Informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 08.07.2004, sygn. PI/005-642/04/CIP/01, Izba Skarbowa w Gdańsku

Temat interpretacji

Stan faktyczny

Spółdzielnia Mieszkaniowa zgodnie ze statutem zaspokaja potrzeby mieszkaniowe członków i ich rodzin, gospodaruje funduszami swoich członków w celach niezarobkowych i w zakresie dotyczącym jej podstawowej działalności. Spółdzielnia nabywa także grunty, które zgodnie z przepisami o podatku dochodowym zalicza do środków trwałych, płacąc do Urzędu Gminy podatek od nieruchomości od gruntów pozostałych oraz zajmuje się wszelkimi czynnościami mającymi na celu przekształcenie gruntu w grunt budowlany z pozwoleniem na budowę domu jednorodzinnego. Po ostatecznym rozliczeniu kosztów, na wniosek członka, Spółdzielnia dokonuje przewłaszczenia działki budowlanej na podstawie aktu notarialnego (umowa sprzedaży).

Ocena prawna stanu faktycznego

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 w/w ustawy działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle powyższego (za wyjątkiem czynności polegających na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych) ocena działalności gospodarczej nie wiąże się z koniecznością osiągnięcia zysku.

Zdefiniowanie w ustawie o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004r. pojęcia "działalność gospodarcza" oznacza, że dla potrzeb tego podatku należy posługiwać się definicją tej ustawy, a nie definicjami działalności gospodarczej zawartymi w innych ustawach jak przywołane przez Spółdzielnię ustawa z dnia 19 listopada 1999r. Prawo działalności gospodarczej (Dz. U. z 2000r. Nr 86, poz. 958 ze zm.-obecnie nie obowiązująca) czy ustawa Prawo spółdzielcze.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu tym podatkiem podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 6 w/w ustawy pod pojęciem towaru rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 w/w ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również m. in. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego (art. 7 ust. 1 pkt 5 w/w ustawy).

Stosownie do art. 8 ust. 1 w/w ustawy przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Wobec powyższego Spółdzielnia Mieszkaniowa jest podatnikiem podatku od towarów i usług odnośnie wykonywanych czynności w ramach prowadzonej działalności gospodarczej o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Zgodnie w art. 43 ust. 1 pkt 9 w/w ustawy zwolnieniu przedmiotowemu poddano dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę. W przypadku działek stanowiących grunt budowlany lub przeznaczony pod zabudowę ich sprzedaż podlega opodatkowaniu stawką podstawową w wysokości 22% (art. 41 ust. 1 w/w ustawy).

Natomiast zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 11 w/w ustawy zwolnieniu od podatku podlegają czynności wykonywane na rzecz członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych, członków spółdzielni będących właścicielami lokali mieszkalnych lub na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty, zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych.

Odpowiadając na pytanie z jakim momentem Spółdzielnia Mieszkaniowa staje się podatnikiem podatku od towarów i usług stwierdzić należy, iż zgodnie z art. 19 ust. 13 pkt 11 w/w ustawy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą:

otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż z upływem terminu płatności - z tytułu czynności wykonywanych na rzecz członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, członków spółdzielni będących właścicielami lokali lub na rzecz właścicieli lokali, niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty, zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 oraz z 2004 r. Nr 19, poz. 177).

Zgodnie z art. 96 ust. 1 i 3 w/w ustawy podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne. Podmioty wymienione w art. 15, zwolnione od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 i art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne.

Art. 113. ust. 1 i 9 w/w ustawy stanowi, że zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości 10.000 euro. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Podatnik rozpoczynający wykonywanie czynności określonych w art. 5 w trakcie roku podatkowego jest zwolniony od podatku, jeżeli przewidywana przez podatnika wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży, kwoty określonej w ust. 1 lub w ust. 8.

Wskazać należy przy tym, że zgodnie z art. 168 ust. 3 w/w ustawy do obliczenia wartości sprzedaży opodatkowanej, o której mowa w art. 113, za rok 2003 oraz za okres od dnia 1 stycznia do dnia 30 kwietnia 2004 r. przyjmuje się wartość sprzedaży towarów w rozumieniu art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.).