Interpretacja indywidualna z dnia 28.09.2016, sygn. IBPP1/4512-466/16-2/BM, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Temat interpretacji

w zakresie opodatkowania dostawy działek

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r. poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 20 czerwca 2016 r. (data wpływu 22 czerwca 2016 r.), uzupełnionym pismem z 13 września 2016 r. (data wpływu 16 września 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy działek - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 czerwca 2016 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy działek.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 13 września 2016 r. (data wpływu 16 września 2016 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 6 września 2016 r. znak: IBPP1/4512-466/16-1/BM.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny (zdarzenie przyszłe):

Wnioskodawca jest osobą fizyczną, nieprowadzącą działalności gospodarczej. W roku 2001 Wnioskodawca stał się współwłaścicielem nieruchomości położonej w K., oznaczonej numerem geodezyjnym 12, stanowiącej grunty orne R oraz łąki Ł, na karcie mapy 56, o powierzchni 62.756 m², objętej Księgą wieczystą. Zakupu dokonała wraz z małżonkiem na podstawie stosownej umowy zawartej w formie aktu notarialnego.

Przedmiotowa nieruchomość została nabyta z przeznaczeniem na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych Wnioskodawcy, oraz prowadzenie gospodarstwa rolnego. Wnioskodawca wraz z małżonkiem uzyskali w tym zakresie postanowienie z dnia 13 grudnia 2005 r. wydane przez Wojewodę uzgadniające warunki zabudowy dla zamierzenia polegającego na budowie na wzmiankowanej działce siedliska, obejmującego budynek mieszkalny, dwukondygnacyjny wraz z budynkiem gospodarczym, studni głębinowej i innych urządzeń infrastruktury technicznej w obrębie gospodarstwa rolnego. Ostatecznie, z uwagi na zmianę sytuacji życiowej spowodowanej zobowiązaniami zawodowymi małżonkowie zmuszeni byli odstąpić od pierwotnie planowanych w kontekście przedmiotowej nieruchomości działań, a także zmienić miejsce zamieszkania i przeprowadzić się do P.

Nieruchomość zlokalizowana w P. stanowiła działkę gruntu zabudowaną wolnostojącym, jednorodzinnym budynkiem mieszkalnym, dwukondygnacyjnym wraz z przyległym garażem. Budynek mieszkalny w P. Wnioskodawca nabył w wyniku podziału majątku wspólnego dokonanego w 2010 roku, sprzedaży dokonał zaś w 2012 roku z majątku osobistego. Środki ze sprzedaży budynku w P. przeznaczone zostały na poczet należności związanych ze spłatą zobowiązań kredytowych dotyczących nieruchomości nabytej do majątku osobistego w roku 2010, położonej w K., gdzie Wnioskodawca (wraz z rodziną) po raz wtóry zmuszony był się przeprowadzić w związku ze swoją aktywnością zawodową. Na terenie nieruchomości w K. Wnioskodawca zamieszkuje do chwili obecnej.

Nadmienić ponadto należy, iż Wnioskodawca zawarł w 2010 r. majątkową umowę małżeńską ustanawiającą rozdzielność majątkową oraz notarialną umowę o podział majątku wspólnego, na podstawie której nabył niezabudowaną nieruchomość wzmiankowaną na wstępie (KW) w całości (nieodpłatnie). W związku z brakiem możliwości sprzedaży działki o tak dużej powierzchni Wnioskodawca zdecydował się (w związku z sytuacją rodzinną w jakiej się znalazł) podjąć decyzję o sprzedaży gruntu, który przypadł jemu w udziale. Jednak próby sprzedaży całości gruntu zakończyły się niepowodzeniem, ponieważ pojawił się tylko jeden potencjalny nabywca, a zaproponowana przez niego cena zakupu była rażąco niska, a wręcz niepoważna. Z tego powodu Wnioskodawca zdecydował się na podział geodezyjny przedmiotowej nieruchomości na mniejsze działki, z których jedna przeznaczona została na - niezbędną z uwagi na odrębne przepisy - drogę dojazdową do pozostałych działek.

