Nieodpłatne przekazanie nieruchomości gruntowej zabudowanej drogą. - Interpretacja - ILPP1/443-663/12-4/MK

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 10.10.2012, sygn. ILPP1/443-663/12-4/MK, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Temat interpretacji

Nieodpłatne przekazanie nieruchomości gruntowej zabudowanej drogą.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Sp. z o.o. X, przedstawione we wniosku z dnia 12 lipca 2012 r. (data wpływu 17 lipca 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 21 września 2012 r. (data wpływu 25 września 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieodpłatnego przekazania drogi na rzecz Gminy jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 lipca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieodpłatnego przekazania drogi na rzecz Gminy. Dnia 25 września 2012 r. wniosek uzupełniono o doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

X Sp. z o.o. w () powstało w wyniku prywatyzacji dawnego przedsiębiorstwa państwowego w roku 2005. Przedsiębiorstwo państwowe zostało kupione w całości przez Y Sp. z o.o. w () i następnie wniesione do X Sp. z o.o. w () jako aport. Y jest właścicielem 100% udziałów. W skład aportu wchodziły między innymi nieruchomości w tym prawo wieczystego użytkowania gruntów będących własnością Skarbu Państwa. Jedna z działek, której użytkownikiem wieczystym jest Spółka stanowi drogę dojazdową również dla innych przedsiębiorców na podstawie ustanowionej służebności gruntowej, inni korzystają z drogi bez umowy.

W chwili obecnej z drogi wewnętrznej korzysta kilka podmiotów gospodarczych, a dla X jej posiadanie generuje zbędne koszty (podatek od nieruchomości, opłata za wieczyste użytkowanie gruntów, konserwacja nawierzchni).

Pismem z dnia 14 lutego 2012 r. Spółka zwróciła się do Gminy (), z zapytaniem o możliwość nieodpłatnego przejęcia działki stanowiącej aktualnie drogę wewnętrzną w tym dojazdową dla innych przedsiębiorców.

Uchwałą Nr (...) z dnia 27 kwietnia 2012 r. Rada Miejska w (...) wyraziła zgodę na nieodpłatne przejęcie przez Gminę (...) ww. nieruchomości, stanowiącej własność Skarbu Państwa.

W związku z powyższym Spółka zamierza w najbliższym czasie przekazać nieodpłatnie działkę dla Gminy (...) Nadmienić należy, że Gmina (...) nie posiada planu zagospodarowania przestrzennego, jedynym dokumentem z którego wynika, że działka jest drogą jest wypis z rejestru gruntów prowadzonego przez Starostwo Powiatowe w (...)

Dnia 25 września 2012 r. Zainteresowany uzupełnił wniosek o doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego wskazując, iż:

  1. Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT,
  2. przedmiotem nieodpłatnego przekazania będzie prawo wieczystego użytkowania gruntu wraz z nawierzchnią drogową wykonaną z masy bitumicznej. Nawierzchnia została wykonana co najmniej kilkanaście lat przed powstaniem Spółki X przez przedsiębiorstwo państwowe,
  3. droga, o której mowa we wniosku jest budowlą w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane,
  4. nieodpłatne przekazanie przedmiotowej nieruchomości nastąpi w drodze darowizny i będzie miało formę aktu notarialnego,
  5. Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku od towarów i usług w związku z nabyciem ww. nieruchomości, gdyż została wniesiona do Spółki w formie aportu, co w świetle przepisów obowiązujących w roku 2005 było czynnością zwolnioną od podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy nieodpłatne przekazanie działki (drogi) stanowiącej część wniesionego aportu, której wieczystym użytkownikiem jest X Sp. z o.o. w (...) na rzecz Gminy (), podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, w świetle ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, mając na uwadze powyżej analizowane przyszłe zdarzenie w oparciu o art. 43 ust. l pkt 9 ustawy, na podstawie którego zwalnia się od podatku VAT dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę Spółka uważa, że nie ma obowiązku zapłaty podatku VAT od nieodpłatnego przekazania działki będącej drogą dla jednostki samorządu terytorialnego, gdyż jest to zdaniem Spółki teren niezabudowany.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

  1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
  2. eksport towarów;
  3. import towarów;
  4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
  5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Definicję towaru ustawodawca zawarł w art. 2 pkt 6 powołanej ustawy. Zgodnie z tym przepisem, pod pojęciem towaru należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), rzeczami w rozumieniu niniejszego Kodeksu są tylko przedmioty materialne.

Wyjaśnić jednocześnie należy, iż przedmiotami stosunków prawnych są dobra materialne i niematerialne. Wśród dóbr materialnych wyróżniamy m. in. rzeczy (Bednarek Małgorzata, Mienie, Komentarz do art. 44-55 3 Kodeksu cywilnego, Zakamycze 1997, komentarz do art. 45 k.c.). Rzeczy dzieli się na nieruchomości i rzeczy ruchome (Piasecki Kazimierz, Kodeks cywilny, Księga pierwsza. Część ogólna. Komentarz, Zakamycze 2003, komentarz do art. 45 k.c., publikacja elektroniczna LEX).

Natomiast w myśl art. 46 § 1 ww. Kodeksu, nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Zgodnie zatem z ww. przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, pod pojęciem dostawy towarów należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

  1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
  2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
  3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
  4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
  5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
  6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
  7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Należy zauważyć, iż dostawa towarów rozumiana jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel obejmuje każdą czynność polegającą na przeniesieniu dobra materialnego przez stronę, która przyznaje drugiej stronie prawo do faktycznego dysponowania nim, jakby była właścicielem tego dobra. W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem (tj. towarem w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy) na rzecz użytkownika wieczystego, co pozwala mu rozporządzać nim jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki, jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak również w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot, tak jak ma to miejsce w przypadku dokonywania sprzedaży gruntu przez właściciela.

