Interpretacja indywidualna z dnia 01.09.2011, sygn. IBPP2/443-646/11/BW, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Temat interpretacji

Czy zasądzone wyrokiem Sądowym wynagrodzenie za korzystanie z wkładu finansowego jest czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 25 maja 2011r. (data wpływu 31 maja 2011r.), uzupełnionym pismem z dnia 5 sierpnia 2011r. (data wpływu 9 sierpnia 2011r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania, czy zasądzone wyrokiem sądowym wynagrodzenie za korzystanie z wkładu finansowego jest czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31 maja 2011r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania, czy zasądzone wyrokiem sądowym wynagrodzenie za korzystanie z wkładu finansowego jest czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 5 sierpnia 2011r. znak: Ldz.60/2011 (data wpływu 9 sierpnia 2011r.), przesłanym w związku z wezwaniem tut. organu z dnia 20 lipca 2011r. znak: IBPP2/443-646/11/BW.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W latach 1984-1992 Wnioskodawca wraz z Cechem X (inwestor zastępczy) oraz pozostałe pięć Cechów i Izba wniósł wkłady finansowe w określonej wysokości (16,65% całości) celem podjęcia wspólnej inwestycji i uzyskania wymiernej, określonej korzyści majątkowej w postaci przeniesienia udziału w użytkowaniu gruntu i własności budynku. W 1992 roku potwierdzono wysokość wkładu finansowego Wnioskodawcy i pozostałych na budowę nieruchomości uchwałą Walnego Zgromadzenia Cechu X nr 2/92 i 4/93 oraz umową ustną zawartą pomiędzy Zarządami Cechów i Izby. Wskutek niewykonania przez Cech X umowy przeniesienia udziałów we własności w nieruchomości (budynku) powstała umowa ustna (PERFECTA CONCLUDENTA) o wynagrodzenie za korzystanie z wkładu finansowego wniesionego w wartość budowy budynku w wysokości ustalonej zgodnie z uchwałami.

W październiku 2005 roku Walne Zgromadzenie Cechu podjęło uchwałę nr 1/2005, którą uchyliło wcześniej podjęte uchwały nr 2/92 i 4/93 o czym powiadomił Cech X inne Cechy (w tym Wnioskodawcę) i Izbę oraz zaprzestał wypłacania wynagrodzenia za korzystanie z wkładu finansowego. Wyrokami z 2010 roku i 2011 roku (jeszcze nie prawomocne) Sąd Apelacyjny i Sąd Gospodarczy uznał, iż powiadomienie przez Cech Wnioskodawcy o uchyleniu uchwał nie jest prawomocnym i prawidłowym wypowiedzeniem, a co za tym idzie rozwiązaniem wcześniej zawartej umowy, oraz potwierdził istnienie zawartej przez strony umowy PERFECTA CONCLUDENTA, która była zawarta na czas nieokreślony.

Sąd uznał złożone przez Wnioskodawcę wypowiedzenie umowy wraz z żądaniem zwrotu wniesionego wkładu finansowego za prawomocne rozwiązanie umowy z dniem 09 stycznia 2008 roku i zasądził na rzecz Wnioskodawcy wynagrodzenie za korzystanie z wkładu finansowego za okres od listopada 2005 roku do stycznia 2008 roku wraz z odsetkami.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy zasądzone wyrokiem Sądowym wynagrodzenie za korzystanie z wkładu finansowego jest czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług...

Natomiast w ww. piśmie z dnia 5 sierpnia 2011r. znak: Ldz.60/2011 Wnioskodawca wyjaśnił, że wynagrodzenie, o którym mowa w pytaniu nie stanowi zwrotu poniesionych wkładów finansowych celem podjęcia wspólnej inwestycji.

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zgodnie z ustawą z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług DZ. U z 2004r. poz. 535 z późn. zmianami przez dostawę towarów należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Przez towary zgodnie z ustawą o VAT rozumie się rzeczy oraz ich części. a także wszelkie postaci energii. Z kolei świadczeniem usług będzie każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Z tego wynika, iż wkłady finansowe jako prawa majątkowe nie spełniają definicji towarów i usług opodatkowanych dla celów VAT. Wobec powyższego wynagrodzenie za korzystanie z wkładu finansowego jest czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej również ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Dostawą towarów w rozumieniu art. 7 ww. ustawy o VAT jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się, w myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy o VAT, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z powyższego wynika, iż w rozumieniu ww. przepisu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usługi należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innego podmiotu), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Stosownie do art. 15 ust. 1 ww. ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza - zgodnie z ust. 2 tego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zauważyć tutaj należy, iż jak wynika z ww. przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług dla uznania, iż dostawa towarów oraz świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest odpłatność za daną czynność.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie, nagroda. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą.

Można w tym miejscu wskazać, iż kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

I tak, w wyroku z dnia 15 lipca 1982r. w sprawie Hong-Kong Trade Development Council, TSUE stwierdził, iż wskazane powyżej czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Analizując głębiej ten problem Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z dnia 8 marca 1988r. w sprawie Apple and Pear Development Council stwierdził, iż czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem).

Z kolei pojęcie odpłatności pojawiło się w orzeczeniu z dnia 5 lutego 1981r., które zapadło na tle przepisów I Dyrektywy VAT z dnia 11 kwietnia 1967r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych (67/227/EWEC). Trybunał wskazał, że termin zapłata stanowi integralną część przepisów prawa wspólnotowego, które nie odwołuje się do prawa państw członkowskich dla ustalenia jego znaczenia i zakresu. Stąd też wykładnia tego wyrażenia nie może być pozostawiona dyskrecjonalnemu władztwu każdego państwa członkowskiego. Ponadto Trybunał przypomniał, że świadczenie podlega opodatkowaniu jedynie w wypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi świadczenie wzajemne otrzymane przez świadczącego usługę. Musi również istnieć możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego. W końcu jak wskazał Trybunał świadczenie wzajemne musi stanowić pewną wartość subiektywną, gdyż podstawą opodatkowania jest świadczenie wzajemne rzeczywiście otrzymane, nie zaś wartość otrzymana według kryteriów obiektywnych.

Na uwagę zasługuje tutaj także orzeczenie w sprawie C-16/93 pomiędzy R.J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (Holandia), gdzie podkreślono, iż dla wystąpienia opodatkowania podatkiem od towarów i usług konieczne staje się zaistnienie bezpośredniego związku płatności z konkretną czynnością oraz istnienie konsumenta tej czynności.

Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że w latach 1984-1992 Wnioskodawca wraz z innymi podmiotami wniósł wkłady finansowe w określonej wysokości (16,65% całości) celem podjęcia wspólnej inwestycji i uzyskania wymiernej, określonej korzyści majątkowej w postaci przeniesienia udziału w użytkowaniu gruntu i własności budynku. W 1992 roku potwierdzono wysokość wkładu finansowego Wnioskodawcy i pozostałych na budowę nieruchomości uchwalą Walnego Zgromadzenia Cechu nr 2/92 i 4/93 oraz umową ustną zawartą pomiędzy Zarządami podmiotów, które wniosły przedmiotowe wkłady finansowe.

Wskutek niewykonania umowy przeniesienia udziałów we własności w nieruchomości (budynku) powstała umowa ustna (PERFECTA CONCLUDENTA) o wynagrodzenie za korzystanie z wkładu finansowego wniesionego w wartość budowy budynku w wysokości ustalonej zgodnie z uchwałami.

W październiku 2005 roku Walne Zgromadzenie Cechu podjęło uchwałę nr 1/2005, którą uchyliło wcześniej podjęte uchwały nr 2/92 i 4/93 o czym powiadomił Cech inne Cechy (w tym Wnioskodawcę) oraz zaprzestał wypłacania wynagrodzenia za korzystanie z wkładu finansowego.

Wyrokami z 2010 roku i 2011 roku Sąd Apelacyjny i Sąd Gospodarczy uznał, iż powiadomienie przez Cech Wnioskodawcę o uchyleniu uchwał nie jest prawomocnym i prawidłowym wypowiedzeniem, a co za tym idzie rozwiązaniem wcześniej zawartej umowy, oraz potwierdził istnienie zawartej przez strony umowy PERFECTA CONCLUDENTA, która była zawarta na czas nieokreślony.

Sąd uznał złożone przez Wnioskodawcę wypowiedzenie umowy wraz z żądaniem zwrotu wniesionego wkładu finansowego za prawomocne rozwiązanie umowy z dniem 9 stycznia 2008 roku i zasądził na rzecz Wnioskodawcy wynagrodzenie za korzystanie z wkładu finansowego za okres od listopada 2005 roku do stycznia 2008 roku wraz z odsetkami.

W przedmiotowej sprawie wyjaśnienia wymaga czy przedmiotowe wynagrodzenie zasądzone wyrokiem Sądu podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Odnosząc się do powyższego należy na wstępie wskazać, iż sama czynność przekazania środków finansowych nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, o ile nie pełni funkcji zapłaty z tytułu jakiegokolwiek świadczenia usług lub dostawy towarów.

W przedmiotowej sprawie, w ocenie tut. organu, jak najbardziej doszło do świadczenia usług przez Wnioskodawcę na rzecz Cechu, za którą należy uznać udostępnienie kapitału.

Zauważa się, iż Wnioskodawca wskazał, że wynagrodzenie o którym mowa w pytaniu nie stanowi zwrotu poniesionych wkładów finansowych.

Zatem przedmiotowe wynagrodzenie stanowi należność za wykonaną przez Wnioskodawcę usługę (udostępnienia kapitału).

W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, iż przedmiotowe wynagrodzenie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wobec powyższego przedstawione we wniosku stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Tut. organ pragnie zauważyć, iż w przedmiotowej interpretacji nie rozstrzygano kwestii stawki podatku VAT dla przedmiotowego wynagrodzenia, gdyż kwestia ta nie była przedmiotem zapytania Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w BielskuBiałej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach