółce, nie będą wykorzystywane do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Przede wszystkim realizacja przedmiotowego projektu należy do zadań własnych jednostki samorządu terytorialnego i służy wykonywaniu zadań publicznoprawnych w zakresie, a ponadto co istotne wytworzona w ramach projektu infrastruktura nie będzie generować żadnych przychodów opodatkowanych podatkiem VAT. Zatem przekazując nieodpłatnie wytworzoną w ramach projektu infrastrukturę Miasto nie będzie działać w charakterze podatnika, i tym samym czynność taka nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jak wskazano powyżej, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. W omawianej sprawie związek taki nie będzie występował. Z działań, które Wnioskodawca zamierza podjęć w Wariancie 2 wynika, że Miasto nie będzie nabywać towarów i usług na realizację inwestycji w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a tym samym dokonując zakupów nie będzie działać w charakterze podatnika podatku VAT. Tak więc realizacja zadania nie będzie w żaden sposób związana z wykonywaniem czynności opodatkowanych, tj. Miasto nie będzie czerpać żadnych dochodów w związku z realizacją przedmiotowej inwestycji (Wariant 2), albowiem to ZWiK/... będzie wykorzystywało infrastrukturę do działalności opodatkowanej VAT, a mieszkańcy będą zawierać umowy o odprowadzanie ścieków czy dostarczanie bieżącej wody ze ZWiK/.... Również nieodpłatne użyczenie, nie będzie miało na celu osiągnięcia przez Miasto zysku, a wynika jedynie z realizacji przez Miasto zadania publicznego o charakterze ponadgminnym.

Zatem w analizowanej sprawie mimo, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT warunki uprawniające do odliczenia nie będą spełnione, gdyż Zainteresowany realizując opisany Wariant 2, tj. nieodpłatnie udostępnienie infrastruktury na rzecz ZWiK/..., nie będzie działał w charakterze podatnika VAT, a efekty realizacji tego Wariantu nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Tym samym Zainteresowany nie będzie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych dotyczących budowy infrastruktury wodno-kanalizacyjnej w przypadku realizacji Wariantu 2.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w zakresie braku prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych dotyczących budowy infrastruktury wodno-kanalizacyjnej w przypadku realizacji Wariantu 2. Natomiast wniosek w pozostałym zakresie został załatwiony odrębnymi rozstrzygnięciami.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej