Zdaniem Wnioskodawcy, Ad 1. ES jest podatnikiem VAT

Mając na uwadze, iż ES posiada status stowarzyszenia zarejestrowanego w Belgii i z uwagi na to, iż nie ma ogólnych przepisów europejskich regulujących działalność stowarzyszeń to w ocenie stanu prawnego działalności ES na terytorium Polski posiłkowo odnoście się należy do przepisów ustawy Prawo o stowarzyszeniach oraz ustawy o organizacjach pożytku publicznego, które regulują sytuację prawną podmiotów non profit. Działalność stowarzyszenia polega na niekomercyjnym celu ich funkcjonowania, który powinien być społecznie lub gospodarczo użytecznym, w szczególności takim jak np. ochrona środowiska. Mimo, iż stowarzyszenie jest instytucją non profit to na gruncie podatku VAT może być traktowane w niektórych sytuacjach jako podatnik VAT, czyli podmiot prowadzący działalność gospodarczą. Nie każdy rodzaj działalności prowadzonej przez stowarzyszenia uznawany jest za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.) dalej ustawa o VAT, a co za tym idzie nie każde stowarzyszenie jest podatnikiem VAT.

Zgodnie z art. 15 Ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Natomiast działalnością gospodarczą na gruncie VAT jest działalność gospodarcza obejmując wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Natomiast na gruncie Dyrektywy 2006/112/WE podatnikiem może być każdy kto prowadzi jakąkolwiek działalność gospodarczą w sposób samodzielny, niezależnie od miejsca jej wykonywania i bez względu na cel oraz wynik tej działalności. Takie zdefiniowanie pojęcia podatnika stanowi realizację naczelnych zasad systemu podatku od wartości dodanej, jakimi są zasada powszechności opodatkowania dla podmiotów biorących udział w profesjonalnych obrocie gospodarczym, a tym samym obciążenie wyłącznie konsumpcji. Z systemu bowiem Dyrektywy 2006/112/WE, wspartego orzecznictwem ETS wynika, iż określenie danego podmiotu za podatnika czynione jest nie tyle z konieczności wskazania podmiotu obowiązanego do zapłaty podatku, lecz z potrzeby wskazania uprawnienia do odliczenia podatku naliczonego, co stanowi kwintesencję neutralności VAT. Kolejną przesłanką na gruncie zarówno Dyrektywy 2006/112/WE jak i Ustawy o VAT dla uznania danego podmiotu za podatnika jest prowadzenie działalności gospodarczej. Definicja działalności została zakreślona szeroko, tak że obejmuje całe spektrum potencjalnej działalności ekonomicznej czy też zarobkowej. W efekcie wszelkie przejawy gospodarczej aktywności osób fizycznych bądź prawnych, a także jakichkolwiek innych podmiotów, należy uznać co do zasady za działalność gospodarczą, a osobę ją wykonującą za podatnika VAT.

Następną przesłanką definicji podatnika jest odpłatność.

Europejski Trybunał Sprawiedliwości - ETS - w swoich orzeczeniach wskazywał, że nie może być uznany za podatnika podmiot wykonujący wyłącznie niepodlegające opodatkowaniu nieodpłatne usługi. Mogą być one bardzo przydatne przy ustaleniu, czy stowarzyszenie posiada status podatnika VAT.

W orzeczeniu z dnia 5 lutego 1981 r. w sprawie 154/80 Staatssecretaris van Financien przeciwko Coóperatieve Aardappelenbewaarplaats GA ETS wskazał, że aby usługa była opodatkowana musi istnieć bezpośredni związek między świadczeniem usługi a należnym wynagrodzeniem, które musi być możliwe do wyrażenia w wartościach pieniężnych. ETS wyjaśnił, że świadczenie usług podlega opodatkowaniu, w rozumieniu Dyrektywy, gdy usługa jest świadczona za wynagrodzeniem, a podstawę opodatkowania takiej usługi stanowi wszystko, co składa się na wynagrodzenie za tę usługę; musi zatem istnieć bezpośredni związek pomiędzy wyświadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem, który nie występuje w przypadku, gdy wynagrodzenie składa się z nieustalonego zmniejszenia wartości udziałów posiadanych przez członków spółdzielni, zaś takiej utraty wartości nie można traktować jako płatności otrzymanej przez spółdzielnię świadczącą usługi. Co więcej, w ocenie ETS, konieczne jest by wynagrodzenie za usługę dawało się wyrazić w pieniądzu, gdyż takie wynagrodzenie stanowi wartość subiektywną, jako że podstawą opodatkowania z tytułu świadczenia usług jest wynagrodzenie rzeczywiście otrzymane, a nie wartość ustalona w oparciu o obiektywne kryteria. W konsekwencji świadczenie usług, za które nie otrzymuje się określonego subiektywnego wynagrodzenia, nie stanowi świadczenia usług za wynagrodzeniem, a zatem nie podlega opodatkowaniu.

Również w orzeczeniu z dnia 1 kwietnia 1982 r. w sprawie 89/81 Staatssecretaris van Financien przeciwko Hongkong Trade Development Council ETS potwierdził, że nieodpłatne świadczenie usług nie podlega opodatkowaniu, gdyż działalność gospodarczą winno cechować dążenie do otrzymania wynagrodzenia, a podmiot wykonujący wyłącznie niepodlegające opodatkowaniu nieodpłatne usługi nie może być uznany za podatnika.

ETS w swoich orzeczeniach podkreślał, że odpłatność ma miejsce, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług, a otrzymanym wynagrodzeniem będącym świadczeniem wzajemnym. Na przykład w orzeczeniu z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie 102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise ETS uznał, że co prawda działania organizacji publicznej zajmującej się rozwojem hodowli jabłek i gruszek przynozą korzyść ogółowi hodowców, jednakże w sytuacji, gdy brak jest bezpośredniego związku między wpłacaną przez hodowców kwotą opłat, a uzyskanym świadczeniem, nie można uznać, że pobierane opłaty stanowią wynagrodzenie za wykonaną usługę.

W innym orzeczeniu, z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 RJ. Tolsma przeciwko Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, ETS stwierdził, że aby można było mówić o świadczeniu usług za wynagrodzeniem, musi istnieć umowa wiążąca usługodawcę z usługobiorcą. W przypadku braku stosunku prawnego pomiędzy świadczącym usługę a usługobiorcą, świadczenia takie nie podlegają VAT. Zdaniem ETS usługi są świadczone za wynagrodzeniem, a w konsekwencji podlegają opodatkowaniu, wyłącznie jeżeli istnieje stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a jej odbiorcą, na mocy którego występuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez świadczącego usługę stanowi wartość przekazywaną w istocie w zamian za usługę wyświadczoną jej odbiorcy. Musi też istnieć konieczny związek pomiędzy usługą, a płatnościami przez nią spowodowanymi.

Innym aspektem, w odróżnieniu od wymogu odpłatności działalności gospodarczej, jest zagadnienie wpływu celu i rezultatu działalności na status podatnika. Zarówno art. 15 ustawy o VAT jak i art. 9 Dyrektywy stanowią, że podmiot prowadzący działalność gospodarczą jest podatnikiem niezależnie od celu tejże działalności. W szczególności oznacza to, iż nawet podmioty takie jak organizacje stowarzyszenia prowadzące działalność, której zasadniczym celem nie jest osiąganie zysku ekonomicznego, o ile tylko pobierają za swoją działalność jakiekolwiek wynagrodzenie mogą zostać uznane za podatników VAT.

W świetle powyższego uznać należy, że ESHA z tytułu organizacji konferencji w związku ze świadczeniem na rzecz uczestników odpłatnych usług: wstępu, reklamowych, organizacji stoiska wystawienniczego występuje w charakterze podatnika.

Ad 2. ES ma obowiązek rejestracji do VAT w Polsce

W celu ustalenia obowiązku rejestracji w Polsce do VAT ES należy dokonać prawidłowego określenia miejsca opodatkowania czynności związanych z organizacją Konferencji. Zasady określające miejsce świadczenia wskazują miejsce opodatkowania transakcji, a tym samym określają w przypadku transakcji międzynarodowych, na terytorium którego kraju państwa została ona zrealizowana, co uprawnia to państwo do poboru podatku z jej tytułu. W ustawie o VAT miejsce opodatkowania w zakresie świadczenia usług regulują przepisy art. 28a, 28b i 28g, które będą miały zastosowanie w przedmiotowym stanie faktycznym.

Miejsce opodatkowania usług w zakresie organizowania targów i wystaw od 2011. Zgodnie z art. 28g ustawy o VAT miejscem świadczenia usług wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe edukacyjne rozrywkowe lub podobne takie jak targi i wystawy oraz usług pomocniczych związanych z usługami wstępu na te imprezy świadczonych na rzecz podatnika jest miejsce w którym te imprezy faktycznie się odbywają. Natomiast miejscem świadczenia usług w dziedzinie kultury sztuki, sportu nauki edukacji rozrywki oraz podobnych usług, takich jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych do tych usług, w tym świadczenia usług przez organizatorów usług w tych dziedzinach świadczonych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami jest miejsce w którym ta działalność faktycznie jest wykonywana.

Artykuł ten reguluje dwie kwestie odnoszące się do miejsca świadczenia usług związanych z kulturą, sportem, nauką, rozrywką itp. Pierwsza z nich odnosi się tylko do podatników i określa miejsce świadczenia usług wstępu na imprezy w ww. zakresie. Druga dotyczy wszystkich usług z ww. dziedziny (nie tylko usług wstępu), które są świadczone na rzecz konsumentów (osób niebędących podatnikami).

W przepisach wspólnotowych miejscu świadczenia usług o których mowa poświęcony jest art. 53 dyrektywy VAT z 2006 r. (w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2010 r).

Zgodnie z nim miejscem świadczenia usług oraz świadczenia usług pomocniczych związanych z działalnością kulturalną artystyczną, sportową naukową edukacyjną, rozrywkową lub podobną, taką jak targi i wystawy w tym świadczenia usług przez organizatorów takiej działalności, jest miejsce, w którym ta działalność faktycznie jest wykonywana.

Usługi wstępu na targi i wystawy są w każdym przypadku niezależne od tego kto jest usługobiorcą opodatkowane w kraju faktycznego realizowania usługi.

Natomiast pozostałe usługi związane z takimi imprezami tj. reklamy, organizacja stoiska wystawienniczego opodatkowane są w zależności od tego kto jest ich usługobiorcą. Jeżeli podatnik to opodatkowane będą w kraju siedziby nabywcy, jeżeli niepodatnik (konsument) w kraju faktycznego realizowania takiej usługi.

Wobec powyższego zarówno miejscem opodatkowania usług wstępu na konferencję jak i innych usług związanych z organizacją konferencji (czy to świadczonych na rzecz podatników czy też podmiotów nie będących podatnikami) jest Polska.

Wobec powyższego co do zasady dla ES z tytułu organizacji przedmiotowej konferencji powstaje obowiązek zarejestrowania się w Polsce do VAT.

Zgodnie z art. 96. 1 ustawy o VAT podatnicy są obowiązani przed dniem wykonania pierwszej czynności opodatkowanej złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie. W przypadku podatników wykonujących czynności i zwolnione i opodatkowane. Podatnicy zwolnieni od podatku na podstawie art. 113 ust 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne.

Wówczas Naczelnik Urzędu Skarbowego rejestruje podatnika i potwierdza jego zarejestrowanie jako podatnika VAT czynnego lub jako podatnika VAT zwolnionego.

Z uwagi na to, iż w związku z organizacją konferencji ES będzie świadczyć zarówno czynności opodatkowane jaki zwolnione powinna złożyć zgłoszenie rejestracyjne do VAT w Polsce.

Ad 3. ES usługi na rzecz członków może opodatkować stawką VAT zwolnioną, podwykonawcy ES mogą opodatkować usługi świadczone na jej rzecz stawką VAT zwolnioną, usługi wstępu na konferencję dla podmiotów nie będących członkami ES może opodatkować stawką VAT 8%.

W aktualnym stanie prawnym na podstawie art. 43 ust 1 pkt 31 ustawy o VAT od podatku zwolnione są usługi oraz dostawa towarów ściśle z tymi usługami związana, realizowane przez:

1. kościoły i związki wyznaniowe, o których mowa w przepisach o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w przepisach o stosunku Państwa do kościołów i innych związków wyznaniowych,
2. organizacje powołane do realizacji celów o charakterze politycznym, związkowym, patriotycznym, filozoficznym, filantropijnym lub obywatelskim

- w zakresie interesu zbiorowego swoich członków, wykonywane na rzecz ich członków w zamian za składki, których wysokość i zasady ustalania wynikają z przepisów statutowych tych podmiotów, pod warunkiem że podmioty te nie są nastawione na osiąganie zysków, jeżeli zwolnienie nie spowoduje naruszenia warunków konkurencji.

Zwolnienie powyższe, nie będzie miało zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:

1. nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej lub
2. ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.

Zwolnienie obejmuje usługi świadczone przez kościoły i związki wyznaniowe oraz określone organizacje pozarządowe na rzecz członków tych organizacji.

Organizacje powołane do realizacji celów o charakterze politycznym, związkowym, patriotycznym, filozoficznym, filantropijnym lub obywatelskim to przede wszystkim organizacje pozarządowe, o których mowa w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873 z późn. zm. Dalej jako ustawa o pożytku publicznym). Zwolnienie dotyczy tylko i wyłącznie czynności wykonywanych w zamian za wynagrodzenie w postaci składek członkowskich.

Zwolnienie przysługuje tylko takim podmiotom (kościołom, związkom wyznaniowym o uregulowanej sytuacji prawnej oraz organizacjom pozarządowym), które mają charakter non-profit. Nie mają być one bowiem nakierunkowane na uzyskiwanie zysków.

Jak stanowi art. 3. 1 ustawy o organizacjach pożytku publicznego działalnością pożytku publicznego jest działalność społecznie użyteczna prowadzona przez organizacje pozarządowe w sferze zadań publicznych określonych w ustawie. Natomiast organizacjami pozarządowymi są:

1. niebędące jednostkami sektora finansów publicznych w rozumieniu ustawy o finansach publicznych,
2. niedziałające w celu osiągnięcia zysku

- osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną w tym fundacje i stowarzyszenia Podmioty te mogą prowadzić swoją działalność odpłatnie, gdy działalność prowadzona przez organizacje pozarządowe i podmioty wymienione w art. 3 ust. 3, w sferze zadań publicznych, o której mowa, za które pobierają one wynagrodzenie. Przychód z działalności odpłatnej pożytku publicznego służy wyłącznie prowadzeniu działalności pożytku publicznego.

Natomiast jak stanowi art. 4. 1. sfera zadań publicznych, o której mowa w art. 3 ust. 1, obejmuje zadania w zakresie ochrony środowiska.

Pojęcie organizacji pozarządowych (ang. non governmental organizations - NGO) stosowane jest przez Organizację Narodów Zjednoczonych oraz inne międzynarodowe instytucje. Między innymi ze Stanów Zjednoczonych wywodzą się takie określenia, jak non profit organizations, voluntary associations oraz third sektor (III sektor). Określenie III sektor ma odróżnić ten typ organizacji od pozostałych dwóch sektorów, tj. administracji publicznej (I sektor) i organizacji nastawionych na osiąganie zysku (II sektor lub sektor for-profit zwany inaczej sektorem prywatnym). Organizacje sytuują się między państwem a rynkiem i mają charakter instytucji uzupełniających, ale nie alternatywnych.

W doktrynie istnieje kilka terminów na określenie organizacji pozarządowych. Do najczęściej stosowanych należą: organizacje typu non profit, dobrowolne, niezależne, niekomercyjne itp. Według przyjmowanych kryteriów organizacje te cechują się formalną organizacją niezależnością od struktur państwowych, gospodarczych, samorządowych, działalnością na rzecz dobra wspólnego oraz zakazem podziału zysku między członków organizacji. Wyróżnione cechy wskazują na specyficzny charakter tej formy samoorganizacji społecznej.

Nie oznacza to, oczywiście, że nie mogą prowadzić działalności gospodarczej jednak zysk musi być przeznaczony na cele statutowe.

Istotnym zagadnieniem z punktu widzenia definicji prawnej organizacji pozarządowych jest określenie zakresu pojęcia działalności pożytku publicznego. W sensie prawnym działalność na rzecz pożytku publicznego oznacza działalność społecznie użyteczną, prowadzoną przez organizacje pozarządowe w sferze realizacji zadań publicznych. Można powiedzieć, iż kryterium działalności pożytku publicznego wyznacza zakres przedmiotowy działania organizacji pozarządowych. Normatywne ujęcie organizacji pozarządowych zasługuje na uwagę przede wszystkim z dwóch powodów. Po pierwsze określa charakter prawny organizacji pozarządowych podkreślając ich odrębność od jednostek sektora finansów publicznych. Po drugie, stanowi powód do głębszej analizy tej kategorii podmiotów, które istnieją w określonym układzie społecznym, w usytuowaniu prawnym wyznaczającym ich położenie wśród innych form zorganizowanej społeczności ludzkiej.

Zgodnie z ustaleniami przyjętymi w art. 3 ust. 2 ustawy o organizacjach pożytku publicznego na pojęcie organizacji pozarządowej składa się wiele elementów natury prawnej - zarówno cywilnej, administracyjnej, jak i finansowej. Zakres tych poszczególnych elementów, miejsce jakie zajmują w konstrukcji organizacji pozarządowych wiążą się z określoną koncepcją danych organizacji w systemie prawno-politycznym. Na podstawie definicji organizacji pozarządowych do podstawowych elementów przesądzających o charakterze tych podmiotów należy zaliczyć: formę wyodrębnienia, organizacyjnego, powodującą ich lokalizację poza jednostkami należącymi do sektora finansów publicznych, niezarobkowy charakter, a także cel działalności.

W świetle powyższego uznać należy, że usługi związane z uczestnictwem w Konferencji świadczone na rzecz swoich członków ES może opodatkować zwolnioną stawką podatku VAT, jak również dostawa towarów i świadczenie usług tak jak np. wynajem hali wystawienniczej, usługi cateringu i gastronomiczne, hotelowe oraz turystyczne (przewóz autokarami, imprezy) jako usługi związane ściśle z usługą zwolnioną i niezbędne do jej wykonania będą mogły korzystać ze zwolnienia VAT.

Natomiast opłata za udział w konferencji jako usługa wstępu związane z uczestnictwem w konferencji świadczone przez ES na rzecz innych podmiotów aniżeli członkowi tj., sponsorów i wystawienników będą podlegała opodatkowaniu stawka VAT w wysokości 8%.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się

• w zakresie pytania 1. i 2. - za prawidłowe;

• w zakresie pytania 3 w części dotyczącej stawki podatku na opłaty za udział w konferencji - za nieprawidłowe.

Ad. 1. i 2.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. nr 177, poz. 1054 z 2011 r. ), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Z kolei art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().

Jedną z głównych zasad opodatkowania podatkiem od towarów i usług jest zasada powszechności. Zgodnie z nią podatek VAT płacą wszyscy podatnicy dokonujący sprzedaży towarów i usług, bez względu na odbiorcę i przeznaczenie towaru lub usługi. Ustawa o podatku od towarów i usług określa podmioty, które uznawane są za podatników podatku VAT oraz czynności, których wykonanie podlega opodatkowaniu VAT (art. 5 ustawy). Wykaz podmiotów, które uważane są za podatników podatku VAT określony jest bardzo szeroko w artykułach 15-17 ustawy.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza na mocy ust. 2 powołanego artykułu obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przedstawione uregulowania prawne znajdują odzwierciedlenie w ustawodawstwie unijnym.

Zgodnie z art. 9 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 347.1 ze zm.), odpowiednio art. 4 Szóstej Dyrektywy, podatnikiem jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Wskazać należy, iż z utrwalonego orzecznictwa TSUE wynika, że analiza definicji pojęć podatnika i działalności gospodarczej wskazuje na szeroki zakres przedmiotowy pojęcia działalności gospodarczej oraz na jego obiektywny charakter, co oznacza, że działalność ta jest rozważana sama w sobie, niezależnie od jej celów lub jej rezultatów. Prowadzi to do wniosku, że cele działalności gospodarczej, jak i przesłanki jej podjęcia mogą być różnorodne.

Podatnikiem podatku VAT jest zatem podmiot, który prowadzi samodzielnie (niezależnie) działalność gospodarczą, zdefiniowaną bardzo szeroko w przepisach Dyrektywy VAT. Generalnie należy stwierdzić, że definicja działalności gospodarczej została zakreślona tak szeroko, że obejmuje ona w zasadzie wszystkie czynności bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zbyt wąska definicja pojęcia podatnika prowadziłaby do nieuzasadnionych różnic pomiędzy podmiotami gospodarczymi, z których część byłaby podatnikami VAT, a część nie.

Z treści wniosku wynika, iż Wnioskodawca jest organizacją non-profit, nie prowadzącą działalności na terytorium Polski ani też nie zarejestrowanej do podatku VAT w Polsce, której celem statutowym jest promowanie interesów małych elektrowni wodnych w Europie i na świecie. Wnioskodawca zorganizowany jest jako federacja krajowych stowarzyszeń na rzecz propagowania małych elektrowni wodnych w UE. Celem działalności statutowej Wnioskodawcy jest podniesienie świadomości i interesów sektora małych elektrowni wodnych na poziomie europejskim w celu realizacji przepisów Dyrektywa 2001/77/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 września 2001 r. w sprawie wspierania produkcji na rynku wewnętrznym energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych.

W dniach 23-26 maja 2012 r. we W odbędzie się Międzynarodowy Kongres i Wystawa.., organizowanych przez ES, przy współorganizacji T, członka ES reprezentującego państwo przyjmujące tj. Polskę. W konferencji ma wziąć udział ponad 500 delegatów, tj. członków stowarzyszenia ES i sponsorów, którzy nie są członkami stowarzyszenia oraz ok. 60 wystawców, którzy także mogą nie być członkami. Konferencja będzie zorganizowana w formule targów wystawienniczych, w celu propagowania wiedzy na temat pozyskiwania odnawialnych źródeł energii. W związku z organizacją konferencji ES będzie ponosiła koszty związane z przygotowaniem konferencji, w szczególności wynajem sali, sprzętu multimedialnego, usług cateringowych i gastronomicznych, działań reklamowych i promocyjnych. Z tytułu udziału w konferencji ES będzie pobierała od uczestników opłatę za udział w Konferencji. Wysokość opłaty będzie zróżnicowana. Na rzecz uczestników ES będzie świadczyła następujące usługi:

• wstępu na konferencję, opłata za udział w konferencji dla wszystkich uczestników

• udostępnianie powierzchni wystawienniczych dla wystawienników

• reklamowe i promocyjne w ogóle oraz reklamowe dla sponsorów

• usługi turystyczne dla uczestników konferencji, polegające na przewozach turystycznych i zorganizowaniu imprezy.

Wszystkie w/w usługi będą miały charakter odpłatny.

Źródłem finansowania konferencji są składki członkowskie oraz wpłaty od sponsorów i wystawienników, które są przeznaczone na działalność statutową stowarzyszenia ES, czyli propagowanie wiedzy na temat możliwości pozyskiwania energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych za pośrednictwem małych elektrowni wodnych.

W przypadku świadczenia usług, bardzo istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależy, czy dana usługa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium kraju, czy też nie.

I tak, stosownie do art. 28a ustawy na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

1. ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:
   1. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
   2. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
2. podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

Powyższy artykuł wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z regułą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j i art. 28n.

Z powyższego przepisu wynika zatem, iż miejscem świadczenia w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, czyli opodatkowanie usługi zostaje przeniesione do państwa, gdzie następuje faktyczna konsumpcja usługi.

Natomiast w myśl reguły wyrażonej w art. 28c ust. 1 ustawy miejscem świadczenia usług na rzecz podmiotów niebędących podatnikami jest miejsce, w którym usługodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3 oraz art. 28d, art. 28e, art. 28f ust. 1, 2 i 3, art. 28g ust. 2 i art. 28h-28n.

Od zasad ogólnych zawartych w powyższych przepisach, ustawodawca przewidział szereg odstępstw, na podstawie których miejsce świadczenia pewnych usług, ściśle określonych w przepisach ustawy, ustala się w sposób szczególny.

W myśl art. 28g ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, takie jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych związanych z usługami wstępu na te imprezy, świadczonych na rzecz podatnika, jest miejsce, w którym te imprezy faktycznie się odbywają.

Zgodnie z art. 28g ust. 2 ustawy, miejscem świadczenia usług w dziedzinie kultury, sztuki, sportu, nauki, edukacji, rozrywki oraz podobnych usług, takich jak targi i wystawy oraz usług pomocniczych do tych usług, w tym świadczenia usług przez organizatorów usług w tych dziedzinach, świadczonych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, jest miejsce, w którym ta działalność faktycznie jest wykonywana.

W myśl art. 32 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 77 s. 1), usługi wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, o których mowa w art. 53 dyrektywy 2006/112/WE, obejmują świadczenie usług, których podstawową cechą jest przyznawanie prawa wstępu w zamian za bilet lub opłatę, w tym opłatę w formie abonamentu, biletu okresowego lub opłaty okresowej.

Zgodnie z brzmieniem ust. 2 lit. c) powyższego artykułu, ustęp 1 ma zastosowanie w szczególności do prawa wstępu na wydarzenia edukacyjne i naukowe, takie jak konferencje i seminaria.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, iż miejscem świadczenia odpłatnej usługi udziału w konferencji mającej miejsce na terytorium kraju wykonywanej zarówno na rzecz podatników jak i osób niebędących podatnikami jest Polska.

Reasumując stwierdzić należy, iż odpłatne świadczenie usług polegające na zapewnieniu przez Wnioskodawcę uczestnikom udziału w konferencji będzie wypełniała definicję działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Wnioskodawca będzie występował w związku z ww. czynnością w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, wykonującego czynności podlegające opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zgodnie z art. 96 ust 1 ustawy podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.

Biorąc pod uwagę brzmienie powołanych przepisów oraz przedstawiony stan faktyczny stwierdzić należy, iż Wnioskodawca, zamierzający świadczyć usługi podlegające opodatkowaniu na terytorium kraju, będzie miał obowiązek zarejestrowania się w Polsce jako czynny podatnik podatku od towarów i usług.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy we wskazanym zakresie należało uznać za prawidłowe.

Ad.3

Odpowiadając na wątpliwości Wnioskodawcy dotyczące opłaty za udział w konferencji obniżoną stawką podatku VAT jako wstępu na konferencję wskazać należy na art. 41 ust. 1 ustawy z którego wynika, że stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Na mocy art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział dla niektórych czynności obniżone stawki podatku lub zwolnienie od podatku.

I tak, w świetle regulacji przepisu art. 41 ust. 2 ustawy, stawka podatku dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.

Na mocy art. 146 pkt 1 i 2 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%.

Poddając szczegółowej analizie zapisy art. 41 ustawy oraz załącznika nr 3 stwierdzić należy, że opłaty za udział w konferencji świadczone na rzecz jej uczestników nie zostały wymienione we wskazanych przepisach ustawy o podatku od towarów i usług jako opodatkowane stawką preferencyjną. Zatem podlegają one opodatkowaniu wg stawki 23% na podstawie art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy we wskazanym zakresie należało uznać za nieprawidłowe.

Niniejsza interpretacja indywidualna stanowi odpowiedź na pytanie z zakresu statusu podatnika VAT obowiązku zarejestrowania się dla potrzeb VAT w Polsce oraz stawki podatku na opłatę za udział w konferencji. Zagadnienie odnoszące się do zwolnienia świadczonych usług na rzecz członków Stowarzyszenia zostanie wydane w odrębnym rozstrzygnięciu.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie