Temat interpretacji
brak prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku realizacją przez Gminę projektu Budowa kanalizacji sanitarnej
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 18 maja 2009r. (data złożenia 19 maja 2009r.), uzupełnionym pismem z dnia 3 lipca 2009r. (data wpływu 10 lipca 2009r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub ubieganie się o jego zwrot w związku z realizacją projektu pn. Budowa kanalizacji sanitarnej w rejonie ul. i ul. oraz dzielnicy jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 19 maja 2009r. złożono ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub ubieganie się o jego zwrot w związku z realizacją projektu pn. Budowa kanalizacji sanitarnej w rejonie ul. i ul. oraz dzielnicy. Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 3 lipca 2009r. (data wpływu 10 lipca 2009r.).
W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:
Wnioskodawca przy udziale środków otrzymanych z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 zamierza realizować projekt pn. Budowa kanalizacji sanitarnej w rejonie ul. i ul. oraz dzielnicy. W związku z powyższym niezbędne jest uzyskanie interpretacji Czy Gminie jako ostatecznemu beneficjentowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub ubiegania się o zwrot VAT. Zadanie zakłada powstanie 24,708 km sieci kanalizacyjnej i 7 przepompowni. Inwestycja ta umożliwi podłączenie się od zaraz 282 gospodarstw domowych i kilku podmiotów gospodarczych. W dalszej perspektywie szacuje się 10% wzrost przyłączy do nowo wybudowanej sieci kanalizacyjnej. Celem ogólnym projektu jest poprawa jakości środowiska naturalnego oraz poprawa poziomu rozwoju społecznego i gospodarczego gminy. Po zrealizowaniu przedsięwzięcia gmina nie będzie operatorem sieci kanalizacyjnej i nie będzie pobierać opłat od użytkowników, gdyż składniki majątku zostaną przekazane na podstawie umowy użyczenia spółce ze 100% udziałem Gminy. Spółka ta będzie operatorem sieci kanalizacyjnej i pobierać będzie opłaty od użytkowników za oczyszczanie ścieków.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie:
Czy Wnioskodawcy realizującemu powyższy projekt przysługuje prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub ubieganie się o jego zwrot...
Zdaniem Wnioskodawcy (ostatecznie sformułowanym w piśmie z dnia 3 lipca 2009r.) , zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnikom przysługuje prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie w jakim towary i usługi wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych. Opisana sytuacja nie zachowuje warunku określonego w ww. artykule, a więc Gmina nie będzie miała możliwości dokonania odliczenia podatku VAT. Zatem podatek ten przy ubieganiu się o dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego będzie kosztem kwalifikowanym. Natomiast zgodnie z przepisem § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. W myśl art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym do zakresu działania Gminy należą wszelkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Natomiast zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 i 3 ww. ustawy do zadań własnych Gminy należy m. in. zaspakajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. Również w tym przypadku nie mają zastosowania przepisy określone w rozdziale 12 rozporządzenia Ministra Finansów tj. Gmina nie ma możliwości uzyskania zwrotu podatku VAT na zasadach tam określonych.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.
Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7 suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6 ustawy.
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.
Zgodnie z przepisem § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336) zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).
Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca będzie realizować projekt pn. Budowa kanalizacji sanitarnej w rejonie ul. i ul. oraz dzielnicy.. Zadanie zakłada powstanie 24,708 km sieci kanalizacyjnej i 7 przepompowni. Celem projektu jest poprawa jakości środowiska naturalnego oraz poprawa poziomu rozwoju społecznego i gospodarczego gminy. Po zrealizowaniu przedsięwzięcia gmina nie będzie operatorem sieci kanalizacyjnej i nie będzie pobierać opłat od użytkowników, gdyż składniki majątku zostaną przekazane na podstawie umowy użyczenia spółce ze 100% udziałem gminy. Spółka ta będzie operatorem sieci kanalizacyjnej i pobierać będzie opłaty od użytkowników za oczyszczanie ścieków.
Przez umowę użyczenia, w świetle regulacji Kodeksu cywilnego (art. 710 710), użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Umowa użyczenia nie przenosi własności rzeczy.
Powyższe oznacza, że oddanie do bezpłatnego używania na podstawie umowy użyczenia jest nieodpłatnym świadczeniem usług.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.
Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 2 ustawy za odpłatne świadczenie usług uznaje się także nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części.
Z powyższego wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług było objęte opodatkowaniem podatkiem VAT musza być spełnione łącznie dwa warunki. Po pierwsze ustawa wyraźnie wskazuje, że nie ma podstaw do opodatkowania usług świadczonych co prawda nieodpłatnie, ale w związku z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem. Drugim warunkiem objęcia nieodpłatnych usług podatkiem VAT jest istnienie prawa podatnika do odliczenia całości lub części podatku naliczonego związanego ze świadczonymi usługami.
Przez usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności.
W myśl cytowanych wyżej przepisów o samorządzie gminnym, zadania z zakresu kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych należą do zadań własnych gminy. Oznacza to, że czynność nieodpłatnego przekazania nowopowstałej sieci kanalizacyjnej spółce, która te zadania także będzie wykonywała, jest czynnością związaną z prowadzeniem przedsiębiorstwa.
Zatem przekazanie do bezpłatnego użytkowania sieci kanalizacyjnej wraz z przepompowniami powstałej w ramach projektu nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, z uwagi na nieodpłatność tej czynności oraz fakt, iż nie ma w tym przypadku zastosowania art. 8 ust. 2 ustawy nieodpłatne przekazanie sieci kanalizacyjnej do użytkowania będzie się odbywało w związku z prowadzoną przez Gminę działalnością (wykonywanie zadań publicznych).
Biorąc pod uwagę powołane wyżej przepisy oraz opis zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, iż nie zostanie spełniona przesłanka z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT warunkująca prawo podatnika do odliczenia podatku naliczonego, ponieważ towary i usługi zakupione w ramach realizacji ww. projektu nie będą wykorzystywane do wykonania czynności opodatkowanych.
Zatem Wnioskodawca nie będzie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur VAT dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją przedmiotowego projektu.
W konsekwencji Wnioskodawca nie będzie miał prawa do otrzymania z tego tytułu zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy o VAT.
Ponadto należy zaznaczyć, iż w przedmiotowej sprawie nie znajdą zastosowania uregulowania § 22 ust. 1 i 2 powołanego wyżej rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którymi zarejestrowanym podatnikom, którzy dokonują nabycia towarów i usług lub importu towarów za środki finansowe bezpośrednio im przekazane na odrębny rachunek bankowy, na którym są ulokowane wyłącznie środki bezzwrotnej pomocy zagranicznej, o których mowa w § 8 ust. 3 i 4, przysługuje zwrot podatku naliczonego. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do zarejestrowanych podatników dokonujących bezpośrednio nabycia towarów i usług lub importu towarów za środki finansowe, przekazane z rachunku bankowego, na którym są ulokowane środki bezzwrotnej pomocy zagranicznej, przekazane przez podatnika, o którym mowa w ust. 1.
Przepisy ww. rozporządzenia przewidują możliwość zwrotu kwoty podatku naliczonego zarejestrowanym podatnikom, którzy dokonują nabycia towarów i usług (w całości lub w części) za środki bezzwrotnej pomocy zagranicznej, o której mowa w § 8 ust. 3 i 4 ww. rozporządzenia, a w szczególności przedakcesyjnych środków Unii Europejskiej (PHARE). W przypadku finansowania programów, realizowanych w ramach Programów Ramowych Unii Europejskiej oraz innych programów wspólnotowych Unii Europejskiej, warunkiem uzyskania zwrotu jest zawarcie umowy na realizację projektu przed dniem 1 maja 2004r.
Ponadto nadmienia się, że organy podatkowe nie są kompetentne do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowanych. Pojęcie to należy rozumieć zgodnie z przepisami regulującymi zasady korzystania ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne przy dokonywaniu kwalifikacji, czy podatek VAT od zakupów objętych dofinansowywanym ze środków unijnych w związku z realizacją projektu w ramach realizacji zadania będącego przedmiotem niniejszego wniosku może być zaliczony do kosztów kwalifikowanych.
W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.
Wniosek ORD-IN
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach