Interpretacja indywidualna z dnia 04.12.2012, sygn. PT8/033/27/157/SBA/12/PK-38, Minister Finansów

Temat interpretacji

uznanie kwoty z tytułu reemisji dla celów VAT za wynagrodzenie

ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 poz. 749, z późn. zm.) Minister Finansów, wobec stwierdzenia nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 17 maja 2010 r. nr ILPP1/443-162/10-3/AI, wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, uznającej za prawidłowe stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej z dnia 11 lutego 2010 r. (data wpływu 15 lutego 2010 r.), w zakresie uznania kwoty z tytułu reemisji dla celów VAT za wynagrodzenie, zmienia ww. interpretację indywidualną z urzędu, stwierdzając, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione w ww. wniosku jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 lutego 2010 r. do Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu został złożony ww. wniosek z dnia 11 lutego 2010 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania kwoty z tytułu reemisji dla celów VAT za wynagrodzenie.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji utworów audiowizualnych, w szczególności filmów fabularnych i seriali telewizyjnych (dalej: Utwory). Utwory podlegają ochronie prawnej zgodnie z ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. (Dz. U. Nr 24, poz. 83, dalej: ustawa o prawie autorskim).

Jako producentowi filmowemu, Wnioskodawcy przysługuje prawo do:

• udziału w opłatach uiszczanych przez producentów i importerów magnetowidów i innych podobnych urządzeń oraz związanych z nimi czystych nośników na podstawie art. 20 ust. 1 i 3 ustawy o prawie autorskim (dalej: opłaty od czystych nośników);
• otrzymywania kwot pieniężnych z tytułu reemisji kablowej Utworów na podstawie art. 94 ust. 5 oraz art. 95(1) ust. 2 w związku z art. 21(1) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej: kwoty z tytułu reemisji).

Zgodnie z art. 20 oraz art. 21(1) ustawy o prawie autorskim, opłaty od czystych nośników oraz kwoty z tytułu reemisji mogą być uzyskiwane przez Wnioskodawcę tylko za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. W związku z tym, w dniu 30 grudnia 2002 r. Wnioskodawca zawarł z taką organizacją, Stowarzyszeniem (dalej: X), umowę powierzenia do wykonywania praw autorskich i pokrewnych producenta utworu audiowizualnego (dalej: Umowa).

X działa na podstawie decyzji Ministra Kultury z dnia 29 maja 1995 r., zgodnie z którą organizacja ta ma prawo do zbiorowego zarządzania zarówno prawami autorskimi do utworów audiowizualnych jak i prawami pokrewnymi do wideogramu m.in. na polach eksploatacji związanych z nadawaniem za pomocą wizji lub fonii przewodowej albo bezprzewodowej przez stację naziemną oraz nadawanie za pośrednictwem satelity oraz remitowanie. X jest jedyną organizacją zbiorowego zarządzania i ochrony praw autorskich do utworów audiowizualnych, co potwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 maja 2009 r. sygn. akt II CSK 701/08.

Na podstawie Umowy, X pobiera od zobowiązanych podmiotów (np. producentów magnetowidów i nadawców kablowych) opłaty od czystych nośników i kwoty z tytułu reemisji, a następnie przekazuje je Wnioskodawcy, potrąciwszy wcześniej od nich koszty inkasa w wysokości 10% pobranych opłat oraz kwot. X potrąca również, od kwot pobranych z tytułu reemisji, składkę przekazywaną na cele społeczne organizacji producenckich w wysokości 5% tych kwot.

Wnioskodawca nie ma wpływu na wysokość otrzymywanych opłat od czystych nośników oraz kwot z tytułu reemisji. Wysokość należnych Wnioskodawcy (oraz innym uprawnionym podmiotom) opłat od czystych nośników jest ustalana, zgodnie z art. 20 ust. 5 ustawy o prawie autorskim, w oparciu o rozporządzenie ministra właściwego ds. kultury (w wysokości nie większej niż 3% kwoty należnej z tytułu sprzedaży np. magnetowidów oraz czystych nośników) i przekazywana, zgodnie z regulaminem X, w proporcji do nadań utworów u wybranych nadawców. W przypadku kwot otrzymywanych przez Wnioskodawcę z tytułu reemisji ich wysokość wynika z wewnętrznych regulaminów i umów zawieranych przez X i zależy, zasadniczo, od czasu trwania i średniej oglądalności utworów u wybranych nadawców.

Wnioskodawca nie zawiera bezpośrednio żadnych umów z nadawcami kablowymi czy też producentami i importerami tzw. czystych nośników (np. magnetowidów), którzy są zobowiązani do uiszczania opłat i kwot na rzecz X. Opłaty i kwoty te dokonywane są na rzecz Wnioskodawcy tylko na podstawie przepisów ustawy o prawie autorskim, zaś ich pobieraniem i przekazywaniem Wnioskodawcy zajmuje się X na podstawie Umowy.

Wnioskodawca otrzymuje wspomniane opłaty i kwoty również w związku z Utworami, co do których przekazał kontrahentom autorskie prawa majątkowe (np. w formie umowy licencyjnej lub umowy sprzedaży praw autorskich, za co otrzymał już od beneficjenta stosowne wynagrodzenie). Co więcej, w myśl art. 18 w związku z art. 20 ustawy o prawie autorskim, Wnioskodawca nie może się zrzec prawa do otrzymywania opłat, co oznacza, iż będą one pobierane od podmiotów zobowiązanych nawet wówczas, gdy nie wyrazi on woli ich otrzymywania. Zgodnie z regulaminem X, opłaty i kwoty należne podmiotom, które nie zgłosiły się do X, są nadal pobierane (np. od nadawców kablowych), a następnie redystrybuowane, po upływie 3 lat, pomiędzy pozostałych członków proporcjonalnie do otrzymanych przez nich wypłat.

Wnioskodawca posiada wydaną przez Urząd Statystyczny opinię z dnia 28 lipca 2009 r. uzupełnioną pismem GUS z dnia 20 października 2009 r., w których organ statystyczny klasyfikuje wykonywane na zlecenie usługi X zarządzania prawami autorskimi i dochodami z tego tytułu, z wyłączeniem praw do filmu, do grupowania PKWiU (z 1997 r.) 74.84.16-00.00 Usługi komercyjne pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane. Natomiast usługi zarządzania prawami do filmów i nagrań na taśmach wideo, w opinii Urzędu Statystycznego, mieszczą się w zakresie grupowania 92.12.10-00.00 Usługi związane z dystrybucją filmów i nagrań wideo.

Jednocześnie, w odpowiedzi na pytanie czy powierzanie w zarząd praw autorskich przez Wnioskodawcę stanowi świadczenie usług, GUS stwierdził, iż przedmiotem klasyfikowania wg PKWiU są czynności o charakterze usługowym i w związku z tym opłaty przekazywane z tytułu retransmisji utworów oraz importu i produkcji czystych nośników nie stanowią kryterium klasyfikacyjnego wg zasad metodycznych PKWiU. W uzupełnieniu opinii, GUS stwierdził również, że powierzanie przez producenta utworów audiowizualnych praw autorskich nie jest odrębnie klasyfikowane i mieści się w zakresie podstawowej działalności producenta.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy kwoty z tytułu reemisji, otrzymywane za pośrednictwem X, od nadawców kablowych stanowią, dla celów VAT, wynagrodzenia za świadczone przez Wnioskodawcę usługi na rzecz X lub na rzecz nadawców kablowych i telewizyjnych, w związku z czym ciąży na nim obowiązek podatkowy w zakresie VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, kwoty z tytułu reemisji otrzymywane, za pośrednictwem X, od nadawców kablowych nie stanowią, dla celów VAT, wynagrodzenia za świadczone przez niego usługi ani na rzecz X ani na rzecz nadawców kablowych i telewizyjnych, w związku z czym nie ciąży na nim obowiązek podatkowy w zakresie VAT.

1. Czynności podlegające opodatkowaniu VAT - warunki zaistnienia.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podlega m.in. odpłatne świadczenie usług. Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie, które nie stanowi dostawy towarów. W konsekwencji, opodatkowaniu VAT podlegają wszelkie przejawy aktywności gospodarczej, przez co realizowana jest zasada powszechności opodatkowania, wyrażona w art. 1 ust. 2 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347/1 ze zm., dalej Dyrektywa VAT).

Powyższe unormowania oznaczają, po pierwsze, iż aby doszło do świadczenia usług za wynagrodzeniem, najpierw musi w ogóle istnieć jakieś świadczenie (czynność, zachowanie), stanowiące przejaw aktywności gospodarczej. Po drugie, taka czynność lub zachowanie, nawet jeśli wiążą się z otrzymywaniem gratyfikacji pieniężnych, muszą dodatkowo spełniać szereg warunków, wynikających z orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (ETS). W szczególności:

1. musi istnieć stosunek prawny pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą, na podstawie którego występuje świadczenie wzajemne;
2. wynagrodzenie musi pozostawać w bezpośrednim związku z wykonywaną usługą;
3. musi istnieć beneficjent usługi, którego można scharakteryzować jako konsumenta, tj. osobę na użytek i korzyść której wykonywane jest świadczenie.

Zdaniem Wnioskodawcy, powyższe wskazówki muszą być respektowane bezwzględnie i niezależnie od zapisów krajowych (np. prawa cywilnego). Podatek od towarów i usług stanowi bowiem element wspólnego systemu VAT, który musi funkcjonować jednolicie w całej Unii Europejskiej. Jednocześnie, jak stwierdził ETS w orzeczeniu z dnia 8 lutego 1990 r. w sprawie Staatssecretaris van Financiën przeciwko Shipping and Forwarding Enterprise Safe BV (320/88): celowi temu (jednolitemu funkcjonowaniu systemu VAT) mogłaby zagrozić sytuacja, gdyby warunek zaistnienia czynności opodatkowanej różnił się w poszczególnych Państwach Członkowskich.

Omawiany wyrok dotyczył uznania za opodatkowane przeniesienie prawa do korzystania z nieruchomości bez formalnego przeniesienia prawa własności (które miało mieć miejsce w przyszłości). ETS uznał, iż dla celów VAT istotne jest tylko przeniesienie prawa do dysponowania towarem jak właściciel. Samo prawo własności w rozumieniu prawa cywilnego nie ma z tej perspektywy decydującego znaczenia. Zgodnie ze stanowiskiem ETS uzależnienie opodatkowania danej czynności od wymogów prawa cywilnego mogłoby doprowadzić do zróżnicowania przedmiotu opodatkowania w różnych państwach członkowskich w zależności od przyjętego systemu prawa cywilnego.

Ad. a) Związek prawny pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą

Zgodnie z pkt 14 orzeczenia ETS z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie R. J. Tolsma przeciwko Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (sprawa C-16/93): (...) usługi są świadczone za wynagrodzeniem (...) i stąd podlegają opodatkowaniu, wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy.

Powołany powyżej wyrok dotyczył muzyka grającego przy ulicy i zbierającego datki od przechodniów. Organy skarbowe uznały, że taka działalność podlega opodatkowaniu VAT. Jednak zdaniem ETS, aby mówić o świadczeniu usług za wynagrodzeniem, musi istnieć umowa wiążąca usługodawcę z usługobiorcą.

Jednocześnie, jak wynika z pkt 26 orzeczenia ETS z dnia 27 kwietnia 1999 r. w sprawie Kuwait Petroleum (GB) Ltd przeciwko Commissioners of Customs Excise (C-48/97) powyższy warunek ma również zastosowanie do dostaw towarów za wynagrodzeniem.

Mając na uwadze powyższe, w rozpatrywanych sprawach ETS orzekł, iż nie może dochodzić do wykonania odpłatnej usługi (dostawy towarów) podlegającej opodatkowaniu VAT, jeśli kwota wynagrodzenia należna usługobiorcy (dostawy) nie wynika z zawartej z nim umowy, lecz z innych motywów lub przesłanek.

W stanie faktycznym który dotyczy Wnioskodawcy, stanowi to istotny argument za stwierdzeniem, iż nie dochodzi do świadczenia usług przez nią.

Ad. b) Bezpośredni związek pomiędzy usługą a wynagrodzeniem

Jak wspomniano powyżej, warunkiem zaistnienia odpłatnego świadczenia usługi jest warunek bezpośredniego związku między usługą a wynagrodzeniem.

Jak wynika z pkt 11 i 12 orzeczenia ETS w wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise (102/86): (...) aby usługa była opodatkowana (...) musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem.

(...) pojęcie świadczenia usług za wynagrodzeniem (...) zakłada istnienie bezpośredniego związku pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem.

Omawiany wyrok dotyczył organizacji publicznej zajmującej się rozwojem upraw owoców. Organizacja ta pobierała od hodowców obowiązkowe opłaty wynikające z przepisów. Kwoty te były następnie wykorzystywane dla celów reklamy i promocji owoców oraz poprawy jakości hodowanych owoców.

Zdaniem ETS, aby usługa mogła podlegać opodatkowaniu, musi istnieć bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść dla dostawcy towaru lub usługodawcy, pozostająca w bezpośrednim związku z wykonaną czynnością. W konsekwencji, w rozpatrywanej sprawie ETS stwierdził, iż obowiązkowe opłaty, wnoszone przez członków organizacji branżowej, nie stanowią wynagrodzenia za świadczone przez tą organizację usługi, gdyż (pkt 15 orzeczenia): opłaty, które są pobierane nie na mocy kontraktowej, lecz obowiązku ustawowego, są zawsze egzekwowalne (...) jako dług należny (...) niezależnie od tego, czy dana usługa przynosi zobowiązanemu korzyść.

Ad. c) Istnienie beneficjenta usługi

Jak wynika z art. 1 ust. 2 Dyrektywy VAT, podatek VAT jest podatkiem konsumpcyjnym, czyli podatkiem obciążającym ostatecznego konsumenta, tj. osobę na użytek i korzyść której wykonywane jest świadczenie. Oznacza to, iż nałożenie VAT na daną czynność jest możliwe tylko w sytuacji, w której taki konsument istnieje. Dopóki nie ma kogoś, kto odnosiłby lub powinien odnosić konkretne (wymierne) korzyści o charakterze majątkowym wiążące się z danym świadczeniem, dopóty czynność ta nie będzie usługą. Co więcej, mając na uwadze fakt, iż VAT jest podatkiem pośrednim (tj. obciążającym konsumenta, lecz wpłacanym do budżetu państwa np. przez usługodawcę, który zawiera go w cenie swojej usługi) nie można również mówić o istnieniu usługi podlegającej opodatkowaniu w sytuacji, w której usługobiorca nie jest znany usługodawcy.

Powyższe tezy znajdują oparcie w orzeczeniach ETS z dnia 29 lutego 1996 r. w sprawie Jurgen Mohr przeciwko Finanszamt Bad Segeberg (C-215/94) oraz 18 grudnia 1997 r. w sprawie Landboden-Agrardienste GmbH Co. KG przeciwko Finanzamt Calau (C-384/95), w którym ETS stwierdził, iż nie można mówić o świadczeniu usług bez ustalenia usługobiorcy.

2. Nałożenie VAT na opłaty od czystych nośników oraz na kwoty z tytułu reemisji.

Zdaniem Wnioskodawcy, opłaty od czystych nośników oraz kwoty z tytułu reemisji nie stanowią wynagrodzenia za świadczone przez niego usługi. W szczególności, nie stanowią one odpłatności za produkowane przez Wnioskodawcę Utwory (gdyż odpłatność za nie dokonywana jest przez zleceniodawców na podstawie odrębnych umów - licencyjnych, sprzedaży praw autorskich, etc.), ani za udzielenie przez Wnioskodawcę jakichkolwiek licencji czy praw (gdyż odpłatności za takie usługi również dokonuje się na bazie kontraktowej). W szczególności, pomiędzy wspomnianymi przejawami aktywności gospodarczej Wnioskodawcy (czyli produkcją filmową, udzielaniem licencji itp.) a rzeczonymi opłatami i kwotami nie jest spełniony żaden z warunków wymienionych w pkt 1 powyżej, pozwalających uznać te opłaty i kwoty za wynagrodzenie za świadczone przez niego usługi.

Dodatkowo, zdaniem Wnioskodawcy, nie można zidentyfikować jakiegokolwiek innego świadczenia, wykonywanego przez niego, z tytułu którego Wnioskodawcy należne byłyby jej opłaty od czystych nośników oraz kwoty z tytułu reemisji.

W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, otrzymywane przez niego, za pośrednictwem X, opłaty od czystych nośników oraz kwoty z tytułu reemisji nie stanowią, dla celów VAT, wynagrodzenia za jakiekolwiek usługi świadczone przez niego. W konsekwencji, w związku z otrzymywaniem opłat i kwot na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek podatkowy w zakresie VAT.

Poniżej Wnioskodawca przedstawia szczegółowe wyjaśnienie powyższego stanowiska w odniesieniu do kwot z tytułu reemisji.

Zdaniem Wnioskodawcy, żaden z trzech warunków, wymienionych w pkt 1 nie jest spełniony w odniesieniu do relacji pomiędzy jego aktywnością gospodarczą a kwotami z tytułu reemisji.

Po pierwsze, nie istnieje stosunek prawny pomiędzy Wnioskodawcą a nadawcami kablowymi, na podstawie którego byłby on zobowiązany do jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego (np. udzielenia licencji na Utwory, czy stworzenia Utworu) na rzecz tych podmiotów, a podmioty do wypłacenia mu rzeczowych kwot.

Wnioskodawca zwraca uwagę na fakt, iż z tego samego powodu, tj. z powodu braku stosunku prawnego pomiędzy potencjalnym usługodawcą a potencjalnym usługobiorcą, Komisja Europejska uznała, iż opłaty podobne do kwot z tytułu reemisji nie rodzą obowiązku podatkowego w zakresie VAT. W szczególności, we wniosku wzywającym do usunięcia naruszenia prawa przeciwko Belgii nr IP/03/57 Komisja Europejska stwierdziła, iż nakładając VAT na opłaty należne twórcom utworów plastycznych lub fotograficznych wypłacane w momencie sprzedaży ich dzieł (na mocy Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/84/WE z dnia 27 września 2001 r. (Dz. Urz. UE L 01/272/32), w Polsce zaimplentowanej w art. 19 ust. 1 ustawy o prawie autorskim), Belgia naruszyła prawo wspólnotowe. Jak stwierdziła Komisja: prawa autorskie dają artyście, oraz jego spadkobiercom, udział we wszystkich zyskach ze sprzedaży ich dzieł. Ponieważ nie istnieje żaden stosunek prawny pomiędzy nabywcą dzieła a artystą, nie można mówić o transakcji opodatkowanej w znaczeniu Dyrektywy VAT.

Po drugie, nie istnieje bezpośredni związek pomiędzy czynnościami wykonywanymi przez Wnioskodawcę a otrzymywanymi kwotami z tytułu reemisji.

Powyższej okoliczności dowodzi m.in. fakt, iż kwoty z tytułu reemisji są przez Wnioskodawcę otrzymywane nawet wówczas, gdy nie posiada ona, w odniesieniu do Utworów w stosunku do których kwoty te są należne, autorskich praw majątkowych, gdyż przekazała je pierwotnemu nadawcy np. w formie umowy sprzedaży praw autorskich. W konsekwencji, gdyby Wnioskodawca działał bez pośrednictwa X, nie mógłby w takich przypadkach nawet zawrzeć cywilnoprawnej umowy udzielenia lub sprzedaży praw autorskich podmiotom dokonującym reemisji. Kwoty z tytułu reemisji są bowiem należne Wnioskodawcy nie z tytułu posiadania bądź udzielania jakichkolwiek praw, lecz z tytułu wytwarzania objętych ochroną Utworów w ramach prowadzonej produkcji filmowej. Otrzymywaniu kwot z tytułu reemisji nie towarzyszy bowiem żadna aktywność ze strony Wnioskodawcy na rzecz podmiotów zobowiązanych do uiszczania takich opłat. W konsekwencji, nie można uznać kwot z tytułu reemisji za związane bezpośrednio z udzieleniem przez nią jakichkolwiek praw.

Nie może być również, zdaniem Wnioskodawcy, mowy o traktowaniu kwot z tytułu reemisji jako wynagrodzenia za świadczone przez nią usługi produkcji Utworów. Utwory są bowiem produkowane na rzecz podmiotów (np. pierwotnych nadawców), innych niż podmioty zobowiązane do wpłacania kwot z tytułu reemisji do X.

Z drugiej strony, jak Wnioskodawca zaznaczył w stanie faktycznym, może się zdarzyć, iż część otrzymanych kwot z tytułu reemisji nie będzie wynikać z nadań Utworów, lecz z tytułu reemisji utworów innych producentów lub twórców, którzy nie zgłosili się do X.

Przyjęcie, iż Wnioskodawca winna potraktować otrzymywane w takim przypadku kwoty jako wynagrodzenie za odpłatne świadczenie usług prowadziłoby do wniosku, że odprowadza ona podatek od wynagrodzenia należnego jej z tytułu efektów pracy twórczej, z której nie była twórcą.

Brak związku kwot z tytułu reemisji z prowadzoną działalnością Wnioskodawcy jako producenta filmowego można zobrazować na przykładzie twórcy, którego utwór dopiero po latach zyskał na popularności i w związku z tym, stał się przedmiotem eksploatacji. W efekcie, podmioty dokonujące takiej eksploatacji (np. nadawcy) są zobowiązane uiszczać z tego tytułu opłaty na rzecz twórcy. Nie można jednak traktować twórcy jako usługodawcy, ponieważ fizycznie nie wykonuje on żadnych czynności, które mogłyby zostać zaklasyfikowane jako usługa. Ewentualna usługa została przez niego wykonana w przeszłości, przy czym została ona wykonana na rzecz podmiotu, który wówczas zamówił wykonanie dzieła, a nie jest wykonywana na rzecz podmiotu, który z danego dzieła korzysta obecnie. Podobnie, w przypadku śmierci twórcy i odziedziczenia praw do jego utworów przez jego spadkobierców nie można twierdzić, iż z racji otrzymywania przez spadkobierców wynagrodzenia dochodzi do wykonania przez nich jakichkolwiek czynności, które mogą być uznane za usługę. Siłą rzeczy, takich czynności nie może wykonywać zmarły twórca.

Dlatego też, gdyby przyjąć, iż Wnioskodawca świadczy w opisanym stanie faktycznym usługę na rzecz nadawców kablowych, to w przypadku ustania jego bytu prawnego i przejścia praw autorskich na jego następców prawnych, możnaby dojść do absurdalnej konkluzji, iż usługi są w dalszym ciągu świadczone pomimo nieistnienia usługodawcy.

Po trzecie, faktycznie nie istnieje beneficjent usług Wnioskodawcy, w zamian za które otrzymywane miałyby być kwoty z tytułu reemisji.

Zdaniem Wnioskodawcy, takim beneficjentem nie może być X. X nie korzysta bowiem z Utworów, ani też nie otrzymuje żadnych praw do Utworów (tym bardziej, iż niektóre z tych praw zostały wcześniej przez Wnioskodawcę zbyte), lecz jedynie zarządza nimi w charakterze powiernika lub pośrednika. Na podstawie Umowy, X zobowiązuje się do wykonywania na rzecz Spółki praw autorskich i pokrewnych, za co przysługuje mu wynagrodzenie co wskazuje, iż to X jest, w relacji z Wnioskodawcą, usługodawcą.

Stanowisko to znajduje oparcie w cytowanym wyżej orzeczeniu WSA w Warszawie, zgodnie z którym organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi: świadczy usługi zarządzania prawami autorskimi w sposób pozwalający na uznanie Stowarzyszenia za podatnika VAT. Jednak podstawę opodatkowania VAT (obrót) może stanowić tylko wynagrodzenie (prowizja) za zarządzanie oraz (...) dla celów podatkowych drugorzędne znaczenie ma świadczenie przez organizację zbiorowego zarządzania usług w tym zakresie na rzecz użytkowników praw autorskich.

Z drugiej strony, beneficjentami usług Wnioskodawcy nie mogą być operatorzy kablowi bądź satelitarni co wynika z faktu, iż w takiej sytuacji świadczyłby on usługi na rzecz podmiotów, których tożsamości nie zna, i od których nie jest w stanie pobrać podatku VAT.

Warto tutaj również zauważyć, że zgodnie z prawem autorskim przez reemisję rozumie się jego rozpowszechnianie przez inny podmiot niż pierwotnie nadający, drogą przejmowania w całości i bez zmian, programu organizacji radiowej lub telewizyjnej oraz równoczesnego i integralnego przekazywania tego programu do powszechnego odbioru. Tym samym, opłata wnoszona jest za odbiór nadawanego programu lub utworu Wnioskodawcy i jego dalsze rozpowszechnianie przez inny podmiot niż pierwotny nadawca utworu (operator kablowy, satelitarny), przy czym liczba odbiorców programu reemitowanego za pośrednictwem sieci kablowej może być porównywalna lub większa od liczby odbiorców, do których program dociera drogą tradycyjną. Zatem, uzyskiwane przez Wnioskodawcę opłaty z tytułu reemitowania utworów, których jest autorem mogą zostać uznane za formę rekompensaty wynikającej z faktu, iż utwory emitowane są przez niezdefiniowanego dla niej operatora.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż otrzymywane przez niego, za pośrednictwem X, kwoty z tytułu reemisji nie stanowią dla celów VAT wynagrodzenia za jakiekolwiek usługi świadczone przez niego. W konsekwencji, w związku z otrzymywaniem tych kwot na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek podatkowy w zakresie VAT.

Powyższe stanowisko Wnioskodawcy znajduje również oparcie w przywołanej w stanie faktycznym opinii GUS. Zgodnie z tą opinią, czynności dokonywane przez niego, takie jak powierzenie praw autorskich do wykonywania, nie są odrębnie klasyfikowane i mieszczą się w zakresie podstawowej działalności producenta.

Jednocześnie GUS stwierdził, że opłaty przekazywane do Wnioskodawcy z tytułu retransmisji utworów oraz czystych nośników nie stanowią kryterium klasyfikacyjnego wg zasad metodycznych PKWiU, ponieważ przedmiotem klasyfikowania wg PKWiU są czynności o charakterze usługowym.

Skoro zatem, nie dochodzi do wykonania usługi, która mogłaby zostać sklasyfikowana w rozumieniu przepisów statystycznych, tym bardziej, nie dochodzi do świadczenia usług dla celów podatku VAT (należy przy tym nadmienić, że zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy o VAT, usługi są identyfikowane za pomocą klasyfikacji statystycznych).

W celu uniknięcia wątpliwości, należy również zaznaczyć, że kwoty otrzymywane z tytułu reemisji - mimo, że są otrzymywane jako efekt działalności twórczej Wnioskodawcy - nie mogą być uznane za komponent wynagrodzenia za jakiekolwiek przekazanie praw lub usługi wykonywane przez niego (np. usługi produkcji Utworów), gdyż opłaty te otrzymywane są od innych podmiotów niż podmioty, dla których takie prawa są zbywane lub świadczone usługi. Tym samym, otrzymywane kwoty nie rodzą obowiązku podatkowego w zakresie VAT.

3. Interpretacja ustawy o VAT przez pryzmat prawa Unii Europejskiej

Na zakończenie Wnioskodawca podkreślił konieczność interpretacji ustawy o VAT w świetle brzmienia oraz celu Dyrektywy VAT oraz orzecznictwa ETS w zakresie VAT. Bowiem, zarówno Dyrektywa VAT, jak i orzecznictwo ETS będą miały zasadnicze znaczenie dla prawidłowej wykładni przepisów ustawy o VAT, o których interpretację wnosi Wnioskodawca.

Ustawa o VAT implementuje do polskiego systemu prawnego prawo Unii Europejskiej w zakresie podatku od wartości dodanej (VAT). Prawo to obejmuje, przede wszystkim, Dyrektywę VAT, która z dniem 1 stycznia 2007 r. zastąpiła Szóstą Dyrektywę Rady 77/388/EEC z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku, oraz orzecznictwo ETS.

Zgodnie z art. 288 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (wcześniej art. 249 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską), dyrektywy wiążą państwa członkowskie, w tym Polskę, w odniesieniu do rezultatu, który ma być osiągnięty, pozostawiając jednak organom krajowym swobodę wyboru formy i środków. Tym niemniej, zgodnie z pkt 26 orzeczenia ETS z dnia 14 lipca 1994 r. w sprawie Paola Faccini Dori przeciwko Recreb Srl. (C-91/92) stosując prawo krajowe oparte na dyrektywie, sąd krajowy ma obowiązek interpretować to prawo, tak dalece jak to tylko możliwe, w świetle brzmienia i celu dyrektywy tak, aby osiągnąć jej cel. Obowiązek interpretacji prawa krajowego w świetle brzmienia i celu dyrektywy ciąży nie tylko na sądach, lecz również, jak wynika z pkt 12 orzeczenia ETS z dnia 8 października 1987 r. w sprawie karnej przeciwko Kolpinghuis Nijmegen BV (80/86) na wszystkich organach krajowych państwa członkowskiego (takich jak np. Minister Finansów czy Dyrektor Izby Skarbowej). Dodatkowo, jak wynika z orzeczenia ETS z dnia 22 czerwca 1989 r. w sprawie Fratelli Costanzo SpA przeciwko Comune di Milano (C-103/88) wszelkie organy krajowe (także inne niż sądy) mają również obowiązek stosować przepisy dyrektyw, w przypadku, gdy w sprzeczności z nimi stoją przepisy prawa krajowego.

Równorzędną wagę prawną, jak same dyrektywy, posiada orzecznictwo ETS mające status prawa precedensowego, które stanowi element prawa wtórnego Unii Europejskiej. Potwierdzeniem tego stanu rzeczy są liczne postępowania wszczynane przeciwko państwom członkowskim przez Komisję Europejską wskutek niewdrożenia orzeczeń ETS. Dla przykładu można wymienić orzeczenie ETS z dnia 15 października 2002 r. w sprawie Komisja Europejska przeciwko Republice Federalnej Niemiec (C-427/98) będące efektem niezastosowania się Niemiec do orzeczenia ETS z dnia 24 października 1996 r. w sprawie Elida Gibbs Ltd przeciwko Comissioner of Customs and Excise (C-317/94) lub postępowanie przeciwko Rzeczpospolitej Polskiej (naruszenie nr 2006/2216) wynikające z niewdrożenia orzeczenia ETS z dnia 1 czerwca 2006 r. w sprawie De Danske Bilimportorer przeciwko Skatteministeriet (C-98/05).

Powyższe znajduje również oparcie w piśmie Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej skierowanym przez Departament Administracji Podatkowej Ministerstwa Finansów, w dniu 11 stycznia 2008 r., do Dyrektorów Izb Skarbowych (sygn. AP13/8012/590/PZ/07/PDJC-65/07). Jak wynika z powyższego pisma, orzeczenia ETS mają znaczenie nie tylko dla postępowania przez sądem krajowym, który wniósł zapytanie prawne do ETS, lecz również innych spraw, które odnoszą się do podobnego problemu prawnego. Jednocześnie twierdzenia, jakoby orzeczenia ETS nie stanowiły źródeł prawa lub znajdowały zastosowanie tylko w sprawach o identycznym stanie faktycznym są z gruntu błędne.

Podsumowując, Dyrektywa VAT oraz orzecznictwo ETS stanowią wtórne prawo Unii Europejskiej na których opiera się m.in. ustawa o VAT i w świetle brzmienia i celu tego prawa ustawa o VAT winna być interpretowana. Dokonując interpretacji przepisów VAT, o których mowa powyżej, organy podatkowe powinny kierować się orzeczeniami wydanymi przez ETS.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie stanowiska zaprezentowanego przez niego.

W dniu 17 maja 2010 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając, na podstawie przepisów § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.), w imieniu Ministra Finansów wydał interpretację indywidualną, nr ILPP1/443-162/10-3/AI, w której uznał stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w wydanej interpretacji indywidualnej przywołał przepisy: art. 5 ust. 1, art. 7 ust. 1, art. 8 ust. 1 i ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn zm.) i odniósł ich treść do stanowiska przedstawionego przez Wnioskodawcę we wniosku o wydanie interpretacji.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdził, iż na podstawie przedstawionego stanu faktycznego i obowiązujących przepisów prawa materialnego nie są spełnione warunki, aby uznać otrzymywane przez Wnioskodawcę kwoty z tytułu reemisji jako wynagrodzenie za świadczenie usług, Wnioskodawca nie ma zawartych żadnych umów bezpośrednio z nadawcami kablowymi, którzy są zobowiązani do uiszczenia opłat i kwot na rzecz X. Opłaty i kwoty te dokonywane są na rzecz Wnioskodawcy tylko na podstawie przepisów ustawy o prawie autorskim, zaś ich pobieraniem i przekazywaniem zajmuje się X na podstawie Umowy.

Mając na uwadze całokształt Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdził, iż po stronie Wnioskodawcy nie dochodzi do świadczenia usług na rzecz X, a otrzymywane za jego pośrednictwem kwoty z tytułu reemisji od nabywców kablowych i telewizyjnych nie są wynagrodzeniem za świadczenie na ich rzecz usług w związku z czym nie ciąży na Wnioskodawcy obowiązek podatkowy w zakresie podatku VAT.

Po zapoznaniu się z aktami sprawy, Minister Finansów stwierdza, co następuje:

Zgodnie z art. 14e § 1 ustawy Ordynacja podatkowa minister właściwy do spraw finansów publicznych może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

W wyniku przeprowadzonej analizy przedmiotowej sprawy stwierdzono, że interpretacja indywidualna z dnia 17 maja 2010 r. nr ILPP1/443-162/10-3/AI, wydana w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, jest nieprawidłowa, dlatego też uzasadnione jest dokonanie jej zmiany. Zdaniem Ministra Finansów stanowisko Wnioskodawcy wyrażone we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, natomiast przez świadczenie usług, stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Analiza treści art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług wskazuje na bardzo szerokie pojęcie świadczenia usług obejmujące różnego rodzaju świadczenia niebędące dostawą towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Zauważyć jednak należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Ustawodawca w ww. przepisach ustawy o podatku od towarów i usług poza wskazaniem, że przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, wskazał ponadto, że za świadczenie usług uznawana jest każda transakcja, która nie stanowi dostawy towarów.

Przyjęcie podziału na dostawę towarów oraz świadczenie usług oznacza w praktyce, że wolą ustawodawcy było określenie maksymalnie szeroko przedmiotu opodatkowania podatkiem od towarów i usług, jeżeli nawet wykazane zostałoby w konkretnym przypadku, że nie występuje dostawa towarów to i tak z reguły należy opodatkować czynność kwalifikowaną wówczas jako świadczenie usług.

Zgodnie z art. 94 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631, z późn. zm.), fonogramem jest pierwsze utrwalenie warstwy dźwiękowej wykonania utworu albo innych zjawisk akustycznych. Wideogramem, w myśl art. 94 ust. 2 ww. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest pierwsze utrwalenie sekwencji ruchomych obrazów, z dźwiękiem lub bez, niezależnie od tego czy stanowi ono utwór audiowizualny.

W przypadku nadawania, reemitowania lub odtwarzania wprowadzonego do obrotu fonogramu lub wideogramu, producentowi przysługuje prawo do stosownego wynagrodzenia ust. 5 art. 94 ww. ustawy. Do fonogramów i wideogramów stosuje się odpowiednio przepisy art. 21¹ ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych art. 95¹ ust. 2 tej ustawy.

Operatorzy sieci kablowych mogą reemitować w sieciach kablowych utwory nadawane w programach organizacji radiowych i telewizyjnych wyłącznie na podstawie umowy zawartej z właściwą organizacją zbiorowego zarządzania prawami autorskimi art. 21¹ ww. ustawy.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji utworów audiowizualnych, w szczególności filmów fabularnych i seriali telewizyjnych.

Wnioskodawca otrzymuje na podstawie art. 94 ust. 5 oraz art. 95¹ ust. 2 w związku art. 21¹ ww. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych kwoty pieniężne z tytułu reemisji kablowej utworów.

Wypłata powyższych opłat wynikających z przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych przekazywana jest przez Stowarzyszenie, podmiot upoważniony do pobierania opłat od operatorów sieci kablowych.

Otrzymywane opłaty przez Wnioskodawcę są powiązane z prowadzoną działalnością w zakresie produkcji utworów audiowizualnych, w szczególności filmów fabularnych i seriali telewizyjnych.

Wnioskodawca powierza Stowarzyszeniu, na mocy podpisanej umowy z dnia 30 grudnia 2002 r., swoje prawa do poboru opłat z tytułu reemisji od operatorów sieci kablowych. Zawarta umowa pomiędzy Wnioskodawcą a Stowarzyszeniem wynika z art. 94 ust. 5 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, zgodnie z którym w przypadku nadawania, reemitowania lub odtwarzania wprowadzonego do obrotu fonogramu lub wideogramu, producentowi (Wnioskodawcy) przysługuje prawo do stosownego wynagrodzenia.

Stowarzyszenie pobiera od zobowiązanych podmiotów - operatorów sieci kablowych - opłaty od reemisji w sieciach kablowych utworów audiowizualnych nadawanych w programach telewizyjnych (wyprodukowanych przez Wnioskodawcę), a następnie przekazuje je Wnioskodawcy, potrąciwszy wcześniej koszty inkasa od pobranych opłat oraz składkę przekazywaną na cele społeczne organizacji producenckich.

Zdaniem Ministra Finansów wskazane w stanie faktycznym okoliczności wypełniają przesłanki z art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług, warunkujące uznanie wykonywanych czynności za świadczenie usług, gdyż istnieje związek pomiędzy otrzymywanym przez Wnioskodawcę wynagrodzeniem od Stowarzyszenia a przedmiotowymi usługami polegającymi na przekazaniu prawa do wartości niematerialnych i prawnych praw pokrewnych przysługujących Wnioskodawcy na mocy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych celem zawarcia przez to Stowarzyszenie umowy z operatorami sieci kablowych na podstawie art. 21¹ ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W przedstawionym stanie faktycznym dochodzi do ekwiwalentności świadczeń, gdyż w istocie kwota wypłacana przez Stowarzyszenie Wnioskodawcy, inkasowana wcześniej od określonych operatorów kablowych (na podstawie art. 94 ust. 5 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych), stanowi wynagrodzenie w zamian za przekazanie prawa do wykorzystania majątkowych praw pokrewnych Stowarzyszeniu, przysługujących producentowi (Wnioskodawcy) z mocy prawa ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Potwierdza to również wprost brzmienie art. 94 ust. 5 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, z którego wynika, że Wnioskodawcy należy się stosowne wynagrodzenie.

Tym samym należności pieniężne wypłacane przez właściwą organizację zbiorowego zarządzania prawami autorskimi (Stowarzyszenie), zobowiązaną na podstawie ww. umowy do pobierania wynagrodzenia z tytułu reemisji utworów przez operatorów sieci kablowych, stanowią ekwiwalentne wynagrodzenie w zamian za przekazanie prawa do wartości niematerialnych i prawnych, która to czynność mieści się w szerokiej definicji usług, w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Sposób ustalenia wynagrodzenia, polegającego na rozdysponowaniu w specyficzny sposób pobieranych przez Stowarzyszenie wynagrodzeń (które obejmuje również kwoty wynagrodzeń nieodebranych przez uprawnione podmioty) od poszczególnych operatorów sieci kablowych pozostaje bez znaczenia przy rozpatrywaniu przedmiotowej sprawy.

W konsekwencji, w związku ze świadczeniem przez Wnioskodawcę ww. czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług ciąży na nim obowiązek podatkowy z tego tytułu w podatku od towarów i usług.

Odnosząc się do stanowiska Wnioskodawcy zawartego we wniosku o wydanie interpretacji:

Ad. 1)

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega, zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, odpłatne świadczenie usług. Natomiast, zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie, które nie stanowi dostawy towarów.

W przedstawionym stanie faktycznym, w ocenie Ministra Finansów, pomiędzy Wnioskodawcą a Stowarzyszeniem, nadawcami kablowymi i telewizyjnymi będzie istniał stosunek prawny na podstawie którego występuje świadczenie wzajemne. Podstawą do wzajemnych relacji jest zawarta umowa oraz ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych, na podstawie których Stowarzyszenie pobiera na rzecz Wnioskodawcy kwoty z tytułu reemisji, będące zgodnie z art. 94 ust. 5 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych należnym mu stosownym wynagrodzeniem.

Przedstawione przez Wnioskodawcę orzeczenia TS z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 R. J. Tolsma oraz z dnia 27 kwietnia 1999 r. w sprawie C-48/97 Kuwait Petroleum (GB) Ltd przeciwko Commissioners of Customs Excise nie będą miały zastosowania w niniejszej sprawie.

W przedstawionych orzeczeniach pomiędzy stronami nie było bowiem zawartej umowy ani innej podstawy prawnej, która łączyłaby strony.

Natomiast w przedmiotowej sprawie pomiędzy Wnioskodawcą a Stowarzyszeniem wystąpi świadczenie wzajemne - przekazanie praw za wynagrodzeniem, które dokonywane jest na podstawie postanowień umowy zawartej w dniu 30 grudnia 2002 r. oraz ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Wnioskodawcę, Stowarzyszenie oraz nadawców kablowych i telewizyjnych wiążą przepisy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Przepisy powyższej ustawy skierowane są bowiem zarówno do twórców (producentów), do których należy Wnioskodawca, jak i do Stowarzyszenia, które pobiera od nadawców kablowych i telewizyjnych kwoty z tytułu reemisji i przekazuje je na rzecz Wnioskodawcy, uprzednio potrącając koszty inkasa oraz składkę przekazywaną na cele społeczne organizacji producenckich, oraz do ww. nadawców, którzy są zobowiązani do uiszczenia na rzecz twórców (producentów) należnego im wynagrodzenia z tytułu reemisji za pośrednictwem Stowarzyszenia.

Wyrok TS z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council również nie znajdzie zastosowania w niniejszej sprawie, gdyż w przywołanym orzeczeniu mowa jest o rocznych opłatach członkowskich wnoszonych przez członków na rzecz organizacji na pokrycie kosztów tej działalności (reklama, promocja i poprawa jakości określonych produktów rolnych). Korzyści wynikające z wnoszonych opłat dotyczą członków jedynie w sposób pośredni.

Natomiast w przypadku Wnioskodawcy otrzyma on kwoty (wynagrodzenia) z tytułu reemisji przekazywane przez Stowarzyszenie za reemitowanie lub odtwarzanie przez operatorów sieci kablowych utworów autorskich, a w szczególności filmów fabularnych i seriali telewizyjnych, których Wnioskodawca jest producentem.

Również przedstawione przez Wnioskodawcę orzeczenia TS z dnia 29 lutego 1996 r. w sprawie C-215/94 Jurgen Mohr oraz z dnia 18 grudnia 1997 r. w sprawie C-384/95 Landbooden-Agrardienste GmbH Co KG nie będą miały zastosowania w niniejszej sprawie, gdyż w przedstawionym stanie faktycznym znane są strony dokonywanych transakcji (Wnioskodawca, Stowarzyszenie oraz operatorzy kablowi).

Podsumowując, w analizowanym stanie faktycznym wystąpią czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Na podstawie zawartej umowy pomiędzy Wnioskodawcą a Stowarzyszeniem Wnioskodawca świadczy usługę przekazania prawa do reemitowania lub odtwarzania przez operatorów sieci kablowych utworów autorskich, a w szczególności filmów fabularnych i seriali telewizyjnych produkowanych przez Wnioskodawcę, a Stowarzyszenie pobiera od nadawców kablowych i telewizyjnych opłatę, którą następnie przekazuje Wnioskodawcy tytułem należnego mu wynagrodzenia, po potrąceniu inkasa oraz składki na cele społeczne organizacji producenckich.

Ad. 2)

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, pojęcie świadczenia usług jest bardzo szerokie, obejmuje bowiem różnego rodzaju świadczenia niebędące dostawą towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Na podstawie przepisów art. 94 ust. 5 oraz art. 95¹ ust. 2 w związku art. 21¹ ww. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych Stowarzyszenie pobiera na rzecz Wnioskodawcy wynagrodzenie (kwoty z tytułu reemisji) od nadawców kablowych i telewizyjnych z tytułu wprowadzenia do obrotu fonogramu lub wideogramu. Jak już wcześniej wskazano przepisy art. 94 ust. 5 oraz art. 95¹ ust. 2 w związku art. 21¹ ww. ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych kształtują relacje łączące Wnioskodawcę (jako twórcę), Stowarzyszenie oraz nadawców kablowych i telewizyjnych.

Wnioskodawca, któremu należne są na podstawie ww. przepisów kwoty z tytułu reemisji fonogramu lub wideogramu, powierza swoje prawa Stowarzyszeniu do zrealizowania wobec nadawców kablowych i telewizyjnych celem pobrania wynagrodzenia z tytułu reemisji. Z przedstawionego stanu faktycznego wynika wniosek, że Stowarzyszenie działając na rzecz Wnioskodawcy zobowiązane będzie do poboru w swoim imieniu i podziału uzyskanych kwot według określonych zasad (pomniejszonych o koszty inkasa i składkę) oraz przekazania należnych kwot Wnioskodawcy jako autorsko uprawnionemu do ich uzyskania.

Zatem Wnioskodawcy przysługuje wynagrodzenie z ww. tytułu. Uregulowania w zakresie poboru kwot na rzecz Wnioskodawcy przez Stowarzyszenie powodują, iż pomiędzy tymi podmiotami dochodzi do bezpośredniego związku pomiędzy czynnościami wykonywanymi przez Stowarzyszenie w ramach jego działalności gospodarczej a Wnioskodawcą, który otrzymuje kwoty z tytułu reemisji.

Wnioskodawca na mocy przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych posiada prawo do otrzymania od nadawców kablowych i telewizyjnych kwot z tytułu reemisji (stosownego wynagrodzenia), Stowarzyszenie natomiast realizuje to prawo na rzecz Wnioskodawcy poprzez pobór tych kwot.

W związku z powyższym spełnione są warunki zaistnienia czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które Wnioskodawca przedstawił w pkt 1 swojego stanowiska.

Wskazana przez Wnioskodawcę notatka prasowa Komisji Europejskiej w sprawie Belgii nr IP/03/57 nie będzie miała zastosowania przy rozpatrywaniu niniejszej sprawy, gdyż problem przedstawiony w notatce nie jest zbieżny z rozpatrywanym stanem faktycznym.

W konsekwencji nie można zgodzić się ze stwierdzeniem Wnioskodawcy, iż kwoty z tytułu reemisji są należne z tytułu wytwarzania objętych ochroną Utworów w ramach prowadzonej działalności, gdyż zgodnie z ww. wskazanym art. 94 ust. 5 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych producentowi przysługuje prawo do stosownego wynagrodzenia w przypadku reemitowania lub odtwarzania wprowadzonego do obrotu fonogramu lub wideogramu.

Ostatecznym beneficjentem usługi Wnioskodawcy jest odbiorca emitowanych filmów fabularnych i seriali telewizyjnych. Pomiędzy Wnioskodawcą a ostatecznym beneficjentem (odbiorca emitowanych filmów i seriali telewizyjnych) występują pośrednicy: Stowarzyszenie oraz nadawcy kablowi i telewizyjni.

Odnosząc się do przywołanych w stanie faktycznym klasyfikacji dokonanych przez Urząd Statystyczny oraz GUS należy zauważyć, iż jak wynika z tych klasyfikacji czynności związane z powierzeniem praw autorskich nie są klasyfikowane odrębnie i mieszczą się w zakresie podstawowej działalności producenta. Nie można zatem zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, iż nie dochodzi do wykonania usługi, która nie jest sklasyfikowana w rozumieniu przepisów statystycznych. Ponadto wskazania wymaga, że fakt niesklasyfikowania danego towaru i usługi pozostaje bez znaczenia dla opodatkowania danej czynności na gruncie podatku od towarów i usług.

Reasumując otrzymywane kwoty z tytułu reemisji rodzą obowiązek podatkowy w zakresie podatku od towarów i usług.

Ad. 3)

Ustawa o podatku od towarów i usług implementowała do polskiego systemu podatku od wartości dodanej przepisy Unii Europejskiej w szczególności przepisy Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1997 r. w sprawie harmonizacji przepisów państw członkowskich, dotyczących podatków obrotowych - Wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa opodatkowania (77/388/EWG). Przy nowelizacjach ustawy o podatku od towarów i usług uwzględniane są zapadłe przed Trybunałem Sprawiedliwości UE orzeczenia w zakresie tego podatku.

Organy podatkowe kierują się przy podejmowaniu rozstrzygnięć orzeczeniami wydawanymi przez Trybunał Sprawiedliwości, o ile mają one zastosowanie w rozpatrywanych sprawach.

Biorąc pod uwagę całokształt sprawy oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa materialnego stanowisko Wnioskodawcy, iż kwoty z tytułu reemisji, otrzymywane za pośrednictwem Stowarzyszenia od nadawców kablowych nie stanowią, dla celów podatku od towarów i usług, wynagrodzenia za świadczone przez Wnioskodawcę usługi na rzecz Stowarzyszenia, w związku z czym nie ciąży na Wnioskodawcy obowiązek podatkowy w zakresie tego podatku, w przedstawionym stanie faktycznym należało uznać za nieprawidłowe.

Jednocześnie zauważa się, iż w niniejszej zmianie interpretacji nie oceniano skutków w podatku od towarów i usług relacji pomiędzy Stowarzyszeniem a nadawcami kablowymi, gdyż Wnioskodawca nie jest w tym zakresie podmiotem uprawnionym do uzyskania interpretacji indywidualnej w rozumieniu art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa.

Nie dokonano również oceny prawidłowości ustalenia podstawy opodatkowania świadczonych usług w przedstawionym stanie faktycznym, gdyż nie zadano w tym zakresie pytania oraz nie sformułowano własnego stanowiska.

W świetle powyższego należało z urzędu zmienić interpretację indywidualną z dnia 17 maja 2010 r. nr ILPP1/443-162/10-3/Al, wydaną w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

Zmiana interpretacji indywidualnej dotyczy stanu faktycznego przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Wnioskodawcy przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację zmieniającą interpretację indywidualną. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów - w terminie czternastu dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia wezwania o usunięcie naruszenia prawa (art. 47 i 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Minister Finansów, ul. Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 2 MB

Minister Finansów