
Temat interpretacji
Zgodnie ze stanem prawnym, na podstawie art.15 ust.1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U nr 54, poz.535) "podatnikiem są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, (działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych) bez względu na cel lub rezultat takiej działalności." Podobnie zatem, jak i na gruncie art. 4 Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977r. w sprawie harmonizacji przepisów państw członkowskich, dotyczących podatków obrotowych - Wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa opodatkowania (77/388/EWG), podatnikiem jest każdy kto:. prowadzi jakąkolwiek działalność gospodarczą,. w sposób niezależny (samodzielny),. niezależnie od miejsca jej wykonywania,. bez względu na cel oraz rezultaty tej działalnościprzy czym - mino braku sformułowania tego w sposób jednoznaczny w ustawie o podatku od towarów i usług - opodatkowaniu podlegają jedynie te czynności podatnika, które realizuje on występując w tym charakterze. Z kolei zgodnie z treścią art. 157 ust.2 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług zakłady (oddziały) osoby prawnej, będące odrębnymi podatnikami w rozumieniu art.5 ust.2 ustawy z dnia 8 stycznia 1993r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz.50 ze zmianami) nie mogą być uznane za podatników podatku VAT od dnia 01 maja 2004r.
Na podstawie art.1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz.U. nr 142, poz.1591 ze zmianami) gmina - rozumiana jest jako wspólnota samorządowa, którą tworzą mieszkańcy gminy oraz odpowiednie terytorium. Gmina posiada osobowość prawną, wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, a o jej ustroju stanowi statut. Na podstawie art. 6 ust.1 ustawy o samorządzie gminnym do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Natomiast art. 7 w/w ustawy określa, iż zaspokajanie potrzeb zbiorowych wspólnoty należy do zadań własnych gminy, a m.in. do tych zadań należą: sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej; sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego; sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz; sprawy lokalnego transportu zbiorowego, ochrony zdrowia, pomocy społecznej, gminnego budownictwa mieszkaniowego, edukacji publicznej, kultury itd. Na podstawie art. 9 ust.1 w/w ustawy w celu wykonywania powyższych zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne. Podmioty takie są wyodrębnionymi jednostkami organizacyjnymi osobowości prawnej, które prowadzą swoją działalność w formie zakładu lub jednostki budżetowej. Na podstawie art.5 ust.1 w/w ustawy, gmina może tworzyć jednostki pomocnicze: sołectwa oraz dzielnice, osiedla i inne. Zarówno jednostki pomocnicze i jednostki organizacyjne mogą być tworzone przez organ stanowiący gminy, lecz tryb ich tworzenia jest różny. Różnice występują w zakresie gospodarki finansowej, jednostki organizacyjne działają na podstawie art.18 lub 19 ustawy z dnia 26 listopada 1998r. o finansach publicznych (t.j. Dz. U. z 2003r. Nr 15, poz.148 ze zmianami), jednostki pomocnicze gospodarkę finansową prowadzą w ramach budżetu gminy.
Reasumując powyższe, należy stwierdzić, że jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej gminy nie można uznać za zakłady (oddziały) osoby prawnej, o których mowa w art.157 ust.2 pkt 2 ustawy podatku od towarów i usług. Jednostka organizacyjna gminy nie jest zakładem w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług także dlatego, iż prowadzi samodzielnie działalność gospodarczą, która jest rezultatem delegacji opartej na pełnomocnictwie do działania, w tym także prowadzi samodzielną gospodarkę finansową, oraz fakt - że jednostka organizacyjna gminy przejmuje do samodzielnego wykonywania wydzieloną część obowiązków, które nie są wykonywane przez nikogo innego. W konsekwencji takiego stanu rzeczy, należy stwierdzić iż jednostki budżetowe Gminy (a zwłaszcza Urząd M. i G.), w myśl art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług, uzyskują miano podatnika podatku VAT.
