Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 20.04.2005, sygn. US36/2BV/443/54/05/MKow, Drugi Urząd Skarbowy Warszawa-Śródmieście

Temat interpretacji

W przedmiotowym wniosku podał Pan, że jest współwłaścicielem trzech nieruchomości położonych w Krakowie. Z tytułu zawartych umów najmu lokali wraz z pozostałymi dwoma osobami czerpie Pan pożytki w odpowiednich proporcjach wynikających z prawa własności. W kamienicach nie ma podziału fizycznego i współwłaściciele rozliczają pożytki udziałami. Wszyscy współwłaściciele są czynnymi podatnikami podatku VAT, a obroty z tytułu świadczenia usług tytułu najmu opodatkowane są podatkiem od towarów i usług. Problem w rozliczaniu pomiędzy współwłaścicielami polega na praktycznym braku możliwości odliczania podatku naliczonego przy nabywanych towarach i usługach, związanych z wynajmowanymi nieruchomościami.
Zdaniem Wnioskodawcy problemy natury technicznej tj. uwidacznianie pełnych danych trzech współwłaścicieli na fakturach zakupowych, jest w praktyce bardzo trudne. Nie jest możliwe także pobieranie faktur na każdego z współwłaścicieli osobno w odpowiedniej proporcji. Powyższe dotyczy w znacznej mierze usług nabywanych od firm dostarczających media (np. Telekomunikacja Polska S.A., MPO), gdzie umowy podpisane są wyłącznie z jednym ze współwłaścicieli, na niego również wystawiane są faktury VAT. W praktyce w wyżej opisanych sytuacjach współwłaściciele refakturują wzajemnie koszty na zasadzie odprzedaży pomiędzy nimi.
Do przedstawionego stanu faktycznego Podatnik zadał pytanie, czy w przedstawionej sytuacji zasadnym jest dokonanie odliczenia podatku naliczonego przez wszystkich współwłaścicieli z faktury zakupu usług bądź towarów, wystawionej na jednego z nich pod warunkiem, że: oryginał faktury zakupu będzie znajdował się do wglądu u współwłaściciela, na którego wystawiony jest dokument zakupu a pozostali współwłaściciele będą posiadać potwierdzoną kserokopię przez posiadacza oryginału z adnotacją gdzie znajduje się oryginał. Odliczenie będzie dokonywane tylko w odpowiedniej proporcji wynikającej ze współwłasności, a także zgodnie z innymi zasadami zawartymi w przepisach podatkowych. Zdaniem Wnioskodawcy na pytanie to należy odpowiedzieć twierdząco, z uwagi na to, iż przedstawiona możliwość rozliczenia nie uszczupliłaby należności budżetowych.

Po przeanalizowaniu przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, w odniesieniu do przepisów ustawy o podatku od towarów i usług Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa - Śródmieście stwierdza, co następuje. Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 54 poz. 535 ze zmn.) w zakresie jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych , podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony , z zastrzeżeniem art. 119 ust. 4, art. 120 i ust. 17 i 19 oraz art. 124. W świetle art. 86 ust. 2 kwotę podatku naliczonego stanowi, zastrzeżeniem ust. 3 - 7: suma kwot podatku określonych na fakturach otrzymanych przez podatnika między innymi z tytułu nabycia towarów i usług. Należy dodać, że prawo do odliczenia podatku naliczonego może zostać spełnione w określonych okresach czasu , ustanowionych w art. 86 ust. 10 - 13 ustawy a realizacja tego prawa została obostrzona wieloma ograniczeniami ustawowymi określonymi w art. 88 i art. 90 cyt. ustawy oraz obowiązkami dokonania korekt podatku naliczonego , w świetle art. 91 ustawy.

Natomiast zgodnie z par. 12 ust. 1 pkt 1 i 2 rozporzadzenia Ministra Finansów z dnia 27. 04.2004 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie maja zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 97 poz. 971) faktura stwierdzająca sprzedaż powinna zawierać między innymi: imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy, numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy z zastrzeżeniem ust. 10 i 11. Wg postanowień par. 24 ust. 1 cyt. rozporządzenia faktury i faktury korygujące wystawiane są w dwóch egzemplarzach, przy czym oryginał otrzymuje nabywca, a kopię otrzymuje sprzedawca W oparciu o par. 14 ust. 1 rozporządzenia Min. Finansów z dnia 27.04.2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 97 poz. 970 ze zmn.)w przypadku faktur lub faktur korygujących nie stanowią podstawy do obniżenia przez nabywcę kwoty podatku należnego, zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego dokumenty inne niż oryginały tych faktur lub faktur korygujących albo ich duplikaty. Jak wynika z wyżej przytoczonych przepisów, dokumentem stwierdzającym nabycie towaru lub usługi oraz stanowiącym podstawę do odliczenia zawartego w nim podatku naliczonego jest dla czynnego podatnika podatku od towarów i usług oryginał faktury VAT , w którym wskazano między innymi dane identyfikujące nabywcę. Zatem przedstawiony przez Wnioskodawcę sposób rozliczenia podatku naliczonego przez wszystkich współwłaścicieli z faktury zakupu VAT wystawionej wyłącznie na jednego z nich należy uznać za nieuprawniony, w świetle obowiązujących przepisów ustawy i przepisów wykonawczych.

Jednocześnie, odnosząc się dodatkowo do kwestii dokonania zakupu rzeczy (towaru) na współwłasność tut. organ podatkowy podkreśla, że choć ustawa o VAT nie reguluje wprost do tego zagadnienia nie oznacza to, że dokonywanie takich zakupów w świetle ustawy jest niedopuszczalne. Zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom. Jednakże, w sytuacji gdy nabywców jest dwóch lub więcej muszą oni być wymienieni w fakturze z podaniem wszystkich danych identyfikujących, określonych w cyt. rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 27.04.2004 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom (......) zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie maja zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług ( Dz. U. nr 97 poz. 971), a więc imion i nazwisk lub nazw nabywców a także numerów identyfikacji podatkowej nabywców. Tak, więc wystawienie faktury na kilka podmiotów, które nabyły wspólnie ten sam towar, nie stoi na przeszkodzie obniżenia przez każdego z nich należnego podatku o odpowiadającą udziałowi we współwłasności część kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towaru.
Takie stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 13.03.1996 r. sygn. Akt III S.A. 1131/95. W uzasadnieniu wyroku NSA stwierdza , że pomimo iż jeden towar można nabyć za jedną cenę , to jednak towar ten mogą kupić na współwłasność dwie osoby (lub więcej). Istota współwłasności polega na tym, że każdy współwłaściciel ma jednakowe prawo do tej samej rzecz, ograniczone jedynie takim samym prawem innych współwłaścicieli. Skoro prawodawca wymaga wpisania do faktury nazwiska lub nazwy nabywcy, to w przypadku nabycia towaru przez dwóch lub więcej nabywców, wpisaniu podlegają wszyscy zakupujący. Wpisanie jednego nabywcy , w tym przypadku stanowiłoby poświadczenie nieprawdy. Zatem, jeśli możliwy jest zakup towaru przez dwie lub więcej osób (art. 195 Kc w związku z art. 140 Kc), to osoby te mają prawo do obniżenia podatku należnego. Zasada odliczenia podatku VAT odnosi się bowiem do wszystkich podatników, także do kupującego towar na współwłasność, o ile przymiot podatnika posiada. Należy jednak pamiętać, że prawo do odliczenia podatku naliczonego jest obwarowane szeregiem wymogów, określonych przepisami ustawy. W celach dowodowych podatnicy dokonujący zakupu towaru na współwłasność będą zobowiązani do posiadania co najmniej kopii faktury dokumentującej zakup, w której są wymienieni jako współwłaściciele. Na kopii faktury zaznaczyć należałoby kto i gdzie przechowuje oryginał faktury.

Podsumowując przedstawiona analizę stanu faktycznego i stanu prawnego należy stwierdzić, że brak jest podstaw prawnych w przedmiotowej sprawie do odliczenia podatku naliczonego przez wszystkich współwłaścicieli (oprócz tego, który jest nabywcą wymienionym w fakturze) z faktury wystawionej na jednego z nich. Zatem podstawę do odliczenia podatku naliczonego w przedmiotowej sprawie, stanowi wyłącznie oryginał faktury zakupu VAT wystawiony dla Wnioskodawcy, w której zawarte są dane go identyfikujące. Tak więc, stanowisko Podatnika przedstawione we wniosku z dnia 05.01.2005 r. należy uznać za nieprawidłowe.