Przy czym, dostawa towarów mieści się w definicji sprzedaży, określonej w art. 2 pkt 22 ustawy, który stanowi, iż sprzedaż to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Według art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności:

  1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
  2. wszelkie inne darowizny

   - jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.

Zgodnie z obecnie obowiązującym brzmieniem powyższego przepisu, wszelkie nieodpłatne przekazania przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa bez wynagrodzenia, niezależnie od tego, czy są one realizowane na cele związane czy niezwiązane z prowadzonym przedsiębiorstwem, podlegają opodatkowaniu, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych towarów w całości lub w części.

W związku z powyższym, dla uznania nieodpłatnej dostawy za odpłatną dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, muszą być spełnione łącznie dwie przesłanki:

  • podatnik przekazuje lub zużywa nieodpłatnie towary należące do jego przedsiębiorstwa oraz
  • podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

W świetle art. 233 ustawy Kodeks cywilny, użytkownik wieczysty (osoba fizyczna lub prawna) może w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostek samorządu terytorialnego, bądź ich związków w użytkowanie wieczyste, korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób. W tych samych granicach użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać. Ten przepis, a także następne przepisy Kodeksu cywilnego (art. 234, art. 235, art. 237) kształtujące uprawnienia użytkownika wieczystego na wzór uprawnień właściciela, jak również długi czas trwania użytkowania wieczystego (art. 236 § 1 i 2 k.c.) wskazują, że oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi przeniesienie prawa do rozporządzania tym gruntem jak właściciel.

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, iż Wnioskodawca powstał w wyniku prywatyzacji dawnego przedsiębiorstwa państwowego w roku 2005. Przedsiębiorstwo państwowe zostało kupione w całości przez Y Sp. z o.o. w () i następnie wniesione do Wnioskodawcy (spółki X Sp. z o.o. w ()) jako aport. Y jest właścicielem 100% udziałów. W skład aportu wchodziły między innymi nieruchomości w tym prawo wieczystego użytkowania gruntów będących własnością Skarbu Państwa. Jedna z działek, której użytkownikiem wieczystym jest Spółka stanowi drogę dojazdową również dla innych przedsiębiorców na podstawie ustanowionej służebności gruntowej, inni korzystają z drogi bez umowy. Wnioskodawca zwrócił się do Gminy z zapytaniem o możliwość nieodpłatnego przejęcia działki stanowiącej aktualnie drogę wewnętrzną w tym dojazdową dla innych przedsiębiorców. Uchwałą Nr (...) z dnia 27 kwietnia 2012 roku Rada Miejska w (...) wyraziła zgodę na nieodpłatne przejęcie przez Gminę (...) ww. nieruchomości, stanowiącej własność Skarbu Państwa. W związku z powyższym Spółka zamierza w najbliższym czasie przekazać nieodpłatnie działkę dla gminy (...) Przedmiotem nieodpłatnego przekazania będzie prawo wieczystego użytkowania gruntu wraz z nawierzchnią drogową wykonaną z masy bitumicznej. Nawierzchnia została wykonana co najmniej kilkanaście lat przed powstaniem Wnioskodawcy przez przedsiębiorstwo państwowe. Droga, o której mowa we wniosku jest budowlą w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane. Nieodpłatne przekazanie przedmiotowej nieruchomości nastąpi w drodze darowizny i będzie miało formę aktu notarialnego. Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku od towarów i usług w związku z nabyciem ww. nieruchomości gdyż została wniesiona do spółki w formie aportu co w świetle przepisów obowiązujących w roku 2005 było czynnością zwolnioną od podatku od towarów i usług. Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT.

Mając na względzie powołane przepisy prawa oraz przedstawione zdarzenie przyszłe wskazać należy, iż nieodpłatne przekazanie prawa użytkowania wieczystego działki gruntu, na której znajduje się droga bitumiczna, na rzecz Gminy nie będzie stanowić opodatkowanej podatkiem VAT dostawy towarów. Powyższe wynika z faktu, iż w związku z nabyciem nieruchomości Wnioskodawcy (Spółce) nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku od towarów i usług, skutkiem czego nie zostaną spełnione przesłanki określone w art. 7 ust. 2 ustawy. W konsekwencji nieodpłatne przekazanie gruntu zabudowanego drogą, nie będzie czynnością, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, i nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Dodać należy, iż w przedstawionym we wniosku własnym stanowisku w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego, Zainteresowany argumentuje, iż w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, na podstawie którego zwalnia się od podatku VAT dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę Spółka uważa, że nie ma obowiązku zapłaty podatku VAT od nieodpłatnego przekazania działki będącej drogą dla jednostki samorządu terytorialnego. Tut. Organ pragnie zaznaczyć, iż pomimo podobnego skutku podatkowego dla podatnika podatku od towarów i usług (braku konieczności wykazania podatku należnego) pojęcia nie podlega opodatkowaniu i zwolnione od podatku (np. na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy), nie są tożsame, a w rozpatrywanej sprawie ma miejsce sytuacja, w której czynność nieodpłatnego przekazania nieruchomości gruntowej na rzecz jednostki samorządu terytorialnego, nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy uznano za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 889 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu