Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 23.05.2005, sygn. PP II 443/1/117/81/05, Dolnośląski Urząd Skarbowy

Temat interpretacji

W ocenie Naczelnika Dolnośląskiego Urzędu Skarbowego we Wrocławiu stanowisko Podatnika w przedmiotowej sprawie jest nieprawidłowe. Tutejszy organ podatkowy wskazuje, że stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), przez świadczenie usług należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z cytowanego wyżej przepisu wynika, iż przez świadczenie należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Może to być zarówno działanie aktywne (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby) jak i zaniechanie (nieuczynienie), bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy. Na świadczenie mogą się też jednocześnie składać zachowania związane z działaniem jak i zaniechaniem. Taka konstrukcja definicji świadczenia usług wyraża zasadę powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług, obejmując zakresem przedmiotowym co do zasady wszelkie transakcje dokonywane w ramach prowadzonej działalności. Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Podatnik zezwolił swojemu kontrahentowi wstąpić w prawa i obowiązki strony umowy przedwstępnej, w zamian za świadczenie pieniężne. Tym samym wykonał czynności na rzecz drugiego podmiotu, co pozwala uznać to działanie za świadczenie usługi na rzecz kontrahenta.

W orzeczeniu Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie pomiędzy L., a F. (Niemcy) wskazano, iż świadczeniem usług jest taka czynność, w przypadku której istnieje możliwość ustalenia bezpośredniego konsumenta, odbiorcy świadczenia odnoszącego z niego korzyść (choćby potencjalną). W omawianym stanie faktycznym możliwe jest wyodrębnienie wzajemnych korzyści dla uczestników transakcji. Z jednej strony jest to możliwość dochodzenia roszczeń wynikających z umowy przedwstępnej, a z drugiej strony konkretna wartość materialna w postaci świadczenia pieniężnego.

W związku z powyższym należy uznać, iż wyżej wymieniona czynność jest świadczeniem usługi, w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Należy zauważyć, iż w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania przepis art. 27 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Wspomniany przepis określa szczególny sposób określenia miejsca opodatkowania dla enumeratywnie wymienionych usług niematerialnych, do których należy zaliczyć także sprzedaż praw. Opodatkowanie tych usług w miejscu siedziby usługobiorcy, czyli w miejscu gdzie nabywca z nich faktycznie korzysta, następuje jedynie w przypadku, spełnienia określonych warunków co do stron transakcji. Przede wszystkim nabywca usługi musi pochodzić z innego państwa niż świadczący usługę. W przypadku gdy nabywca usługi pochodzi z kraju trzeciego, wówczas jego status podatkowy nie ma znaczenia. Usługa będzie opodatkowana zgodnie z przepisem art. 27 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Natomiast gdy usługa świadczona jest na rzecz podmiotu z innego państwa członkowskiego Wspólnoty, innego niż państwo świadczącego usługę, to wówczas dla zastosowania szczególnej reguły ustalenia miejsca opodatkowania, nabywca usługi musi by podatnikiem w rozumieniu art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług. W przypadku gdy usługi, o których mowa w art. 27 ust. 4 ustawy, świadczone są na rzecz podmiotów z innego państwa członkowskiego, niebędących podatnikami, wówczas zastosowanie znajdzie reguła określona w art. 27 ust. 1 ustawy, a więc miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę.

Zatem jeżeli usługi, wymienione w art. 27 ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług, świadczone są na na rzecz kontrahenta z kraju trzeciego oraz na rzecz podmiotu z innego państwa członkowskiego Wspólnoty, który jest podatnikiem, wówczas czynność ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce.

Należy także wskazać, iż zgodnie z art. 17 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikiem podatku od towarów i usług jest również usługobiorca, będący podatnikiem o którym mowa w art. 15 i posiadający siedzibę na terytorium kraju, w stosunku do usług wymienionych w art. 27 ust. 4, świadczonych przez podatników posiadających siedzibę poza terytorium kraju.

Ponadto Naczelnik Dolnośląskiego Urzędu Skarbowego we Wrocławiu zauważa, iż na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Ponieważ cesja zbioru praw i obowiązków wynikających z przedwstępnej umowy sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntu jest świadczeniem usługi, w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, a o charakterze odpłatnym świadczy fakt otrzymania od kontrahenta świadczenia pieniężnego, zatem należy uznać, iż podlega ona opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, według stawki określonej w art. 41 ust. 1 ustawy.