Temat interpretacji

Gmina Sanok zwróciła się z zapytaniem o stosowanie przepisów podatkowych w zakresie ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11.03.2004 r. (Dz. U. Nr 54 poz. 535). Przedstawiając zapytanie Gmina podała, iż:

I. Artykuł 43 ust. 1 pkt 9 cyt. ustawy przewiduje zwolnienie od podatku dostawy gruntów niezabudowanych innych niż budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę. Gmina wnosi zapytanie, na jakiej podstawie i w oparciu o jakie kryteria należy kwalifikować grunt jako teren pod zabudowę, gdy brak jest planu zagospodarowania przestrzennego i dla danego terenu nie ma obowiązku jego sporządzania i nie została wydana decyzja o warunkach zabudowy? Plan zagospodarowania przestrzennego utracił ważność z dniem 31.12.2002 r. W związku z powyższym Gmina pyta czym należy się kierować przy ustaleniu czy teren jest przeznaczony pod zabudowę? Zdaniem gminy nieruchomości te należy traktować jako tereny niezabudowane inne niż tereny budowlane przeznaczone pod zabudowę.

II. Czy zamiana gruntów jest dostawą towaru i czy w związku z tym podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług? Czy w przypadku zamiany gruntów o nierównych wartościach, podatek należy naliczyć od wartości gruntu w całości czy też od różnicy wartości czyli wysokości dopłaty? Zdaniem Gminy zamiana gruntów jest dostawą towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 cyt. ustawy i podlega opodatkowaniu a podstawą opodatkowania będzie wartość całej działki oferowanej do zamiany.

III. Wątpliwości budzi również oddanie w wieczyste użytkowanie gruntu zabudowanego budynkiem trwale związanym z tym gruntem. Budynek jest jako towar używany jest zwolniony od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 cyt. ustawy, a zgodnie z art. 29 ust. 5 w przypadku dostawy budynków i budowli trwale związanych z gruntem z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. Zdaniem Gminy, jeżeli następuje przeniesienie własności budynku zwolnionego na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, trwale związanego z gruntem, to w takim przypadku oddanie w wieczyste użytkowanie jest również zwolnione z podatku.

Zdaniem Gminy opodatkowaniu:

1. wg 22-procentowej stawki podatku od towarów i usług podlegają nieruchomości:
   - w nieważnym już planie zagospodarowania przestrzennego była położona w terenach budowlanych i w studium jest również ujęta jako tereny budowlane,
   - w ewidencji gruntów i budynków sklasyfikowana jest jako grunty zabudowane,
2. zwolniona od podatku będzie sprzedaż nieruchomości:
   - w nieważnym już planie zagospodarowania przestrzennego, gdy była położona w terenach rolnych, a w studium jest ujęta jako tereny budowlane,
   - w nieważnym już planie zagospodarowania przestrzennego gdy była położona w terenach budowlanych, a w studium jest ujęta jako tereny rolne.

Naczelnik Urzędu Skarbowego , na podstawie art.14a ust. 1 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz.926 ze zm.) w związku z wniesionym zapytaniem z dnia 14.06.2004 r. dotyczącym stosowania przepisów prawa podatkowego, informuje:

Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 11.03.2004 r. opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

1. odpłatna dostawa i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju,
2. eksport towarów,
3. import towarów,
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju,
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Z kolei według art. 8 ust. 1 cyt. ustawy przez świadczenie usług (...) rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy w rozumieniu art. 7 (...).

W myśl art. 29 ust. 1 cyt. ustawy podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2 - 22, art. 30 - 32, art. 119 oraz art.120 ust. 4. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrotem jest także otrzymana dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana z dostawą lub świadczeniem usług. Przy czym zgodnie z art. 29 ust. 5 cyt. ustawy w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale związanych z gruntem albo części takich budynków z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. Stąd też grunt zawsze będzie opodatkowany według stawki właściwej dla budynków, budowli lub ich części trwale z nim związanych.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 cyt. ustawy z 11.03.2004 r. zwalnia się od podatku dostawę towarów używanych (z zastrzeżeniem pkt 10), pod warunkiem, że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego; zwolnienie to dotyczy również używanych budynków i budowli lub ich części, będących przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.

W art. 43 ust. 1 pkt 9 wymieniono jako jedno ze zwolnień od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczonych pod zabudowę. Oznacza to, iż opodatkowaniu podlegają także grunty, które potencjalnie będą traktowane jako budowlane w planie miejscowego zagospodarowania przestrzennego gminy. Dlatego też decydujące znaczenie ma kwalifikacja przedmiotowych gruntów.

Wskazać należy, iż na gruncie przepisów podatkowych brak jest definicji pojęcia gruntu przeznaczonego pod zabudowę. Stąd też należy posłużyć się wykładnią gramatyczną, posługując się posiłkowo definicjami z innych gałęzi prawa. Poprzez wyrażenie "grunt przeznaczony pod zabudowę" rozumieć należy zarówno te grunty, które widnieją w planie zagospodarowania przestrzennego jako przeznaczone pod zabudowę, jak i te, w stosunku do których właściciel w sposób dający się udowodnić uzewnętrznił zamiar ich przeznaczenia pod zabudowę. Kwalifikacja gruntów nie leży w kompetencji organów podatkowych, lecz właściciela gruntów.

Reasumując w świetle cyt. przepisów należy stwierdzić, iż od 1.05.2004 r. sprzedaż gruntu stanowi dostawę towarów i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Sposób opodatkowania dostawy gruntu zróżnicowany jest w zależności od rodzaju gruntu oraz rodzaju budynku, na którym jest posadowiony. Ze zwolnienia z podatku - zgodnie z art. 43 - korzysta dostawa:

1. terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę,
2. gruntu, na którym jest posadowiony budynek używany korzystający ze zwolnienia; budynki i budowle i ich części podlegają zwolnieniu, jeżeli od końca roku, w którym zakończono budowę tych obiektów minęło 5 lat, zwolnieniu podlega również grunt, ponieważ zgodnie z cyt. art. 29 ust. 5 w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale związanych z gruntem z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu, czyli cała wartość transakcji objęta zostanie zwolnieniem od podatku.

Opodatkowaniu wg stawki 7-procentowej podlega dostawa gruntu, na którym posadowiony jest budynek mieszkalny opodatkowany według stawki 7-procentowej (art. 29 ust. 5). Opodatkowaniu według 22-procentowej podlega:

1. dostawa gruntu budowlanego i gruntu przeznaczonego pod zabudowę, bez względu na to, co w przyszłości ma być wybudowane na tym gruncie,
2. dostawa gruntu, na którym posadowiony jest obiekt użytkowy, podlegający opodatkowaniu według stawki 22-procentowej.

Ponadto, skoro od 1.05.2004 r. grunty uznaje się za towary w rozumieniu art. 2 pkt.6 cyt. ustawy z 11.03.2004 r., zatem zamiana gruntów jest zamianą towarów, czyli odpłatną dostawą podlegającą opodatkowaniu, z tym, że stosownie do cyt. art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy zwalnia się dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę. Opodatkowaniu podlegają zatem zamiany nieruchomości gruntowych - zabudowanych i niezabudowanych (w przypadku niezabudowanych jedynie terenów budowlanych lub przeznaczonych pod zabudowę). W przypadku zamiany pozostałych gruntów niezabudowanych będących np. gruntami rolnymi, czyli leśnymi, nieprzeznaczonych w planach pod zabudowę - czynności te podlegają zwolnieniu.

Zbycie natomiast prawa wieczystego użytkowania zostało zawarte w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 27.04.2004 r. (Dz. U. Nr 97 poz. 970):

1. § 5 ust. 7 stanowi, iż obniżona stawkę do wysokości 7 % podatku stosuje się również do zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, jeżeli budynki te lub budowle albo ich części opodatkowane są stawką 7-procentową,
2. § 8 ust. 1 pkt 12 stanowi, iż zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale związanych albo ich części takich budynków lub budowli, jeżeli budynki te lub budowle albo ich części są zwolnione od podatku lub opodatkowane stawką w wysokości 0 %.

W myśl cyt. art. 29 ust. 5 w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale związanych z gruntem albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. Oznacza to, że jeżeli dostawa budynku objęta jest zwolnieniem od podatku od towarów i usług jako dostawa towaru używanego, to również zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu, na którym posadowiony jest tenże budynek korzysta ze zwolnienia od podatku.