Interpretacja indywidualna z dnia 26.10.2011, sygn. IBPP3/443-838/11/IK, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Temat interpretacji

opodatkowania kwoty uzyskanej w wyniku niezrealizowanego zamówienia oraz zastosowania stawki podatku VAT dla dokonanej czynności w 2010 r.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 19 lipca 2011 r. (data wpływu 26 lipca 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 24 października 2011 r. (data wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania kwoty uzyskanej w wyniku niezrealizowanego zamówienia oraz zastosowania stawki podatku VAT dla dokonanej czynności w 2010 r. jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 lipca 2011 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 24 października 2011 r. (data wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania kwoty uzyskanej w wyniku niezrealizowanego zamówienia i zastosowania stawki podatku VAT dla tej czynności w 2010 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

Zamawiający firma F. z siedzibą w G. złożyła do firmy S Spółka z. o.o. (Wnioskodawcy) z siedzibą w D. będącą zleceniobiorcą, zamównienia o nr ... z 15 czerwca 2010 r. i ... z 16 lipca 2010 r. dotyczące demontażu, relokacji i załadunku na środki transportu maszyn i urządzeń przemysłowych znajdujących się w Zakładzie w miejscowości D. - Włochy.

Zakres prac miał obejmować, przygotowanie urządzeń do transportu, przemieszczanie w obrębie zakładu, załadunek na środki transportu.

Z uwagi na trwający we Włoszech strajk nie doszło do wykonania zamówionej usługi przez Wnioskodawcę, przez co nie zostały zrealizowane ww. zamówienia.

Jednakże Wnioskodawca poniósł koszty związane z gotowością do realizacji tych zamówień a mianowicie m.in. koszty delegacji pracowników, koszty transportu-wynajęcia taboru samochodowego do miejscowości D. we Włoszech itp. W celu rekompensaty poniesionych kosztów Wnioskodawca wystawił faktury VAT dotyczące ww. zamówień o nr 861/2010 i 1061/2010 na czynności (relokacja urządzeń) na rzecz F. Ponieważ czynności te nie zostały wykonane, F. słusznie uznała faktury te za nieprawidłowe i wniosła o wystawienie do nich faktur korygujących. Jednocześnie firma ta zaproponowała Wnioskodawcy, wystawienie noty obciążeniowej za dyspozycyjność i gotowość wykonania zamówionej usługi tytułem odszkodowania wyjaśniając w swojej korespondencji, że odszkodowanie to nie jest żadną z czynności wymienionych w art. 5 ustawy o podatku od towarów i usług i nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem. W korespondencji mailowej z dnia 27 maja 2011 roku Spółka F. zwana dalej też S.A. przesłała Wnioskodawcy opis opinii prawnej cyt.:,, Potwierdzamy nasze stanowisko tj. przepis art. 8 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy wskazuje, że świadczenie usług nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz także zobowiązania do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. Nie każde jednak zaniechanie czynności lub znoszenie stanów, uważane jest za świadczenie usługi podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Opodatkowaniu bowiem podlega jedynie takie zaniechanie czynności lub tolerowanie stanów, które wykonywane jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji uznana jest za bezpośredniego beneficjenta usługi. Świadczenie usług nie może mieć miejsca bez ustalenia konsumenta tj. podmiotu będącego beneficjentem danej usługi. Tak więc zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji w zamian za np. subsydia czy odszkodowania podlega opodatkowaniu, gdy tego rodzaju zaniechania lub znoszenia stanów przez podatnika powodują uzyskanie bezpośredniej korzyści przez wynagradzającego (płacącego).

Wnioskodawca przyznaje rację temu podejściu, ale nie zauważa braku odniesienia korzyści przez S.A. W stanie faktycznym, S.A. nie uzyskała korzyści z tytułu działania Wnioskodawcy we Włoszech, ponieważ maszyny nie zostały relokowane do Polski i akcja zakończyła się niepowodzeniem. Opodatkowanie VAT tej transakcji jest nieuzasadnione." koniec cytatu.

Opinia ta uzupełnia stanowisko S.A. o braku podstawy prawnej uzasadniającej opodatkowanie podatkiem VAT przedmiotowego odszkodowania czy też rekompensaty za poniesione wydatki i dyspozycyjność.

W uzupełnieniu z dnia 24 października 2011 r. Wnioskodawca wskazał, że pomiędzy firmą F. a Wnioskodawcą na okoliczność demontażu, relokacji i załadunku na środki transportu urządzeń przemysłowych znajdujących się w Zakładzie w miejscowości D. Włochy, nie została spisana umowa. Na powyższe usługi została przedstawiona oferta handlowa z dnia 25 maja 2010 r., w której nie ma zapisów odnośnie kar umownych, nie ma również zapisów, co w sytuacji braku możliwości wykonania usługi nikt nie spodziewał się takich utrudnień. Oferta cenowa oparta była na stawce roboczogodziny, gdzie wskazana była minimalna liczba roboczogodzin, dodatkowo zgodnie z zapisami oferty doliczony został koszt diet pracowników i ich zakwaterowanie. I na tej podstawie została wyliczona kwota faktury.

Po otrzymaniu kolejnego zapytania oferowanego dotyczącego tego samego projektu nauczeniu doświadczeniem, oferta z dnia 15 czerwca 2011 r. zawierała następujące zapisy:

w przypadku braku pracy Zleceniodawca ponosi jednorazowy koszt rekompensacyjny w wysokości 900 EURO plus koszt postoju równoważny 8 godzinom pracy 1 zespołu, pomnożony przez ilość zespołów za każdy dzień postojowy oraz koszty wymienione poniżej jako dodatkowe. W przypadku braku możliwości rozładunku środka transportu Zlecający ponosi koszt 475 EURO za każdy dzień postojowy.

Przy pierwszym zleceniu Wnioskodawca poniósł koszty pracownicze (wynagrodzenie pracowników, delegacje, zakwaterowanie), koszty wynajęcia ciężkiego transportu samochodowego, który zawoził na miejsce narzędzie a w drodze powrotnej miał przywieźć relokowane maszyny. Podczas drugiego zlecenia sytuacja się powtórzyła i ponieśliśmy ten sam rodzaj kosztów. Natomiast ilość zaangażowanego sprzętu była większa.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy czynność gotowości i dyspozycyjności do wykonania zamówionej usługi mieści się w katalogu czynności opodatkowanych wymienionych w przepisie art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług i podlega udokumentowaniu fakturą VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle wskazanego wyżej stanu faktycznego stanowisko Firmy F. jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju; eksport towarów; import towarów; wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju; wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej; zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji; świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub do podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa. Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu. Przy czym należy zwrócić uwagę w szczególności na przepis art. 8 ust. 1 pkt, który przez świadczenie usług nakazuje rozumieć także zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji.

W związku z powyższym uznać należy, iż pojęcie świadczenia - składającego się na istotę usługi - należy interpretować zgodnie z jego cywilistycznym rozumieniem. Zatem przez świadczenie należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Na świadczenie mogą się jednocześnie składać zachowania związane z działaniem, jak i zaniechaniem.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. Kwestia ta ma szczególnie istotne znaczenie przy takich świadczeniach, których istotą jest zaniechanie, powstrzymywanie się od określonych czynności.

W związku z powyższym, jeżeli zaniechanie pewnych czynności za odszkodowaniem przynosiłoby wymierną korzyść konkretnemu podmiotowi, to wówczas powinno być ono na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług uznane na usługę.

Ponadto podkreślić należy, iż w rozumieniu ustawy zobowiązanie się do powstrzymywania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji, należy uznać, że świadczenie usług wówczas odbywa się głównie w ramach stosunków obligacyjnych.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności.

Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W przedstawionej w piśmie sytuacji spełnione zostały niezbędne warunki, aby przedmiotową czynność odszkodowanie względnie rekompensatę uznać za świadczenie usługi w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Zapłacona kwota stanowi bowiem wynagrodzenie za usługę polegającą na zaniechaniu wykonywania czynności omówionych w zamówieniach i jest jej bezpośrednią konsekwencją. Wnioskodawca z tytułu zaniechania wykonywania usług, otrzymuje rzeczywiste wynagrodzenie, co czyni tą czynność odpłatną. W myśl powołanych przepisów i opisu sprawy stwierdzić należy, iż pomimo określenia przez Spółkę F. wypłaconych pieniędzy odszkodowanie stanowi bowiem w istocie wynagrodzenie za odstąpienie od realizacji umowy, a zatem podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Reasumując, czynność ta stanowi odpłatne świadczenie usługi, w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, polegającej na zobowiązaniu się kontrahenta Firmy F. do wypłaty świadczenia pieniężnego w zamian za gotowość i dyspozycyjność do wykonania zamówionej usługi relokacji urządzeń do której nie doszło bez winy Wnioskodawcy usługa ta będzie opodatkowana 22% stawką podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub do podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu. Przy czym należy zwrócić uwagę w szczególności na przepis art. 8 ust. 1 pkt 2, który przez świadczenie usług nakazuje rozumieć także zobowiązanie do powstrzymania się do dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji.

W związku z powyższym uznać należy, iż pojęcie świadczenia składającego się na istotę usługi należy interpretować zgodnie z jego cywilistycznym rozumieniem. Zatem przez świadczenie należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Na świadczenie mogą się jednocześnie składać zachowania związane z działaniem, jak i zaniechaniem.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca w ramach realizacji zamówień miał dokonać demontażu, relokacji i załadunku na środki transportu maszyn i urządzeń przemysłowych. Do realizacji zamówienia nie doszło, w wyniku strajku. Jednakże w celu realizacji zamówienia Wnioskodawca poniósł koszty związane z gotowością do realizacji tych zamówień a mianowicie m.in. koszty delegacji pracowników, koszty transportu-wynajęcia taboru samochodowego. Na powyższe usługi została przedstawiona oferta handlowa z dnia 25 maja 2010 r., w której nie ma zapisów odnośnie kar umownych, nie ma również zapisów, co w sytuacji braku możliwości wykonania usługi nikt nie spodziewał się takich utrudnień. Oferta cenowa oparta była na stawce roboczogodziny, gdzie wskazana była minimalna liczba roboczogodzin, dodatkowo zgodnie z zapisami oferty doliczony został koszt diet pracowników i ich zakwaterowanie. I na tej podstawie została wyliczona kwota faktury.

Zatem w opisanej sytuacji ponoszone przez Wnioskodawcę koszty delegacji pracowników, koszty transportu-wynajęcia taboru samochodowego są nierozerwalnie związane z demontażem, relokacją i załadunkiem na środki transportu maszyn i urządzeń przemysłowych. Bez ich poniesienia nie ma możliwości rozpoczęcia wykonania usługi. Zatem stanowią usługę niezbędną do wykonania usługi demontażu, relokacji i załadunku na środki transportu maszyn i urządzeń zgodnie z zamówieniem klienta. Oferta handlowa oraz umowa przedstawiona Wnioskodawcy ma niewątpliwie charakter zobowiązaniowy.

Wnioskodawca zgodnie z zamówieniami miał wyświadczyć usługę demontażu, relokacji i załadunku na środki transportu maszyn i urządzeń przemysłowych. Jednakże w wyniku strajku nie doszło do jej wykonania. Wnioskodawca w celu wykonania przedmiotowej usługi poniósł koszty delegacji pracowników, koszty transportu wynajęcia taboru samochodowego.

Zatem w przedstawionej sytuacji nie doszło do wykonania świadczenia głównego czyli wykonania usługi demontażu, relokacji i załadunku na środki transportu maszyn i urządzeń przemysłowych w wyniku strajku. Z opisu sprawy nie wynika, aby po zakończeniu strajku były podejmowane próby wykonania przedmiotowej usługi. Wynika natomiast, że odstąpiono od wykonania tej usługi nie z winy Wnioskodawcy, który przygotowując się do wykonania zleconej usługi poniósł koszty przygotowując personel i maszyny. Zatem wykazał się gotowością i dyspozycyjnością do wykonania usługi zawartej w ofercie, od wykonania której za porozumieniem stron po zakończeniu strajku odstąpiono.

Zatem w przedstawionej we wniosku sytuacji spełnione zostały niezbędne warunki, aby przedmiotową czynność uznać za świadczenie usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Zapłacona kwota stanowi bowiem wynagrodzenie za usługę polegającą na zaniechaniu wykonania czynności demontażu, relokacji i załadunku na środki transportu maszyn i urządzeń przemysłowych poprzez odstąpienie od wykonania umowy po zakończeniu strajku.

W myśl powołanych przepisów i opisu sprawy stwierdzić należy, że wypłacona kwota stanowi w istocie wynagrodzenie za odstąpienie od realizacji umowy, a zatem podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Czynność ta winna zostać udokumentowana fakturą VAT.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy o VAT który stanowi, że podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

W myśl art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Stawka ta obowiązywała w stanie prawnym do 31 grudnia 2010 r. Dla usługi wykonanej przez Wnioskodawcę, ustawodawca nie przewidział zarówno w ustawie jaki i w przepisach wykonawczych obniżonej stawki podatku VAT.

W myśl powołanych wyżej przepisów Wnioskodawca winien udokumentować świadczenie przedmiotowej usługi fakturą VAT. A właściwą stawką podatku dla przedmiotowej usługi wykonanej w 2010 r. jest stawka w wysokości 22%.

Tym samym stanowisko wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Powyższa interpretacja została wydana w odniesieniu do zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego we wniosku z dnia 19 lipca 2011 r., tj. dotyczy zamówień o nr ... z dnia 15 czerwca 2010 r. i nr 4500113742 z dnia 16 lipca 2010 r. Niniejsza interpretacja nie dotyczy natomiast kolejnego zamówienia (z 2011 r.), o którym Wnioskodawca napisał w piśmie z dnia 24 października 2011 r. z uwagi na brak pytania i stanowiska w tym zakresie.

Zatem niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii opodatkowania czynności dokonanych przez Wnioskodawcę w 2011 r. ponieważ w tym zakresie nie przedstawiono własnego stanowiska i nie zadano pytania.

Dodatkowo należy wskazać, że jeżeli wolą Wnioskodawcy będzie uzyskanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w kwestii zdarzenia z 2011 r. winien wystąpić z odrębnym wnioskiem o wydanie w tym zakresie interpretacji indywidualnej.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Józefa Ignacego Kraszewskiego 4A, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach