Interpretacja indywidualna z dnia 26.01.2015, sygn. IPPP3/443-1109/14-2/ISZ, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Temat interpretacji

w zakresie sprzedaży udziału w nieruchomości należącej do majątku prywatnego

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112 poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 6 listopada 2014 r. (data wpływu 7 listopada 2014 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sprzedaży udziału w nieruchomości należącej do majątku prywatnego jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 listopada 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sprzedaży udziału w nieruchomości należącej do majątku prywatnego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Z. (dalej: Wnioskodawca) jest współwłaścicielem (udział 1/2) nieruchomości, stanowiącej niezabudowaną działkę gruntu nr 51/2 o obszarze 800 m². W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego nieruchomość ma przeznaczenie mieszkaniowo - usługowe. Udział w przedmiotowej nieruchomości w wysokości 1/2 Wnioskodawca nabył w następujący sposób:

• 1/8 udziału w drodze spadku po zmarłym w dniu 20 listopada 1988 r. ojcu B.,

• 1/4 udziału w drodze darowizny od swojej matki K. dokonanej w dniu 30 kwietnia 1996 r.,

• 1/8 udziału w drodze darowizny od swojej siostry dokonanej w dniu 30 kwietnia 1996 r.

Nieruchomość powyższa nigdy nie była w żaden komercyjny sposób wykorzystywana ani przez Wnioskodawcę ani innych współwłaścicieli (np. dzierżawa, użyczenie, prowadzenie własnej działalności gospodarczej) oraz nie przynosiła Wnioskodawcy żadnych pożytków. Ani Wnioskodawca ani pozostali współwłaściciele nie prowadzili na przedmiotowej nieruchomości żadnych prac, w szczególności nie dokonywali uzbrojenia nieruchomości w przyłącza do sieci wodnej, kanalizacyjnej, elektrycznej itp.

Wnioskodawca zamierza sprzedać swój udział w w/w nieruchomości podmiotowi prowadzącemu działalność gospodarczą w zakresie budowy i sprzedaży lokali. Potencjalny nabywca sam zgłosił się do Wnioskodawcy i pozostałych współwłaścicieli z propozycją zakupu. Ani Wnioskodawca ani pozostali współwłaściciele nie prowadzili kampanii reklamowej mającej na celu pozyskanie nabywcy. W szczególności nie dawano ogłoszeń prasowych, internetowych, na banerach, w agencjach nieruchomości itp.

Dodatkowe informacje dotyczące Wnioskodawcy są następujące:

1. Wnioskodawca jest zatrudniony na umowę o pracę.
2. Wnioskodawca nie prowadzi (ani nie prowadził w przeszłości) działalności gospodarczej. Nabycie udziałów w przedmiotowej nieruchomości nastąpiło w drodze spadku i darowizn, bez intencji wykorzystania nieruchomości w celach zarobkowych/handlowych. Inne transakcje nabycia i sprzedaży nieruchomości dokonane przez Wnioskodawcę są następujące:

- Sprzedaż w dniu 23 marca 2007 roku nieruchomości położonej w gminie P., miejscowość W., stanowiącej niezabudowaną działkę numer ewidencyjny 100/13 (sto przez trzynaście), o obszarze 1258 m2. Działka została nabyta przez Wnioskodawcę i jego żonę Jolantę na zasadach wspólności ustawowej w roku 1998 w wyniku zniesienia współwłasności większej działki nabytej w roku 1997 przez kilkanaście osób. W wyniku umowy zniesienia współwłasności małżonkowie otrzymali ww. działkę o powierzchni 1258 m². Działka została nabyta z zamiarem wykorzystania jej na własne cele mieszkaniowe. Ponieważ z różnych powodów cel ten nie został osiągnięty, po prawie 10 latach działka została zbyta.

W związku z przedstawionym opisem zadano następujące pytanie:

Czy sprzedaż udziału w opisanej we wniosku nieruchomości zlokalizowanej przy w W. będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług...

Stanowisko Wnioskodawcy, sprzedaż udziałów w opisanych we wniosku nieruchomościach nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wnioskodawca uzasadnia swoje stanowisko następująco:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przy czym przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ww. ustawy). Natomiast dostawa towaru została zdefiniowana w art. 7 ust. 1 ww. ustawy jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W związku z powyższym sprzedaż nieruchomości stanowi dostawę towaru w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług. Ponieważ w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia ze sprzedażą udziału w nieruchomości należy zauważyć, że zgodnie z uchwałą Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 października 2011 r. o sygnaturze I FSP 2/11 (podjętą w składzie 7 sędziów), Sprzedaż udziału w prawie użytkowania wieczystego gruntu oraz udziału we współwłasności budynków stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U., Nr 54, poz. 535 ze zm.) w zw. z art. 2 pkt 6 tej ustawy." Zatem, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług sprzedaż udziałów w nieruchomości stanowi dostawę towaru.

Jednak nie każda czynność, która stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ww. ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dostawa podlegała opodatkowaniu musi zostać wykonana przez podatnika podatku od towarów i usług. Przepis art. 15 ut. 1 ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, iż Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności." Zaś przepis art. 15 ust. 2 ww. ustawy definiuje działalność gospodarczą jako wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych."

Określony w cytowanych przepisach zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, iż do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Czyli dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku od towarów i usług jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Jeżeli w odniesieniu do danej dostawy towarów podmiot dokonujący tej dostawy nie będzie działał w charakterze podatnika, to nawet jeżeli podmiot ten jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT, prowadzącym co do zasady działalność gospodarczą opodatkowaną tym podatkiem, dana dostawa nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jednym z przypadków, w których dokonujący dostawy nie działa w charakterze podatnika jest sytuacja, gdy transakcja stanowi jedynie czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności i zarządu majątkiem prywatnym. Dzieje się tak np. wówczas, gdy dokonujący dostawy sprzedaje swój majątek osobisty. W tym zakresie przez wiele lat trwały spory pomiędzy podatnikami a organami podatkowymi dotyczące zakwalifikowania dla potrzeb podatku od towarów i usług sprzedaży gruntu (prawa użytkowania wieczystego) stanowiącego majątek prywatny osób fizycznych. Rozstrzygnięcie nastąpiło w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10 Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10). W zakresie kryteriów uznania sprzedaży majątku prywatnego za działalność gospodarczą w rozumieniu podatku od towarów i Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wypowiedział się następująco:

Dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej na podstawie prawa krajowego państwa członkowskiego, jeżeli państwo to skorzystało z możliwości przewidzianej w art. 12 ust 1 dyrektywy 2006/112 w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, niezależnie od częstotliwości takich transakcji oraz od kwestii, czy sprzedawca prowadzi działalność producenta, handlowca lub usługodawcy, pod warunkiem że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 dyrektywy 2006/112 kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby.

Natomiast jeżeli osoba ta w celu dokonania wspomnianej sprzedaży podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112, należy uznać ją za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od wartości dodanej."

Czyli z powołanego wyroku TSUE wynika, że o tym, czy dokonujący sprzedaży gruntu budowlanego działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, a nie w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykonując prawo własności, decyduje stopień jego aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami, który wskazuje, że angażuje on środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w ramach prowadzenia działalności gospodarczej.

W oparciu o powołany wyrok TSUE ukształtowała się jednolita linia orzecznictwa polskich sądów administracyjnych, którą reprezentuje m.in. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 maja 2014 r. sygnatura I FSK 774/13. W wyroku tym NSA rozstrzygnął:

1. Przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając działki budowlane działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czyli stałą (powtarzalność czynności i zamiar wykazany obiektywnymi dowodami ich kontynuacji), a w konsekwencji zorganizowaną.

1. Nie jest działalnością handlową sprzedaż majątku osobistego (prywatnego), który nie został nabyty w celach odsprzedaży (w celach handlowych), lecz dla spożytkowania w celach prywatnych. Liczba i zakres transakcji sprzedaży gruntów nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem opodatkowania, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie okoliczność, iż przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej sama z siebie nie jest decydująca. Nie ma takiego charakteru również długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.
2. Zbycie natomiast nawet kilkunastu działek o charakterze budowlanym (udziałów w takich działkach) powstałych z podziału gruntu rolnego i po uzyskaniu warunków ich zabudowy, nie stanowi per se działalności handlowej podlegającej opodatkowaniu VAT, gdyż brak przesłanek świadczących o takiej aktywności sprzedawcy w zakresie zbycia przedmiotowych udziałów w gruncie, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego - stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności), co wskazuje, że w takim przypadku mamy do czynienia z czynnościami mieszczącym się w ramach zarządu majątkiem prywatnym, niemającym cech działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług."

Analiza najnowszych interpretacji indywidualnych wydanych przez Ministra Finansów wskazuje, że powyższy tok rozumowania podziela również Minister Finansów.

Przykładowo:

1. W interpretacji indywidualnej z dnia 23 września 2014 r. sygnatura IPTPP4/443-475/14-2/JM Minister Finansów (reprezentowany przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi) uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy o nie podleganiu opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług sprzedaży udziału we współwłasności w prawie użytkowania wieczystego wraz z udziałem w prawie własności budowli. W przedmiotowej sprawie udziały zostały nabyte nie w ramach działalności gospodarczej, nieruchomość miała być wykorzystana na własne potrzeby wnioskodawcy, nie była wykorzystywana do jakiejkolwiek działalności zarobkowej.
2. W interpretacji indywidualnej z dnia 11 września 2014 r. sygnatura IPPP1/443-717/14-4/JL Minister Finansów (reprezentowany przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie) uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy o nie podleganiu opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług sprzedaży gruntu. W przedmiotowej sprawie grunt został nabyty na cele działalności gospodarczej, ale nie został do tego wykorzystany, nie poczyniono na ten grunt żadnych nakładów inwestycyjnych, nie podjęto działań marketingowych (oprócz standardowych ogłoszeń o sprzedaży).

W sprawie będącej przedmiotem niniejszego wniosku, jak podano to w opisie stanu faktycznego:

1. Nabycie udziałów w przedmiotowej nieruchomości nastąpiło w drodze spadku i darowizn, bez intencji wykorzystania nieruchomości w celach zarobkowych/handlowych.
2. Przedmiotowa nieruchomość nigdy nie była w żaden komercyjny sposób wykorzystywana ani przez Wnioskodawcę ani innych współwłaścicieli (np. dzierżawa, użyczenie, prowadzenie własnej działalności gospodarczej).
3. Nieruchomość nie przynosiła Wnioskodawcy ani innym Współwłaścicielom żadnych pożytków.
4. Ani Wnioskodawca ani pozostali współwłaściciele nie prowadzili na przedmiotowej nieruchomościach żadnych prac, w szczególności nie dokonywali uzbrojenia nieruchomości w przyłącza do sieci wodnej, kanalizacyjnej, elektrycznej itp.
5. Ani Wnioskodawca ani pozostali współwłaściciele nie prowadzili kampanii reklamowej mającej na celu pozyskanie nabywcy. W szczególności nie dawano ogłoszeń prasowych, internetowych, na banerach, w agencjach nieruchomości itp.
6. Transakcja zakupu i sprzedaży nieruchomości w Bobrowcu nie została dokonana przez Wnioskodawcę w wykonywaniu działalności gospodarczej i nie została opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Nie było też intencji dalszej odsprzedaży nabywanej nieruchomości.

Analiza orzecznictwa oraz najnowszych interpretacji indywidualnych dotyczących przedstawionej kwestii prowadzi do wniosku, że dla uznania danej transakcji za podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług konieczne jest podjęcie przez sprzedającego dodatkowych działań oznaczających aktywne i stałe zaangażowanie w planowane transakcje poprzez np. podniesienie wartości działek wskutek poniesienia dodatkowych nakładów inwestycyjnych, czy też poniesienie wydatków, których celem jest zachęcenie potencjalnych nabywców do zakupu tych nieruchomości. Zaś w analizowanym przypadku brak jest przesłanek świadczących o aktywności Wnioskodawcy w przedmiocie zbycia gruntu, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. Wnioskodawca ani pozostali współwłaściciele nie podejmowali bowiem jakichkolwiek czynności wymagających zaangażowania własnych środków finansowych zmierzających do podniesienia wartości gruntu. Nie podejmowali także żadnych działań marketingowych. Grunt nie był ponadto przedmiotem najmu ani dzierżawy.

Zbycie gruntu będącego własnością prywatną Wnioskodawcy nie stanowi więc działalności handlowej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, lecz mieści się w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Wnioskujący nie działa zatem w tym zakresie jako podatnik podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Przez towary, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.), rzeczami w rozumieniu niniejszego Kodeksu są tylko przedmioty materialne. Wyjaśnić jednocześnie należy, że przedmiotami stosunków prawnych są dobra materialne i niematerialne. Wśród dóbr materialnych wyróżniamy m.in. rzeczy. Rzeczy dzieli się na nieruchomości i rzeczy ruchome. Natomiast w myśl art. 46 § 1 ww. Kodeksu, nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Zgodnie zatem z ww. przepisami grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy Kodeks cywilny. Ze współwłasnością mamy do czynienia wtedy, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 k.c.).

Jak stanowi art. 196 § 1 k.c., współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu (§ 2 ww. przepisu).

W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 k.c.). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Należy wyjaśnić, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług zarówno sprzedaż udziału we współwłasności gruntu na podstawie art. 198 k.c., jak i sprzedaż wspólnego gruntu za zgodą wszystkich współwłaścicieli na podstawie art. 199 k.c., stanowi odpłatną dostawę towarów.

Jednakże nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 5 cyt. ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza mocą ust. 2 powołanego artykułu obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma na tyle uniwersalny charakter, że pozwala na objęcie pojęciem podatnika te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

W świetle definicji zawartej w art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług dla uznania określonych zachowań podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem dostawa towarów (w tym gruntów) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu statusu podatnika.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, gdyż związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym.

Podkreślić przy tym należy, że pod pojęciem handel należy rozumieć dokonywany w sposób zorganizowany zakup towarów w celu ich odsprzedaży. Jeżeli zatem dana czynność została wykonana poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika, czy wykonującego wolny zawód to w świetle cytowanego powyżej art. 15 ust. 2 ustawy nie można podmiotu dokonującego dostawy uznać za podatnika VAT z tytułu wykonania takiej czynności.

W kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest również czy w świetle zaprezentowanego we wniosku stanu sprawy Wnioskodawca w celu dokonania sprzedaży gruntu podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy. Natomiast okoliczność podjęcia m.in. takich czynności jak uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych, uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru oraz działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, stanowią o takiej aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami, które mogą wskazywać, że czynności sprzedającego przybierają formę zawodową (profesjonalną), a w konsekwencji zorganizowaną.

Problem odnoszący się do rozstrzygnięcia, czy sprzedaż działek była sprzedażą majątku osobistego, czy też stanowi sprzedaż realizowaną przez podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą, był przedmiotem orzeczenia z dnia 15 września 2011 r. TSUE w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10.

Z tezy powyższego orzeczenia wynika m.in., że osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 dyrektywy 112, zmienionej dyrektywą 2006/138/WE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeśli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby. Trybunał zwrócił uwagę, że inaczej jest w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Przykładowo podane zostały działania polegające na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Trybunał orzekł ponadto, że liczba i zakres transakcji sprzedaży nie ma charakteru decydującego i nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Trybunał stwierdził, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych. Zatem jak wynika z powyższego, kryterium decydującym o zaliczeniu transakcji sprzedaży nieruchomości przez osoby fizyczne do działalności gospodarczej jest podejmowanie aktywnych działań angażujących środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców. W konsekwencji powyższego, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. W przypadku gdy brak jest przesłanek świadczących o aktywności sprzedawcy w przedmiocie zbycia gruntu, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem zbycie działki budowlanej nie stanowi działalności handlowej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, lecz mieści się w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawca jest współwłaścicielem nieruchomości stanowiącej niezabudowaną działkę gruntu nr 51/4 o obszarze 800 m². W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego nieruchomość ma przeznaczenie mieszkaniowo usługowe.

Udział w przedmiotowej nieruchomości Wnioskodawca nabył w następujący sposób:

• 1/8 udziału w drodze spadku po zmarłym w dniu 20 listopada 1988 r. ojcu B.,

• 1/4 udziału w drodze darowizny od swojej matki K. dokonanej w dniu 30 kwietnia 1996 r.,

• 1/8 udziału w drodze darowizny od swojej siostry dokonanej w dniu 30 kwietnia 1996 r.

Przedmiotowa nieruchomość nigdy nie była w żaden komercyjny sposób wykorzystywana ani przez Wnioskodawcę ani innych współwłaścicieli (np. dzierżawa, użyczenie, prowadzenie własnej działalności gospodarczej) oraz nie przynosiła Wnioskodawcy żadnych pożytków. Ani Wnioskodawca ani pozostali współwłaściciele nie prowadzili na przedmiotowej nieruchomości żadnych prac, w szczególności nie dokonywali uzbrojenia nieruchomości w przyłącza do sieci wodnej, kanalizacyjnej, elektrycznej itp.

Potencjalny nabywca sam zgłosił się do Wnioskodawcy i pozostałych współwłaścicieli z propozycją zakupu. Ani Wnioskodawca ani pozostali współwłaściciele nie prowadzili kampanii reklamowej mającej na celu pozyskanie nabywcy. W szczególności nie dawano ogłoszeń prasowych, internetowych, na banerach, w agencjach nieruchomości itp.

Ponadto, Wnioskodawca wskazał, że jest zatrudniony na umowę o pracę i nie prowadzi (ani nie prowadził w przeszłości) działalności gospodarczej. Nabycie udziałów w przedmiotowej nieruchomości nastąpiło w drodze spadku i darowizn, bez intencji wykorzystania nieruchomości w celach zarobkowych/handlowych. Wcześniej Wnioskodawca w dniu 23 marca 2007 roku sprzedał nieruchomość stanowiącą niezabudowaną działkę gruntu. Działka ta została nabyta przez Wnioskodawcę i jego żonę na zasadach wspólności ustawowej w roku 1998, w wyniku zniesienia współwłasności większej działki nabytej w roku 1997 przez kilkanaście osób. Działkę tę Wnioskodawca nabył z zamiarem wykorzystania na własne cele mieszkaniowe. Ponieważ z różnych powodów cel ten nie został osiągnięty, po prawie 10 latach działka została zbyta.

Aby uznać określoną sprzedaż za opodatkowaną podatkiem VAT podmiot dokonujący dostawy w związku z przedmiotową sprzedażą musi wystąpić jako podatnik podatku od towarów i usług. W niniejszej sprawie takie przesłanki nie zostały spełnione. Wnioskodawca nabył przedmiotową nieruchomość, stanowiącą niezabudowaną działkę gruntu nr 51/2 w drodze spadku i darowizny. Ponadto, jak wskazuje Wnioskodawca nieruchomość ta nigdy nie była w żaden komercyjny sposób wykorzystywana przez Wnioskodawcę i innych współwłaścicieli, w tym nie była przedmiotem dzierżawy, użyczenia, prowadzenia własnej działalności gospodarczej oraz nie przynosiła Wnioskodawcy żadnych pożytków. Wnioskodawca i pozostali współwłaściciele nie prowadzili na przedmiotowej nieruchomości żadnych prac, w szczególności nie dokonywali uzbrojenia nieruchomości w przyłącza do sieci wodnej, kanalizacyjnej, elektrycznej itp. Wnioskodawca i pozostali współwłaściciele nie prowadzili kampanii reklamowej mającej na celu pozyskanie nabywcy. W szczególności nie dawano ogłoszeń prasowych, internetowych, na banerach, w agencjach nieruchomości itp. Potencjalny nabywca sam zgłosił się do Wnioskodawcy i pozostałych współwłaścicieli z propozycją zakupu.

Zatem, sprzedaż udziału w ww. nieruchomości tj. niezabudowanej działce gruntu nr 51/2, będzie stanowiła zwykłe wykonywanie prawa własności. Skutkiem tego, że Wnioskodawca z tytułu transakcji zbycia udziału w nieruchomości nie będzie podatnikiem podatku od towarów i usług, w myśl art. 15 ust. 1 ustawy, nie wystąpi obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług.

Z uwagi na przywołane uregulowania prawne oraz przedstawioną treść wniosku stwierdzić należy, że pomimo, że grunt spełnia definicję towarów wynikającą z art. 2 pkt 6 ww. ustawy, z okoliczności niniejszej sprawy nie wynika, aby dokonując sprzedaży udziału w nieruchomości, Wnioskujący działał w charakterze handlowca.

Zatem należy uznać, że Wnioskodawca w wyniku dokonania czynności sprzedaży należącego do Wnioskodawcy udziału w nieruchomości (zarówno w przypadku sprzedaży całej nieruchomości jak i w przypadku sprzedaży wyłącznie posiadanego udziału), nie będzie działał w charakterze podatnika podatku VAT, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. W konsekwencji, dla Wnioskodawcy z tytułu dokonania przedmiotowej sprzedaży nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług.

Zatem, stanowisko Wnioskodawcy w wyżej przedstawionym zakresie jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Stronę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Podkreślić należy, że niniejsza interpretacja została wydana w oparciu o przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Ponadto wskazać należy, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są na wniosek Zainteresowanego w jego indywidualnej sprawie, w związku z tym przedmiotowa interpretacja dotyczy wyłącznie Wnioskodawcy, natomiast współwłaściciele chcąc uzyskać interpretację indywidualną powinni wystąpić z oddzielnymi wnioskami.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z poźn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 877 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie