Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 10.05.2006, sygn. 1407/N-005/US/3/06/DD, Urząd Skarbowy w Grójcu
Temat interpretacji
P o s t a n o w i e n i e
Na podstawie art. 14a § 1 i 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz.60 z późn. zm.) Naczelnik Urzędu Skarbowego w Grójcu po rozpatrzeniu wniosku w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego,
p o s t a n a w i a:
zawarte we wniosku stanowisko podatnika uznać za prawidłowe
U z a s a d n i e n i e
W rozpatrywanym wniosku zapytujący przedstawił następujący stan faktyczny:
Zapytujący prowadzi własne punkty skupu owoców dla celów produkcyjnych od rolników indywidualnych, których dostawy są dokumentowane fakturami RR. Część dostawców nie posiada założonego rachunku bankowego. Wnioskodawca rozlicza się na zasadach ogólnych - prowadzona jest księga rachunkowa.
Wnioskodawca zwraca się z zapytaniem: czy w sytuacji, gdy rolnik nie posiada rachunku bankowego, czy też nie udostępnia nabywcy danych umożliwiających wystawienie faktury RR, prawidłowe jest wystawienie innego dokumentu wewnętrznego np. dowodu PZ, czy dowodu wewnętrznego (stosowanego przy księdze przychodów i rozchodów)?Czy dokument taki powinien być wystawiony dla każdego dostawcy (podpisany przez obie strony), czy też może być wystawiony na łączny zakup płodów rolnych w danym dniu na podstawie dziennych list skupowych, a także, czy dokument taki jest wystarczającym dowodem, aby można go było uznać za dokument źródłowy księgowy zgodnie z ustawą o rachunkowości (art.21, art.22)?
Zdaniem wnioskodawcy posiadanie rachunku bankowego przez rolnika ryczałtowego jest niezbędne z punktu widzenia możliwości odliczenia zryczałtowanego zwrotu podatku wypłaconego rolnikowi przez nabywcę - art.116 ust.6 pkt 2 ustawy o VAT. Wystawienie innego dokumentu dopuszczalne jest wyjątkowo, w szczególności, gdy rolnik ryczałtowy nie udostępni nabywcy danych umożliwiających wystawienie faktury RR. Takim dokumentem wewnętrznym może być dokument PZ, pod warunkiem, że określa datę dostawy, nazwę towaru, ilość, cenę jednostkową oraz wartość, podpisy obu stron.
Przy tak określonym stanie faktycznym Naczelnik Urzędu Skarbowego w Grójcu stwierdza, co następuje:
Zasady rozliczania transakcji z podmiotami posiadającymi status rolników ryczałtowych określone zostały w Dziale XII - Procedury szczególne, Rozdział 2 - Szczególne procedury dotyczące rolników ryczałtowych, ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz.535 z późn. zm.)- dalej: ustawa.
W art.115 ust.1 i 2 ustawy przewidziano, że rolnikowi ryczałtowemu dokonującemu dostawy produktów rolnych dla podatnika podatku, który rozlicza ten podatek, przysługuje zryczałtowany zwrot podatku z tytułu nabywania niektórych środków produkcji dla rolnictwa opodatkowanych tym podatkiem. Kwota zryczałtowanego zwrotu podatku jest wypłacana rolnikowi ryczałtowemu przez nabywcę produktów rolnych. Stawka zryczałtowanego zwrotu podatku wynosi 5 % kwoty należnej z tytułu dostawy produktów rolnych pomniejszonej o kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku.Stosownie do art.116 ust.1 ustawy podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny nabywający produkty rolne od rolnika ryczałtowego wystawia w dwóch egzemplarzach fakturę dokumentującą nabycie tych produktów. Oryginał faktury jest przekazywany dostawcy.
W art.116 ust.2 ustawy określono, że faktura dokumentująca nabycie produktów rolnych powinna być oznaczona jako "Faktura VAT RR" i zawierać co najmniej: 1) imię i nazwisko lub nazwę albo nazwę skróconą dostawcy i nabywcy oraz ich adresy; 2) numer identyfikacji podatkowej lub numer PESEL dostawcy i nabywcy; 3) numer dowodu osobistego dostawcy lub innego dokumentu stwierdzającego jego tożsamość, datę wydania tego dokumentu i nazwę organu, który wydał dokument, jeżeli rolnik ryczałtowy dokonujący dostawy produktów rolnych jest osobą fizyczną; 4) datę dokonania nabycia oraz datę wystawienia i numer kolejny faktury; 5) nazwy nabytych produktów rolnych; 6) jednostkę miary i ilość nabytych produktów rolnych oraz oznaczenie (opis) klasy lub jakości tych produktów; 7) cenę jednostkową nabytego produktu rolnego bez kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku; 8) wartość nabytych produktów rolnych bez kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku; 9) stawkę zryczałtowanego zwrotu podatku; 10) kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku od wartości nabytych produktów rolnych; 11) wartość nabytych produktów rolnych wraz z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku; 12) kwotę należności ogółem wraz z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku, wyrażoną cyfrowo i słownie; 13) czytelne podpisy osób uprawnionych do wystawienia i otrzymania faktury lub podpisy oraz imiona i nazwiska tych osób.
W art.116 ust.3 ustawy stwierdza się, że Faktura VAT RR powinna również zawierać oświadczenie dostawcy produktów rolnych, iż jest rolnikiem ryczałtowym zwolnionym od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług.
Z art.116 ust.6 pkt 2 ustawy wynika, iż zapłata należności za produkty rolne następuje na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego nie później niż 14. dnia, licząc od dnia zakupu, z wyjątkiem przypadku, gdy rolnik zawarł umowę z podmiotem nabywającym produkty rolne określającą dłuższy termin płatności.
Jak wynika z powyższego, jednym z podstawowych warunków odliczenia przez nabywcę zryczałtowanego podatku, jest zapłata za produkty rolne za pośrednictwem banku. Dlatego też posiadanie rachunku bankowego przez rolnika ryczałtowego jest istotne dla nabywców produktów rolnych.
W praktyce mogą zdarzyć się sytuacje, że rolnik ryczałtowy nie zgadza się na transakcję bezgotówkową, a ponadto nie posiada rachunku bankowego - tak jak to ma miejsce w rozpatrywanym przypadku. Ze względu na to, że rolnicy ryczałtowi zwolnieni są z obowiązku ewidencjonowania dokonywanej sprzedaży, może im nie zależeć na otrzymywaniu faktur VAT RR.
Nabywca nie ma możliwości wystawienia faktury VAT RR bez wyraźnej zgody rolnika ryczałtowego. Jeżeli rolnik nie poda nabywcy danych niezbędnych do jego prawidłowej identyfikacji, a ponadto odmówi złożenia oświadczenia, o którym mowa w art.116 ust.3 ustawy, wystawienie faktury VAT RR staje się niemożliwe.
W takim wypadku jedynym możliwym rozwiązaniem jest dokumentowanie tej transakcji dowodami zastępczymi wystawianymi przez nabywcę towarów.Wówczas jednak rolnik nie otrzymuje zryczałtowanego zwrotu podatku.Jeżeli nabywca prowadzi księgi rachunkowe, to zastosowanie znajdzie art.20 ust.4 ustawy z dnia 29 września 1994r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002r. Nr 76, poz.694 z późn. zm.), zgodnie z którym w przypadku uzasadnionego braku możliwości uzyskania zewnętrznych obcych dowodów źródłowych, kierownik jednostki może zezwolić na udokumentowanie operacji gospodarczej za pomocą księgowych dowodów zastępczych, sporządzonych przez osoby dokonujące tych operacji. Nie może to jednak dotyczyć operacji gospodarczych, których przedmiotem są zakupy opodatkowane podatkiem od towarów i usług oraz skup metali nieżelaznych od ludności.Sprzedaż produktów rolnych dokonywana przez rolników ryczałtowych zwolniona jest z opodatkowania podatkiem VAT na mocy art.43 ust.1 pkt 3 ustawy.
Jeżeli dodatkowo nie zostanie wystawiona faktura VAT RR, to jak wskazano wyżej rolnik traci prawo do otrzymania zryczałtowanego zwrotu VAT, w związku z czym nie zachodzi przypadek wyłączający wystawienie dowodu zastępczego albowiem zakup nie jest opodatkowany podatkiem VAT.Jeżeli zaś nabywca prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów, to zastosowanie znajdzie § 14 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz.1475 z późn. zm.), w myśl którego na udokumentowanie zapisów w księdze, dotyczących niektórych kosztów (wydatków), mogą być sporządzone dokumenty zaopatrzone w datę i podpisy osób, które bezpośrednio dokonały wydatków (dowody wewnętrzne), określające: przy zakupie - nazwę towaru oraz ilość, cenę jednostkową i wartość, a w innych przypadkach - przedmiot operacji gospodarczych i wysokość kosztu (wydatku). Dowody, o których mowa wyżej, mogą dotyczyć m.in. zakupu, bezpośrednio od krajowego producenta lub hodowcy, produktów roślinnych i zwierzęcych, nieprzerobionych sposobem przemysłowym lub przerobionych sposobem przemysłowym, jeżeli przerób polega na kiszeniu produktów roślinnych lub przetwórstwie mleka albo na uboju zwierząt rzeźnych i obróbce poubojowej tych zwierząt.
Jak wynika z powołanych wyżej przepisów księgowe dowody zastępcze, czy też dowody wewnętrzne, sporządzane są przy każdorazowej transakcji, a więc niemożliwym jest wystawienie tego rodzaju dokumentu na łączny zakup płodów rolnych w danym dniu na podstawie dziennych list skupowych.
Reasumując, w przypadku gdy rolnik ryczałtowy rezygnuje ze zryczałtowanego zwrotu podatku VAT, żądając zapłaty gotówką za sprzedane produkty rolne, a także odmawia podania danych umożliwiających prawidłowe sporządzenie faktury VAT RR, dokonana transakcja powinna zostać udokumentowana dowodem zastępczym zgodnie z przepisami art.20 ust.4 ustawy z dnia 29 września 1994r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002r. Nr 76, poz.694 z późn. zm.) lub § 14 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz.1475 z późn. zm.).
Mając na uwadze wymienione Naczelnik Urzędu Skarbowego w Grójcu orzekł jak na wstępie.
Niniejsze postanowienie wydano na podstawie stanu faktycznego przedstawionego przez zapytującego oraz w oparciu o stan prawny obowiązujący na dzień jego wydania.
Interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika, wiąże natomiast organy podatkowe i organy kontroli skarbowej - do czasu jej zmiany lub uchylenia (art. 14b § 1 i 2 Ordynacji podatkowej).