Informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 10.07.2004, sygn. PP.443/4/04, Urząd Skarbowy w Lubinie
Temat interpretacji
Z treści pisma wynika, że podatnik zawarł "umowę o przejęciu długu" z podatnikiem nie prowadzącym działalności gospodarczej w zakresie obrotu wierzytelnościami, na podstawie której, wstąpił Pan w prawa dzierżawcy oraz zobowiązał się spłacić zaległy czynsz.
Kwestie związane z przeniesieniem wierzytelności (cesją wierzytelności lub przelewem) uregulowane zostały przepisami art. 509-518
Kodeksu cywilnego. Czynność polegającą na przeniesieniu wierzytelności na inny podmiot rozumieć należy jako przeniesienie prawa do tej wierzytelności.
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.) podlega sprzedaż towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.
Towarami natomiast w rozumieniu przepisów tej ustawy są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki, budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności określonych w art. 2, które wymienione są w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce państwowej. Zatem w rozumieniu przepisów tej ustawy wierzytelności jako prawa majątkowe nie są towarami i do ich sprzedaży nie stosuje się przepisów tej ustawy. Ponadto czynność ta nie została wymieniona w art. 2 ustawy o VAT, tj. w katalogu czynności podlegających
opodatkowaniu.
W związku z powyższym sprzedaż własnej wierzytelności, dokonywana przez firmę nie prowadzącą działalności gospodarczej w zakresie obrotu wierzytelnościami, nie podlega przepisom cyt. ustawy oraz pozostaje bez wpływu na dokonywane rozliczenie podatku od towarów i usług.
Opodatkowany natomiast jest obrót wierzytelnościami zakupionymi w celu ich windykacji we własnym zakresie lub w celu dalszej sprzedaży.
Czynności te zostały określone jako usługi pośrednictwa finansowego, które podlegają pod ustawę o podatku od towarów i usług, ale na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, jako wymienione w załączniku Nr 2 do ustawy (poz. 9- PKWiU Sekcja J ex 65-67), korzystają ze zwolnienia przedmiotowego.
Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy o VAT cyt. wyżej podatnicy (...) obowiązani są wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności sprzedaż towarów, jej datę, cenę jednostkową bez podatku, wartość sprzedaży, kwotę podatku, kwotę należności oraz dane
dotyczące podatnika i nabywcy. Fakturami mogą być również, zgodnie z § 45 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22.03.2002 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 27, poz. 268 ze zm.) rachunki, o których mowa w art. 87-90 ustawy - Ordynacja podatkowa, które też potwierdzają dokonanie sprzedaży lub wykonanie usługi.
Z powyższego wynika, iż faktury VAT i rachunki wystawiane są tylko na potwierdzenie dokonania sprzedaży towarów lub wykonania usługi i w przedstawionym przypadku nie mogą być wystawione.
Dzierżawa jest usługą, która zgodnie z opisanym przez podatnika przypadkiem została wykonana, a dzierżawca, zgodnie z przepisami ustawy o VAT, wystawił wydzierżawiającemu fakturę VAT, dlatego nie jest możliwe wystawienie faktury korekty do ww. faktury. Nie ma również znaczenia fakt, że kontrahent nie wywiązał się z umowy najmu, bo nie płacił czynszu dzierżawnego.
Zgodnie z § 41 ust. 1 i § 42 ust. 1
rozporządzenia wykonawczego do ustawy o VAT cyt. wyżej fakturę korygującą wystawia się gdy po wystawieniu faktury:
-udzielono rabatów
-podwyższono cenę lub w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce, lub kwocie podatku bądź w jakiejkolwiek innej pozycji faktury.
Z Pana pisma nie wynika, aby którekolwiek z wymienionych wyżej zdarzeń miało miejsce.
Stosownie do treści art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 14, poz. 176 z 2000 r. ze zm.) kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy.
Ustawa o podatku dochodowym nie zawiera postanowień dotyczących zasad dokumentowania kosztów (wydatków), uznawanych za koszt podatkowy. Stanowi jedynie, że podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych prowadzących księgi przychodów i rozchodów - za dochód z działalności gospodarczej przyjmują różnicę między
zdefiniowanymi w ustawie przychodami a kosztami podatkowymi, skorygowane o różnice remanentowe.
Ustawa odwołuje się do kosztów (wydatków) poniesionych (zarachowanych). Tak więc, aby dany koszt (wydatek) uznać za koszt podatkowy, podatnik musi udowodnić jego poniesienie.
Zgodnie z § 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475);
ust. 1:
Zapisy w księdze dokonywane są w języku polskim i w walucie polskiej w sposób staranny, czytelny i trwały, na podstawie prawidłowych i rzetelnych dowodów,
ust. 3:
Podstawą zapisów w księdze są dowody księgowe, którymi są:
1) faktury VAT, faktury VAT RR, faktury VAT komis,, faktury VAT MP, dokumenty celne, rachunki oraz faktury korygujące, zwane dalej "fakturami" odpowiadające warunkom określonym w odrębnych przepisach, lub
2) inne dowody, wymienione w § 13 i14, stwierdzające fakt dokonania operacji gospodarczej
zgodnie z jej rzeczywistym przebiegiem i zawierające co najmniej:
a) wiarygodne określenie wystawcy lub wskazanie stron (nazwę i adresy) uczestniczących w operacji gospodarczej, której dowód dotyczy,
b) datę wystawienia dowodu oraz datę lub okres dokonania operacji gospodarczej, której dowód dotyczy, z tym, że jeśli data dokonania operacji gospodarczej odpowiada dacie wystawienia dowodu, wystarcza podanie jednej daty,
c) przedmiot operacji gospodarczej i jego wartość oraz ilościowe określenie, jeżeli przedmiot operacji jest wymierny w jednostkach naturalnych,
d) podpisy osób uprawnionych do prawidłowego udokumentowania operacji gospodarczych - oznaczone numerem lub w inny sposób umożliwiający powiązanie dowodu z zapisami księgowymi dokonanymi na jego podstawie.
Jak wynika z powyższego nie jest konieczne wystawienie przez "wydzierżawiającego" faktury VAT, aby podatnik mógł rozliczyć kwotę zapłaconego długu.
Zaznaczyć należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób
fizycznych nie zawiera wykazu wydatków, które przesądzają o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodu. Generalnie można przyjąć, iż kosztami uzyskania przychodu są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów.
Aby dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów należy ocenić jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą.