Podatek od towarów i usług w zakresie wskazania właściwej stawki podatku dla świadczonych usług. - Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 13.04.2015, sygn. ILPP1/4512-1-21/15-4/NS, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Temat interpretacji

Podatek od towarów i usług w zakresie wskazania właściwej stawki podatku dla świadczonych usług.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 9 stycznia 2015 r. (data wpływu 16 stycznia 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 2 kwietnia 2015 r. (data wpływu 7 kwietnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wskazania właściwej stawki podatku dla świadczonych usług jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 stycznia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wskazania właściwej stawki podatku dla świadczonych usług. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 2 kwietnia 2015 r. (data wpływu 7 kwietnia 2015 r.) o informacje doprecyzowujące przedstawiony stan faktyczny.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca (dalej: Zainteresowany) wykonuje zawód reżysera, scenografa, jest tłumaczem i adaptatorem sztuk teatralnych, filmowych, przedstawień oraz spektakli muzycznych. Wnioskodawca ukończył Wydział Państwowego Instytutu (). Jest również absolwentem Wydziału Wyższej Szkoły (). Zainteresowany wyreżyserował ponad sześćdziesiąt spektakli dramatycznych, komedii i spektakli muzycznych w teatrach (), a także za granicą.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą i jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej świadczy usługi:

reżyserii przedstawień teatralnych;
reżyserii świateł do spektakli teatralnych;
tłumaczenia i adaptacji słów sztuk (spektakli teatralnych) i piosenek na język polski;
opracowania muzycznego spektakli teatralnych;
opracowania (napisania) sztuk teatralnych będących wynikiem Jego samodzielnej pracy twórczej;
opracowania choreografii sztuk teatralnych;
opracowania scenografii sztuk teatralnych;
opieki artystycznej nad przeniesieniem scenografii oraz zaadaptowania spektaklu do potrzeb wystawienia spektaklu na wyjazdach gościnnych.

Za wyświadczone usługi określone w pkt a-h powyżej oraz za przeniesienie praw autorskich wraz z prawem do artystycznego wykonywania, Zainteresowany otrzymuje od producenta wynagrodzenie wypłacane w formie honorariów, które w zależności od treści zawieranych umów nazwane jest również wynagrodzeniem. Otrzymywane przez Wnioskodawcę wynagrodzenie ustalane jest jako stała kwota pieniężna lub/i jako określony procent od wpływów netto z biletów z każdego zagranego spektaklu według raportów kasowych zgodnie z tabelą wynagrodzeń autorskich stosowaną przez Stowarzyszenie.

W związku z prowadzoną kampanią promocyjną lub informacyjną Producent podaje dane Zainteresowanego (imię i nazwisko lub nazwisko i pierwszą literę imienia) do publicznej wiadomości. Wnioskodawca, w zależności od pełnionej roli, wskazywany jest przez producenta jako: autor, reżyser, scenograf, tłumacz adaptator, choreograf lub opiekun artystyczny spektaklu. Informacje dotyczące powyższych danych Zainteresowanego rozpowszechniane są w odniesieniu do danego spektaklu teatralnego, m.in. poprzez zamieszczenie ich na stronie internetowej producenta (w opisie spektaklu), na bilbordach i plakatach lub/i ulotkach reklamowych.

Spektakle teatralne, w stosunku do których Wnioskodawca świadczy usługi wskazane w pkt a-h nie są usługami związanymi z filmami lub usługami związanymi z produkcją filmów, nie są także nagrywane (utrwalane) na jakichkolwiek nośnikach.

Przedmiotem wątpliwości Zainteresowanego jest zastosowanie właściwej stawki podatku VAT w stosunku do świadczonych usług wskazanych w pkt a-h powyżej, nienagrywanych na żadnych nośnikach, za które to usługi Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie w formie honorariów za ich wykonanie lub/i przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do ich artystycznego wykonania.

Ponadto w piśmie z dnia 2 kwietnia 2015 r., stanowiącym uzupełnienie do wniosku, Zainteresowany wskazał, że:

Dotyczy pytania nr 1: Czy usługi wskazane we wniosku w punktach a-h są świadczone przez Wnioskodawcę jako indywidualnego twórcę lub artystę wykonawcę, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych...
W odpowiedzi na powyższe Zainteresowany podkreśla, że ma On pewne wątpliwości, czy zważywszy na mało precyzyjną definicję twórcy zawartą w art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 1994 r. Nr 24, poz. 83, z późn. zm., dalej: ustawa o prawie autorskim), zgodnie z którym to przepisem domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu, usługi, o których mowa w punktach a-h opisu stanu faktycznego złożonego wniosku świadczone są przez Niego jako indywidualnego twórcę w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim. Wątpliwości te stały się przyczyną złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.
Niezależnie od powyższego, starając się udzielić wyczerpującej odpowiedzi na sformułowane w wezwaniu pytanie nr 1, Wnioskodawca informuje, że w związku ze świadczeniem usług, o których mowa w pkt a-h opisu stanu faktycznego złożonego wniosku, producent danego przedsięwzięcia artystycznego, w związku z prowadzoną kampanią promocyjną lub informacyjną podaje dane Zainteresowanego (imię i nazwisko lub nazwisko i pierwszą literę imienia) do publicznej wiadomości. Wnioskodawca, w zależności od charakteru w jakim występuje, wskazywany jest przez producenta jako: autor, reżyser, scenograf, tłumacz i adaptator, choreograf lub opiekun artystyczny spektaklu. Informacje dotyczące powyższych danych Zainteresowanego rozpowszechniane są (podawane są do publicznej wiadomości) w odniesieniu do danego przedsięwzięcia artystycznego (spektaklu teatralnego) m.in. poprzez zamieszczenie ich na stronie internetowej producenta (w opisie spektaklu lub przedsięwzięcia artystycznego), na bilbordach i plakatach lub/i ulotkach reklamowych promujących dane przedsięwzięcie artystyczne (spektakl teatralny).
W ocenie Wnioskodawcy, biorąc pod uwagę charakter wykonywanych przez Niego usług wskazanych w pkt a-h złożonego wniosku oraz fakt podawania do publicznej wiadomości danych Zainteresowanego w związku z rozpowszechnianiem informacji o utworze (spektaklu teatralnym/przedsięwzięciu artystycznym), jak również brzmienie przepisów ustawy o prawie autorskim, w świetle których wywieść można, że twórcą jest każda osoba prowadząca faktycznie działalność twórczą, czyli działalność, której efektem jest powstanie utworu zdefiniowanego w myśl art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o prawie autorskim, wskazane we wniosku w pkt a-h usługi Wnioskodawca świadczy jako indywidualny twórca w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim.
Zdaniem Zainteresowanego, powyższe znajduje również potwierdzenie w treści samego wniosku. W sekcji H w polu numer 70, zawierającym stanowisko Wnioskodawcy do pytania (pytań) przedstawionego w poz. 69 Zainteresowany wskazał, że jego zdaniem realizowane przez niego usługi wskazane w pkt a-h opisu stanu faktycznego spełniają przesłanki do uznania ich za usługi kulturalne. Świadczone są przez indywidualnego twórcę w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i wynagradzane są w formie honorariów. Świadczone usługi nie są wymienione w art. 43 ust. 19 ustawy o VAT, stąd korzystają ze zwolnienia z podatku VAT w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy o VAT.
Wnioskodawca podkreśla przy tym jednoznacznie, że powyższe stanowisko Zainteresowanego, zgodnie z którym świadczone przez Niego usługi wskazane w pkt a-h złożonego wniosku są świadczone przez Wnioskodawcę jako indywidualnego twórcę nie jest elementem stanu faktycznego, a jedynie wyrażoną przez Zainteresowanego oceną prawną zaistniałego stanu faktycznego, tj. stanowiskiem Wnioskodawcy w zakresie zagadnienia będącego przedmiotem interpretacji.
Dotyczy pytania nr 2: Jeśli odpowiedź na pytanie nr 1 jest przecząca w całości lub części, to należy wskazać:
1. czy Zainteresowany jest podmiotem uznanym na podstawie odrębnych przepisów za instytucję o charakterze kulturalnym...
2. czy Wnioskodawca jest podmiotem wpisanym do rejestru instytucji kultury prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej...
W ocenie Zainteresowanego, zważywszy na sposób sformułowania pytania nr 1 oraz odpowiedź udzieloną przez Wnioskodawcę, odpowiedź na pytanie nr 2 sformułowane w wezwaniu wydaje się być zbędna. Niemniej jednak chcąc dopełnić wszelkich formalnych obowiązków celem uzyskania interpretacji indywidualnej Zainteresowany informuje, że:
- Wnioskodawca nie jest podmiotem uznanym na podstawie odrębnych przepisów za instytucję o charakterze kulturalnym;
- Zainteresowany nie jest podmiotem wpisanym do rejestru instytucji kultury prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Jaką stawką podatku VAT powinny być opodatkowane usługi wskazane w punktach a-h świadczone przez Wnioskodawcę...

Zdaniem Wnioskodawcy, realizowane przez Niego usługi wskazane w pkt a-h opisu stanu faktycznego spełniają przesłanki do uznania ich za usługi kulturalne. Świadczone są przez indywidualnego twórcę w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i wynagradzane są w formie honorariów. Świadczone usługi nie są wymienione w art. 43 ust. 19 ustawy o VAT, stąd korzystają ze zwolnienia od podatku VAT w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy o VAT.

Uzasadnienie stanowiska Zainteresowanego.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o oprawie autorskim, przedmiotem prawa autorskiego jest utwór, czyli każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.

W szczególności, przedmiotem prawa autorskiego są utwory:

wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);
plastyczne;
fotograficzne;
lutnicze;
wzornictwa przemysłowego;
architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;
muzyczne i słowno-muzyczne;
sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;
audiowizualne (w tym filmowe).

Zgodnie z art. 8 ustawy o prawie autorskim, prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej. Domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy o prawie autorskim, opracowanie cudzego utworu, w szczególności tłumaczenie, przeróbka, adaptacja, jest przedmiotem prawa autorskiego bez uszczerbku dla prawa do utworu pierwotnego.

Z treści wyżej wymienionych przepisów można wywieść, że twórcą w rozumieniu ustawy o prawie autorskim jest każda osoba prowadząca działalność twórczą, czyli działalność, której efektem jest powstanie utworu w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu.

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle powyższych definicji zawartych w ustawie o prawie autorskim, do której to ustawy odwołuje się ustawa o VAT, Zainteresowany spełnia przesłanki do uznania go za indywidualnego twórcę. Dane Wnioskodawcy (imię i nazwisko lub nazwisko i pierwsza litera imienia) podawane są do publicznej wiadomości. Zainteresowany, w zależności od pełnionej roli wskazywany jest przez producenta jako: autor, reżyser, scenograf, tłumacz i adaptator, choreograf lub opiekun artystyczny spektaklu.

Jeśli chodzi o charakter świadczonych usług, to Wnioskodawca wskazuje, że ustawa o VAT nie podaje definicji pojęcia usług kulturalnych. Jego znaczenie należy zatem ustalić w oparciu o dostępne metody wykładni.

W prawie podatkowym pierwszorzędne znaczenie ma wykładnia językowa. Zatem zgodnie z jej regułami, odnosząc się do znaczenia terminu usługi kulturalne w języku potocznym możemy stwierdzić, że pod pojęciem tym kryją się usługi odnoszące się do kultury, w zakresie kultury itp. Natomiast kultura to całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości, a także ogół wartości zasad i norm współżycia przyjętych przez dane zbiorowości; wszystko to, co powstaje dzięki pracy człowieka, co jest wytworem jego myśli i działalności. Kultura dzieli się na: materialną, której zakres pokrywa się z pojęciem cywilizacja, i duchową ogół wytworów i osiągnięć z dziedziny sztuki, nauki, moralności funkcjonujących w postaci dzieł artystycznych, wierzeń, obyczajów, a także uznanych wartości, takich jak: prawda, sprawiedliwość, wolność, równość itp. (Roman Smolski, Marek Smolski, Elżbieta Helena Stadtműller Słownik Encyklopedyczny Edukacja Obywatelska Wydawnictwo Europa, Warszawa 1999). Zgodnie z internetowym słownikiem języka polskiego Wydawnictwa Naukowego PWN SA (http://sjp.pwn.pl/), kultura oznacza materialną i umysłową działalność społeczeństw oraz jej wytwory. Przez potoczne rozumienie pojęcia kultura możemy zatem uznać całokształt wytworów materialnych i umysłowych społeczności.

Właściwym więc wydaje się przyjęcie, że kultura to ogół wytworów i osiągnięć z dziedziny sztuki, funkcjonujących w postaci np. dzieł artystycznych, związanych z twórczością artystyczną (np. o charakterze literackim, naukowym, plastycznym, muzycznym). Sztuka natomiast, zgodnie z internetowym słownikiem języka polskiego, to dziedzina działalności artystycznej wyróżniana ze względu na reprezentowane przez nią wartości estetyczne, dydaktyczne, terapeutyczne; naukowe, też: wytwór lub wytwory takiej działalności.

Reasumując, za usługi kulturalne możemy uznać usługi polegające na upowszechnianiu i ochronie kultury, przez którą należy rozumieć naturalne i kulturalne dziedzictwo ludzkości o charakterze materialnym i niematerialnym, w szczególności w zakresie historii, nauki i sztuki.

W świetle powyższych rozważań, świadczone przez Zainteresowanego usługi wskazane w pkt a h powyżej, spełniają przesłanki do uznania ich za usługi kulturalne. Zważywszy, że powyższe usługi świadczone są przez Wnioskodawcę, który występuje w charakterze indywidualnego twórcy w rozumieniu przepisów o prawie autorskim, za powyższe świadczenia wynagradzany jest w formie honorariów, wskazane w stanie faktycznym usługi określone w pkt a-h korzystają ze zwolnienia od VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy o VAT, gdyż w stosunku do zrealizowanych usług nie znajdzie zastosowania art. 43 ust. 19 ustawy o VAT.

Analogiczne stanowisko zostało potwierdzone przykładowo w:

interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 29 stycznia 2014 r. o sygnaturze IPPP2/443-1224/13-2/DG, w której organ podatkowy stwierdził, że: świadczone przez Wnioskodawcę usługi reżysera i scenografa przy tworzeniu sztuki teatralnej należy uznać za usługi kulturalne w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy. Zatem Wnioskodawca jako indywidualny twórca w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych za wykonane usługi reżysera i scenografa przy realizacji sztuk teatralnych i stanowiących usługi kulturalne wynagradzane w formie honorarium za wykonanie dzieła wraz z przeniesieniem praw autorskich w stosunku do tych usług, będzie korzystał ze zwolnienia od podatku VAT zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy;
interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 5 grudnia 2013 r. o sygnaturze ITPP1/443-914/13/MS, w której organ podatkowy stwierdził, że zwolnienia przy świadczeniu przez Pana usług dotyczących: napisania scenariusza teatralnego, filmowego (z przeniesieniem praw autorskich...), czy też reżyserii filmu, spektaklu teatralnego, audiobooka, teatru radia (z przeniesieniem praw autorskich lub udzieleniem licencji) stwierdzić należy, że skoro jak wskazano w treści wniosku w zakresie wykonanych usług, występuje Pan jako indywidualny twórca i artysta wykonawca, wynagradzany w formie honorarium, a usługi te mają związek z kulturą to usługi te podlegają zwolnieniu od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b;
interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 9 listopada 2012 r. o sygnaturze ILPP1/443-742/12-4/HW, w której organ podatkowy stwierdził, że świadczone przez Wnioskodawczynię usługi w postaci artystycznego wykonania przez kierowanych przez Nią artystów i wykonawców opracowanego i wyreżyserowanego przez Nią utworu, będą miały niewątpliwie związek z kulturą rozumianą jako ogół wytworów i osiągnięć z dziedziny sztuki, funkcjonujących w tym przypadku w postaci występów artystycznych. W związku z powyższym ww. usługi, będą usługami kulturalnymi. () Zainteresowana jest indywidualnym twórcą, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Ponadto, Wnioskodawczyni za wykonane usługi jest wynagradzana w formie honorariów. Wobec powyższego, świadczone przez Wnioskodawczynię przedmiotowe usługi będą korzystały ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy.

Mając na względzie powyższe argumenty oraz stanowisko Ministra Finansów wyrażane w interpretacjach indywidualnych wydawanych w analogicznych lub zbliżonych stanach faktycznych Zainteresowany wnosi jak na wstępie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ().

Jak wynika z art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że w oparciu o art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i ust. 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przy czym zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy, zwalnia się od podatku usługi kulturalne świadczone przez:

podmioty prawa publicznego lub inne podmioty uznane na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym lub wpisanym do rejestru instytucji kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną,
indywidualnych twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.

Z kolei na podstawie art. 43 ust. 19, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 33, nie ma zastosowania do:

usług związanych z filmami i nagraniami na wszelkich nośnikach;
wstępu:
1. na spektakle, koncerty, przedstawienia i imprezy w zakresie twórczości i wykonawstwa artystycznego i literackiego,
2. do wesołych miasteczek, parków rozrywki, cyrków, dyskotek, sal balowych,
3. do parków rekreacyjnych, na plaże i do innych miejsc o charakterze kulturalnym;
wstępu oraz wypożyczania wydawnictw w zakresie usług świadczonych przez biblioteki, archiwa, muzea i innych usług związanych z kulturą;
usług związanych z produkcją filmów i nagrań na wszelkich nośnikach;
działalności agencji informacyjnych;
usług wydawniczych;
usług radia i telewizji, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 34;
usług ochrony praw.

Powołany przepis art. 43 ust. 1 pkt 33 stanowi implementację do polskiego porządku prawnego art. 132 ust. 1 lit. n) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L Nr 347, poz. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym zwolnieniu od podatku przez państwa członkowskie podlega świadczenie niektórych usług kulturalnych, a także dostawa towarów ściśle z nimi związanych, przez podmioty prawa publicznego lub inne instytucje kulturalne uznane przez dane państwo członkowskie.

Polski ustawodawca zwalnia od podatku m.in. usługi kulturalne, świadczone przez grupę podmiotów, określoną w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a i lit. b ustawy. Warunkiem zastosowania tego zwolnienia jest zatem spełnienie przesłanki o charakterze przedmiotowym dotyczącej rodzaju świadczonych usług (kulturalnych), ale także przesłanki podmiotowej odnoszącej się do usługodawcy.

Jak wynika z powyższego, ustawodawca zwalnia od podatku usługi kulturalne świadczone przez dwie grupy podmiotów, określone w art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy.

Do pierwszej grupy można zaliczyć podmiot, który jest:

podmiotem prawa publicznego, który na podstawie definicji zawartej w artykule 1 Dyrektywy 2004/18/WE, oznacza każdy podmiot:
1. ustanowiony w szczególnym celu zaspokajania potrzeb w interesie ogólnym, które nie mają charakteru przemysłowego ani handlowego;
2. posiadający osobowość prawną oraz
3. finansowany w przeważającej części przez państwo, jednostki samorządu terytorialnego oraz inne podmioty prawa publicznego, albo taki, którego zarząd podlega nadzorowi ze strony tych podmiotów, albo taki, w którym ponad połowa członków organu administrującego, zarządzającego lub nadzorczego została wyznaczona przez państwo, jednostki samorządu terytorialnego lub inne podmioty prawa publicznego, lub
4. innym podmiotem uznanym na podstawie odrębnych przepisów za instytucję o charakterze kulturalnym, lub
5. podmiotem wpisanym do rejestru instytucji kultury prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.

W skład drugiej grupy podmiotów uprawnionych do zwolnienia weszli natomiast indywidualni twórcy i artyści wykonawcy, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzani w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów.

Jednocześnie, w analizowanej sprawie należy podkreślić, że ustawodawca wyłączył ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy usługi wymienione w cyt. wyżej art. 43 ust. 19 ustawy, tj. m.in. usługi związane z filmami i nagraniami na wszelkich nośnikach; usługi związane z produkcją filmów i nagrań na wszelkich nośnikach; działalność agencji informacyjnych; usługi wydawnicze.

Powyższe oznacza, że spełnienie warunków podmiotowych i przedmiotowych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy, w sytuacji, gdy świadczona usługa jest jedną z tych objętych wyłączeniem, nie daje świadczącemu uprawnienia do zastosowania ww. zwolnienia od podatku.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631, z późn. zm.), przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).

W myśl ust. 2 ww. artykułu, w szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory:

wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);
plastyczne;
fotograficzne;
lutnicze;
wzornictwa przemysłowego;
architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;
muzyczne i słowno-muzyczne;
sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;
audiowizualne (w tym filmowe).

W myśl art. 8 ust. 1 ust. 3 cyt. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej. Domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu. Dopóki twórca nie ujawnił swojego autorstwa, w wykonywaniu prawa autorskiego zastępuje go producent lub wydawca, a w razie ich braku właściwa organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi.

Zatem, aby określone dzieło mogło być przedmiotem prawa autorskiego musi posiadać następujące cechy:

mieć źródło w pracy człowieka (twórcy),
stanowić przejaw działalności twórczej,
posiadać indywidualny charakter.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jeżeli ustawa lub umowa o pracę nie stanowią inaczej, pracodawca, którego pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, nabywa z chwilą przyjęcia utworu autorskie prawa majątkowe w granicach wynikających z celu umowy o pracę i zgodnego zamiaru stron.

Twórcy zgodnie z przepisem art. 16 powołanej ustawy przysługują autorskie prawa osobiste obejmujące przede wszystkim prawo autora do wiązania z dziełem jego nazwiska. Prawo to nigdy nie wygasa i jest, z natury rzeczy, niezbywalne, nie można się go zrzec ani przenieść na inną osobę. W ramach ochrony dóbr osobistych autor ma prawo do przedstawienia utworu pod pseudonimem lub anonimowo. Można więc powiedzieć, że autorskie prawa osobiste chronią pewien intelektualny związek twórcy z dziełem.

Drugi rodzaj praw autorskich prawa majątkowe mogą przysługiwać w niektórych sytuacjach również osobom innym niż twórca utworu z mocy ustawy lub z mocy stosownej umowy cywilnoprawnej. Dotyczy to np. autorskich praw majątkowych pracodawcy, którego pracownik stworzył utwór.

Przepis art. 41 ust. 1 i ust. 2 ww. ustawy określa, że jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w drodze dziedziczenia lub na podstawie umowy. Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych lub umowa o korzystanie z utworu, zwana dalej licencją, obejmuje pola eksploatacji wyraźnie w niej wymienione.

Z treści ww. przepisów można wywieść, że twórcą w rozumieniu ustawy jest każda osoba prowadząca faktycznie działalność twórczą, czyli działalność, której efektem jest powstanie utworu w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Użyte w tym przepisie określenie przejaw działalności twórczej, należy rozumieć jako uzewnętrzniony rezultat działalności człowieka o charakterze kreacyjnym.

Ponadto, w świetle art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2012 r., poz. 406, z późn. zm.), działalność kulturalna w rozumieniu niniejszej ustawy polega na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury.

Wskazać należy, że zastosowanie zwolnienia od podatku w świetle powołanego wyżej art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy, dla usług świadczonych przez indywidualnych twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzanych w formie honorariów możliwe jest wyłącznie wówczas, gdy usługi te mieszczą się w pojęciu usług kulturalnych.

Ustawa nie definiuje pojęcia usług kulturalnych. Jego znaczenie należy zatem ustalić w oparciu o dostępne metody wykładni. W prawie podatkowym pierwszorzędne znaczenie ma wykładnia językowa. Zatem zgodnie z jej regułami, odnosząc się do znaczenia terminu usługi kulturalne w języku potocznym, możemy stwierdzić, że pod pojęciem tym kryją się usługi odnoszące się do kultury, w zakresie kultury itp. Natomiast kultura to całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości, a także ogół wartości, zasad i norm współżycia przyjętych przez dane zbiorowości; wszystko to, co powstaje dzięki pracy człowieka, co jest wytworem jego myśli i działalności. Kultura dzieli się na: materialną, której zakres pokrywa się z pojęciem cywilizacja, i duchową ogół wytworów i osiągnięć z dziedziny sztuki, nauki, moralności funkcjonujących w postaci dzieł artystycznych, wierzeń, obyczajów, a także uznanych wartości, takich jak: prawda, sprawiedliwość, wolność, równość itp. (Roman Smolski, Marek Smolski, Elżbieta Helena Stadtműller Słownik Encyklopedyczny Edukacja Obywatelska Wydawnictwo Europa, Warszawa 1999).

Encyklopedia Popularna w haśle kultura podaje, że jest to całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości gromadzony, utrwalany i wzbogacany w ciągu jej dziejów, przekazywany z pokolenia na pokolenie; w skład tak pojętej kultury wchodzą nie tylko wytwory materialne i instytucje społeczne, ale także zasady współżycia społecznego, sposoby postępowania, wzory, kryteria ocen estetycznych i moralnych przyjęte w danej zbiorowości i wyznaczające obowiązujące zachowania (Encyklopedia Popularna PWN, Wydanie XV, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1982).

Zgodnie natomiast z internetowym Słownikiem języka polskiego Wydawnictwa Naukowego PWN (http://sjp.pwn.pl/), kultura oznacza materialną i umysłową działalność społeczeństw oraz jej wytwory.

Przez potoczne rozumienie pojęcia kultura możemy zatem uznać całokształt wytworów materialnych i umysłowych społeczności.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, że Wnioskodawca wykonuje zawód reżysera, scenografa, jest tłumaczem i adaptatorem sztuk teatralnych, filmowych, przedstawień oraz spektakli muzycznych. Wnioskodawca ukończył Wydział Państwowego Instytutu (). Jest również absolwentem Wydziału Wyższej Szkoły (). Zainteresowany wyreżyserował ponad sześćdziesiąt spektakli dramatycznych, komedii i spektakli muzycznych w teatrach (). Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą i jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej świadczy usługi:

reżyserii przedstawień teatralnych;
reżyserii świateł do spektakli teatralnych;
tłumaczenia i adaptacji słów sztuk (spektakli teatralnych) i piosenek na język polski;
opracowania muzycznego spektakli teatralnych;
opracowania (napisania) sztuk teatralnych będących wynikiem Jego samodzielnej pracy twórczej;
opracowania choreografii sztuk teatralnych;
opracowania scenografii sztuk teatralnych;
opieki artystycznej nad przeniesieniem scenografii oraz zaadaptowania spektaklu do potrzeb wystawienia spektaklu na wyjazdach gościnnych.

Wyżej wymienione usługi Zainteresowany świadczy na podstawie umów zawieranych z producentem danego przedsięwzięcia teatralnego (artystycznego). Nie we wszystkich, choć w wielu przypadkach, w świetle zawieranych umów Wnioskodawca zobowiązuje się do przeniesienia na producenta wszelkich praw autorskich oraz praw do artystycznego wykonania wyreżyserowanych i opracowanych sztuk teatralnych, dokonanych tłumaczeń i adaptacji, opracowanych scenografii i choreografii zgodnie z postanowieniami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Za wyświadczone usługi określone w pkt a-h powyżej oraz za przeniesienie praw autorskich wraz z prawem do artystycznego wykonywania, Zainteresowany otrzymuje od producenta wynagrodzenie wypłacane w formie honorariów, które w zależności od treści zawieranych umów nazwane jest również wynagrodzeniem. Otrzymywane przez Wnioskodawcę wynagrodzenie ustalane jest jako stała kwota pieniężna lub/i jako określony procent od wpływów netto z biletów z każdego zagranego spektaklu według raportów kasowych zgodnie z tabelą wynagrodzeń autorskich stosowaną przez Stowarzyszenie. W związku z prowadzoną kampanią promocyjną lub informacyjną Producent podaje dane Zainteresowanego (imię i nazwisko lub nazwisko i pierwszą literę imienia) do publicznej wiadomości. Wnioskodawca, w zależności od pełnionej roli, wskazywany jest przez producenta, jako: autor, reżyser, scenograf, tłumacz adaptator, choreograf lub opiekun artystyczny spektaklu. Informacje dotyczące powyższych danych Zainteresowanego rozpowszechniane są w odniesieniu do danego spektaklu teatralnego, m.in. poprzez zamieszczenie ich na stronie internetowej producenta (w opisie spektaklu), na bilbordach i plakatach lub/i ulotkach reklamowych.

W ocenie Zainteresowanego, biorąc pod uwagę charakter wykonywanych przez Niego usług wskazanych w pkt a-h złożonego wniosku oraz fakt podawania do publicznej wiadomości danych Wnioskodawcy w związku z rozpowszechnianiem informacji o utworze (spektaklu teatralnym/przedsięwzięciu artystycznym), jak również brzmienie przepisów ustawy o prawie autorskim, w świetle których wywieść można, że twórcą jest każda osoba prowadząca faktycznie działalność twórczą, czyli działalność, której efektem jest powstanie utworu zdefiniowanego w myśl art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o prawie autorskim, wskazane we wniosku w pkt a-h usługi Zainteresowany świadczy jako indywidualny twórca w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim. Wnioskodawca nie jest podmiotem uznanym na podstawie odrębnych przepisów za instytucję o charakterze kulturalnym. Zainteresowany nie jest również podmiotem wpisanym do rejestru instytucji kultury prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.

Przedmiotem wątpliwości Wnioskodawcy jest zastosowanie właściwej stawki podatku VAT w stosunku do świadczonych usług wskazanych w pkt a-h powyżej, nienagrywanych na żadnych nośnikach, za które to usługi Zainteresowany otrzymuje wynagrodzenie w formie honorariów za ich wykonanie lub/i przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do ich artystycznego wykonania.

Biorąc pod uwagę dokonaną wyżej analizę przepisów prawa należy wskazać, że świadczone przez Wnioskodawcę usługi:

reżyserii przedstawień teatralnych;
reżyserii świateł do spektakli teatralnych;
tłumaczenia i adaptacji słów sztuk (spektakli teatralnych) i piosenek na język polski;
opracowania muzycznego spektakli teatralnych;
opracowania (napisania) sztuk teatralnych będących wynikiem Jego samodzielnej pracy twórczej;
opracowania choreografii sztuk teatralnych;
opracowania scenografii sztuk teatralnych;
opieki artystycznej nad przeniesieniem scenografii oraz zaadaptowania spektaklu do potrzeb wystawienia spektaklu na wyjazdach gościnnych,

będą miały niewątpliwie związek z kulturą rozumianą jako ogół wytworów i osiągnięć z dziedziny sztuki, funkcjonujących w tym przypadku w postaci przedstawień, spektakli i sztuk teatralnych. W związku z powyższym ww. usługi będą usługami kulturalnymi.

Z uwagi na fakt, że Wnioskodawca, jak wynika z wniosku, nie występuje w charakterze podmiotu prawa publicznego lub innego podmiotu uznanego na podstawie odrębnych przepisów za instytucję o charakterze kulturalnym lub wpisaną do rejestru kultury, prowadzonego przez organizatora będącego podmiotem tworzącym instytucje kultury w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, stwierdzić należy, że przedmiotowe usługi nie będą korzystały ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. a ustawy.

Jednakże, w przedmiotowej sprawie, jak wskazuje Zainteresowany jest indywidualnym twórcą, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Ponadto, Wnioskodawca za wykonane usługi jest wynagradzany w formie honorariów.

Wobec powyższego, świadczone przez Wnioskodawcę przedmiotowe usługi będą korzystały ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że o ile jak wskazano w treści wniosku w zakresie wykonanych usług wskazanych w punktach a-h Zainteresowany występuje jako indywidualny twórca w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzany w formie honorariów, a usługi te mają związek z kulturą, to usługi te podlegają zwolnieniu od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy.

Podkreślić należy, że kwestia dotycząca uznania Wnioskodawcy za twórcę oraz wykonywanych przez Niego czynności za usługi wynagradzane w formie honorariów za przekazanie lub udzielanie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania, nie mieści się w ramach określonych przepisem art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 418 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Źródło: INFOR

Newsletter

Drukuj

Skopiuj link

Zgłoś błąd na stronie