Następnie Wnioskodawca zawarł porozumienie z firmą budowlaną operującą w rejonie, w którym znajduje się nieruchomość będąca przedmiotem zapytania na odkup działek w wypadku pojawienia się osoby zainteresowanej ich nabyciem i budową domu mieszkalnego. Poza zawarciem przedmiotowej umowy Wnioskodawca nie prowadził ani nie zamierza prowadzić żadnych aktywnych działań marketingowych w celu zbycia przedmiotowych działek.

Po dokonaniu podziału zainteresowanie nimi nieznacznie wzrosło, ale w okresie od października 2012 r. do stycznia 2013 r. udało się zbyć zaledwie 3 działki. Potencjalni nabywcy narzekali na brak uzbrojenia, a w szczególności brak prądu, a także brak warunków zabudowy. Dlatego też Wnioskodawca uzyskał dnia 18 kwietnia 2013 r. decyzję o warunkach zabudowy dla wydzielonych z ww. nieruchomości działek. Wydane warunki przewidywały możliwość budowy 12-tu budynków mieszkalnych jednorodzinnych z garażami wbudowanymi lub wolnostojącymi oraz infrastrukturą techniczną, co wydatnie podniosło zaufanie potencjalnych nabywców.

Nowi właściciele działek rozpoczęli budowę domów jednorodzinnych na swoich działkach, jednak energia elektryczna była dostarczana na budowy wyłącznie za pomocą agregatów. Celem złagodzenia niezadowolenia tym stanem rzeczy oraz celem ułatwienia budowy właścicielom sprzedanych już działek, którzy rozpoczęli budowę oraz potencjalnym nabywcom pozostałych - Wnioskodawca zawarł w dniu 13 lipca 2013 r. umową o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej z przedsiębiorstwem Tauron Dystrybucja Spółka Akcyjna. Bez podstawowych mediów działki były praktycznie niesprzedawalne, o czym świadczy fakt sprzedaży jedynie trzech spośród dwunastu działek przeznaczonych do sprzedaży. Tak więc, złożenie wniosku o ustalenie warunków zabudowy i następnie zawarcie umowy o przyłączenie do sieci elektrycznej umożliwiło szybsze dokonywanie sprzedaży.

W wyniku podpisania ww. umowy dokonano faktycznego przyłączenia przedmiotowych działek do sieci elektrycznej.

Dodać należy, iż sprzedawane działki nie były ogrodzone ani w żaden sposób zabudowane, Wnioskodawca zaś nie podejmował aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami na wzór podmiotów operujących w branży deweloperskiej, czy budowlanej. Opisane z kolei działania realizowane przez Wnioskodawcę były niezbędne wyłącznie w celu wyzbycia się zbędnego dlań majątku.

Środki pochodzące ze sprzedaży działek zostały przeznaczone na zakup lokali mieszkalnych m.in. celem ich udostępnienia dla dwóch córek Wnioskodawcy, a także na częściową spłatę prywatnych zobowiązań kredytowych. Zakupione lokale mieszkalne nie są przeznaczone w przyszłości do sprzedaży.

Środki pozyskane z ewentualnych sprzedaży pozostałych działek zostaną przeznaczone na potrzeby mieszkaniowe oraz spłatę pozostałych zobowiązań osobistych Wnioskodawcy.

W uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, że:

1. Wnioskodawca wraz z małżonkiem stał się właścicielem przedmiotowej nieruchomości poprzez jej nabycie na podstawie umowy kupna-sprzedaży od osób prywatnych.
2. Nabycie nieruchomości nie zostało udokumentowane fakturą VAT, bowiem została ona nabyta od osób prywatnych niebędących podatnikami VAT ani niedziałających w takim charakterze. Wnioskodawczyni nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku.
3. Wnioskodawca wraz z mężem planował prowadzić na przedmiotowej nieruchomości hodowlę kóz i uprawy owoców i warzyw a także posiadanie kilku koni. Hodowla i uprawy a także konie miały służyć wyłącznie na potrzeby własne oraz rodziny. Nie planowano sprzedaży produktów rolnych na istotną skalę.
4. Wnioskodawca nie jest obecnie (ani nie był wcześniej) rolnikiem ryczałtowym i nie dokonywał sprzedaży produktów rolnych (mąż również nie).
5. Budynek mieszkalny miał stanowić miejsce zamieszkania Wnioskodawcy wraz z rodziną, budynek gospodarczy miał służyć celom stajni oraz prowadzenia hodowli kóz, nadto planowano utworzenie pastwiska dla zwierząt hodowlanych.
6. W pierwotnym wniosku nieprecyzyjnie wskazano chronologię wydarzeń. Od roku 1997 do 2010 Wnioskodawca zamieszkiwał wraz z mężem w P. (nabycie tego domu nastąpiło wspólnie z mężem, od osób prywatnych). W 2001 roku małżonkowie nabyli w K. nieruchomość, której dotyczy wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej - na której planowali się osiedlić, wybudować dom oraz prowadzić niewielką hodowlę i uprawy. W związku z uzyskaniem przez męża Wnioskodawcy zatrudnienia w ramach kontraktu z wysokim uposażeniem, ale zdecydowanie bardziej angażującym jego czas, zmuszeni byli odstąpić od planowanej budowy na nieruchomości gruntowej nr 12 położonej w K. i nadal zamieszkiwali w P. Chcieli jednak przenieść miejsce swojego zamieszkania bliżej miejsca pracy męża, miejsca edukacji córek oraz miejsca zamieszkania wiekowych już rodziców. Wnioskodawca nie podjął żadnych działań zmierzających do realizacji zamierzonego siedliska czy hodowli na nieruchomości gruntowej nr 12 położonej w K.
7. Przedmiotowa nieruchomość nie była w żaden sposób wykorzystywana w latach 2001 do nadal.
8. Nieruchomość nr 12 przypadła Wnioskodawcy w udziale w wyniku podziału majątku dorobkowego, którego małżonkowie dokonali w związku z uprzednim ustanowieniem rozdzielności majątkowej.
9. Wnioskodawca nie korzystał z przedmiotowej nieruchomości w żaden sposób, nie czerpał z niej również żadnych pożytków.
10. W związku ze zmianą sytuacji życiowej, opisaną w punkcie 6, przedmiotowa nieruchomość nie była Wnioskodawcy potrzebna, w żaden sposób jej nie wykorzystywano ani nie było możliwości jej wykorzystania w krótkiej perspektywie, więc podjęto decyzję o jej sprzedaży.
11. Na pytanie tut. Organu Czy w stosunku do ww. nieruchomości gruntowej nr 12 Wnioskodawca podejmował działania jak: wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego, zmiana przeznaczenia terenu, decyzji o wyłączeniu gruntów z produkcji rolnej, lub inne podobne działania, jeśli tak to jakie i w jakim celu, Wnioskodawca odpowiedział, że nie podejmował żadnych z wymienionych działań.
12. Na pytanie tut. Organu Kiedy i ile prób sprzedaży nieruchomości gruntowej nr 12 w całości podjął Wnioskodawca i jakie działania marketingowe podejmował Wnioskodawca w tym celu, w jaki sposób Wnioskodawca chciał pozyskać nabywcę na przedmiotową nieruchomość np. ogłoszenia w prasie, internet, inny jaki, Wnioskodawca odpowiedział, że wystawiał ogłoszenia w Internecie oraz propagował ofertę sprzedaży wśród znajomych całej nieruchomości, jednak wobec jej dużej powierzchni nie zgłosił się żaden nabywca skłonny zapłacić satysfakcjonującą cenę.
13. Wnioskodawca podjął decyzję o podziale nieruchomości na 14 działek (w tym jedna o charakterze drogi dojazdowej) w 2013 roku.
14. Droga dojazdowa (działka o nr 12/15) została wydzielona w wyniku podziału, nie stanowi budowli w rozumieniu ustawy prawo budowlane, ani obiektu inżynierii lądowej w rozumieniu Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych. Jest to nieutwardzona droga polna.
15. Na pytanie tut. Organu Kiedy i w jaki sposób (ogłoszenia w prasie, internet, inny jaki?) został nawiązany kontakt z wymienioną we wniosku firmą budowlaną? Czy to Wnioskodawca nawiązał kontakt z ww. firmą budowlaną, czy to firma budowlana nawiązała kontakt z Wnioskodawcą (kto kogo znalazł?) i czego zawarte porozumienie dotyczyło? Czy to Wnioskodawca (jeśli tak to kiedy?) wystąpił o wydanie decyzji o warunkach zabudowy dla wydzielonych z ww. nieruchomości działek (ilu decyzji dla ilu działek?), jeśli nie Wnioskodawca to kto wystąpił o wydanie ww. decyzji i na ile działek została podzielona ta nieruchomość, Wnioskodawca odpowiedział, że przedstawiciel firmy budowlanej zgłosił się do Wnioskodawcy, zawarto wstępne ustne porozumienie, zgodnie z którym, firma budowlana miała się zająć budową domów mieszkalnych na wydzielonych działkach. To firma budowlana, a nie Wnioskodawca wystąpił o wydanie decyzji o warunkach zabudowy dla wszystkich czternastu działek.
16. Wnioskodawca dokonał przyłączenia działek do sieci elektrycznej w roku 2015.
17. Wnioskodawca nie dokonał innego uzbrojenia działek.
18. Wnioskodawca wraz z mężem był w latach 1997-2010 właścicielem budynku w P., a po dokonanym podziale majątku wspólnego, wyłącznym jego właścicielem do czasu sprzedaży, która nastąpiła w 2012 roku. W przedmiotowej nieruchomości Wnioskodawca wraz z mężem zamieszkiwał do 2010 roku (od tego czasu dom był wystawiony na sprzedaż, transakcję sprzedaży sfinalizowano dopiero w 2012 roku). Przedmiotowa nieruchomość nie była wykorzystywana w inny sposób niż na cele mieszkalne.
19. Nieruchomość w P. nie była nigdy przedmiotem najmu bądź dzierżawy.
20. Nieruchomość w P. stanowi dom mieszkalny, w związku z czym, nie dokonywano sprzedaży produktów rolnych.
21. Wnioskodawca zgłosił nieruchomość do biura nieruchomości, które na zasadach wyłączności zajęło się wszystkimi czynnościami związanymi ze znalezieniem nabywcy i dokonaniem całej transakcji.
22. Bezpośrednią przyczyną zbycia nieruchomości w P. była chęć osiedlenia się w K. gdzie edukowały się córki oraz zamieszkiwali wiekowi już rodzice oraz w niedalekich S. zatrudniony był mąż. W 2010 roku Wnioskodawcy udało się nabyć nieruchomość położoną przy ul. N. w K.
23. Wnioskodawca zamieszkiwał w K. przed 1997 rokiem, następnie przeprowadził się do P., z której w 2010 powrócił do K., dlatego użyto sformułowania po raz wtóry. Aktywnością zawodową, której chciał się poświęcić było prowadzenie gospodarstwa domowego dla uczących się córek także męża oraz codzienna pomoc rodzicom.
24. Przedmiotowa nieruchomość w K. została nabyta na podstawie umowy kupna sprzedaży od osób prywatnych. Transakcja nie była udokumentowana fakturą VAT, a Wnioskodawca nie miał prawa do odliczenia podatku. Wnioskodawca osiedlił się w niej wraz z mężem niedługo po nabyciu.
25. Na nieruchomość w K. składa się budynek mieszkalny oraz ogródek.
26. Dom położony przy ulicy N. przeznaczony jest na cele mieszkalne Wnioskodawcy wraz z mężem. Nadto Wnioskodawca udostępnił adres dwóm spółkom na ich siedziby. Oba podmioty mają tam tzw. wirtualne adresy służące wyłącznie do odbioru korespondencji. Najem trwa od roku 2013 i 2014 (daty wpisu spółek do KRS). Wnioskodawca pobiera od firm symboliczną opłatę, z której dochody są wykazywane w zeznaniach podatkowych. W związku z tą sytuacją nie zmienił się rodzaj użytkowania budynku i pozostaje w całości mieszkalny.
27. Wnioskodawca nie uzyskiwał i nie uzyskuje płodów rolnych z nieruchomości w Katowicach w związku z tym również przychodów z tego tytułu.
28. Wnioskodawca nie posiada innych nieruchomości przeznaczonych do dostawy.
29. Wnioskodawca nie dokonywał wcześniej dostawy innych działek bądź nieruchomości, z których odprowadzałby podatek VAT.
30. Kredyt hipoteczny dotyczy wyłącznie nieruchomości położonej przy ul. N., która stanowi obecne miejsce zamieszkania Wnioskodawcy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca zobowiązany jest do zapłaty podatku VAT od sprzedaży dotychczas zbytych działek jak również tych, które zostaną zbyte w przyszłości?

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż w opisywanym przypadku winna być traktowana jako wyzbycie się majątku i w związku z tym nie powoduje obowiązku zapłaty podatku od towarów i usług. Nieruchomość stanowiła majątek prywatny Wnioskodawcy.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), (dalej ustawa), opodatkowaniu tym podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Stosownie zaś do art. 2 pkt 6 ustawy, towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. W świetle przytoczonych wyżej przepisów grunt spełnia definicję towaru określoną w art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż traktowana jest jako odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju.

Należy przy tym podkreślić, że nie każda czynność, która stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dana czynność będzie bowiem opodatkowana podatkiem VAT, jeżeli zostanie wykonana przez podatnika, a więc osobę prowadzącą działalność gospodarczą o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy.

Jak stanowi art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Natomiast działalność gospodarcza - w myśl art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Uwzględniając definicję działalności gospodarczej należy stwierdzić, że dostawa towarów będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług tylko w sytuacji, gdy dokonana zostanie przez podmiot o statusie podatnika, który działa w takim charakterze w odniesieniu do tej konkretnie czynności. Natomiast, dla stwierdzenia, że dla danej transakcji podmiot jest podatnikiem podatku od towarów i usług, konieczne jest prowadzenie przez niego działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy.

Tak więc osoby fizyczne dokonujące sprzedaży, przekazania lub darowizny towarów stanowiących część ich majątku osobistego (takiego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach prowadzonej działalności gospodarczej), nie są zaliczane do grona podatników podatku od towarów i usług - zdaniem Wnioskodawcy właśnie z takim przypadkiem mamy w niniejszej sytuacji do czynienia.

Zdaniem Wnioskodawcy nie podejmował ani nie podejmuje on obecnie aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, wyłączając zwykłe ogłoszenia, zatem nie można uznać jego za podatnika VAT. Nawet pojedyncze czynności, takie jak uzyskanie warunków zabudowy czy uzyskanie przyłączenia do sieci elektrycznej nie przesądzają o aktywności handlowej. Nieruchomość, będąca przedmiotem wątpliwości Podatnika, była zakupiona przez Wnioskodawcę wspólnie z mężem w roku 2001. Małżonkowie planowali sami wykorzystać przedmiotową nieruchomość na cele osobiste poprzez wybudowanie na niej siedliska i stworzenie gospodarstwa rolnego, jednakże w związku z dokonanym podziałem majątku wspólnego i zmianami sytuacji życiowej nie doszło do zrealizowania tych planów. Wnioskodawca nie potrzebuje ani nie wykorzystuje nieruchomości o tak znacznej powierzchni w żaden sposób, dlatego zdecydował się na jej podział na mniejsze działki i ich sprzedaż. W momencie zakupu cel w postaci odsprzedaży Podatnikowi jednak nie przyświecał.

Zdaniem Wnioskodawcy, dokonując sprzedaży gruntów stanowiących jego majątek prywatny korzysta z prawa do rozporządzania swoim majątkiem, określonego w art. 140 k.c., zaś takie transakcje nie podlegają opodatkowaniu VAT.

Na potwierdzenie powyższego stanowiska Wnioskodawca wskazuje interpretacje podatkowe wydane przez:

• Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 23 kwietnia 2010 r. ILPP2/443-57/07/10-S/ISN;
• Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 12 lutego 2015 r. ILPP5/443-277/14-4/PG;
• Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 10 kwietnia 2015 r.
• Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie 3 marca 2015 r. IPPP3/443-1260/14-5/KT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 710 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT).

Stosownie do art. 2 pkt 22 tej ustawy przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Treść art. 7 ust. 1 ww. ustawy wskazuje, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Jednakże nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W myśl art. 15 ust. 1 ww. ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Z kolei pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Powyższe oznacza, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy czynność podlegającą opodatkowaniu wykona podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Jednocześnie okoliczności dokonania tej czynności powinny nosić znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w ustawie o VAT, tzn. powinny polegać na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.

Stwierdzić należy, iż każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług. Tym samym wykorzystywanie majątku prywatnego stanowi również działalność gospodarczą, jeżeli jest dokonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży, w tym przypadku nieruchomości jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie majątku w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został i faktycznie wykorzystany na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem podatnik tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Tym samym nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Skutkiem powyższego, status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonywania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów cytowanej wyżej ustawy.

Należy także zauważyć, że Trybunał Sprawiedliwości UE w sprawach C-180/10 i C-181/10 orzekł, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie, zdaniem Trybunału, okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego. Inaczej jest natomiast wyjaśnił Trybunał w wypadku gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy.

Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność handlową wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Wnioskodawca we własnym stanowisku powołał się na art. 140 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 380 ze zm.), zgodnie z którym w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą.

Rozporządzanie rzeczą jest drugim spośród wymienionych wyraźnie w art. 140 Kodeksu cywilnego uprawnień właściciela do rozporządzania rzeczą. Podkreślić także należy, iż ustawodawca nie definiuje używanego pojęcia rozporządzenia. Nie klasyfikuje też postaci rozporządzenia. W literaturze zaś podkreśla się zazwyczaj, że chodzi o uprawnienie do wyzbycia się własności i uprawnienie do obciążania prawa własności. Wyzbycie się własności w pierwszym rzędzie obejmuje dokonywaną czynność przeniesienia własności, dalej zaś czynność rozporządzenia testamentowego () (Edward Gniewek Kodeks cywilny, Księga Druga. Własność i inne prawa rzeczowe. Komentarz, Zakamycze, 2001, Komentarz do art. 140 k.c.).

Z powyższych wyjaśnień wynika zatem, że dokonanie sprzedaży określonej rzeczy materialnej stanowi naturalny (oczywisty, podstawowy) element wykonywania prawa własności.

Mając na względzie powyższe stwierdzić należy, że uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że znaczenie dla opodatkowania sprzedaży nieruchomości ma całokształt działań jakie Wnioskodawca podejmuje w odniesieniu do niej przez cały okres jej posiadania.

Trzeba mieć także na uwadze, że przez termin zamiar należy pojmować nie wolę wewnętrzną, lecz wolę dającą się określić na podstawie obiektywnych możliwych do stwierdzenia okoliczności. Przy ustaleniu zamiaru nie można poprzestać tylko na oświadczeniach zainteresowanej osoby lecz muszą istnieć obiektywne dowody potwierdzające przeznaczenie danej nieruchomości wyłącznie do celów prywatnych.

Należy zwrócić uwagę, że z wniosku nie wynika, żeby działki będące przedmiotem wniosku od chwili nabycia do momentu dostawy były/będą w jakikolwiek sposób faktycznie wykorzystane do celów osobistych Wnioskodawcy.

Podkreślenia wymaga, że wprawdzie pojęcie majątku prywatnego nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy o VAT, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. Majątek prywatny to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej.

Zaznaczyć należy również, iż nie ma przeszkód aby podatnik prowadzący działalność gospodarczą nabył nieruchomość do majątku prywatnego, który byłby wyłączony z systemu VAT i sprzedaż takiego majątku również nie podlegałaby opodatkowaniu podatkiem VAT. Należy mieć jednak na uwadze, że stwierdzenie czy dany przedmiot sprzedaży stanowi składnik majątku prywatnego, czy też jest związany z prowadzoną czy planowaną działalnością gospodarczą jest konsekwencją oceny prawnej dokonanej przez organ wydający interpretację, a nie elementem stanu faktycznego.

Ze wskazanego powyżej orzeczenia C-291/92 wynika bowiem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania nieruchomości (lub jej części) wyłącznie do celów osobistych.

Odnosząc się do sprawy będącej przedmiotem wniosku należy stwierdzić, że Wnioskodawca nie wykazał, by zakupiona działka nr 12 miała być i była wykorzystywana przez niego w celach prywatnych, niezwiązanych z działalnością gospodarczą.

W 2001 r. Wnioskodawca zakupił nieruchomość z przeznaczeniem na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych, oraz prowadzenie gospodarstwa rolnego. Wnioskodawca planował prowadzić na przedmiotowej nieruchomości hodowlę kóz i uprawy owoców i warzyw a także posiadanie kilku koni. Hodowla i uprawy a także konie miały służyć wyłącznie na potrzeby własne oraz rodziny. Nie planowano sprzedaży produktów rolnych na istotną skalę.

W tym celu Wnioskodawca uzyskał 13 grudnia 2005 r. postanowienie uzgadniające warunki zabudowy dla zamierzenia polegającego na budowie na działce siedliska, obejmującego budynek mieszkalny wraz z budynkiem gospodarczym, który miał służyć celom stajni oraz prowadzenia hodowli kóz, studni głębinowej i innych urządzeń infrastruktury technicznej w obrębie gospodarstwa rolnego.

Wnioskodawca nie podjął jednak żadnych działań zmierzających do realizacji zamierzonego siedliska czy hodowli na nieruchomości gruntowej nr 12 ponieważ ze względu na zmianę sytuacji życiowej, w związku z uzyskaniem przez małżonka Wnioskodawcy zatrudnienia w ramach kontraktu, Wnioskodawca zmuszony był odstąpić od planowanej budowy na nieruchomości gruntowej nr 12.

Ponadto w 2010 r. Wnioskodawca zawarł notarialną umowę o podział majątku wspólnego, na podstawie której nabył w całości (nieodpłatnie) ww. niezabudowaną nieruchomość nr 12.

Jak wskazał Wnioskodawca przedmiotowa nieruchomość nr 12 nie była mu potrzebna ponieważ w żaden sposób jej nie wykorzystywał ani nie było możliwości jej wykorzystania w krótkiej perspektywie, więc podjęto decyzję o jej sprzedaży.

W związku z trudnościami związanymi z próbami sprzedaży całej działki nr 12 (ze względu na jej dużą powierzchnię i niesatysfakcjonującą cenę) Wnioskodawca w 2013 r. podjął decyzję o podziale nieruchomości nr 12 na 14 działek (w tym jedna działka o charakterze drogi dojazdowej).

W związku z powyższym Wnioskodawca zawarł porozumienie z firmą budowlaną, na odkup działek w wypadku pojawienia się osoby zainteresowanej ich nabyciem i budową domu mieszkalnego. Zawarto również wstępne porozumienie, zgodnie z którym, firma budowlana miała się zająć budową domów mieszkalnych na wydzielonych działkach.

Jak twierdzi Wnioskodawca po dokonaniu podziału zainteresowanie działkami nieznacznie wzrosło, ale w okresie od października 2012 r. do stycznia 2013 r. udało się zbyć zaledwie 3 działki.

Z informacji zawartych we wniosku wynika również, że w celu podniesienia atrakcyjności ww. działek Wnioskodawca (za pośrednictwem firmy budowlanej) uzyskał w dniu 18 kwietnia 2013 r. decyzję o warunkach zabudowy dla wydzielonych działek, przewidującą możliwość budowy 12-tu budynków mieszkalnych jednorodzinnych z garażami oraz infrastrukturą techniczną.

Ponadto w dniu 13 lipca 2013 r. Wnioskodawca zawarł umowę o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej ww. działek z przedsiębiorstwem Tauron, a w 2015 r. dokonano faktycznego przyłączenia działek do sieci elektrycznej.

Odnosząc przedstawiony we wniosku opis sprawy do obowiązujących przepisów prawa, stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie wystąpił ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że zakup nieruchomości nr 12 i sprzedaż wydzielonych z tej nieruchomości 14 działek (zarówno już dokonana w okresie od października 2012 r. do stycznia 2013 r. jak również planowana w przyszłości) wypełniają przesłanki działalności gospodarczej.

Aktywność Wnioskodawcy związana ze sprzedażą działek polegająca na:

• zakupie działki w celu m.in. prowadzenia gospodarstwa rolnego (Wnioskodawca planował prowadzić hodowlę kóz, uprawy owoców i warzyw, a także posiadanie kilku koni i wskazał, że nie planowano sprzedaży produktów rolnych na istotną skalę, co oznacza, że sprzedaż produktów rolnych z gospodarstwa rolnego miała mieć miejsce, zatem zakup miał być związany z działalnością rolniczą i uzyskiwaniem stałych dochodów z tego tytułu),
• zawarciu porozumienia z firmą budowlaną na odkup działek w wypadku pojawienia się osoby zainteresowanej ich nabyciem i budową domu mieszkalnego,
• podjęciu w 2013 r. decyzji o podziale nieruchomości na 14 działek (w tym jedna o charakterze drogi dojazdowej),
• wystąpieniu przez firmę budowlaną o wydanie decyzji o warunkach zabudowy dla wszystkich 14 działek,
• uzyskaniu dnia 18 kwietnia 2013 r. decyzji o warunkach zabudowy dla wydzielonych z nieruchomości działek, wydane warunki przewidywały możliwość budowy 12-tu budynków mieszkalnych jednorodzinnych z garażami wbudowanymi lub wolnostojącymi oraz infrastrukturą techniczną,
• zawarciu przez Wnioskodawcę w dniu 13 lipca 2013 r. umowy przyłączenie do sieci elektroenergetycznej i dokonaniu w 2015 r. przyłączenia działek do sieci elektrycznej,

wskazuje, że w celu sprzedaży gruntów Wnioskodawca zaangażował środki podobne do wykorzystywanych przez handlowców wykazując aktywność w przedmiocie zbycia działek porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie obrotem nieruchomościami. W przedmiotowej sprawie nie można mówić o pojedynczych czynnościach, o których mowa w wyroku TSUE C-180/10 i C-181/10, tylko o ciągu przykładowo przytoczonych w tym orzeczeniu okoliczności, które przemawiają za uznaniem Wnioskodawcy za podatnika z tytułu tej sprzedaży.

Wymienione wyżej czynności wskazują zatem na związek sprzedawanych działek z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Sprzedaż przedmiotowych 14 działek (zarówno już dokonana w okresie od października 2012 r. do stycznia 2013 r. jak również planowana w przyszłości) wypełnia więc przesłanki działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, zatem Wnioskodawca działa dla tych transakcji w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 tej ustawy i sprzedaż tych działek jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku, należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w części dotyczącej zdarzenia przyszłego stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto należy też zauważyć, że powołane przez Wnioskodawcę interpretacje indywidualne zostały wydane w indywidualnych sprawach, w których indywidualnie oceniano stan faktyczny i stanowisko wnioskodawcy. Powołane interpretacje nie stanowią źródła prawa i tut. organ nie jest nimi związany.

Nadmienia się, że niniejsza interpretacja indywidualna traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz.U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

nieprawidłowe

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach