Temat interpretacji

POSTANOWIENIE

Na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (Dz. U. Z 2005 roku, Nr 8 poz. 60, tekst jednolity) po rozpatrzeniu wniosku XXXXXXX w sprawie:

Stosowania przepisów prawa podatkowego ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług od czynności wykonywanych przez syndyka masy upadłości, nadzorcy sądowego,

stwierdzam że:

stanowisko przedstawione w wniosku jest nieprawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego.

UZASADNIENIE

Przedstawiając stan faktyczny Podatnik wskazał, iż syndyka, nadzorcę sądowego, powołuje Sąd w oparciu o przepisy prawa upadłościowego. Syndyk występuje jako organ działający na zlecenie sądu upadłościowego, obejmuje majątek, zarządza nim, przeprowadza sprzedaż ze skutkiem sprzedaży egzekucyjnej, nie wykonując w tym zakresie działalności gospodarczej we własnym imieniu i na własny rachunek.

Syndyk, nadzorca sądowy otrzymuje za wykonywane czynności wynagrodzenie, które jest opodatkowane jako przychody wymienione w art.13 pkt6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych "przychody osób, którym, organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art.14 ust.2 pkt 10, i powołanych przez organy władzy lub administracji państwowej lub samorządowej, z wyjątkiem przychodów o których mowa w pkt 9".

Stanowisko podatnika

Powołując się na wyżej przytoczony przepis prawny, zdaniem Podatnika syndyk, nadzorca sądowy nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Uzasadniając swoje stanowisko Podatnik napisał, iż wyżej wymienione podmioty nie wykonują samodzielnie czynności, gdyż nie jest to możliwe bez powołania ich przez Sąd wydanym postanowieniem, co oznacza jednoznacznie, że nie może wykonywać samodzielnie działalności (działalność ta nie może być wpisana do rejestru działalności). Dalej, w stosunku prawnym łączącym Sąd z wyznaczonym do wykonywania określonych czynności syndykiem, nadzorcą sądowym występują przesłanki wymienione w treści wyżej cytowanego art.15 ust.3 pkt3, pozwalające na wyłączenie z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym zdaniem Podatnika świadczone przez niego czynności, nie stanowią podstawy opodatkowania tym podatkiem.

Uzasadnienie tutejszego organu podatkowego

Tutejszy organ podatkowy udzielając odpowiedzi na pytanie Podatnika informuje, że zgodnie z art.15 ust.1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz.U.Nr 54 poz.535) podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust.2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. W świetle art.15 ust.3 pkt3 ustawy o podatku od towarów i usług, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art.13 pkt 2-8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności.

Na gruncie przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U z 2000 roku, Nr 14, poz.176 ze zm.) przychody uzyskiwane przez syndyka, nadzorcę sądowego są klasyfikowane jako przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art.13 pkt6 wyżej wymienionej ustawy.

Działalność prowadzoną przez syndyka, nadzorcę sądowego należy uznać za działalność gospodarczą w rozumieniu art.15 ust.2 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług. Zgodnie z powyższym przepisem działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

O zamiarze wykonywania działalności gospodarczej przez syndyków, nadzorców sądowych w sposób częstotliwy świadczy chociażby fakt posiadania przez nich odpowiedniej licencji uprawniającej do wykonywania powierzonej funkcji, czy stała gotowość do podjęcia czynności.

Zgodnie z art.51ust.1 pkt6 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku Prawo upadłościowe i naprawcze, wyznaczenie syndyka, nadzorcy sądowego następuje w postanowieniu sądu o ogłoszeniu upadłości. Stosownym postanowieniem sąd powierza zatem pełnienie określonych funkcji w postępowaniu upadłościowym, których zakres precyzuje ustawa. Wysokość wynagrodzenia za czynności syndyka, nadzorcy sądowego odpowiadające wykonywanej pracy określona jest w art.162 wyżej wymienionej ustawy o wynagrodzeniu i zwrocie poniesionych wydatków orzeka sąd na wniosek zainteresowanego. Wynagrodzenie pokrywane jest z masy upadłości. Wydając stosowne postanowienia w powyższym zakresie sąd działa jako organ władzy.

Pomiędzy sądem upadłościowym a syndykiem, nadzorcą sądowym nie istnieje również stosunek prawy, o którym mowa w art.15 ust.3 pkt3 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług w zakresie odpowiedzialności za powierzone funkcje.

W myśl art.160 ust.1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku w sprawach dotyczących masy upadłości syndyk, nadzorca sądowy dokonuje czynności na rachunek upadłego, lecz w imieniu własnym. Ryzyko gospodarcze wszelkich czynności prawnych (które jest jednym z podstawowych kryteriów ustalenia czy działalność ma charakter samodzielny czy nie), w tym także czynności zobowiązaniowych syndyka, nadzorcy sądowego ponosi zatem zawsze masa upadłości. Syndyk nie odpowiada za zobowiązania zaciągnięte w sprawach dotyczących masy upadłości (art.160 ust.2 ustawy). Odpowiedzialność za wyżej wymienione czynności nie ponosi również sąd. Sąd nie odpowiada też za szkodę wyrządzoną na skutek nienależytego wykonania obowiązków przez syndyka, nadzorcy sądowego. Jak wynika z art.160ust.3 wyżej wymienionej ustawy, za szkodę odpowiada bezpośrednio syndyk, nadzorca sądowy masy upadłościowej.

Przyznać należy, że niewątpliwie przy wykonaniu swojej funkcji syndyk, nadzorca sądowy podlega ustawie i najważniejsze decyzje musi konsultować z sędzią komisarzem i radą wierzycieli, jednakże w podstawowym i zasadniczym zakresie wykonywania swoich obowiązków jest w pełni samodzielny. Poza tym nawet w takich przypadkach czynności wykonywane są na rachunek upadłego.

Sąd nie jest związany z syndykiem, nadzorcą sądowym więzami tworzącymi stosunek prawny jaki istnieje pomiędzy zlecającym a zleceniobiorcą w zakresie wynagrodzenia, warunków pracy oraz odpowiedzialności zleceniodawcy, o którym mowa w art.15 ust.3 pkt3ustawy z dnia 11 marca 2004 roku - Sąd - jako organ władzy powołuje syndyka, nadzorcę sądowego i określa jego wynagrodzenie. Nie pokrywa jednak kosztów wynagrodzenia (o którym mowa w wyżej wymienionym przepisie ustawy z dnia 11 marca 2004 roku) i nie ponosi odpowiedzialności ani za działania, ani za szkodę wynikającą z czynności podejmowanych przez nich.

Uznać zatem należy, że czynności syndyka, nadzorcy sądowego wykonującego powierzone funkcje w postępowaniu upadłościowym na podstawie postanowienia sądu upadłościowego wypełniają dyspozycję art.8 ust.1 pkt3 oraz art.15 ust.1

Reasumując powyższe, zdaniem tutejszego organu podatkowego stanowisko Podatnika jest nieprawidłowe, ponieważ syndyk, nadzorca sądowy jako podmiot wykonuje swoje czynności w ramach postępowania upadłościowego, do których został powołany, wykonuje szeroko pojętą działalność usługodawcy zaliczoną do działalności gospodarczej w rozumieniu art.15 ust.2 ustawy o podatku od towarów i usług. Ponieważ działalność tę wykonuje samodzielnie, zgodnie z nakazami wynikającymi z Prawa upadłościowego i naprawczego oraz sądu, otrzymując za to wynagrodzenie, świadczy odpłatne usługi w rozumieniu art.8 ust.1 ustawy, które podlegają opodatkowaniu.