Temat interpretacji

Czy wybudowanie i nieodpłatne przekazanie infrastruktury drogowej wzniesionej na cudzym gruncie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 20 lipca 2012 r. (data wpływu 25 lipca 2012 r.) uzupełnionym pismem w dniu 27 lipca 2012 r. (data wpływu 2 sierpnia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności nieodpłatnego przekazania infrastruktury drogowej na rzecz Gminy jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 lipca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności nieodpłatnego przekazania infrastruktury drogowej na rzecz Gminy. Pismem z dnia 27 lipca 2012 r. uzupełniono wniosek o wskazanie rodzaju sprawy oraz właściwego Naczelnika Urzędu Skarbowego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest inwestorem w zakresie budowy farmy wiatrowej.

W związku z wymogami narzuconymi przez dostawcę turbin wiatrowych jednostka była zmuszona do wykonania niezbędnych prac budowlanych polegających na budowie i przebudowie wyznaczonych odcinków dróg gminnych i powiatowych. Zainteresowany nigdy nie był właścicielem gruntów, na których dokonywano inwestycji komunikacyjnych.

Wszelkie wyżej wymienione prace zostały wykonane własnym staraniem i na własny koszt Zainteresowanego, a następnie przekazane nieodpłatnie Gminie na mocy porozumienia. Firma została pozbawiona, prawa występowania o zwrot nakładów poczynionych na budowę i przebudowę wszelkich dróg, zjazdów itp. związanych z realizowaną przez nią inwestycją.

Realizowana inwestycja w postaci budowy farmy wiatrowej nie byłaby możliwa bez dokonania odpowiedniego wzmocnienia istniejących dróg dojazdowych oraz budowy nowych, co w konsekwencji przekłada się na ponoszone przez firmę nakłady inwestycyjne. Bez dokonania niezbędnych nakładów na drogi dojazdowe niemożliwym byłoby wybudowanie farmy wiatrowej, a za tym idzie osiąganie jakichkolwiek przychodów. Brak dróg dojazdowych (o standardzie wyznaczonym przez dostawcę turbin) uczyniłby to przedsięwzięcie gospodarcze niemożliwym do zrealizowania. Roboty budowlane wynikające z porozumienia i umów do dysponowania nieruchomościami zostały zakończone. Zobowiązania podjęte przez Wnioskodawcę w zakresie realizacji inwestycji infrastrukturalnej w substancję drogową oraz odpowiednie nakłady ponoszone przez niego w celu wypełnienia tych zobowiązań będą pozostawały w ścisłym i bezpośrednim związku z osiąganymi przychodami w przyszłości. Poniesienie przedmiotowych nakładów na budowę oraz przebudowę odcinków drogowych wymienionych powyżej jest warunkiem niezbędnym dla możliwości realizacji przez Zainteresowanego inwestycji poprzez umożliwienie odpowiedniego dostępu komunikacyjnego do posiadanych przez niego nieruchomości, a tym samym nadanie im cech Użytkowych dla planowanej działalności w postaci budowy farmy wiatrowej.

W konsekwencji w opisanym przypadku inwestycja drogowa została zrealizowana w ścisłym interesie gospodarczym Zainteresowanego - ma umożliwić dojazd, montaż i uruchomienie przez inwestora turbin wiatrowych. Powyżej opisana inwestycja w infrastrukturę drogową ma zostać przekazana pod zarząd Gminy. Powyższa czynność formalnego przekazania nie została do dnia sporządzenia niniejszego zapytania dokonana.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wybudowanie i nieodpłatne przekazanie infrastruktury drogowej wzniesionej na cudzym gruncie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, wybudowanie infrastruktury drogowej na cudzym gruncie i jej nieodpłatne przekazanie nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Dostawa towarów.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług są m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Natomiast w myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT dostawą towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Zgodnie z art. 47 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) wszystko, co nie może być odłączone od rzeczy bez jej uszkodzenia lub istotnej zmiany albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego stanowi jej część składową (zasada superficies solo cedit).

Jak wynika natomiast z art. 48 kc. częściami składowymi gruntu są w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania. Mając na uwadze treść przepisów Kodeksu cywilnego, infrastruktura drogowa wybudowana przez firmę stanowi część składową nieruchomości cudzej (niebędącej własnością, ani przedmiotem użytkowania wieczystego), a firma nie ma prawa do rozporządzania tą infrastrukturą drogową jak właściciel.

Z tego też względu, w szczególności z powodu braku prawa do rozporządzania infrastrukturą drogową wybudowaną na cudzym gruncie, formalne przekazanie tej infrastruktury nie może zostać zakwalifikowane jako dostawa towarów (i to abstrahując od warunku odpłatności).

Świadczenie usług.

Wobec tego, że nieodpłatnego przekazania infrastruktury drogowej nie można uznać za dostawę towarów w rozumieniu ustawy o VAT, to stosownie do art. 8 ust. 1 tej ustawy, powinno być ono kwalifikowane jako świadczenie usług.

Co do zasady opodatkowaniu VAT podlega wyłącznie odpłatne świadczenie usług (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Na zasadzie wyjątku, zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym od 1 kwietnia 2011 r., na równi z odpłatnym świadczeniem usług traktowane jest obecnie:

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów,
2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz
3. wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Nie ulega wątpliwości, że w przypadku zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Spółkę nie dochodzi do użycia towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika, ani też do nieodpłatnego świadczenia na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, czy członków stowarzyszenia.

Odpłatność i związek z działalnością gospodarczą.

Analiza powyższych regulacji prowadzi do wniosku, iż nieodpłatne przekazanie infrastruktury drogowej mogłoby zostać zrównane z odpłatnym świadczeniem usług w sytuacji, w której spełnione byłyby łącznie dwa warunki:

1. świadczenie usług byłoby nieodpłatne,
2. usługi świadczone byłyby do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zdaniem firmy pierwszy ze wskazanych warunków byłby w przedmiotowej sytuacji spełniony. W rozpoznawanej sprawie firma nie otrzyma bowiem żadnej zapłaty, w tym w szczególności żadnego świadczenia pieniężnego od Gminy w zamian za wykonaną i przekazaną na jej rzecz infrastrukturę drogową.

Ustawa o VAT nie definiuje pojęcia odpłatności. W orzecznictwie i piśmiennictwie podkreśla się natomiast, iż pojęcie odpłatności obejmuje, wszelkie formy ekwiwalentu za dokonaną czynność, które tym samym przybrać mogą postać zarówno materialną jak i niematerialną (tak przykładowo Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w wyroku z dnia 7 kwietnia 2009 r., sygn. I SA/Go 93/09). Tak też definiowana jest odpłatność w orzecznictwie ETS, w którym przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług, a otrzymanym wynagrodzeniem będącym świadczeniem wzajemnym; dostawcę towarów lub usługodawcę musi przy tym łączyć z odbiorcą stosunek prawny, z którego wynika obowiązek dostawy towarów lub świadczenia usług oraz wysokość wynagrodzenia (świadczenia wzajemnego) za dokonanie takich czynności, natomiast wynagrodzenie musi być wyrażalne w pieniądzu (za: J. Zubrzycki, Leksykon VAT 2008, t. 1, Wrocław 2008, s. 21).

Ponadto, pomiędzy otrzymaną zapłatą a wykonaniem świadczenia powinien istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że płatność następuje za to świadczenie, a otrzymana zapłata jest konsekwencją wykonania świadczenia. Zapłata musi też mieć konkretny wymiar; nie stanowią jej nieznane bliżej i ewentualne korzyści, które mogą powstać w zamian za świadczenie (patrz A. Bartosiewicz, R. Kubacki, VAT. Komentarze Zakamycza, Zakamycze 2004, s. 111 i nast.). Bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem usług, a otrzymanym wynagrodzeniem istnieje wówczas, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść na rzecz dostawcy towaru lub świadczącego usługę i jeżeli świadczenie wzajemne pozostaje w bezpośrednim związku ze świadczeniem dokonanej czynności (orzeczenie ETS z 8 marca 1998 r. w sprawie 102/86).

W przedmiotowym stanie faktycznym firma nie otrzyma od Gminy żadnego ekwiwalentnego świadczenia, w szczególności Gmina z tytułu przekazania infrastruktury drogowej nie zapłaci żadnego wynagrodzenia, ani też nie zwróci wydatków, które poniosło na budowę, przebudowę lub rozbudowę drogi.

Jak firma wskazała powyżej, aby nieodpłatne świadczenie było opodatkowane na równi z odpłatnym świadczeniem usług, świadczenie musi być dokonywane na cele inne niż prowadzona działalność gospodarcza podatnika. W orzecznictwie wskazuje się, że przez usługi związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa uznać należy te usługi, których świadczenie odbyło się w związku z potrzebami prowadzonej działalności (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 13 lipca 2007 r., sygn. III SA/Wa 3630/06). Ponadto usługi związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, to te, które są wykonywane nieodpłatnie w związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej podmiotu i z potrzebami związanymi z funkcjonowaniem prowadzonego przedsiębiorstwa (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 marca 2010 r., sygn. I FSK 326/09).

W tym też aspekcie powinny być rozpatrywane działania podejmowane przez firmę. Nie można tracić bowiem z pola widzenia faktu, że realizacja inwestycji drogowej opisanej w stanie faktycznym służy uzyskaniu przez firmę korzyści w postaci przychodu uzyskanego ze sprzedaży energii elektrycznej.

Mając powyższe na uwadze firma uważa, że wybudowanie infrastruktury drogowej i jej nieodpłatne przekazanie nastąpiło w związku i na cele prowadzonej przez nią działalności gospodarczej.

Oznacza to, że spełniona jest jedynie jedna z przesłanek, od których łącznego spełnienia, uzależnione jest opodatkowanie podatkiem VAT takiego świadczenia. W konsekwencji należy uznać, że świadczenie firmy polegające na wybudowaniu i nieodpłatnym przekazaniu infrastruktury drogowej na cudzym gruncie nie jest czynnością podlegającą VAT.

Podobne stanowisko wyraził Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 24 listopada 2011 r. (sygn. akt IPPP2/443-1046/11-2/MM), jak również (na gruncie stanu prawnego obowiązującego przed 1 kwietnia 2011 r.) w interpretacji indywidualnej Dyrektor Izby Skarbowej Poznaniu z 11 marca 2010 r. (sygn. akt ILPP1/443-1563/09-4/AI).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Wniosek ORD-IN (PDF)

Treść w pliku PDF 463 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu