Informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 22.11.2004, sygn. IS.II/2-443/364/04, Izba Skarbowa w Rzeszowie
Temat interpretacji
Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie, dokonując weryfikacji w trybie art. 14b ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) informacji udzielonej podatnikowi przez Naczelnika Podkarpackiego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie z dnia 9.08.2004 r. (znak: PUS.II/443/168/2004) w zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego, wyjaśnia, co następuje:
Jak wskazano w piśmie podatnika, wobec dłużników naliczane są odsetki ustawowe, będące skutkiem nienależytej realizacji umów przez kontrahentów, przy czym spółka rozważa możliwość częściowego zwolnienia dłużnika z długu. Pytanie jednostki dotyczy skutków takiej czynności w zakresie podatku od towarów i usług, przy założeniu, iż obie strony są podatnikami.
Jako że z samego pisma nie wynika jednoznacznie, czy owo zwolnienie dotyczyć będzie wyłącznie odsetek, czy również należności głównej, udzielając odpowiedzi na zadane w piśmie pytanie należy odrębnie rozpatrzyć dwa przypadki:
Jeżeli pomiędzy sprzedającym i kupującym dochodzi do porozumienia, na podstawie którego zmniejszeniu podlega należność główna, skutkiem jest pomniejszenie podstawy opodatkowania. Przepis art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, iż podstawą opodatkowania jest obrót, zaś obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Natomiast z art. 29 ust. 4 wynika, iż obrót zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, a także kwot wynikających z dokonanych korekt faktur.
Jeżeli natomiast zwolnienie dotyczy odsetek, wówczas nie można mówić o zmniejszeniu obrotu w rozumieniu art. 29 ust. 4, gdyż odsetki należne z tytułu nieterminowego regulowania płatności, nie są obrotem w świetle art. 29 ust. 1 ustawy. Zapłata odsetek z tytułu nieterminowego uiszczenia należności pieniężnych nie jest wypłatą wynagrodzenia za świadczenie wykonane przez kontrahenta, gdyż stanowi swoistą konsekwencję niezgodnego z umową zachowania się nabywcy.
Jednocześnie zwolnienie z odsetek nie będzie podlegającą opodatkowaniu czynnością świadczoną przez wierzyciela na rzecz dłużnika. Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów, import towarów, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Zwolnienie dłużnika z obowiązku zapłaty odsetek nie mieści się więc w zdefiniowanym w art. 5 ustawy zakresie opodatkowania, a w szczególności nie jest to odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust 1 pkt 1 ustawy. Wprawdzie sam brak odpłatności nie przesądza jeszcze o tym, iż wykonywana przez podatnika czynność nie podlega opodatkowaniu, jednakże zwolnienie z zapłaty odsetek nie jest czynnością, która mieściłaby się w regulacji zawartej w art. 8 ust. 2 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie jest związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jak odpłatne świadczenie usług, a konsekwencji podlega ono opodatkowaniu.
Reasumując, skoro zwolnienie z zapłaty odsetek nie jest czynnością, która mieściłaby się w zakresie regulacji art. 5 ust 1 pkt 1, a jednocześnie nie spełnia przesłanek zawartych w art. 8 ust. 2, to czynność ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.