Interpretacja indywidualna z dnia 01.08.2011, sygn. ITPP2/443-702a/11/AP, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy
Temat interpretacji
Zwolnienie od podatku usług pośrednictwa ubezpieczeniowego.
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 18 maja 2011 r. (data wpływu 20 maja 2011 r.), uzupełnionym w dniu 18 lipca 2011 r. (data wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usług pośrednictwa ubezpieczeniowego - jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 20 maja 2011 r. złożono wniosek, uzupełniony w dniu 18 lipca 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usług pośrednictwa ubezpieczeniowego.
W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu, został przedstawiony następujący stan faktyczny.
Jest Pani czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Przed kilkoma laty wykonywała czynności opodatkowane, ale od trzech lat prowadzi sprzedaż wyłącznie zwolnioną.
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej świadczy Pani usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego osobiście oraz poprzez subagentów. Zawarła Pani umowy z towarzystwami ubezpieczeniowymi, które nakładają na Panią poza typowym pośrednictwem wykonywanie wielu innych czynności, w tym pozyskiwanie klientów, przygotowanie do zawierania umów, organizowanie i nadzorowanie czynności zleconych subagentom, administrowanie dokumentami ubezpieczeniowymi.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie.
Czy wszystkie opisane czynności świadczone na rzecz towarzystwa ubezpieczeniowego, w tym wykonywanie czynności technicznych, administracyjnych, są zwolnione od podatku...
Zdaniem Wnioskodawcy, usługi wykonywane na rzecz towarzystwa ubezpieczeniowego, są zwolnione od podatku na podstawie art. 41 ust. 1 pkt 37 i ust. 13 ustawy. Zwróciła Pani uwagę, że ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia usług pośrednictwa. Wskazała, iż według potocznego rozumienia tego pojęcia oznacza to, że zobowiązuje się Pani sama, bądź za pośrednictwem innych osób, do zawierania umowy w imieniu towarzystwa ubezpieczeniowego. Poza typowym pośrednictwem zobowiązana jest Pani m.in. do administrowania zawartymi umowami, t.j. do wykonywania prac biurowych związanych z prowadzeniem dokumentacji, przekazywania danych i ewentualnych zmian danych ubezpieczonych. Wszystkie czynności wykonywane są w ramach podpisanych umów pośrednictwa i są niezbędne do świadczenia usługi pośrednictwa.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Przez dostawę towarów, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, świadczeniem usług jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).
Zgodnie z przepisem art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2 -12, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.
Jednocześnie stosownie do art. 146a pkt 1, wprowadzonego do ustawy art. 19 pkt 5 ustawy z dnia 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej (Dz. U. Nr 238, poz. 1578), zmienionego, w zakresie zdania wstępnego, art. 9 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726), w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.
Jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, zastosowanie obniżonej stawki podatku lub zwolnienia od opodatkowania podatkiem od towarów i usług możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ww. ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.
Treść art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, że zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.
Zgodnie ust. 13 ww. artykułu, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.
Według ust. 14 tego artykułu, przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41.
Uregulowania odnoszące się do usług ubezpieczeniowych i ich opodatkowania zawarte są również w ustawodawstwie unijnym.
W art. 2 pkt 3 Dyrektywy 2002/92/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie pośrednictwa ubezpieczeniowego (Dz. U. UE. L. Nr 9/3) została zawarta definicja pośrednictwa ubezpieczeniowego, zgodnie z którą pośrednictwo ubezpieczeniowe" oznacza działalność polegającą na wprowadzaniu, proponowaniu lub przeprowadzaniu innych prac przygotowawczych do zawarcia umów ubezpieczenia lub zawieraniu takich umów, lub udzielaniu pomocy w administrowaniu i wykonywaniu takich umów, w szczególności w przypadku roszczenia.
Działalność taka nie jest uważana za pośrednictwo ubezpieczeniowe, jeżeli jest podejmowana przez zakład ubezpieczeń lub pracownika zakładu ubezpieczeń, za którego pełną odpowiedzialność ponosi zakład ubezpieczeń.
Nie jest również uważana za pośrednictwo ubezpieczeniowe działalność polegająca na okazjonalnym dostarczaniu informacji w kontekście innej działalności zawodowej, pod warunkiem, że celem tej działalności nie jest udzielanie klientowi pomocy w zawieraniu lub wykonywaniu umowy ubezpieczenia, zawodowe zarządzanie roszczeniami zakładu ubezpieczeń i wycena szkody oraz rozpatrywanie roszczeń przez biegłych.
Zgodnie z punktem 5 ww. artykułu, pośrednik ubezpieczeniowy oznacza dowolną osobę fizyczną lub prawną, która podejmuje lub prowadzi pośrednictwa ubezpieczeniowe za wynagrodzeniem.
Według treści przepisu art. 135 ust. 1 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE. L. Nr 347/1 ze zm.), państwa członkowskie zwalniają transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.
Należy podkreślić, że pojęcia opisujące zwolnienia, o których mowa w powyższym artykule Dyrektywy 2006/112/WE, winny być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu podatku VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu podatku VAT.
W orzeczeniu Trybunału Europejskiego w sprawie C-349/96 pomiędzy Card Protection Plan Ltd a Commissioners of Customs and Excise (Wielka Brytania), Trybunał wskazał, że pojęcie transakcje ubezpieczeniowe" obejmuje wykonywanie czynności przez podatnika, który, nie będąc ubezpieczycielem, dostarcza swoim klientom ochrony ubezpieczeniowej w imieniu ubezpieczyciela w ramach polisy ubezpieczeniowej, której jest posiadaczem. W ocenie Trybunału, jeżeli sama usługa może zostać zakwalifikowana jako usługa ubezpieczeniowa, charakter podmiotu pozostaje bez znaczenia dla zastosowania zwolnienia dla usług ubezpieczeniowych. Jednocześnie usługi, które nie będą spełniać definicji usługi ubezpieczeniowej, na gruncie Dyrektywy 112 nie mogą być zwolnione, nawet jeżeli wykonuje je towarzystwo ubezpieczeniowe.
Zasadniczym kryterium, pozwalającym na ustalenie, czy dana osoba jest pośrednikiem ubezpieczeniowym, czy nie, jest jedynie charakter wykonywanych przez nią czynności wewnętrznych. W sprawie C-124/07 pomiędzy J.C.M. Beheer B.V. a Staatssecretaris van Financien ETS zwrócił uwagę, że przepisy wspólnotowe nie zawierają żadnych wskazówek odnoszących się do stosunku pomiędzy brokerem lub pośrednikiem ubezpieczeniowym, a stronami umowy ubezpieczeniowej, do której się przyczynił. Stwierdzenie posiadania statusu brokera lub pośrednika ubezpieczeniowego zależy zatem od cech badanej działalności.
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że jest Pani czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Od trzech lat prowadzi sprzedaż wyłącznie zwolnioną, polegającą na świadczeniu usług pośrednictwa ubezpieczeniowego, osobiście oraz poprzez subagentów. Zawarła Pani umowy z towarzystwami ubezpieczeniowymi, które nakładają na Panią poza typowym pośrednictwem wykonywanie wielu innych czynności, w tym pozyskiwanie klientów, przygotowanie do zawierania umów, organizowanie i nadzorowanie czynności zleconych subagentom, administrowanie dokumentami ubezpieczeniowymi.
Powzięła Pani wątpliwość, czy dodatkowe czynności (techniczne, administracyjne) wykonywane w ramach umów zawartych z towarzystwami ubezpieczeniowymi, są objęte zwolnieniem od podatku.
Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane regulacje prawa krajowego, jak również europejskiego, należy stwierdzić, że usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego świadczone przez Panią na rzecz towarzystwa ubezpieczeniowego korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług. Przepis ten określa zwolnienie m.in. usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych. Wobec faktu, iż zgodnie z powołaną wyżej definicją pośrednictwa ubezpieczeniowego, zawartą w Dyrektywie 2002/92/WE, obejmuje ono obok czynności zmierzających do zawierania umów ubezpieczenia i polegających na ich zawieraniu - również czynności polegające na udzielaniu pomocy w administrowaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia, należy uznać, iż zwolnieniu od podatku w oparciu o ww. przepis podlegają także wykonywane przez Panią czynności techniczne i administracyjne, w ramach usługi pośrednictwa.
Jednocześnie należy wyjaśnić, iż wbrew Pani ocenie - czynności administracyjne i techniczne nie korzystają ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 13 ustawy, gdyż zgodnie z ust. 14 tego artykułu, nie ma on zastosowania w przypadku usług stanowiących element usług pośrednictwa.
Ponadto informuje się, że kwestia dotycząca zwolnienia od podatku usług szkoleniowych wykonywanych na rzecz agentów ubezpieczeniowych i kandydatów na agentów, została rozstrzygnięta w interpretacji nr ITPP2/443-702b/11/AP, a kwestia prawa do ponownego skorzystania ze zwolnienia podmiotowego od podatku od towarów i usług w interpretacji nr ITPP2/443-702c/11/AP.
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87-100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.
Wniosek ORD-IN
Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy