Temat interpretacji

1. Czy po przekazaniu w całości gospodarstwa rolnego w trybie art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) Wnioskodawca będzie zobowiązany do korekty podatku naliczonego z tytułu zakupu środków trwałych?
2. Czy syn Zainteresowanego może przejąć wszelkie zobowiązania z tytułu podatku VAT, stając się płatnikiem VAT na zasadach ogólnych od dnia przejęcia gospodarstwa rolnego?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 11 grudnia 2010 r. (data wpływu 13 grudnia 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 25 lutego 2011 r. (data wpływu 1 marca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie korekty podatku naliczonego z tytułu zakupu środków trwałych w związku z przekazaniem gospodarstwa rolnego synowi jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 grudnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie korekty podatku naliczonego z tytułu zakupu środków trwałych w związku z przekazaniem gospodarstwa rolnego synowi. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 25 lutego 2011 r. o doprecyzowanie opisanego zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi gospodarstwo rolne. Jest płatnikiem VAT na zasadach ogólnych od 1 marca 2010 r. W ramach zakupów inwestycyjnych środków trwałych Zainteresowany zakupił sprzęt rolniczy dofinansowany ze środków unijnych w ramach Programu Modernizacja Gospodarstw Rolnych (dofinansowanie do kwoty netto).

Wnioskodawca postanowił przekazać gospodarstwo rolne synowi w formie umowy darowizny. W związku z powyższym syn Zainteresowanego złożył stosowny wniosek w ramach Działania Ułatwianie Startu Młodym Rolnikom w OR ARIMR. Na dzień dzisiejszy posiada pozytywną opinię w sprawie ww. wniosku.

Syn Wnioskodawcy nie był i nie jest na obecnym etapie rolnikiem, nie prowadzi gospodarstwa rolnego. Syn przejmie zobowiązania z tytułu umowy w ramach Programu Modernizacja Gospodarstw Rolnych. Syn po przekazaniu gospodarstwa będzie aktywnym płatnikiem VAT na zasadach ogólnych od dnia przejęcia gospodarstwa rolnego.

Pismem z dnia 25 lutego 2011 r. Zainteresowany doprecyzował opisane zdarzenie przyszłe o następujące informacje:

1. darowane gospodarstwo stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego,
2. wśród środków trwałych znajdują się budynki i budowle,
   1. zbywane obiekty budowlane były wybudowane przez Wnioskodawcę we własnym zakresie, przed uzyskaniem statusu podatnika VAT, a zatem należy uznać, że darowizna będzie stanowić pierwsze zasiedlenie w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o VAT,
   2. jak wskazano wyżej, zbywca samodzielnie wybudował obiekty budowlane będące przedmiotem darowizny,
   3. przy nabyciu (wybudowaniu) obiektów budowlanych, prawo do odliczenia VAT nie przysługiwało,
   4. obiekty budowlane nie były ulepszane,
3. wśród środków trwałych znajdują się także rzeczy ruchome, dla wszystkich rzeczy ruchomych, przy nabyciu których nie przysługiwało prawo do odliczenia VAT, okres użytkowania wyniósł ponad pół roku od nabycia,
4. przedmiotem darowizny będzie m. in. prawo własności nieruchomości, nie będzie prawa użytkowania wieczystego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy po przekazaniu w całości gospodarstwa rolnego w trybie art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) Wnioskodawca będzie zobowiązany do korekty podatku naliczonego z tytułu zakupu środków trwałych...

Zdaniem Wnioskodawcy, po przejęciu gospodarstwa rolnego przez syna Zainteresowanego w formie darowizny Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do korekty podatku naliczonego VAT. Wszelkie zobowiązania VAT przejmie następca, który od momentu przejęcia gospodarstwa rolnego będzie płatnikiem VAT na zasadach ogólnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 2 pkt 22 ustawy, przez sprzedaż - rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Zgodnie z zapisem zawartym w tym przepisie, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r., nadanym ustawą z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 226, poz. 1476), przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W art. 7 ust 1 ustawy postanowiono, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Pojęcie transakcji zbycia, należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu dostawy towarów, w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tj. zbycie obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np.: sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego (aportu).

W myśl art. 155 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. Jak wynika z art. 888 § 1 cyt. Kodeksu, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Z powołanych przepisów prawa cywilnego wynika zatem, iż umowa darowizny należy do umów cywilnoprawnych przenoszących prawo własności na nabywcę określonych towarów (rzeczy).

Zgodnie z art. 55¹ ww. Kodeksu, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników materialnych i niematerialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5. koncesje, licencje i zezwolenia;
6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8. tajemnice przedsiębiorstwa;
9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 55² Kodeksu cywilnego, czynność prawna, mająca za przedmiot przedsiębiorstwo, obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba, że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Ponadto, jak stanowi art. 55³ ustawy Kodeks cywilny, za gospodarstwo rolne uważa się grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą oraz prawami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego.

Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, iż można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Wprawdzie w przepisach ustawy Kodeks cywilny, gospodarstwo rolne zostało zdefiniowane odrębnie od przedsiębiorstwa, to jednak można przyjąć, iż spełnia ono określone w tej ustawie wymogi właściwe dla przedsiębiorstwa. Biorąc pod uwagę powyższe należy przyjąć, iż gospodarstwo rolne (pomimo jego odrębnego zdefiniowania zarówno w ustawie o podatku od towarów i usług, jak i w Kodeksie cywilnym), stanowi podobną do przedsiębiorstwa jednostkę organizacyjną, w ramach której prowadzona jest działalność gospodarcza.

Z opisanego zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca jest rolnikiem prowadzącym gospodarstwo rolne. Jest płatnikiem VAT na zasadach ogólnych od dnia 1 marca 2010 r. W ramach zakupów inwestycyjnych środków trwałych Zainteresowany zakupił sprzęt rolniczy dofinansowany ze środków unijnych. Wnioskodawca postanowił przekazać gospodarstwo rolne synowi w formie umowy darowizny. Wnioskodawca oświadczył, iż darowane gospodarstwo stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego. Wśród środków trwałych znajdują się budynki i budowle. Zbywane obiekty budowlane były wybudowane przez Wnioskodawcę we własnym zakresie, przed uzyskaniem statusu podatnika VAT, a zatem zdaniem Zainteresowanego należy uznać, że darowizna będzie stanowić pierwsze zasiedlenie w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o VAT. Przy nabyciu (wybudowaniu) obiektów budowlanych, prawo do odliczenia VAT nie przysługiwało. Obiekty budowlane nie były ulepszane. Wśród środków trwałych znajdują się także rzeczy ruchome. Dla wszystkich rzeczy ruchomych, przy nabyciu których nie przysługiwało prawo do odliczenia VAT, okres użytkowania wyniósł ponad pół roku od nabycia. Przedmiotem darowizny będzie m. in. prawo własności nieruchomości, nie będzie prawa użytkowania wieczystego.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, iż przekazanie synowi, w formie darowizny, gospodarstwa rolnego, stanowiącego - zgodnie z oświadczeniem Wnioskodawcy - przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego, w myśl art. 6 pkt 1 ustawy, wyłączone jest spod działania ustawy o podatku od towarów i usług, tj. nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Podstawowe zasady dotyczące odliczenia podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z tym przepisem, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 90 ust. 1 ustawy, w stosunku do towarów i usług, które wykorzystywane są przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik obowiązany jest do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10. Proporcję, o której mowa w cyt. wyżej ust. 2, na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

W myśl art. 90 ust. 4 ustawy proporcję, o której mowa w ust. 3 określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej.

Kwota podatku naliczonego do odliczenia ustalona na podstawie proporcji wyliczonej przy zastosowaniu powyższych zasad, nie jest jednak ostateczna.

Zgodnie bowiem z art. 91 ust. 1 ustawy, po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-9, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6 lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11, dla zakończonego roku podatkowego.

W myśl art. 91 ust. 2 ustawy, w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Ponadto, zgodnie z art. 91 ust. 4 ustawy, w przypadku, gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.

Przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi art. 91 ust. 7 ustawy.

Obowiązek skorygowania podatku naliczonego od wcześniej nabytych towarów, środków trwałych wykorzystywanych przez podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych, które są następnie przedmiotem zbycia (darowizny) przedsiębiorstwa, reguluje art. 91 ust. 9 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, w przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1-8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, iż planowana przez Wnioskodawcę darowizna gospodarstwa rolnego, spełniającego definicję przedsiębiorstwa w myśl art. 55¹ Kodeksu cywilnego, wyłączona jest spod działania ustawy o podatku od towarów i usług, tj. nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem oraz nie wiąże się dla darczyńcy z obowiązkiem skorygowania podatku naliczonego, odliczonego w związku z nabyciem składników majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa. Obowiązek ewentualnej korekty podatku naliczonego od przekazanych składników majątkowych zostanie przeniesiony na nabywcę, czyli obdarowanego, co wynika z art. 91 ust. 9 ustawy.

Reasumując, gospodarstwo rolne, które Wnioskodawca przekaże w drodze darowizny synowi stanowi przedsiębiorstwo, wobec powyższego jego przekazanie nie będzie wiązało się dla Zainteresowanego z obowiązkiem skorygowania podatku naliczonego z tytułu zakupów środków trwałych.

Niniejszą interpretacją został załatwiony wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie korekty podatku naliczonego z tytułu zakupu środków trwałych w związku z przekazaniem gospodarstwa rolnego synowi. W zakresie przejęcia przez syna Wnioskodawcy wszelkich zobowiązań z tytułu podatku VAT oraz uzyskania statusu podatnika VAT od dnia przejęcia gospodarstwa rolnego wydano postanowienie nr ILPP1/443-1292/10-5/MP z dnia 11 marca 2011 r.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu