Temat interpretacji

Opodatkowanie otrzymanych środków pieniężnych ze zbiórki publicznej na rzecz WOŚP.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 10 czerwca 2013 r. (data wpływu 17 czerwca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania otrzymanych środków pieniężnych ze zbiórki publicznej na rzecz WOŚP - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 czerwca 2013 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania otrzymanych środków pieniężnych ze zbiórki publicznej na rzecz WOŚP.

W złożonym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (Spółka z o.o.) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług doradztwa księgowego. Jednym z elementów budowania wizerunku podmiotów świadczących doradztwo księgowe jest zaangażowanie w działalność o charakterze pro bono. Spółka zamierza przystąpić do udziału w akcji charytatywnej na rzecz Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Na podstawie umowy z Fundacją Spółka zorganizuje w siedzibie zbiórkę publiczną, polegającą na umieszczeniu w widocznym miejscu w okresie od dnia 19 grudnia br. do dnia 19 stycznia następnego roku podatkowego skarbonki stacjonarnej, do której klienci Spółki dobrowolnie, nie otrzymując w zamian od Spółki żadnych świadczeń, będą mogli wrzucać datki pieniężne.

W dniu 19 stycznia następnego roku podatkowego (który będzie przypadał w niedzielę) - w tzw. Dniu Wielkiego Finału, Spółka zobowiązana zostanie umową z Fundacją do przeprowadzenia akcji, polegającej na udzielaniu porad księgowych każdemu klientowi, który pojawi się w siedzibie. Za wykonaną poradę klient będzie mógł dobrowolnie, według własnego uznania wrzucić datek do skarbonki na rzecz Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, a Spółka nie pobierze zapłaty. W Dniu Wielkiego Finału, zgodnie z regulaminem Fundacji, skarbonka komisyjnie zostanie otworzona, a zebrane datki - zarówno te wrzucane przez okres od dnia 19 grudnia br. do 18 stycznia następnego roku, jak i te z Dnia Wielkiego Finału, zostaną przeliczone i zaprotokołowane. Następnie sumy zebranych kwot zostaną w całości przekazane na określone w umowie konto Fundacji.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

1. Czy w świetle art. 5 w związku z art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług suma kwoty pieniężnej zebranej w okresie od dnia 15 grudnia do 15 stycznia stanowi obrót i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług ...
2. W przypadku pozytywnej odpowiedzi - jak należy obliczyć podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 29 cyt. ustawy o podatku od towarów i usług...

Zdaniem Spółki wartość datków pieniężnych zebranych w okresie od dnia 15 grudnia do 15 stycznia nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, rozumie się przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej mniemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

W ocenie Spółki, w przedstawionym stanie faktycznym, nie dochodzi ani do dostawy towarów, ani też do świadczenia usług. Dla powstania dostawy towarów koniecznym byłoby przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, co w przedmiotowym stanie faktycznym z pewnością nie znajduje miejsca. Natomiast koniecznym elementem wykonania usługi jest obowiązek świadczenia jednego podmiotu na rzecz drugiego podmiotu. Świadczenie jest elementem stosunku zobowiązaniowego, które uprawnia wierzyciela do żądania określonego zachowania się od dłużnika. Umowa, na podstawie której Spółka organizuje zbiórkę publiczną na rzecz Fundacji oraz w efekcie tego zdarzenia przekazuje kwotę zebranych pieniędzy, nie kreuje stosunku zobowiązaniowego, na podstawie którego Spółka zobowiązana byłaby do jakiegokolwiek świadczenia na rzecz Fundacji. Z kolei brak takiego stosunku uniemożliwia opodatkowanie podatkiem od towarów i usług środków finansowych przekazanych Fundacji, ponieważ nie jest to zapłata należności za wykonane usługi.

Z drugiej strony, również datki wrzucane na przestrzeni miesiąca przez klientów Spółki do skarbonki nie stanowią wynagrodzenia za świadczenie Spółki, ponieważ klient korzystający z usług nie jest zobowiązany do wrzucenia kwoty pieniężnej do skarbonki. Pozostawienie pieniędzy w skarbonce ma charakter dobrowolny i nieokreślony co do wysokości. Gdyby dobrowolny datek był zawsze elementem usługi Spółki i był obowiązkowo doliczany, wówczas można byłoby uznać, iż mamy do czynienia ze stałym elementem wynagrodzenia za usługę, co czyniłoby koniecznym wliczanie przekazywanych kwot do podstawy opodatkowania usługi Spółki.

Dostawa towarów lub świadczenie usług pod tytułem odpłatnym mogą zostać opodatkowane wyłącznie wtedy, gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę a beneficjentem istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny, w efekcie którego spełnione są świadczenia wzajemne. Dlatego Spółka uważa, że świadczenia nie oparte na tytule prawnym do określonego świadczenia nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jednocześnie Spółka uważa, iż również w Dniu Wielkiego Finału nie zachodzą przesłanki odpłatnego świadczenia usług, ponieważ Spółka nie pobiera w zamian żadnej opłaty. Z całą pewnością nie ma charakteru opłaty za usługę datek pozostawiony lub nie w wyżej wymienionym Dniu przez usługobiorcę. A contrario - usługi świadczone nieodpłatnie, co do zasady, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Od powyższej zasady ustawodawca przewidział wyjątek, bowiem w myśl art. 8 ust. 2 ustawy, nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jak odpłatne świadczenie usług. Nieodpłatne świadczenie usług jest traktowane jak odpłatne świadczenie usług, a w konsekwencji podlegające opodatkowaniu VAT, w sytuacji gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

1. świadczona usługa nie jest związana z prowadzeniem przedsiębiorstwa i
2. podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części.

Zdaniem Spółki, za czynność zrównaną z odpłatnym świadczeniem usług należy uznać wyłącznie takie nieodpłatne świadczenie usług, które nie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów lub usług związanych następnie ze świadczeniem tego rodzaju usługi.

Mając na uwadze powyższe rozważania, stwierdzić należy, że usługi świadczone przez Spółkę w Dniu Wielkiego Finału nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ czynności te wykonywane są w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Związek między świadczonymi usługami a prowadzonym przedsiębiorstwem polega na tym, że świadczenie nieodpłatnych usług na rzecz klientów w ramach umowy z Fundacją wzmacnia wizerunek Spółki, który jest kluczowym elementem strategii jej rozwoju.

Powyższe uwagi mają wpływ na stanowisko Spółki, iż znajdujące się w skarbonce pieniądze nie są obrotem w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, który zobowiązuje do zwiększenia obrotu podlegającego opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Zgodnie z art. 29 ust. 12 ustawy o podatku od towarów i usług, w przypadku świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest koszt świadczenia tych usług poniesiony przez podatnika. Ustawa nie określa w sposób precyzyjny, jakiego rodzaju koszty mogą zostać uznane za poniesione przez podatnika w związku ze świadczeniem nieodpłatnych usług. Nie ulega jednak wątpliwości, iż chodzi tu o koszty rzeczywiście poniesione w związku ze świadczoną usługą tzn. takiego rodzaju koszty, bez poniesienia których wykonanie usługi byłoby niemożliwe. Z logicznego toku rozumowania wskazać należy, że nie jest możliwe przypisanie określonego wydatku do usług świadczonych nieodpłatnie przez Spółkę w Dniu Wielkiego Finału, a ilość zrealizowanych tego typu usług nie ma wpływu na wartość wydatków ponoszonych przez Spółkę. Zatem, niezależnie do tego czy Spółka świadczyłaby nieodpłatne usługi, czy też powstrzymywałaby się od tego rodzaju aktywności, wysokość ponoszonych kosztów (wydatków) byłaby identyczna. W związku z powyższym, wartość wyświadczonych w Dniu Wielkiego Finału przez Spółkę usług pozostaje bez wpływu na wysokość podstawy opodatkowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy, należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przepis art. 7 ust. 1 cyt. ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Zgodnie z ust. 2 ww. artykułu, w brzmieniu obowiązującym od 1 kwietnia 2013 r., przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne darowizny

• jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Przepisu ust. 2 nie stosuje się do przekazywanych prezentów o małej wartości i próbek, jeżeli przekazanie to następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika.

Z kolei w świetle postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Stosownie natomiast do art. 8 ust. 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od 1 kwietnia 2013 r., za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Analizując treść powołanego art. 8 ust. 2 pkt 2, zauważyć należy, że dla ustalenia czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej przepisu istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie będzie wpisywało się w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Ponadto stwierdzić należy, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega nieodpłatnie świadczenie usług (inne niż wskazane w pkt 1) na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika, bez względu na to czy podatnikowi przysługiwało, czy też nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku.

Konsekwentnie - a contrario - należy uznać, iż zgodnie z gramatyczną wykładnią ww. przepisu nieodpłatne świadczenie usług na cele działalności gospodarczej podatnika w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług nie podlega opodatkowaniu VAT.

Stosownie natomiast do treści art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Z wniosku wynika, że Spółka, prowadząca działalność gospodarczą w zakresie usług doradztwa księgowego, zamierza zorganizować zbiórkę publiczną na rzecz Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, polegającą na umieszczeniu w siedzibie w okresie od dnia 19 grudnia br. do dnia 19 stycznia następnego roku podatkowego skarbonki stacjonarnej, do której klienci Spółki dobrowolnie, nie otrzymując w zamian od Spółki żadnych świadczeń, będą mogli wrzucać datki pieniężne. Natomiast w Dniu Wielkiego Finału WOŚP Spółka zobowiązana zostanie do przeprowadzenia akcji, polegającej na udzielaniu porad księgowych każdemu klientowi, który pojawi się w siedzibie. Za wykonaną poradę klient będzie mógł dobrowolnie, według własnego uznania wrzucić datek do skarbonki na rzecz Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, a Spółka nie pobierze zapłaty.

Biorąc powyższe pod uwagę w kontekście przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego należy wskazać, iż w niniejszej sprawie, w związku ze zbiórką publicznych pieniędzy w okresie od dnia 19 grudnia br. do dnia 19 stycznia następnego roku, nie dojdzie ani do dostawy towarów, ani też do świadczenia usług w rozumieniu powołanych przepisów ustawy. Umowa, na podstawie której Spółka zorganizuje zbiórkę publiczną na rzecz Fundacji oraz udzieli porad prawnych w Dniu Wielkiego Finału, a w efekcie tych zdarzeń przekaże kwotę zebranych pieniędzy, nie kreuje stosunku zobowiązaniowego, na podstawie którego Spółka zobowiązana byłaby do jakiegokolwiek świadczenia na rzecz Fundacji. Datki wrzucane na przestrzeni miesiąca przez klientów Spółki do skarbonki nie stanowią wynagrodzenia za świadczenie Spółki, mają charakter dobrowolny i nieokreślony co do wysokości. Podobnie w sytuacji, gdy za wykonaną bezpłatnie poradę księgową w Dniu Wielkiego Finału klient dokona dobrowolnej wpłaty do skarbonki, nie mamy do czynienia ze stosunkiem prawnym, w efekcie którego spełnione zostanie świadczenie wzajemne.

Ponadto stwierdzić należy, iż świadczenie nieodpłatne porad księgowych w Dniu Wielkiego Finału mające na celu budowanie pozytywnego wizerunku Spółki wpisuje się w cel prowadzonej działalności, w związku z czym - jako czynności niespełniające dyspozycji art. 8 ust. 2 ustawy - nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem dokonywanie dobrowolnych datków pieniężnych przez klientów, korzystających z usług Spółki nie spełnia przesłanek do uznania tych czynności jako opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W szczególności nie można uznać tych czynności za odpłatną dostawę towaru, gdyż na gruncie tej ustawy pieniądz nie jest towarem (art. 2 pkt 6 ustawy). Nie jest to również odpłatne świadczenie usług, gdyż takie dobrowolne wpłaty nie powodują obowiązku świadczenia wzajemnego.

W konsekwencji suma kwoty pieniężnej zebranej w skarbonce zarówno w ciągu miesiąca, jak i w Dniu Wielkiego Finału, nie stanowi obrotu w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Jednocześnie wskazać należy, iż niniejsza interpretacja ocenia wyłącznie zdarzenie przyszłe w zakresie skutków podatkowych w podatku od towarów i usług, kwestia zgodności z powszechnie obowiązującymi przepisami prowadzonej zbiórki publicznej nie była przedmiotem oceny.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy