Czynność zbycia przedsiębiorstwa przez Wnioskodawcę do Spółki z o.o. nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. - Interpretacja - IBPP1/443-1851/11/LSz

shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 05.04.2012, sygn. IBPP1/443-1851/11/LSz, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Temat interpretacji

Czynność zbycia przedsiębiorstwa przez Wnioskodawcę do Spółki z o.o. nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 23 grudnia 2011r. (data wpływu 28 grudnia 2011r.) uzupełnionym pismem z dnia 28 marca 2012r. (data wpływu 29 marca 2012r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia czy w przedmiotowej sprawie dojdzie do zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa i czy ta transakcja podlega opodatkowaniu jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 grudnia 2011r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia czy w przedmiotowej sprawie dojdzie do zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa i czy ta transakcja podlega opodatkowaniu.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 28 marca 2012r. (data wpływu 29 marca 2012r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 20 marca 2012r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Sp. z o.o. (dalej: Spółka, Sprzedający, Wnioskodawca) jest spółką kapitałową prawa polskiego, prowadzącą działalność produkcyjną w zakresie opakowań dla celów spożywczych.

W ramach prowadzonej działalności, Spółka współpracuje z N Sp. z o.o. (dalej: N, Kupujący), spółką należącą do międzynarodowej Grupy N, będącej wiodącą w Europie grupą producentów oraz dystrybutorów opakowań dla rolnictwa oraz przemysłu. Kupujący oraz inne (zagraniczne) spółki z Grupy N zagranicą są co do zasady wyłącznymi odbiorcami produktów (opakowań) produkowanych przez Sp. z o.o.

Spółka planuje zbycie jej przedsiębiorstwa (obejmującego całokształt dotychczasowej działalności Sprzedawcy) na rzecz N. W szczególności, przedmiotem transakcji zbycia mają być wchodzące w skład przedsiębiorstwa Sprzedającego:

  • prawo własności środków trwałych (w tym przede wszystkim linii produkcyjnych, maszyn i urządzeń) oraz wyposażenia,
  • zapasy,
  • surowce,
  • środki pieniężne,
  • prawa i obowiązki wynikające z dotychczasowych umów z dostawcami,
  • należności i zobowiązania związane z prowadzoną przez Sprzedającego działalnością gospodarczą,
  • księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Planowana transakcja skutkować będzie również przejściem zakładu pracy Sprzedającego na N w rozumieniu art. 23(1) ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. - Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz. U. z 1998r., Nr 21, poz. 94 ze zm., dalej: Kodeks Pracy).

Przedmiotem zbycia nie będą jednak wchodzące w skład przedsiębiorstwa Spółki:

  • nieruchomość (budynek) na której prowadzona jest działalność Sprzedającego,
  • nazwa (znak handlowy) Sprzedającego,
  • zezwolenie na prowadzenie przez Sprzedającego działalności gospodarczej w specjalnej strefie ekonomicznej.

Nieruchomość (budynek), na której prowadzona jest obecnie działalność Sprzedającego stanie się, bezpośrednio po dokonaniu transakcji sprzedaży przedsiębiorstwa, przedmiotem długoterminowej umowy najmu, która zostanie zawarta pomiędzy Spółką (wynajmujący) a N. (najemca) i będzie wykorzystywana przez N do działalności produkcyjnej. Nie jest wykluczone, że w przyszłości prawo własności nieruchomości (budynku) zostanie również nabyte przez N...

Z kolei nazwa (znak handlowy) Sprzedającego została wyłączona z transakcji, z uwagi na fakt, że obecnie Kupujący po nabyciu produktów (opakowań) Sprzedającego, opatruje je własnymi znakami handlowymi i następnie dokonuje ich dalszej dystrybucji. Stąd też z punktu widzenia Kupującego nazwa (znak handlowy) Sprzedającego nie posiada wartości gospodarczej.

W konsekwencji nieprzenoszenie prawa własności przedmiotowych składników majątkowych nie wyłącza możliwości dalszego samodzielnego i niezależnego funkcjonowania przedsiębiorstwa Sprzedającego po jego przejęciu przez Kupującego.

Przedmiotem transakcji nie będzie również zezwolenie na prowadzenie przez Sprzedającego działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej, bowiem w świetle obowiązujących przepisów zezwolenie takie nie może być przedmiotem obrotu. N natomiast ma zamiar ubiegać się o takie zezwolenie już po transakcji, przy czym należy zaznaczyć, że uzyskanie takiego zezwolenia nie stanowi warunku koniecznego do dalszego prowadzenia działalności produkcyjnej przez Kupującego po transakcji.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca podał, że zgodnie ze stanowiskiem Spółki, mienie będące przedmiotem transakcji sprzedaży stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 i 552 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Na moment transakcji Spółka nie będzie prowadzić żadnej innej działalności, a na nabywcę zostanie przeniesione całe przedsiębiorstwo, tj. zespół składników niematerialnych i materialnych (za wyjątkiem składników, o których mowa we wniosku, tj. nieruchomość, znak towarowy i zezwolenie na działalność w specjalnej strefie ekonomicznej) przeznaczonych dotychczas do prowadzenia działalności gospodarczej przez Spółkę.

Z uwagi na fakt, że przedmiotem sprzedaży będzie całość przedsiębiorstwa, nie będzie nim zorganizowana część przedsiębiorstwa, gdyż brak jest w istniejącym przedsiębiorstwie innej działalności, od której przenoszony majątek mógłby być wyodrębniony organizacyjnie i finansowo w myśl art. 2 pkt 27e ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.).

Spółce nie przysługują prawa wynikające z umów najmu, dzierżawy nieruchomości lub ruchomości lub prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości związanych z obecną działalnością (przedsiębiorstwem). Spółka niedawno (już po złożeniu wniosku) podpisała umowę (która nie weszła jeszcze w życie) najmu (od podmiotu trzeciego) nieruchomości, w której rozważa w przyszłości prowadzenie innej działalności gospodarczej. Prawa jak i obowiązki wynikające z tej umowy (jako nie związane z dotychczasową działalnością, lecz z potencjalną nową działalnością, którą Spółka planuje rozpocząć po zbyciu przedsiębiorstwa) nie będą przekazane w ramach transakcji objętej zdarzeniem przyszłym opisanym we wniosku.

Wierzytelności (np. należności z tytułu sprzedaży towarów) jak i środki pieniężne będą przekazane. Natomiast Spółka nie posiada żadnych papierów wartościowych.

Spółka nie posiada koncesji i licencji. Natomiast jedyne zezwolenie jakie posiada to zezwolenie na działalność w specjalnej strefie ekonomicznej, które nie będzie jednak przekazane z uwagi na fakt, że takie zezwolenie nie może być przedmiotem obrotu prawnego.

Spółka nie posiada patentów, praw własności przemysłowych oraz majątkowych praw autorskich lub innych majątkowych praw pokrewnych, które zostałyby formalnie zgłoszone bądź zarejestrowane w Urzędzie Patentowym. Tego rodzaju prawa (dobra) majątkowe, o ile zostały wytworzone przez Spółkę (np. know-how technologiczny, receptury itp.) wraz z systemem ERP dotyczącym zarządzania produkcją, magazynowaniem, fakturowaniem (który został przygotowany pod konkretne potrzeby Spółki w celu wsparcia procesu produkcyjnego) zostaną przekazane nabywcy.

Zgodnie ze stanowiskiem Spółki, zespół przenoszonych składników pomimo wyłączenia nieruchomości będzie posiadał zdolność do prowadzenia działalności w dotychczasowym zakresie. Zdaniem Spółki, posiadana przez nią nieruchomość nie stanowi elementu koniecznego dla dalszego prowadzenia działalności przez nabywcę, bowiem może być ona również prowadzona w innej lokalizacji (nieruchomości) bądź też przy wykorzystaniu tej samej nieruchomości, ale na podstawie umowy najmu, dzierżawy bądź leasingu. Jak Spółka wskazała we wniosku, nabywca będzie korzystać z przedmiotowej nieruchomości po transakcji (nabycia przedsiębiorstwa) na podstawie umowy cywilnoprawnej ze Spółką, która zostanie zawarta z nabywcą przed transakcją, by zapewnić od samego początku zdolność do prowadzenia działalności w dotychczasowym zakresie.

Budynek ma charakter produkcyjno-biurowy, a więc służy Spółce zarówno w celach wytwarzania (produkcji) towarów jak i celach administracyjnych (znajdują się w nim pomieszczenia biurowe Spółki).

Jak Spółka wskazała powyżej, w budynku (który nie będzie przedmiotem transakcji zbycia) znajdują się linie produkcyjne (maszyny, urządzenia), które służą do wytwarzania produktów Spółki jak i pomieszczenia biurowe. W ocenie Spółki, linie produkcyjne mogą jednak zostać zdemontowane i zainstalowane w innej lokalizacji.

Tak jak Spółka wskazała powyżej zbywane składniki majątkowe dają nabywcy możliwość do kontynuowania działalności Spółki po transakcji w dotychczasowym zakresie. Spółka rozumie również, że z punktu widzenia biznesowego, celem transakcji jest prowadzenie działalności gospodarczej Spółki przez nabywcę w dotychczasowym zakresie, tym niemniej Spółka nie może udzielić odpowiedzi co do tego w jaki sposób nabyte składniki zostaną ostatecznie wykorzystane przez nabywcę (stanowi to bowiem decyzję biznesową nabywcy a nie Spółki).

Przepisy prawa nie określają obowiązku posiadania zezwolenia na działalność w specjalnej strefie ekonomicznej. Spółka uzyskała przedmiotowe zezwolenie na jej wniosek i w związku z realizowaną inwestycją na terenie specjalnej strefy ekonomicznej, dzięki czemu uzyskała zwolnienie z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych. Zezwolenie, o którym mowa powyżej, nie stanowi warunku koniecznego do dalszego prowadzenia działalności przez nabywcę po transakcji.

Spółka jest czynnym zarejestrowanym podatkiem podatku VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy dla celów przepisów ustawy o VAT w opisanym zdarzeniu przyszłym dojdzie do zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej jego części, o którym mowa w art. 6 ust. 1 tej ustawy, a co za tym idzie przedmiotowa transakcja będzie wyłączona z opodatkowania VAT... (pytanie ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku z dnia 28 marca 2012r.)

  • Czy w sytuacji, gdyby organ podatkowy uznał, że w opisanym zdarzeniu przyszłym nie dojdzie do zbycia przedsiębiorstwa ani jego zorganizowanej części, o których mowa w art. 6 ust. 1 ustawy o VAT, to transakcja zbycia opisana w zdarzeniu przyszłym będzie podlegać opodatkowaniu VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy i Spółka powinna ocenić w odniesieniu do każdego ze zbywanych składników majątku, czy jego zbycie podlegać będzie opodatkowaniu VAT...

    Zdaniem Wnioskodawcy:

    Ad. 1

    Jednocześnie Spółka przedstawiając własne stanowisko jest zdania, że dla celów przepisów ustawy o VAT w opisanym zdarzeniu przyszłym dojdzie do zbycia przedsiębiorstwa, o którym mowa w art. 6 pkt 1 tej ustawy, a co za tym idzie przedmiotowa transakcja będzie wyłączona z opodatkowania VAT. W szczególności przedmiotem transakcji nie będzie zorganizowana część przedsiębiorstwa, z uwagi na brak w istniejącym przedsiębiorstwie wyodrębnienia organizacyjnego i finansowego, o którym mowa w art. 2 pkt 27e ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) (stanowisko ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku z dnia 28 marca 2012r.).

    Uzasadnienie stanowiska Spółki w zakresie pytania nr 1:

    Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o VAT przepisów tej ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Termin przedsiębiorstwo nie został jednak zdefiniowany w tej ustawie.

    Odnosząc się do definicji przedsiębiorstwa w innych ustawach podatkowych, należy zauważyć, iż zgodnie z art. 4a pkt 3 Ustawy o CIT termin przedsiębiorstwo oznacza (..) przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów Kodeksu Cywilnego.

    Nie znajdując racjonalnego uzasadnienia dla możliwości przyjęcia różnych definicji przedsiębiorstwa na gruncie ustawy o VAT i ustawy o CIT, również dla celów VAT ustalając znaczenie pojęcia przedsiębiorstwa należy więc odnieść się do przepisu art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks Cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm., dalej KC), zgodnie z którym przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

    1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
    2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości; 1) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
    3. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
    4. koncesje, licencje i zezwolenia;
    5. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
    6. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
    7. tajemnice przedsiębiorstwa;
    8. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

    Jak wynika z brzmienia wskazanego powyżej przepisu, zawiera on jedynie przykładowe wyliczenie składników wchodzących w skład przedsiębiorstwa.

    Dodatkowo, zgodnie z art. 552 KC, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych. Ustawodawca dopuszcza więc możliwość zbycia przedsiębiorstwa, z wyłączeniem jego pewnych składników, co jednak nie jest jednoznaczne z pozbawieniem zbywanego majątku charakteru przedsiębiorstwa. W takim przypadku jednak składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Ważne jest zatem, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający nabywcy przedsiębiorstwa kontynuowanie działalności gospodarczej za jego pomocą.

    Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem doktryny prawa cywilnego, nie wszystkie składniki materialne i niematerialne przedsiębiorstwa wymienione w art. 551 KC są na tyle istotne, aby bez ich zbycia nie można było mówić o zbyciu przedsiębiorstwa. O tym, jakie składniki muszą być przedmiotem transakcji, aby można było uznać, że nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa, decydują okoliczności faktyczne w danej sprawie. Zdaniem Spółki, aby doszło do przeniesienia przedsiębiorstwa, konieczne jest, aby zbywca przeniósł na nabywcę taki zespół składników materialnych i niematerialnych, za pomocą którego można prowadzić określoną działalność gospodarczą.

    Powyższa konkluzja była w przeszłości wielokrotnie potwierdzana w orzecznictwie Sądu Najwyższego, jak również sądów administracyjnych. W wyroku z dnia 17 października 2000r., sygn. akt l CKN 850/98 Sąd Najwyższy wskazał, że ocena, czy doszło do nabycia przedsiębiorstwa jest więc możliwa in concreto, a miarodajne jest ustalenie, czy nabyto minimum środków, bez których kontynuowanie przez nabywcę działalności gospodarczej realizowanej przed zbyciem nie jest możliwe. Strony - jak wynika z art. 55 kc - mają pozostawioną swobodę co do tego, jakie elementy tworzące pojęcie przedsiębiorstwa objąć przedmiotem czynności prawnej, z tym, że swoboda w wyłączeniu poszczególnych składników nie może iść tak daleko, aby zakres wyłączeń przekreślił istotę przedsiębiorstwa. Dlatego też zbycie przedsiębiorstwa powinno obejmować co najmniej te składniki, które determinują funkcje spełniane przez przedsiębiorstwo.

    W przedstawionym zdarzeniu przyszłym, Spółka planuje zbycie na rzecz N zorganizowanego zespołu składników materialnych i niematerialnych, obejmującego całokształt prowadzonej przez nią dotychczas działalności gospodarczej. W szczególności przedmiotem zbycia mają być wchodzące w skład przedsiębiorstwa Spółki: prawo do własności środków trwałych, zapasy, surowce, środki pieniężne, prawa i obowiązki wynikające z dotychczasowych umów z dostawcami, należności i zobowiązania, jak również księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

    Planowana transakcja skutkować będzie również przejściem zakładu pracy Spółki na N w rozumieniu art. 231 Kodeksu Pracy.

    Transakcji zbycia nie będzie podlegała nieruchomość (budynek), w której prowadzona jest dotychczasowa działalność Sprzedającego, a także znak handlowy Sprzedającego. Ponadto transakcji nie będzie podlegało zezwolenie na prowadzenie przez Spółkę działalności w specjalnej strefie ekonomicznej.

    Brak prawa własności nieruchomości w żaden sposób nie wpłynie na możliwość prowadzenia działalności przez N... W praktyce, nieruchomość dla celów prowadzenia działalności gospodarczej może zostać pozyskana nie tylko poprzez nabycie jej własności, ale również poprzez posiadanie zależne (w drodze jej najmu, dzierżawy bądź leasingu). Brak prawa własności do nieruchomości w majątku przedsiębiorstwa nie narusza więc na funkcjonalnych związków pomiędzy składnikami, które pozwalają na prowadzenie takiej działalności i uznanie takich składników majątkowych za przedsiębiorstwo.

    Jak zaznaczono w opisie zdarzenia przyszłego, Kupujący będzie miał zapewnioną możliwość dalszego korzystania z nieruchomości, w której prowadzona jest obecnie działalność Sprzedającego na podstawie długoterminowej umowy najmu od Spółki. W konsekwencji wyłączenie prawa własności nieruchomości z planowanej transakcji zbycia przedsiębiorstwa nie wpłynie w żaden sposób na związki funkcjonalne pomiędzy pozostałymi składnikami zbywanego przedsiębiorstwa i nie będzie stało na przeszkodzie kontynuacji działalności zbywanego przedsiębiorstwa.

    Powyższa konkluzja znajduje również potwierdzenie w interpretacjach podatkowych wydawanych przez organy podatkowe. I tak przykładowo, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 14 września 2009r. (sygn. ILPB1/415-705/09-2/IM), stwierdził, że (...) wyłączenie wskazanego składnika majątku przedsiębiorstwa (nieruchomości - komentarz Spółki) z zakresu czynności zbycia nie narusza charakteru przedsiębiorstwa jako całości zdolnej do dalszego efektywnego działania. Wyodrębnienie wyżej wymienionej nieruchomości z przedsiębiorstwa nie spowoduje bowiem, iż nie będzie ono mogło realizować celów, do jakich zostało powołane i straci charakter przedsiębiorstwa.

    Podobnie, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 30 stycznia 2009r., sygn. ILPP2/443-1023/08-2/AD, w której uznał, że (...) Tym samym pozostałe składniki majątkowe, po wyłączeniu nieruchomości, zdecydowanie posiadają potencjalną zdolność do niezależnego działania gospodarczego jako samodzielny podmiot, a więc tworzą przedsiębiorstwo.

    W odniesieniu do znaku handlowego Spółki, Sprzedający podkreśla, iż zostanie on wyłączony z planowanej transakcji, gdyż nie stanowi dla Kupującego, żadnej wartości ekonomicznej. N jest obecnie odbiorcą produktów (opakowań) Spółki, które przed dalszą ich dystrybucją są opatrywane znakami handlowymi N. A zatem w obrocie gospodarczym i świadomości kontrahentów N, produkty Spółki funkcjonują jako produkty N., opatrzone jej znakiem towarowym. Po zbyciu przedsiębiorstwa do N. nadal produkty (opakowania) produkowane przy wykorzystaniu tego przedsiębiorstwa będą opatrywane wyłącznie logo N i dalej dystrybuowane. Tak więc zarówno obecnie jak i po dokonaniu opisanej transakcji nazwa (znak handlowy) Spółki nie będzie zatem potrzebny w kontaktach z dotychczasowymi jak i przyszłymi kontrahentami (odbiorcami) N Oznacza to, że wyłączenie znaku handlowego Spółki z planowanej transakcji nie spowoduje po stronie Kupującego braku możliwości kontynuacji działalności za pomocą zbywanego przedsiębiorstwa.

    Elementem planowanej transakcji nie będzie zezwolenie Spółki na prowadzenie działalności gospodarczej w specjalnej strefie ekonomicznej, ponieważ w świetle obowiązujących przepisów, nie może ono stanowić przedmiotu obrotu. Należy jednak podkreślić, iż posiadanie takiego zezwolenia przez Sprzedającego pozwala jedynie na korzystanie ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób prawnych, ale nie stanowi warunku koniecznego dla możliwości prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie produkcji opakowań. W konsekwencji, wyłączenie z transakcji (co wprost wynika z przepisów prawa) zezwolenia na działalność w specjalnej strefie ekonomicznej nie spowoduje braku możliwości kontynuacji działalności produkcyjnej przez Kupującego po nabyciu przedsiębiorstwa od Spółki.

    Zdaniem Spółki, w przedstawionych okolicznościach ww. prawo własności nieruchomości, znak handlowy Spółki oraz zezwolenie na prowadzenie działalności w specjalnej strefie ekonomicznej nie są na tyle istotne w planowanej transakcji, aby bez ich zbycia nie można było mówić o zbyciu przedsiębiorstwa. Jak zostało wykazane powyżej fakt, że nie będą one przedmiotem transakcji nie wpłynie negatywnie na możliwość kontynuacji działalności przez zbywane przedsiębiorstwo. N bowiem za pomocą wszystkich innych powiązanych ze sobą funkcjonalnie i organizacyjnie składników materialnych i niematerialnych wchodzących w skład przedsiębiorstwa Sprzedającego, będzie mogła kontynuować działalność produkcyjną prowadzoną dotychczas przez Spółkę.

    Podsumowując, zdaniem Spółki, transakcja wskazana w opisie zdarzenia przyszłego będzie stanowiła zbycie przedsiębiorstwa, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, a w konsekwencji na podstawie tego przepisu będzie wyłączona z opodatkowania VAT.

    Ad. 2

    Zdaniem Spółki, jeżeli organ podatkowy uzna, że w opisanym zdarzeniu przyszłym nie dojdzie do zbycia przedsiębiorstwa ani jego zorganizowanej części, o których mowa w art. 6 ust. 1 ustawy o VAT, to transakcja zbycia opisana w zdarzeniu przyszłym podlegać będzie opodatkowaniu VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy i Spółka powinna ocenić w odniesieniu do każdego ze zbywanych składników majątku, czy jego zbycie podlegać będzie opodatkowaniu VAT.

    Uzasadnienie stanowiska Spółki w zakresie pytania nr 2:

    Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

    Gdyby organ podatkowy uznał (inaczej niż wnioskuje Spółka), iż w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego nie dojdzie do zbycia przedsiębiorstwa ani jego zorganizowanej części, o których mowa w art. 6 ust. 1 ustawy o VAT, to w takim przypadku zdaniem Spółki opisana transakcja zbycia zespołu składników przedsiębiorstwa przez Spółkę będzie podlegała opodatkowaniu VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy. W konsekwencji, Spółka będzie miała obowiązek ocenić w odniesieniu do każdego ze zbywanych składników, czy podlega on opodatkowaniu VAT czy też nie na podstawie właściwych przepisów ustawy o VAT.

    W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

    Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

    W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

    Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, zgodnie z którym przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

    Przez sprzedaż, zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy o VAT, należy przez to rozumieć odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

    Jednocześnie przepisy art. 6 ustawy wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

    Stosownie bowiem do art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

    Ustawodawca nie zdefiniował w ustawie o VAT pojęcia transakcji zbycia. Zwrot ten należy zatem interpretować w sposób zbliżony do terminu dostawy towarów, w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, tzn. w ten sposób, iż zbycie przedsiębiorstwa obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem przekazania jak właściciel np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego (aportu).

    Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

    Wyłączenie stosowania ustawy o podatku od towarów i usług przewidziane w przepisie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT obejmuje jednakże tylko te czynności zrównane z pojęciem dostawy towarów, których przedmiotem jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa.

    W niniejszej sprawie kwestią wymagającą interpretacji jest ustalenie istnienia lub nieistnienia podstaw do zastosowania przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

    Pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa zdefiniowane zostało w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, który definiuje je, jako organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

    Natomiast ww. ustawa nie definiuje pojęcia przedsiębiorstwa.

    Zgodnie z zasadami wykładni systemowej zewnętrznej, skoro dane pojęcie nie jest definiowane w danym akcie normatywnym, a jest ono określone w innym akcie normatywnym to właśnie z uwagi na konieczność zachowania jednoznaczności systemu prawnego, przy interpretacji tego zwrotu należy odwołać się do znaczenia tego pojęcia na gruncie innego aktu normatywnego, wiodącego w danej dziedzinie. W analizowanym przypadku zasadne jest odwołanie się do znaczenia pojęcia przedsiębiorstwa, na gruncie przepisów prawa cywilnego.

    Stosownie do przepisu art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej, który obejmuje w szczególności:

    1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa),
    2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości,
    3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych,
    4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne,
    5. koncesje, licencje i zezwolenia,
    6. patenty i inne prawa własności przemysłowej,
    7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne,
    8. tajemnice przedsiębiorstwa,
    9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

    Definicja ta określa przedsiębiorstwo w sensie przedmiotowym. Przy czym, powyższe wyliczenie jest katalogiem otwartym, więc wymienione elementy składowe przedsiębiorstwa mają charakter przykładowy. Jednakże sformułowanie przepisu tworzy domniemanie prawne, w myśl którego przedsiębiorstwo obejmuje każdy składnik zespołu, a zatem wszelkie dobra materialne i niematerialne podlegające ochronie prawnej i służące wykonywaniu celów gospodarczych.

    Nie wszystkie jednak elementy tworzące pojęcie przedsiębiorstwa są na tyle istotne, by bez ich zbycia nie można było mówić o zbyciu przedsiębiorstwa. O tym, jakie konkretne składniki muszą być przeniesione na nabywcę, aby można było uznać, że nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa, decydują okoliczności faktyczne, których nie można określić apriorycznie.

    W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z art. 552 Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

    Zatem przedsiębiorstwem jest taki zespół składników materialnych i niematerialnych, które jest zorganizowane i wyposażone w składniki zapewniające realizowanie celów gospodarczych, jest samodzielnym podmiotem prawa, funkcjonującym jako podmiot w obrocie gospodarczym, w którym decydującą rolę odgrywają więzi funkcjonalne i organizacyjne. Ponadto nie można traktować jako przedsiębiorstwo wyodrębnionej gospodarczo części będącej zespołem składników majątkowych i niemajątkowych, jeżeli nie będzie obejmować ksiąg i dokumentów związanych z prowadzeniem działalności.

    Zatem okolicznością determinującą możliwość uznania określonego zespołu składników niematerialnych i materialnych za przedsiębiorstwo jest takie ich zorganizowanie, żeby wspomniany zespół mógł służyć do prowadzenia działalności gospodarczej.

    Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności współpracuje z N Sp. z o.o., na rzecz której planuje zbycie przedsiębiorstwa (obejmującego całokształt dotychczasowej działalności Wnioskodawcy). W szczególności, przedmiotem transakcji zbycia mają być wchodzące w skład przedsiębiorstwa Wnioskodawcy:

    • prawo własności środków trwałych (w tym przede wszystkim linii produkcyjnych, maszyn i urządzeń) oraz wyposażenia,
    • zapasy,
    • surowce,
    • środki pieniężne,
    • prawa i obowiązki wynikające z dotychczasowych umów z dostawcami,
    • należności i zobowiązania związane z prowadzoną przez Sprzedającego działalnością gospodarczą,
    • księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej,
    • wierzytelności.

    Planowana transakcja skutkować będzie również przejściem zakładu pracy Wnioskodawcy na N w rozumieniu art. 23(1) ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. - Kodeks pracy.

    Przedmiotem zbycia nie będą jednak wchodzące w skład przedsiębiorstwa Spółki:

    • nieruchomość (budynek), na której prowadzona jest działalność Sprzedającego - po dokonaniu ww. transakcji budynek będzie przedmiotem długoterminowej umowy najmu, która zostanie zawarta pomiędzy Wnioskodawcą (wynajmujący) a N (najemca) i będzie wykorzystywana przez N do działalności produkcyjnej.
    • zezwolenie na prowadzenie przez Sprzedającego działalności gospodarczej w specjalnej strefie ekonomicznej - w świetle obowiązujących przepisów zezwolenie takie nie może być przedmiotem obrotu.
    • nazwa (znak handlowy) Sprzedającego - została wyłączona z transakcji, gdyż nie posiada wartości gospodarczej ponieważ nabywca opatruje sprzedaż własnymi znakami handlowymi i następnie dokonuje ich dalszej dystrybucji

    Ponadto Wnioskodawcy nie przysługują prawa wynikające z umów najmu, dzierżawy nieruchomości lub ruchomości lub prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości związanych z obecną działalnością (przedsiębiorstwem). Wnioskodawca nie posiada żadnych papierów wartościowych, koncesji i licencji, posiada patentów, praw własności przemysłowych oraz majątkowych praw autorskich lub innych majątkowych praw pokrewnych, które zostałyby formalnie zgłoszone bądź zarejestrowane w Urzędzie Patentowym.

    Prawa (dobra) majątkowe, o ile zostały wytworzone przez Wnioskodawcę (np. know-how technologiczny, receptury itp.) wraz z systemem ERP dotyczącym zarządzania produkcją, magazynowaniem, fakturowaniem (który został przygotowany pod konkretne potrzeby Wnioskodawcy w celu wsparcia procesu produkcyjnego) zostaną przekazane nabywcy.

    Wskazać należy, iż zbycie przedsiębiorstwa ma miejsce wówczas, gdy cały majątek przedsiębiorstwa przechodzi na własność jednego nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą zbywcy. O tym czy doszło do wyodrębnienia przedsiębiorstwa decyduje pełen zakres zbywanego majątku, praw i zobowiązań, wyodrębnienie to musi dotyczyć przedsiębiorstwa jako całości. Nie może ono obejmować dowolnej części danego przedsiębiorstwa, żeby można było uznać, iż doszło do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwo.

    W przedmiotowej sprawie, w mającym być przedmiotem zbycia przedsiębiorstwie zachowane zostaną funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, a zbywana masa będzie mogła służyć kontynuowaniu dotychczasowej działalności gospodarczej.

    Jak wskazał bowiem Wnioskodawca we wniosku, zespół przenoszonych składników pomimo wyłączenia nieruchomości, nazwy (znaku handlowego) i zezwolenia na prowadzenie przez Sprzedającego działalności gospodarczej w specjalnej strefie ekonomicznej, będzie posiadał zdolność do prowadzenia działalności w dotychczasowym zakresie, bowiem nabywca będzie miał zapewnioną możliwość dalszego korzystania z nieruchomości, w której prowadzona jest obecnie działalność Wnioskodawcy na podstawie długoterminowej umowy najmu.

    Z powyższego wynika, że wyłączenie z masy majątkowej przedsiębiorstwa m.in. nieruchomości (budynku produkcyjno-biurowego wykorzystywanego dla potrzeb prowadzenia działalności produkcyjnej) nie pozbawi wydzielonego kompleksu majątkowego cech przedsiębiorstwa. Jak wskazał bowiem Wnioskodawca, nabywca będzie korzystać z przedmiotowej nieruchomości po transakcji (nabycia przedsiębiorstwa) na podstawie umowy cywilnoprawnej z Wnioskodawcą, która zostanie zawarta z nabywcą przed transakcją, by zapewnić od samego początku zdolność do prowadzenia działalności w dotychczasowym zakresie.

    Wnioskodawca podał, że budynek ma charakter produkcyjno-biurowy, a więc służy Spółce zarówno w celach wytwarzania (produkcji) towarów jak i celach administracyjnych (znajdują się w nim pomieszczenia biurowe Spółki). W budynku znajdują się linie produkcyjne (maszyny i urządzenia), które służą do wytwarzania produktów Spółki jak i pomieszczenia biurowe. W ocenie Wnioskodawcy linie produkcyjne mogą jednak zostać zdemontowane i zainstalowane w innej lokalizacji.

    Natomiast brak zbycia nazwy (znaku handlowego) spowodowane jest faktem, iż z punktu widzenia nabywcy nazwa (znak handlowy) nie posiada wartości gospodarczej, gdyż nabywca w celu dalszej dystrybucji opatruje towary swoimi znakami handlowymi. Odnośnie natomiast braku zbycia zezwolenia na prowadzenie przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej w specjalnej strefie ekonomicznej, to nie stanowi warunku koniecznego do dalszego prowadzenia działalności przez nabywcę po transakcji, bowiem przedmiotowe zezwolenie Wnioskodawca uzyskał na jego wniosek i w związku z realizowaną inwestycją na terenie specjalnej strefy ekonomicznej, dzięki czemu uzyskał zwolnienie z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych.

    W konsekwencji brak zbycia prawa własności przedmiotowych składników majątkowych nie wyłącza możliwości dalszego samodzielnego i niezależnego funkcjonowania przedsiębiorstwa Wnioskodawcy po jego nabyciu przez N. Sp. z o.o. (nabywcę).

    Oznacza to, iż w rozpoznawanej sprawie będzie miał zastosowanie przepis art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

    Jednocześnie zaznaczyć należy, że w opisanej sytuacji przedmiotem dostawy będzie przedsiębiorstwo, a nie jego zorganizowana część, gdyż Wnioskodawca wskazał we wniosku, że mienie będące przedmiotem transakcji stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 i 552 Kodeksu cywilnego. Na moment transakcji Wnioskodawca nie będzie prowadzić żadnej innej działalności, a na nabywcę zostanie przeniesione całe przedsiębiorstwo. Przedmiotem sprzedaży nie będzie zatem zorganizowana część przedsiębiorstwa, gdyż brak jest w istniejącym przedsiębiorstwie innej działalności, od której majątek mógłby być wyodrębniony organizacyjnie i finansowo w myśl art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.

    W konsekwencji czynność zbycia przedsiębiorstwa przez Wnioskodawcę do Spółki z o.o. nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

    W związku powyższym stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku, iż w przedmiotowej sprawie dojdzie do zbycia przedsiębiorstwa, o którym mowa w art. 6 pkt 1 tej ustawy, a co za tym idzie przedmiotowa transakcja będzie wyłączona z opodatkowania VAT, należało uznać za prawidłowe.

    Należy zauważyć, że w związku z uznaniem, iż zbycie przez Wnioskodawcę przedsiębiorstwa nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, to odpowiedź pytanie drugie jest bezprzedmiotowa.

    Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

    Interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.

    Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

    Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

    Wniosek ORD-IN

    Treść w pliku PDF 3 MB

    Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach