Dotyczy braku możliwości odzyskania naliczonego podatku VAT w całości lub części, zarówno w trakcie realizowania inwestycji, jak i po jej zakończeniu,... - Interpretacja - 0111-KDIB3-3.4012.176.2023.2.AW

shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 11 lipca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-3.4012.176.2023.2.AW

Temat interpretacji

Dotyczy braku możliwości odzyskania naliczonego podatku VAT w całości lub części, zarówno w trakcie realizowania inwestycji, jak i po jej zakończeniu, a także w okresie trwałości projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

Państwa wniosek z 10 maja 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku możliwości odzyskania naliczonego podatku VAT w całości lub w części, zarówno w trakcie realizowania inwestycji, jak i po jej zakończeniu, a także w okresie trwałości projektu wpłynął 10 maja 2023 r. Wniosek został uzupełniony pismem z 28 czerwca 2023 r. (data wpływu 28 czerwca 2023 r.), które stanowiło odpowiedź na wezwanie z 23 czerwca 2023 r., znak: 0111-KDIB3-3.4012.176.2023.1.AW.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego (ostatecznie uzupełniony pismem z 28 czerwca 2023 r.)

Gmina (...), jako jednostka samorządu terytorialnego, złożyła wniosek o przyznanie pomocy, a następnie zamierza wystąpić z wnioskiem o płatność, tj. wypłatę dofinansowania ze środków Unii Europejskiej w ramach operacji typu „Budowa lub modernizacja dróg lokalnych”, w ramach działania „Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Wniosek dotyczy projektu pn. „(...)”.

Gmina (...) zamierza zaliczyć koszty podatku VAT realizowanej inwestycji do kosztów kwalifikowalnych projektu i tym samym mogą one być objęte dofinansowaniem, jednak Gmina musi wykazać, że podatek VAT nie będzie mógł być przez nią odzyskany w całości lub w części podczas realizowanej inwestycji lub po jej zakończeniu, jak również w okresie trwałości projektu.

Zakres prac obejmuje przebudowę jezdni o długości 1780 m, plantowanie i przebudowę poboczy, przebudowę zjazdów z betonu asfaltowego, konserwację istniejącego przepustu oraz przyległego rowu, korytowanie pod konstrukcję jezdni, ułożenie warstw podbudowy, wykonanie nawierzchni bitumicznej jezdni i ustawienie znaków drogowych. Projekt budowlany zakłada wykonanie przebudowy jezdni o szerokości od 3,5 m do 5,0 m, oraz wykonanie obustronnych poboczy o szerokości 0,75 m.

Droga zlokalizowana jest na terenie gminy (...) w obrębie geodezyjnym (...). Przebiega przez tereny rolnicze, gdzie występuje zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna. W chwili obecnej droga ma nawierzchnię gruntową utwardzoną tłuczniem i gruzem, jest w złym stanie technicznym, posiada liczne ubytki i zaniżenia utrudniające prawidłowe jej użytkowanie.

Przebudowa drogi gminnej nr (...) w miejscowości (...) nie będzie służyła czynnościom opodatkowanym. Gmina nie będzie pobierała żadnych opłat z tytułu użytkowania przebudowanej drogi. Droga będzie udostępniona nieodpłatnie. Przebudowana droga służyć będzie mieszkańcom gminy oraz całej lokalnej społeczności. Ponadto przebudowa drogi gminnej wpłynie na poprawę ruchu bezpieczeństwa drogowego, zwiększenie mobilności mieszkańców, zwiększenie płynności ruchu, poprawę stanu środowiska naturalnego, poprawę estetyki i zagospodarowania terenu oraz tworzenie dogodnych warunków dla dynamicznego rozwoju gminy.

Gmina (...) jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Faktury dokumentujące wszystkie poniesione wydatki w ramach inwestycji wystawiane będą na Wnioskodawcę, tj. Gminę (...).

Nabywane towary w ramach realizowanego projektu nie będą związane z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.

Nabywane usługi w ramach realizowanego projektu nie będą związane z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.

Przedmiotowa inwestycja w postaci przebudowy drogi gminnej nr (...) w miejscowości (...) gm. (...) realizowana jest z wypełnianiem zadań własnych gminy.

Państwa pytanie

Czy w odniesieniu do inwestycji, Wnioskodawca nie będzie miał możliwości odzyskania naliczonego podatku VAT w całości lub części, zarówno w trakcie realizowania inwestycji, jak i po jej zakończeniu, a także w okresie trwałości projektu?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 86 ust. 1 i art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 z późn. zm.) w związku z inwestycją nie istnieje możliwość odzyskania naliczonego podatku VAT w całości lub części, zarówno podczas realizacji inwestycji, jak i po jej zakończeniu, a także w okresie trwałości projektu, ponieważ inwestycja ta należy do zadań własnych gminy ustalonymi przepisami krajowymi. Wnioskodawca nie prowadzi i nie będzie powadzić sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT z wykorzystaniem inwestycji. Przebudowana droga służyć będzie mieszkańcom gminy oraz całej lokalnej społeczności

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”.

W myśl art. 86 ust. 1:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

W myśl art. 87 ust. 1 ustawy:

W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ww. ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Bowiem tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Wskazać należy, że zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 40),

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

W myśl art. 6 ust. 1 ww. ustawy:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 2 tej ustawy,

Z treści wniosku wynika, że jako jednostka samorządu terytorialnego, złożyli Państwo wniosek o przyznanie pomocy a następnie zamierzają Państwo wystąpić z wnioskiem o płatność, tj. wypłatę dofinansowania ze środków Unii Europejskiej w ramach operacji typu „Budowa lub modernizacja dróg lokalnych”, w ramach działania „Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Wniosek dotyczy projektu pn. „(...)”. Realizowana przez Państwa inwestycja w postaci przebudowy drogi gminnej nr (...) w miejscowości (...) gm. (...) realizowana jest w związku z wypełnianiem Państwa zadań własnych. Jesteście Państwo czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Faktury dokumentujące wszystkie poniesione wydatki w ramach inwestycji wystawiane będą na Państwa czyli na Gminę (...). Nabywane towary i usługi w ramach realizowanego projektu nie będą związane z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług. Przebudowa drogi gminnej nr (...) w miejscowości (...) nie będzie służyła czynnościom opodatkowanym. Nie będziecie Państwo pobierać żadnych opłat z tytułu użytkowania przebudowanej drogi, będzie ona udostępniona nieodpłatnie. Przebudowana droga służyć będzie mieszkańcom gminy oraz całej lokalnej społeczności. Ponadto przebudowa drogi gminnej wpłynie na poprawę ruchu bezpieczeństwa drogowego, zwiększenie mobilności mieszkańców, zwiększenie płynności ruchu, poprawę stanu środowiska naturalnego, poprawę estetyki i zagospodarowania terenu oraz tworzenie dogodnych warunków dla dynamicznego rozwoju Państwa gminy.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy Gmina (...) będzie miała możliwość odzyskania naliczonego podatku VAT w całości lub w części, zarówno w trakcie realizowania inwestycji, jak i po jej zakończeniu, a także w okresie trwałości projektu.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony – jak Państwo wskazali – przebudowa drogi gminnej nr (...) w miejscowości (...) nie będzie służyła czynnościom opodatkowanym. Droga będzie udostępniona nieodpłatnie, a ponadto planowana inwestycja stanowi Państwa zadanie własne i nie będzie związana ze sprzedażą opodatkowaną.

W konsekwencji nie będą mieli Państwo prawa do odliczenia naliczonego podatku VAT w całości lub w części, zarówno w trakcie realizowania inwestycji, jak i po jej zakończeniu, a także w okresie trwałości projektu. Tym samym, nie mają Państwo również prawa do zwrotu  podatku VAT, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

W związku z poniesionymi wydatkami, nie mają Państwo także możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 80 z późn. zm.). Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 8 ust. 3 i 4 ww. rozporządzenia, a w zakresie środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r., ponieważ Gmina nie spełnia tego warunku, nie ma zatem możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 4 cyt. rozporządzenia.

W związku z realizacją projektu pn. „(...)” nie mają Państwo prawa do odliczenia i zwrotu (odzyskania) podatku naliczonego.

Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawiliście i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), ul. (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm., dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.