Temat interpretacji

POSTANOWIENIE

Naczelnik Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60) po rozpatrzeniu wniosku Podatnika o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług nielegalnego poboru gazu

stwierdza, że:

stanowisko przedstawione w tym wniosku jest nieprawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego.

Uzasadnienie

Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym Podatnik, na podstawie przepisów art. 57 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (t. j. Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1504 ze zm.), w razie nielegalnego pobierania paliw lub energii z sieci przedsiębiorstwa energetycznego, pobiera opłaty za nielegalnie pobierane paliwo lub energię w wysokości określonej w taryfach lub dochodzi odszkodowania na zasadach ogólnych. Nielegalne pobieranie paliw lub energii polega na pobieraniu paliw lub energii bez zawarcia umowy z przedsiębiorstwem lub niezgodnie z umową.

Podatnik za nielegalny pobór energii pobiera opłatę ryczałtową obliczaną według zasad określonych w "Taryfie dla gazu wysokometanowego" albo odszkodowanie ustalane według zasad ogólnych. W każdym ze wskazanych przypadków pobierana opłata ma charakter odszkodowawczy i nie stanowi opłaty za pobrany towar.

W związku z powyższym Podatnik zwraca się z zapytaniem, czy każdy przypadek nielegalnego poboru gazu jest opodatkowany podatkiem od towarów i usług.

W ocenie Podatnika z uwagi na przepisy art. 5 ust. 1 i ust. 2 oraz art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, 535 ze zm.) - dalej zwanej ustawą o VAT, pojęcie odpłatnej dostawy towarów obejmuje co do zasady sytuacje, gdy przeniesienie prawa do rozporządzania towarem następuje z woli podatnika i na mocy dokonanej przez niego czynności prawnej. Jedynym wyjątkiem jest przeniesienie prawa do rozporządzenia towarami z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie. Zdaniem Podatnika nielegalne pobieranie energii lub paliw nie może być uznane za "przeniesienie prawa do rozporządzania towarami", gdyż nie następuje na mocy czynności prawnej dokonanej z woli podatnika. W opinii Podatnika, przepis art. 5 ust. 2 ustawy o VAT odnosi się jedynie do sytuacji, gdy nie zostały zachowane wymagania formalne przewidziane przepisami dla danej czynności, np. w przypadku, gdy umowa sprzedaży gazu nie została zawarta w formie pisemnej z zachowaniem warunków określonych w przepisach art. 5 Prawa energetycznego, ale jest realizowana z woli obu stron, tj. gdy przedsiębiorstwo dobrowolnie dostarcza paliwa gazowe, a odbiorca reguluje należności zgodnie z taryfikatorem cen. Podatnik dla uzasadnienia swojej tezy przywołuje również orzecznictwo na temat nielegalnego poboru energii i gazu, z którego wynika, że pobieranie energii lub gazu bez zawarcia umowy z przedsiębiorstwem narusza porządek prawny (wyrok SN z 09.04.2003 r. I CKN 252/01). Podatnik zwraca uwagę, że pobieranie energii lub gazu bez zawarcia umowy lub niezgodnie z umową (bez zliczania ilości pobranej energii lub paliwa) wyczerpuje znamiona przestępstwa określonego w art. 278 § 5 Kodeksu karnego.

Podatnik stoi na stanowisku, iż nielegalne pobieranie gazu nie może być przedmiotem prawnie skutecznej umowy, a także nie stanowi odpłatnej dostawy towarów w rozumieniu ustawy o VAT, a zatem nie może podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Po przeanalizowaniu zaprezentowanego we wniosku stanu faktycznego oraz stanowiska Podatnika, mając na uwadze obowiązujące przepisy prawa, tut. Organ stwierdza, co następuje:

W okresie obowiązywania ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.) Minister Finansów w piśmie z dnia 20.08.1999 r. znak PP1-7204/47/99/KSz, wyraził stanowisko, iż opłaty, o których mowa w art. 57 ust. 1 Prawa energetycznego, za nielegalnie pobraną energię elektryczną, mają charakter opłat sankcyjnych i nie mogą być traktowane jak opłaty za sprzedaż energii.

Powyższe stanowisko straciło swą aktualność wraz z wejściem w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z zapisem art. 5 ust. 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Na podstawie przepisu ust. 2 w/w czynności podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa.

Przez towary w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy o VAT rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Zgodnie z art. 57 ustawy Prawo energetyczne w razie nielegalnego pobierania paliw lub energii z sieci przedsiębiorstwo energetyczne pobiera opłaty za nielegalnie pobrane paliwo lub energię w wysokości określonej w taryfach. Opłaty, o których mowa wyżej, podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

W związku powyższym, czynnościami wymienionymi w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług są również dostawy energii i paliw, których pobranie zostało dokonane m.in.:

1. bez umowy zawartej ze sprzedawcą,
2. niezgodnie z warunkami określonymi w umowie

• za które pobiera się opłaty stanowiące formę odpłatności za pobraną w ww. sposób energię lub paliwa.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w piśmie Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Finansów z dnia 30 grudnia 2004 r. nr PP1-811-1152/04/KSz/2655 skierowanym do Dyrektorów Izb Skarbowych i Dyrektorów Urzędów Kontroli Skarbowej w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług dostaw energii i paliw, za których nielegalny pobór pobierane są opłaty.

Należy zatem stwierdzić, iż pobieranie przez Podatnika opłat za pobór gazu zgodnie z obowiązującą taryfą, w przypadku możliwości ustalenia rzeczywistej ilości nielegalnie pobranego gazu, stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.

Nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jedynie sankcja wymierzona za nielegalny pobór gazu bez umowy lub niezgodnie z umową będąca karą sensu stricte, nie stanowiąca formy odpłatności za rzeczywiście pobrany gaz.