Temat interpretacji

Określenie podstawy opodatkowania przy sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntu za symboliczną kwotę.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. u. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. u. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni Mieszkaniowej, przedstawione we wniosku z dnia 12 października 2010 r. (data wpływu 14 października 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 14 grudnia 2010 r. (data wpływu 20 grudnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia podstawy opodatkowania przy sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntu za symboliczną kwotę jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 października 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia podstawy opodatkowania przy sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntu za symboliczną kwotę. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 14 grudnia 2010 r. (data wpływu 20 grudnia 2010 r.) o informację doprecyzowującą opisane zdarzenie przyszłe oraz o podpis osoby upoważnionej do reprezentowania Wnioskodawcy.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Aktem notarialnym z dnia 5 października 1990 r. przedstawiciel Gminy X, działający w imieniu Państwa, na podstawie decyzji Urzędu Miejskiego w x oddał w użytkowanie wieczyste Spółdzielni, w trybie ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu, nieruchomości na 99 lat, z przeznaczeniem pod budowę osiedla mieszkaniowego.

Osiedle (budynki wielo i jednorodzinne) wraz z towarzyszącą infrastrukturą zostało wybudowane w roku 1998. w roku 2008 Gmina x rozpoczęła prace przygotowawcze do budowy drogi wzdłuż dwóch budynków wielorodzinnych i budynku w zabudowie szeregowej, który już własnością Spółdzielni nie jest. w związku z tym powstał projekt budowlany obejmujący wykonanie drogi wraz z miejscami parkingowymi.

W celu realizacji tej inwestycji niezbędne okazało się przekazanie Gminie części działek przeznaczonych w miejscowym planie zagospodarowania pod drogi publiczne.

Jedna działka przeszła na własność Gminy na podstawie decyzji administracyjnej Prezydenta X, natomiast drugą Spółdzielnia musi zbyć Gminie aktem notarialnym.

W pierwszym przypadku Spółdzielnia otrzyma odszkodowanie ustalone przez strony w symbolicznej wysokości, natomiast w drugim przypadku Spółdzielnia sprzeda Gminie wieczyste użytkowanie również za symboliczną kwotę.

W złożonym w dniu 20 grudnia 2010 r. uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawca wskazał, że pomiędzy Spółdzielnią i Gminą x nie istnieje związek, o którym mowa w art. 32 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. u. Nr 54, poz. 535 ze zm.).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy podstawą opodatkowania podatkiem VAT będzie, w przypadku sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntu za symboliczną kwotę, kwota, za którą Spółdzielnia sprzeda Gminie wieczyste użytkowanie gruntu pod drogę, ustalona w wysokości np. 1 zł, czy wartość rynkowa wieczystego użytkowania ustalona przez rzeczoznawcę majątkowego...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 7 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, czynność przekazania Gminie wieczystego użytkowania gruntu w zamian za odszkodowanie podlega podatkowi VAT.

Natomiast, w myśl art. 98 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. u. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.), za działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między właścicielem lub użytkownikiem wieczystym a właściwym organem.

W związku z tym, podstawą opodatkowania będzie, na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, obrót, czyli kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę należnego podatku tj. ustalona przez strony cena sprzedaży prawa wieczystego użytkowania działki w wysokości 1 zł.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. u. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami, na mocy art. 2 pkt 6 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011 r., wprowadzonym w życie ustawą z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. u. Nr 226, poz. 1476), są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z kolei w myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Jak wynika z powyższego, sprzedaż prawa użytkowania wieczystego stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 7 ustawy i na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Kwestie dotyczące podstawy opodatkowania reguluje art. 29 ustawy.

Podstawą opodatkowania według art. 29 ust. 1 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r. jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Jednocześnie, zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. u. Nr 97, poz. 1050 ze zm.), ceną jest wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę; w cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym.

Ceny towarów i usług, jak stanowi art. 2 ust. 1 ww. ustawy, uzgadniają strony zawierające umowę ().

W przypadku, gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku. Dotyczy to również otrzymanych zaliczek na dotacje, subwencje i na inne dopłaty o podobnym charakterze (art. 29 ust. 2 ustawy).

Stosownie do treści art. 29 ust. 4 ustawy, podstawę opodatkowania zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4b.

Powołane wyżej przepisy art. 29 ust 1-4 ustawy, wyrażają generalną zasadę określania podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Ponadto, jak wynika z art. 29 ust. 9 ustawy, w przypadku wykonania czynności, o których mowa w art. 5, dla których nie została określona cena, podstawą opodatkowania jest wartość rynkowa towarów lub usług pomniejszona o kwotę podatku, z zastrzeżeniem ust. 10 i 12.

Przepisy ustawy o VAT nie ograniczają podatnika w swobodzie ustalania ceny, czyli możliwa jest sprzedaż po cenie niższej niż rzeczywista wartość tych towarów lub usług. Taka sytuacja nie różni się niczym od normalnej sprzedaży towaru z zyskiem. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży i nie ma znaczenia, że podatnik w danej chwili sprzedaje ten towar, bądź usługę za cenę znacznie niższą.

Wyjątek od powyższych zasad ogólnych zachodzi w sytuacjach wskazanych w art. 32 ustawy. Zgodnie bowiem z art. 32 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy między nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub usługodawcą istnieje związek, o którym mowa w ust. 2, oraz w przypadku gdy wynagrodzenie jest:

1. niższe od wartości rynkowej, a nabywca towarów lub usług nie ma zgodnie z art. 86, 88 i 90 oraz z przepisami wydanymi na podstawie art. 92 ust. 1 pkt 2 i ust. 3 pełnego prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego;
2. niższe od wartości rynkowej, a dokonujący dostawy towarów lub usługodawca nie ma zgodnie z art. 86, 88 i 90 oraz z przepisami wydanymi na podstawie art. 92 ust. 1 pkt 2 i ust. 3 pełnego prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a dostawa towarów lub świadczenie usług są zwolnione od podatku;
3. wyższe od wartości rynkowej, a dokonujący dostawy towarów lub usługodawca nie ma zgodnie z art. 86, 88 i 90 oraz z przepisami wydanymi na podstawie art. 92 ust. 1 pkt 2 i ust. 3 pełnego prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego

   - organ podatkowy określa wysokość obrotu na podstawie wartości rynkowej pomniejszonej o kwotę podatku, jeżeli okaże się, że związek ten miał wpływ na ustalenie wynagrodzenia z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług.

W myśl art. 32 ust. 2 ustawy, związek, o którym mowa w ust. 1, istnieje, gdy między kontrahentami lub osobami pełniącymi u kontrahentów funkcje zarządzające, nadzorcze lub kontrolne zachodzą powiązania o charakterze rodzinnym lub z tytułu przysposobienia, kapitałowym, majątkowym lub wynikające ze stosunku pracy. Związek ten istnieje także, gdy którakolwiek z wymienionych osób łączy funkcje zarządzające, nadzorcze lub kontrolne u kontrahentów.

Przez powiązania rodzinne, o których mowa w ust. 2, rozumie się w świetle ust. 3 ww. artykułu małżeństwo oraz pokrewieństwo lub powinowactwo do drugiego stopnia.

Natomiast przez powiązania kapitałowe, o których mowa w ust. 2, rozumie się sytuację, w której jedna z osób lub jeden z kontrahentów posiada prawo głosu wynoszące co najmniej 5% wszystkich praw głosu lub dysponuje bezpośrednio lub pośrednio takim prawem art. 32 ust. 4 ustawy.

Jak stanowi art. 32 ust. 5 ustawy, przepisy ust. 1-4 nie mają zastosowania w przypadku transakcji zawieranych pomiędzy podmiotami powiązanymi, w odniesieniu do których właściwy organ podatkowy, na podstawie ustawy Ordynacja podatkowa, wydał decyzję o uznaniu prawidłowości wyboru i stosowania metody ustalania ceny transakcyjnej między podmiotami powiązanymi.

Z kolei, przez wartość rynkową, zgodnie z art. 2 pkt 27b ustawy, należy rozumieć całkowitą kwotę, jaką, w celu uzyskania w danym momencie danych towarów lub usług, nabywca lub usługobiorca na takim samym etapie sprzedaży jak ten, na którym dokonywana jest dostawa towarów lub świadczenie usług, musiałby, w warunkach uczciwej konkurencji, zapłacić niezależnemu dostawcy lub usługodawcy na terytorium kraju; w przypadku gdy nie można ustalić porównywalnej dostawy towarów lub świadczenia usług, przez wartość rynkową rozumie się:

1. w odniesieniu do towarów kwotę nie mniejszą niż cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a w przypadku braku ceny nabycia, koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy,
2. w odniesieniu do usług kwotę nie mniejszą niż całkowity koszt poniesiony przez podatnika na wykonanie tych usług.

Z powołanego przepisu art. 29 ustawy wynika, iż udzielenie rabatu, (o ile nie sprzeciwiają się temu przepisy prawa), jest ściśle skorelowane z konkretną transakcją, w związku z którą zostało zastosowane i powoduje obniżenie ceny dostarczanych towarów lub świadczonych usług, wpływa na zmniejszenie obrotu, a tym samym podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Biorąc powyższe pod uwagę, w sytuacji sprzedaży za tzw. symboliczną złotówkę, podstawą opodatkowania podatkiem od towarów i usług, będzie kwota faktycznie należna, pomniejszona o kwotę należnego podatku (np. 1 zł), z zastrzeżeniem przypadków wymienionych w art. 32 ust. 1 ustawy.

Z opisu sprawy wynika, iż w roku 1990 Gmina oddała Spółdzielni nieruchomości w użytkowanie wieczyste na 99 lat, z przeznaczeniem pod budowę osiedla mieszkaniowego. Obecnie, w celu realizacji inwestycji polegającej na wykonaniu drogi wraz z miejscami parkingowymi niezbędne okazało się przekazanie przez Spółdzielnię Gminie części działek przeznaczonych w miejscowym planie zagospodarowania pod drogi publiczne. Jedna działka przeszła na własność Gminy na podstawie decyzji administracyjnej Prezydenta X, natomiast drugą Spółdzielnia musi zbyć Gminie aktem notarialnym. w pierwszym przypadku Spółdzielnia otrzyma odszkodowanie ustalone przez strony w symbolicznej wysokości, natomiast w drugim przypadku Spółdzielnia sprzeda Gminie wieczyste użytkowanie również za symboliczną kwotę. Ponadto Wnioskodawca wskazał, że pomiędzy Spółdzielnią i Gminą x nie istnieje związek, o którym mowa w art. 32 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Mając na uwadze opisane we wniosku zdarzenie przyszłe oraz stan prawny stwierdzić należy, iż jeżeli sprzedaż prawa wieczystego użytkowania gruntu nastąpi po cenie ustalonej w umowie, to podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług stanowić będzie kwota należna z tytułu tej transakcji pomniejszona o kwotę należnego podatku, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek określonych w art. 32 ustawy. Kwotą należną będzie więc kwota określona w umowie, tj. np. 1 zł.

Tut. Organ informuje, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej określenia podstawy opodatkowania przy sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntu za symboliczną kwotę. Natomiast kwestia dotycząca określenia podstawy opodatkowania przy przeniesieniu prawa użytkowania wieczystego gruntu w zamian za odszkodowanie w symbolicznej wysokości została rozstrzygnięta w interpretacji indywidualnej z dnia 14 stycznia 2011 r. nr ILPP1/443-1122/10-4/NS.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. u. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Referencje

ILPP1/443-1122/10-4/NS, interpretacja indywidualna

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu