Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 03.06.2005, sygn. PP/406-42/ME/05, Urząd Skarbowy w Kędzierzynie-Koźlu

Temat interpretacji

P O S T A N O W I E N I E

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Kędzierzynie-Koźlu działając na podstawie art. 216 i art. 14a-14c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity z 2005 r. Dz.U. Nr 8, poz. 60 ze zm.) po rozpatrzeniu wniosku z dnia 21.03.2005 r. (złożonego w tut. urzędzie 23.03.2005 r.) w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności wykonywanych w toku postępowania upadłościowego przez syndyka masy upadłości oraz wynagrodzenia ustalonego przez Sąd i określanego postanowieniem tegoż Sądu

postanawia

uznać za nieprawidłowe stanowisko podatnika, iż czynności wykonywane w toku postępowania upadłościowego przez syndyka masy upadłości oraz wynagrodzenie ustalone przez Sąd i określane postanowieniem tegoż Sądu nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

U Z A S A D N I E N I E

Naczelnik Urzędu Skarbowego zgodnie z art. 14a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacji podatkowej (tekst jednolity z 2005 r. Dz.U. Nr 8, poz. 60 ze zm.) ma obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

W dniu 23.03.2005 r. Pan "M" jako Syndyk Masy Upadłości spółki "X" sp. z o.o. w upadłości mającej siedzibę w A złożył wniosek o udzielenie interpretacji odnośnie tego, czy czynności wykonywane w toku postępowania upadłościowego przez syndyka masy upadłości oraz wynagrodzenie ustalone przez Sąd i określane postanowieniem tegoż Sądu nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podatnik prowadzi działalność gospodarczą - Kancelarię Radcy Prawnego "T", jest z tego tytułu podatnikiem podatku od towarów i usług od dnia 26.01.2000 r.

Zdaniem podatnika, ze względu na fakt, iż syndyk masy upadłości będący osobą fizyczną nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług, czynności wykonywane w toku postępowania upadłościowego przez syndyka również nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a co za tym idzie nie powinna zostać wystawiona faktura VAT za ww. czynności.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Kędzierzynie-Koźlu nie podziela poglądu podatnika w tej sprawie uznając, iż zarówno wynagrodzenie syndyka masy upadłości, które jest ustalane przez Sąd i określane postanowieniem tegoż Sądu, jak i zwrot wydatków ponoszonych osobiście przez syndyka masy upadłości ze środków własnych syndyka, których wydatkowanie uznaje Sąd w drodze wydawanego postanowienia nakazującego ich zwrot ze środków masy upadłości podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do postanowień art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie z treścią art. 8 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Podatnikami podatku od towarów i usług stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 ustawy są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby samodzielnie wykonujące działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W świetle art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności. Na gruncie przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) przychody uzyskiwane przez syndyka są kwalifikowane jako przychody z działalności wykonywanej osobiści, o której mowa w art. 13 pkt 6 ww. ustawy.

Działalność prowadzoną przez syndyka należy uznać za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z tym przepisem działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Syndyk występując o wpis na listę syndyków (uzyskuje licencję) wskazuje jednoznacznie, że swoje czynności w tym charakterze zamierza wykonywać w sposób częstotliwy.

Zgodnie z art. 51 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U. Nr 60, poz. 535 ze zm.), wyznaczenie syndyka następuje w postanowieniu sądu o ogłoszeniu upadłości. Stosownym postanowieniem sąd powierza syndykowi pełnienie określonych funkcji w postępowaniu upadłościowym, których zakres precyzuje ustawa. Z dniem ogłoszenia upadłości majątek upadłego staje się masą upadłości, która służy zaspokojeniu wierzycieli upadłego. Zatem syndyk podejmując swoje działania w postępowaniu upadłościowym, wykonuje czynności na rzecz wierzycieli i upadłego, w wyniku których podmioty te w oparciu o jego działania w tym postępowaniu uzyskują jakieś korzyści. Wysokość wynagrodzenia za czynności syndyka odpowiadające wykonywanej pracy określona jest w art. 162 ww. ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. O wynagrodzeniu i zwrocie poniesionych wydatków orzeka sąd na wniosek zainteresowanego. Należności pokrywane są z masy upadłości. Wydając stosowne postanowienia w powyższym zakresie sąd działa jako organ władzy.

Pomiędzy sądem upadłościowym a syndykiem nie istnieje również stosunek prawny, o którym mowa w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, w zakresie odpowiedzialności za powierzone funkcje.

W myśl art. 160 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze, w sprawach dotyczących masy upadłości syndyk dokonuje czynności na rachunek upadłego, lecz w imieniu własnym. Ryzyko gospodarcze wszelkich czynności prawnych, w tym także czynności zobowiązaniowych syndyka ponosi zatem zawsze masa upadłości. Syndyk nie odpowiada za zobowiązania zaciągnięte w sprawach dotyczących masy upadłości (art. 160 ust. 2 ustawy). Odpowiedzialność za ww. czynności nie ponosi również sąd, który nie odpowiada za szkodę wyrządzoną na skutek nienależytego wykonania obowiązków przez syndyka. Jak wynika z art. 160 ust. 3 ustawy, za ww. szkodę odpowiada bezpośrednio syndyk masy upadłościowej. Sąd nie jest zatem związany z syndykiem więzami tworzącymi stosunek prawny jak istnieje pomiędzy zlecającym a zleceniobiorcą w zakresie wynagrodzenia, warunków pracy oraz odpowiedzialności zleceniodawcy, o którym mowa w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

W świetle powyższego czynności syndyka wykonującego powierzone funkcje w postępowaniu upadłościowym na podstawie postanowienia sądu upadłościowego, jak również koszty ponoszone osobiście przez syndyka masy upadłości ze środków własnych syndyka wypełniają dyspozycję art. 8 ust. 1 pkt 3 oraz art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w ramach prowadzonej działalności gospodarczej stawką wyrażoną w art. 41 ust. 1 tej ustawy.

Tutejszy organ podatkowy informuje, iż zgodnie z art. 96 ust. 12 ustawy o podatku VAT jeżeli dane zawarte w zgłoszeniu rejestracyjnym ulegną zmianie, podatnik jest obowiązany zgłosić zmianę do naczelnika urzędu skarbowego w terminie 7 dni, licząc od dnia w którym nastąpiła zmiana. Tak więc w sytuacji, gdy jest Pan zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług oraz wykonuje Pan czynności jako syndyk masy upadłości w toku postępowania upadłościowego, zgodnie z ww. przepisem jest Pan zobowiązany dokonać aktualizacji w tut. organie podatkowym.

Reasumując należy stwierdzić, iż w tej sytuacji postanowienie sądu określające wynagrodzenie syndyka powinno uwzględniać konieczność jego obciążenia podatkiem od towarów i usług. W oparciu o przyznane wynagrodzenie syndyk powinien wystawić fakturę VAT masie upadłości, gdyż stosownie do art. 231 ust. 1 P.u.n. koszty postępowania upadłościowego pokrywane są z masy upadłości. Od wynagrodzenia pozostałego po pomniejszeniu go o należny podatek VAT-należna jest zaliczka na poczet podatku dochodowego.

Jednocześnie tut. organ podatkowy informuje, iż obowiązek wystawienia faktury VAT wynika z art.106 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz.532 ze zm.) oraz z § 11 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 97, poz. 971). Natomiast szczegółowe dane, które powinna zawierać faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży zawiera § 12 ww. rozporządzenia. Zgodnie z powyższym przepisem faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży, powinna zawierać m.in.:

- imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy,

- numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy,

- dzień, miesiąc i rok albo miesiąc i rok dokonania sprzedaży oraz datę wystawienia i numer kolejny faktury oznaczonej jako "Faktura VAT", podatnik może podać na fakturze miesiąc i rok dokonania sprzedaży w przypadku sprzedaży o charakterze ciągłym,

- nazwę towaru lub usługi,

- jednostkę miary i ilość sprzedanych towarów lub rodzaj wykonanych usług,

- cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto),

- wartość towarów lub wykonanych usług, których dotyczy sprzedaż, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto),

- stawki podatku,

- sumę wartości sprzedaży netto towarów lub wykonanych usług z podziałem na posczególne staki podatku i zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu,

- kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto towarów (usług), z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku,

- wartość sprzedaży towarów lub wykonanych usług wraz z kwotą podatku (wartość sprzedaży brutto) z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku lub zwolnionych od podatku, lub niepodlegających opodatkowaniu,

- kwotę należności ogółem wraz z należnym podatkiem, wyrażoną cyframi i słownie.

Odnośnie zapytania dotyczącego trybu i procedur księgowań wynagrodzeń i zwrotu wydatków syndyka, tut. organ podatkowy informuje, iż powyższe czynności regulują przepisy ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2002 r., Nr 76, poz. 694 ze zm.).

Natomiast co do sposobu wystawienia i odbioru faktury VAT przez tę samą osobę czyli przez syndyka, tut. organ podatkowy informuje, iż jak już wcześnie wspomniano syndyk jest obowiązany wystawić fakturę masie upadłości, a fakt iż jest on również upoważniony do jej odbioru nie świadczy o jakiejkolwiek nieprawidłowości.

Mając powyższe na uwadze postanowiono jak w sentencji.

Powyższa interpretacja dotyczy wyłącznie stanu faktycznego przedstawionego przez podatnika i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14b § 1 i 2 Ordynacji podatkowej powyższa interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika. Interpretacja jest natomiast wiążąca dla organów podatkowych i organów kontroli skarbowej właściwych dla wnioskodawcy do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Na niniejsze postanowienie zgodnie z art. 14a § 4 Ordynacji podatkowej służy zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu za pośrednictwem Naczelnika tut. Urzędu w terminie 7 dni od daty jej otrzymania (art. 236 § 2 pkt 1 Ordynacji podatkowej).