Wpłacane składki członkowskie nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, nie muszą być wykazywane w deklaracji podatkowej. - Interpretacja - ILPP2/443-1480/10-4/PG

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 25.11.2010, sygn. ILPP2/443-1480/10-4/PG, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Temat interpretacji

Wpłacane składki członkowskie nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, nie muszą być wykazywane w deklaracji podatkowej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. u. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. u. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko X, przedstawione we wniosku z dnia 27 sierpnia 2010 r. (data wpływu 30 sierpnia 2010 r.) uzupełnionym pismem z dnia 15 listopada 2010 r. (data wpływu 18 listopada 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania składek członkowskich oraz ujmowania ich w deklaracji VAT-7 jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 sierpnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania składek członkowskich oraz ujmowania ich w deklaracji VAT-7. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 15 listopada 2010 r. (data wpływu 18 listopada 2010 r.) o doprecyzowanie opisu sprawy oraz pełnomocnictwo dla osoby podpisanej na wniosku do samodzielnego reprezentowania Wnioskodawcy z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest stowarzyszeniem wpisanym do rejestru stowarzyszeń. Oprócz działalności statutowej, prowadzi działalność gospodarczą w formie biura rachunkowego.

Od swoich członków pobiera składki członkowskie z tytułu przynależności do X. Klientom biura rachunkowego za swoje usługi wystawia faktury VAT. w urzędzie statystycznym posiada klasyfikację 94.11Z - działalność organizacji komercyjnych i pracodawców. Jest podatnikiem podatku VAT. Na składki członkowskie rzemieślników wypisuje dowód KP. Klasyfikacja w Regonie (PKD) wskazuje, że wykonuje działalność zwolnioną, oczywiście w zakresie tylko X. w związku z tym, sporządzając deklarację VAT, od pewnego czasu wpisuje w poz. 20 wpłacone składki członkowskie i w poz. 29 i 30 faktury za biuro rachunkowe, stosując na koniec roku art. 90 ustawy o VAT (proporcję) i przypisując co miesiąc zakupy do poszczególnych rodzajów działalności.

W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku, x poinformował, że został on sklasyfikowany w Urzędzie Statystycznym, PKWiU dla tego typu działalności to 91.11 (z 1997 r.) - Usługi świadczone przez organizacje komercyjne i organizacje pracodawców.

Członkowie x nie otrzymują żadnych świadczeń wzajemnych, przynależność do niego jest dobrowolna. Po podpisaniu deklaracji o przynależności członkowie zobowiązują się do opłacania składek członkowskich. Za składki nie są świadczone żadne konkretne usługi, realizowane są cele zawarte w statucie.

Członkowie x nie wpływają bezpośrednio na jego pracę, organizacją i zadaniami zajmuje się zarząd, który co miesiąc zbiera się na posiedzeniach, na których rozpatrywane są różne sprawy organizacyjne: udoskonalenie jakości kształcenia, omówienie szkoleń dla pracodawców i uczniów, sprawy finansowe X, spotkania z dyrekcją szkół zawodowych, reprezentacja X na zewnątrz itp.

Członkowie x po zakończonym roku zapraszani są na walne zgromadzenie na którym omówione są wszystkie zadania, czynności jakich dokonał x w ciągu całego roku podatkowego (podsumowanie roku, wybór władz, zatwierdzenie sprawozdania finansowego itp.).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy składki członkowskie powinny być wpisane w poz. 20 (zw.), czy jednak są to czynności niepodlegające ustawie o VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, członkowie x wpłacając składki finansują cele statutowe i nie podlegają one opodatkowaniu.

Nie dotyczy go art. 90 ustawy nakazujący liczenie proporcji, a koszty których nie można przyporządkować należy odliczać w całości (media). Tylko zakupy, które dotyczą bezpośrednio działalności x nie będą podlegały odliczeniu. Tak wskazuje wyrok ETS z dnia 8 marca 1998 r. nr 102/86 w sprawie Apple and Pear Development Council v. Commissioners of Customs and Excise.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. u. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

  1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
  2. eksport towarów;
  3. import towarów;
  4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
  5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Na mocy postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W powyższym przepisie jest przyjęta generalna zasada, która stwierdza, że usługami są wszelkie odpłatne świadczenia, niebędące dostawą towarów.

Art. 8 ust. 3 ustawy stanowi, iż usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, z zastrzeżeniem ust. 4, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119.

Powołany przepis wskazuje, iż pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pojęcie usługi według ustawy o podatku od towarów i usług jest bowiem szersze od definicji usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych. Oznacza to, że w definicji tej mieszczą się również określone zachowania, które nie zostały sklasyfikowane w PKWiU, o której mowa w przytoczonym art. 8 ust. 3 ustawy. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu, za które wypłacane jest wynagrodzenie. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest stowarzyszeniem wpisanym do rejestru stowarzyszeń. Oprócz działalności statutowej, prowadzi działalność gospodarczą w formie biura rachunkowego (klientom biura rachunkowego za swoje usługi wystawia faktury VAT). Od swoich członków pobiera składki członkowskie z tytułu przynależności do X. Jego działalność w zakresie X, została sklasyfikowana przez urząd statystyczny pod symbolem PKWiU z 1997 r. 91.11 - Usługi świadczone przez organizacje komercyjne i organizacje pracodawców.

Jak wskazał Zainteresowany, jego członkowie w zamian za opłacanie składek członkowskich nie otrzymują żadnych świadczeń wzajemnych. Przynależność do x jest dobrowolna. Po podpisaniu deklaracji o przynależności członkowie zobowiązują się do opłacania składek członkowskich. Za składki nie są świadczone żadne konkretne usługi.

Wnioskodawca poinformował także, że jego członkowie nie wpływają bezpośrednio na pracę X. Organizacją i zadaniami x zajmuje się zarząd, który co miesiąc zbiera się na posiedzeniach na których rozpatrywane są różne sprawy organizacyjne: udoskonalenie jakości kształcenia, omówienie szkoleń dla pracodawców i uczniów, sprawy finansowe, spotkania z dyrekcją szkół zawodowych, reprezentacja na zewnątrz itp. Członkowie x po zakończonym roku są zapraszani na walne zgromadzenie na którym omawiane są wszystkie zadania, czynności jakich dokonał x w ciągu całego roku podatkowego (podsumowanie roku, wybór władz, zatwierdzenie sprawozdania finansowego itp.).

Zainteresowany ma wątpliwości, czy wpłacane składki członkowskie korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług czy niepodlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

W myśl art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże zarówno w jej treści, jak i przepisów wykonawczych do ustawy, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Według art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy, zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. w poz. 10 załącznika nr 4 do ustawy, stanowiącego wykaz usług zwolnionych od podatku, wymienione zostały pod symbolem PKWiU 91 Usługi świadczone przez organizacje członkowskie, gdzie indziej niesklasyfikowane (wyłącznie statutowe).

Z powyższego wynika, że czynności realizowane przez organizacje członkowskie korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług pod warunkiem, że mieszczą się w zakresie działalności statutowej oraz są czynnościami polegającymi na świadczeniu usług zaliczanych wyłącznie do grupowania PKWiU 91, które nie są odrębnie klasyfikowane w innym grupowaniu PKWiU. Natomiast usługi świadczone przez ww. organizacje, które nie są usługami statutowymi i mieszczą się w odrębnej klasyfikacji PKWiU, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż zwolnienie, o którym stanowi powołany art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy, ich nie obejmuje.

Składka członkowska wynika z faktu przystąpienia do danej organizacji członkowskiej i jest jedynie związana z pozostawaniem jej członkiem. Nie może natomiast być kwalifikowana jako składka członkowska opłata za przyszłe korzystanie z konkretnej rzeczy, czy usługi. w przypadku gdy składki członkowskie są odpłatnością za dostawę towarów lub usługi świadczone na rzecz jej członków podlegają one opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż stanowią wówczas opłatę za korzystanie z konkretnej rzeczy (lub usługi). Jeżeli natomiast taki bezpośredni związek nie istnieje a składki członkowskie przeznaczone są na potrzeby związane z utrzymaniem samej organizacji, z jej bieżącą działalnością i realizowaniem jej celów statutowych - wówczas nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do przepisu art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Tut. Organ ponownie zwraca uwagę na fakt, iż jak poinformował Wnioskodawca, za wpłacone składki członkowskie nie świadczy on żadnych konkretnych usług a jego członkowie nie otrzymują żadnych świadczeń wzajemnych oraz nie wpływają bezpośrednio na jego pracę. Przynależność do x jest dobrowolna, a po podpisaniu deklaracji o przynależności członkowie zobowiązują się do opłacania składek członkowskich.

Jak zostało wyżej wskazane składki członkowskie wpłacane przez członków na rzecz organizacji członkowskiej nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, jeżeli są przeznaczone na dowolne cele statutowe, a członkowie nie mają wpływu na ich przeznaczenie. w takich przypadkach brak jest bowiem związku między dokonywanymi opłatami a korzyściami jakie czerpią z uczestnictwa w danej organizacji jej członkowie, a zatem nie można uznać składek za wynagrodzenie w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym, mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz obowiązujący w tym zakresie stan prawny należy uznać, że wpłacane przez członków Zainteresowanego składki członkowskie, nie mające bezpośredniego związku z konkretnymi dostawami towarów lub usługami świadczonymi przez niego, nie stanowią zapłaty za czynności wymienione w powołanym art. 5 ust. 1 ustawy, czyli nie podlegają one przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Odnośnie natomiast kwestii ujmowania ww. składek w deklaracji VAT-7 stwierdzić należy, iż zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10 i art. 133.

Minister Finansów, na podstawie art. 99 ust. 14 ustawy, określił w drodze rozporządzenia z dnia 21 grudnia 2009 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wzorów deklaracji podatkowych dla podatku od towarów i usług (Dz. u. Nr 222, poz. 1763 ze zm.), szczegółowe informacje dotyczące ww. deklaracji podatkowych i ich prawidłowego wypełniania.

W załączniku nr 4 do ww. rozporządzenia (Objaśnienia do deklaracji dla podatku od towarów i usług VAT-7 i VAT-7K), w części c (Rozliczenie podatku należnego), zawarte są objaśnienia do deklaracji dla podatku od towarów i usług (VAT-7, VAT-7K i VAT-7D), w których wskazano, iż: W poz. 20 wykazuje się dostawę towarów oraz świadczenie usług, na terytorium kraju, zwolnione od podatku na podstawie art. 43 lub art. 82 ustawy.

Jak wyżej zostało wykazane, wpłacane przez członków składki członkowskie nie stanowią wynagrodzenia za czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zatem Zainteresowany nie ma obowiązku ich wykazywania w składanej do urzędu skarbowego deklaracji podatkowej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ponadto, zwrócić należy uwagę, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie wynikające z opisu sprawy oraz przedstawione w opisywanym stanowisku własnym, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone. w szczególności dotyczy to proporcji, o której mowa w art. 90 ustawy.

Jednocześnie tut. Organ informuje, iż w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. u. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Referencje

ILPB3/423-730/10-4/EK, interpretacja indywidualna

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu