Sieć cieplna rozdzielcza została połączona z istniejącą siecią cieplną stanowiącą własność podmiotu prywatnego – właściciela biogazowni produkującej energię cieplną.

Na przedmiotowe zadania Gmina przygotowała projekt pn. „(…)” oraz pozyskała dofinansowanie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020, w ramach Działania 5.4 Strategie niskoemisyjne.

(...) kwietnia 2019 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał indywidualną interpretację o nr (…) w przedmiocie podatku VAT, tj. potwierdzenia braku możliwości dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W związku z trudną sytuacją związaną z ogrzewaniem, Gmina planuje nieodpłatne udostępnienie wytworzonej w ramach projektu infrastruktury ciepłowniczej, firmie produkującej ciepło oraz zezwolenie na podłączenie się mieszkańców do sieci ciepłowniczej na własny koszt.

Gmina zauważa problemy związane z rosnącymi wydatkami mieszkańców na ogrzewanie. Dodatkowo, jak wynika z deklaracji złożonych przez mieszkańców Gminy do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków, wiele osób potrzebuje wymiany źródła ogrzewania na bardziej ekologiczne.

W ramach projektu Gmina wybudowała sieć ciepłowniczą do budynków użyteczności publicznej, która często przechodzi w bliskiej odległości od posesji poszczególnych mieszkańców miasta. Ciepło do sieci dostarcza prywatna biogazownia, z którą Gmina zawarła umowę na dostawę ciepła do budynków gminnych.

Aby poprawić sytuację mieszkańców Gmina zamierza pozwolić mieszkańcom miasta na przyłączenie się do sieci ciepłowniczej na własny koszt. Gmina nie będzie pobierać opłat za korzystnie z sieci. Mieszkańcy zawierać będę umowy bezpośrednio z biogazownią na dostawę ciepła.

Oznacza to, że Gmina nie będzie wystawiała ani faktur VAT, ani rachunków z zastosowaniem NIP nadanego Gminie.

Doprecyzowanie opisu sprawy

1.Nieodpłatne udostępnienie gminnej sieci ciepłowniczej, wytworzonej w ramach projektu, o którym mowa we wniosku, objętego dofinansowaniem wraz z kwotą podatku VAT, firmie produkującej ciepło z biogazowni, która zawierać będzie umowy na dostawę ciepła z mieszkańcami miasta, zostanie dokonane na podstawie umowy użyczenia.

2.Gmina będzie wykorzystywała sieć ciepłowniczą do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

3.Realizacja projektu w zakresie, którego dotyczy wniosek, związana będzie z wykonywaniem zadań własnych Gminy, o których mowa w ustawie z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.), tj.:

art. 7 ust. 1. Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują̨ sprawy:

1)ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej.

Pytanie

Czy Gmina realizując zdarzenie przyszłe polegające na nieodpłatnym udostępnieniu gminnej sieci ciepłowniczej, wytworzonej w ramach projektu objętego dofinansowaniem wraz z kwotą podatku VAT, firmie produkującej ciepło z biogazowni, która zawierać będzie umowy na dostawę ciepła z mieszkańcami miasta, którzy będą przyłączać się do sieci na własny koszt, uzyska prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?

Państwa stanowisko w sprawie

Z treści art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174) wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy spełnione są określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, a towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Planowane przez Gminę do realizacji zadanie nie będzie służyło do wykonywania czynności opodatkowanych (nie generuje przychodu), nie nastąpi zakup usług związanych z realizacją zadania, które mogłyby być wykorzystane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Zatem, Gminie nie przysługuje prawo do odzyskania poniesionego w związku ze zrealizowanym, opisanym powyżej, projektem inwestycyjnym kosztu podatku VAT.

Z treści art. 15 ust. 6 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174) wynika, że nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Gmina realizując każde z zadań opisanej inwestycji realizuje zadania własne Gminy, określone w art. 7 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 506 ze zm.), w szczególności:

-art. 7 ust. 1 pkt 2 i 14 dla zadania (b) modernizacja oświetlenia ulicznego,

-art. 7 ust. 1 pkt 1, 5 i 8 dla zadania (c) instalacja systemu pomiaru zanieczyszczeń powietrza.

Zatem Gmina, która zrealizowała inwestycję budowy sieci ciepłowniczej do własnych budynków użyteczności publicznej, a następnie udostępni ją biogazowni do nieodpłatnego korzystania oraz zezwoli mieszkańcom na przyłączenie się do sieci na własny koszt, dodatkowo bez pobierania opłat za możliwość przyłączenia się do sieci oraz nie będzie pobierała opłat za korzystanie z tej sieci, nie jest uznawana za podatnika, w związku z czym nadal nie będzie Gminie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego w kontekście zrealizowanego projektu inwestycyjnego, dofinansowanego z UE.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast na podstawie przepisu art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Należy zauważyć, że w świetle art. 15 ust. 6 ustawy:

Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

─podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

─podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) – tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.):

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Na mocy art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT.

Gmina w roku 2022 zrealizowała inwestycję składającą się z trzech zadań polegających na:

a)budowie sieci cieplnej rozdzielczej wraz z przyłączami budynków gminnych do źródła ciepła OZE (biogazownia),

b)modernizacji (...) punktów oświetlenia ulicznego poprzez wymianę tradycyjnych źródeł światła na źródła LED,

c)instalacji systemu pomiaru zanieczyszczeń powietrza: pyły zawieszone i inne parametry.

Sieć cieplna rozdzielcza została połączona z istniejącą siecią cieplną stanowiącą własność podmiotu prywatnego – właściciela biogazowni produkującej energię cieplną.

Na przedmiotowe zadania Gmina przygotowała projekt pn. „(…)”, oraz pozyskała dofinansowanie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020, w ramach Działania 5.4 Strategie niskoemisyjne.

(...) kwietnia 2019 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał indywidualną interpretację o nr (…) w przedmiocie podatku VAT, tj. potwierdzenia braku możliwości dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W związku z trudną sytuacją związaną z ogrzewaniem, Gmina planuje nieodpłatne udostępnienie wytworzonej w ramach projektu infrastruktury ciepłowniczej, firmie produkującej ciepło oraz zezwolenie na podłączenie się mieszkańców do sieci ciepłowniczej na własny koszt.

Gmina zauważa problemy związane z rosnącymi wydatkami mieszkańców na ogrzewanie. Dodatkowo, jak wynika z deklaracji złożonych przez mieszkańców Gminy do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków, wiele osób potrzebuje wymiany źródła ogrzewania na bardziej ekologiczne.

W ramach projektu Gmina wybudowała sieć ciepłowniczą do budynków użyteczności publicznej, która często przechodzi w bliskiej odległości od posesji poszczególnych mieszkańców miasta. Ciepło do sieci dostarcza prywatna biogazownia, z którą Gmina zawarła umowę na dostawę Ciepła do budynków gminnych.

Aby poprawić sytuację mieszkańców Gmina zamierza pozwolić mieszkańcom miasta na przyłączenie się do sieci ciepłowniczej na własny koszt. Gmina nie będzie pobierać opłat za korzystnie z sieci. Mieszkańcy zawierać będę umowy bezpośrednio z biogazownią na dostawę ciepła.

Oznacza to, że Gmina nie będzie wystawiała ani faktur VAT ani rachunków z zastosowaniem NIP nadanego Gminie.

Nieodpłatne udostępnienie gminnej sieci ciepłowniczej, wytworzonej w ramach projektu, o którym mowa we wniosku, objętego dofinansowaniem wraz z kwotą podatku VAT, firmie produkującej ciepło z biogazowni, która zawierać będzie umowy na dostawę ciepła z mieszkańcami miasta, zostanie dokonane na podstawie umowy użyczenia.

Gmina będzie wykorzystywała sieć ciepłowniczą do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Realizacja projektu w zakresie, którego dotyczy wniosek, związana będzie z wykonywaniem zadań własnych Gminy, o których mowa w ustawie z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, tj. w art. 7 ust. 1 pkt 1.

Wątpliwości Wnioskodawcy w analizowanej sprawie dotyczą wskazania, czy Gmina realizując zdarzenie przyszłe polegające na nieodpłatnym udostępnieniu gminnej sieci ciepłowniczej, wytworzonej w ramach projektu objętego dofinansowaniem wraz z kwotą podatku VAT, firmie produkującej ciepło z biogazowni, która zawierać będzie umowy na dostawę ciepła z mieszkańcami miasta, którzy będą przyłączać się do sieci na własny koszt, uzyska prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W tym miejscu wskazać należy, że w myśl art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):

Zatem umowa użyczenia jest z natury umową nieodpłatną. Umowa użyczenia nie przenosi własności rzeczy. Powyższe oznacza, że oddanie do bezpłatnego używania na podstawie umowy użyczenia jest nieodpłatnym świadczeniem usług.

Zauważenia wymaga, że czynności wynikające z zadań własnych, nałożonych odrębnymi przepisami, realizowane w ramach reżimu publicznoprawnego, z tytułu których gmina nie uzyskuje wpływów, pozostają poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług. Są one bowiem realizowane przez gminę poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a gmina realizując te czynności, nie występuje w charakterze podatnika podatku VAT, zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy, bowiem w tym zakresie działa jako organ władzy w rozumieniu art. 15 ust. 6 ustawy.

Zatem świadczenie polegające na nieodpłatnym udostępnieniu gminnej sieci ciepłowniczej, wytworzonej w ramach projektu objętego dofinansowaniem wraz z kwotą podatku VAT, firmie produkującej ciepło z biogazowni, na podstawie umowy użyczenia, które będzie się odbywało w ramach wykonywania przez Wnioskodawcę zadań własnych gminy, niewątpliwie będzie stanowiło sprawę publiczną, należącą do sfery działalności jednostki samorządowej.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że nieodpłatne udostępnienie gminnej sieci ciepłowniczej wytworzonej w ramach wskazanego projektu firmie produkującej ciepło z biogazowni realizowane będzie poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a Gmina nie będzie występowała w tym zakresie w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

Tym samym nieodpłatne udostępnienie powstałej infrastruktury na rzecz ww. firmy nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony, ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – Gmina będzie wykorzystywała sieć ciepłowniczą do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym, ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki, warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, Wnioskodawca nie będzie miał – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących zakup towarów i usług związanych z realizacją opisanego projektu.

Podsumowując, Gmina realizując zdarzenie przyszłe polegające na nieodpłatnym udostępnieniu gminnej sieci ciepłowniczej, wytworzonej w ramach projektu objętego dofinansowaniem wraz z kwotą podatku VAT, firmie produkującej ciepło z biogazowni, która zawierać będzie umowy na dostawę ciepła z mieszkańcami miasta, którzy będą przyłączać się do sieci na własny koszt, nie uzyska prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy również zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.