Wnioskodawca (dalej: „Spółka”, „Wnioskodawca”) jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością której głównym przedmiotem działalności jest transport drogowy towarów (PKD 4941.Z). Do transportu towarów wykorzystuje w działalności ciągniki i naczepy.

Spółka jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT.

W 2017r. Spółka zawarła umowę leasingu operacyjnego z B. Sp. z o.o. na nowe ciągniki siodłowe (dalej: „Umowa Leasingu 1”). Podstawowy okres umowy leasingu wynosił 60 miesięcy.

Zawarta Umowa Leasingu 1 spełniała kryteria z art. 17b ust. 1 u.p.d.o.p. Przedmiotem powyższej umowy leasingowej były ciągniki siodłowe (KŚT 746). Po zakończeniu podstawowego okresu trwania umowy Wnioskodawca miał możliwość wykupienia przedmiotu leasingu za ustaloną wcześniej wartość wykupu, określoną w umowie leasingu i z tego prawa skorzystał. Opłaty leasingowe z tytułu Umowy Leasingu 1 Wnioskodawca zaliczał do kosztów uzyskania przychodów oraz odliczał podatek VAT naliczony wynikający z faktur otrzymanych z tytułu zawarcia Umowy Leasingu 1.

Po zakończeniu Umowy Leasingu (...)  2022r. Spółka wykupiła ciągniki siodłowe za cenę jednostkową 31.000,00 EUR odliczając podatek VAT z faktury za wykup. W tym samym miesiącu Wnioskodawca sprzedał ciągniki za cenę jednostkową 31.000,00 EUR ważną na dzień zawarcia umowy leasingu firmie leasingowej P.Sp. z o.o. (dalej: „Umowa Leasingu 2”), naliczając podatek w wysokości 23%. W ramach umowy leasingu finansowego, leasingodawca oddał do używania Wnioskodawcy na czas określony (24 miesiące) przedmiot leasingu w postaci dwóch ciągników w zamian za ustalone wynagrodzenie. Leasingodawca wystawił fakturę VAT na wartość całej umowy z podatkiem VAT. Podatek VAT został opłacony z góry przez Wnioskodawcę za cały okres obowiązywania umowy, jednakże nie został odliczony od podatku należnego. Wnioskodawca otrzymuje comiesięczne noty księgowe za raty leasingowe oraz dokonuje odpisów amortyzacyjnych z tytułu używania ciągników w czasie trwania umowy leasingu.

Transakcja typu „sale and lease back” jest transakcją wyłącznie finansową, prawnie dopuszczalną w obrocie gospodarczym, mającą na celu zwiększenie płynności finansowej Wnioskodawcy. Ciągniki siodłowe są i będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Po zakończeniu podstawowego okresu trwania umowy Wnioskodawca będzie zobowiązany do wykupu przedmiotu leasingu za cenę ustaloną w umowie. Przejście prawa własności nastąpi z chwilą dokonania zapłaty przez Wnioskodawcę. Do dnia dzisiejszego nie został odliczony podatek naliczony z faktury wystawionej przez leasingodawcę z powodu wątpliwości czy Spółka ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego.

Pytanie

Czy w opisanym we Wniosku stanie faktycznym Wnioskodawca jest uprawniony do odliczenia całego podatku VAT z faktury dokumentującej opłatę wstępną, raty leasingowe za okres 24 miesięcy oraz cenę wykupu wystawionej przez leasingodawcę do Umowy Leasingu 2?

Państwa stanowisko

Zdaniem Wnioskodawcy opisane w stanie faktycznym czynności, tj. sprzedaż ciągników siodłowych przez Spółkę na rzecz finansującego 2 oraz oddanie przedmiotowych ciągników siodłowych do używania przez finansującego na rzecz Spółki na podstawie umowy leasingu zwrotnego, powodują że Wnioskodawca ma prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktury VAT dokumentującej opłatę wstępną, raty leasingowe oraz cenę wykupu w ramach Umowy Leasingu 2 na podstawie artykułu 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej u.p.t.u.).

Zgodnie z art. 86 ust. 1 u.p.t.u. w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a u.p.t.u., kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Zatem warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 u.p.t.u.

Ponadto, w myśl art. 88 ust. 4 u.p.t.u., obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Wnioskodawcy przysługuje prawo do pełnego odliczenia podatku VAT naliczonego od transakcji Umowy Leasingu 2 , w związku ze spełnieniem następujących warunków:

1. posiadanie statusu czynnego podatnika VAT (Wnioskodawca jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny);

2. związek transakcji pomiędzy stronami z wykonywaniem czynności opodatkowanych polegających na transporcie drogowym towarów w celach wykonywania czynności opodatkowanych VAT;

3. brak wystąpienia wyjątków zawartych w art. 88 u.p.t.u.

Ze względu na fakt, że Wnioskodawca spełnia wszystkie wskazane przepisami warunki, przysługuje mu pełne prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony z tytułu zawartej Umowy Leasingu 2 (leasing zwrotny).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Zatem warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku i niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony.

Zgodnie z art. 88 ust. 3a ustawy:

Z opisu sprawy wynika, że w 2017r. zawarli Państwo umowę leasingu operacyjnego z  B. Sp. z o.o. na nowe ciągniki siodłowe – „Umowa Leasingu 1”.

Przedmiotem powyższej umowy leasingowej były ciągniki siodłowe (KŚT 746).

Po zakończeniu Umowy Leasingu 1 w marcu 2022r. wykupili Państwo ciągniki siodłowe za cenę jednostkową 31.000,00 EUR odliczając podatek VAT z faktury za wykup. W tym samym miesiącu sprzedali Państwo ciągniki za cenę jednostkową 31.000,00 EUR ważną na dzień zawarcia umowy leasingu firmie leasingowej P . Sp. z o.o. – „Umowa Leasingu 2”, naliczając podatek w wysokości 23%.

W ramach umowy leasingu finansowego, leasingodawca oddał Państwu do używania na czas określony (24 miesiące) przedmiot leasingu w postaci dwóch ciągników w zamian za ustalone wynagrodzenie. Leasingodawca wystawił fakturę VAT na wartość całej umowy z podatkiem VAT. Podatek VAT został przez Państwa opłacony z góry za cały okres obowiązywania umowy, jednakże nie został odliczony od podatku należnego.

Otrzymują Państwo comiesięczne noty księgowe za raty leasingowe oraz dokonują odpisów amortyzacyjnych z tytułu używania ciągników w czasie trwania umowy leasingu.

Transakcja typu „sale and lease back” jest transakcją wyłącznie finansową, prawnie dopuszczalną w obrocie gospodarczym, mającą na celu zwiększenie płynności finansowej Wnioskodawcy. Ciągniki siodłowe są i będą wykorzystywany przez Wnioskodawcę wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Państwa wątpliwości w opisanym we wniosku stanie faktycznym dotyczą prawa do odliczenia całego podatku VAT z faktury dokumentującej opłatę wstępną, raty leasingowe za okres 24 miesięcy oraz cenę wykupu wystawionej przez leasingodawcę do Umowy.

W tym miejscu koniecznym jest odnieść się do opodatkowania leasingu na gruncie podatku od towarów i usług.

Mając na uwadze opis sprawy w tym miejscu należy zaznaczyć, że w myśl art. 709¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r., poz. 1360 ze zm.), zwanej dalej Kodeksem Cywilnym:

Art. 709¹⁶ Kodeksu cywilnego stanowi, że:

Wobec powyższego, umowa leasingu sprowadza się do używania rzeczy i pobierania pożytków, nie rodzi natomiast powstania prawa do rozporządzania towarem jak właściciel.

W myśl art. 7 ust. 9 ustawy o VAT:

W świetle ustawy o podatku od towarów i usług, leasing – co do zasady – jest usługą zdefiniowaną w art. 8 ust. 1 ustawy.

Pomimo, że ustawa o podatku od towarów i usług nie wprowadza nazewnictwa leasingu, jej przepisy regulują dwa rodzaje leasingu, które w obrocie gospodarczym funkcjonują jako leasing finansowy oraz leasing operacyjny. Na gruncie ustawy, zważywszy na charakter i specyfikę ww. rodzajów leasingu, leasing operacyjny traktowany jest jako świadczenie usług, natomiast leasing finansowy, jako dostawa towarów.

Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, leasing operacyjny oraz leasing finansowy wiążą się z odmiennymi konsekwencjami podatkowymi.

Leasing finansowy bowiem, który w głównej mierze charakteryzuje się tym, że odpisów amortyzacyjnych w podatku dochodowym dokonuje korzystający oraz zasadniczo prawo własności przechodzi na korzystającego z chwilą zapłaty ostatniej raty, uznawany jest na gruncie przepisów ustawy za dostawę towarów.

Natomiast leasing operacyjny, w ramach którego własność przedmiotu leasingu nie przechodzi na korzystającego w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty oraz odpisów amortyzacyjnych dokonuje właściciel czyli leasingodawca, stanowi świadczenie usług.

Odnosząc się do sytuacji opisanej we wniosku należy wyjaśnić, że leasing zwrotny to szczególny rodzaj leasingu. Jego istotą jest powiązanie umowy leasingu z poprzedzającą ją umową sprzedaży. Leasing zwrotny stanowi bowiem rodzaj umowy cywilnoprawnej, na podstawie której dany podmiot (najczęściej przedsiębiorca) posiadający określony majątek sprzedaje go finansującemu, a następnie na podstawie umowy leasingu nadal z niego korzysta.

W konsekwencji, na transakcję leasingu zwrotnego składają się dwie umowy:

-umowa sprzedaży określonych składników aktywów,

-umowa leasingu, w której finansujący oddaje w użytkowanie te składniki korzystającemu na określonych w umowie zasadach.

W tym miejscu należy wskazać, że kwestia leasingu zwrotnego była przedmiotem rozstrzygnięcia TSUE w wyroku z dnia 27 marca 2019 r. o sygn. C-201/18. W sprawie tej TSUE zauważył, że „(36) (…) „transakcje sale and lease back (sprzedaż i leasing zwrotny), stanowiące przedmiot sporu w postępowaniu głównym, charakteryzuje łączne i jednoczesne ustanowienie, z jednej strony, prawa dzierżawy przez podatnika na rzecz dwóch instytucji finansowych występujących w postępowaniu głównym i, z drugiej strony, oddania nieruchomości w leasing przez owe instytucje finansowe na rzecz podatnika. (…).

(40) W niniejszej sprawie z postanowienia odsyłającego wynika, że transakcje sale and lease back (sprzedaż i leasing zwrotny), których dotyczy postępowanie główne, stanowią transakcje o charakterze czysto finansowym, służące zwiększeniu płynności finansowej Mydibel, a nieruchomości będące przedmiotem sporu w postępowaniu głównym pozostały w posiadaniu tej ostatniej, która wykorzystywała je w sposób ciągły do celów przeprowadzanych przez nią opodatkowanych transakcji. Fakty te zdają się wskazywać – z zastrzeżeniem weryfikacji, której musi dokonać sąd odsyłający – że każda z tych transakcji stanowi jedną transakcję. Ustanowienie prawa dzierżawy na objętych postępowaniem głównym nieruchomościach jest nierozerwalnie związane z leasingiem tych samych nieruchomości.

(41) (…) W tej sytuacji transakcji tych nie można uznać za »dostawę towarów«, ponieważ prawa przeniesione w wyniku tych transakcji na instytucje finansowe występujące w postępowaniu głównym, mianowicie stanowiące instytucję prawa cywilnego prawo dzierżawy, zmniejszone o przysługujące Mydibel prawa wynikające z leasingu nieruchomości, nie uprawniają ich do rozporządzania spornymi nieruchomościami jak właściciel”.

W związku z wydanym przez TSUE ww. orzeczeniem leasing zwrotny może być zaklasyfikowany jako:

-jedna kompleksowa usługa finansowa świadczona przez finansującego – analogicznie jak w rozstrzygnięciu TSUE w sprawie C-201/18, lub

-dwie odrębne transakcje, tj. dostawa towarów przez korzystającego oraz odpowiednio dostawa towarów albo świadczenie usług przez finansującego.

W powołanym wyroku z dnia 27 marca 2019 r., sygn. akt C-201/18 w sprawie Mydibel SA, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wskazał, że w określonych przypadkach transakcja leasingu zwrotnego (sale and lease back) może przybrać formę usługi finansowej, zwolnionej od VAT.

Należy jednak zwrócić uwagę, że orzeczenie to zapadło na tle stanu faktycznego, w którym podmiot zawarł umowę z instytucjami finansowymi dotyczącą dzierżawy nieruchomości w zamian za zapłatę natychmiastowego czynszu dzierżawnego oraz rocznego czynszu dzierżawnego.

W rozpatrywanej sprawie mamy do czynienia z umową leasingu zwrotnego dotyczącego pojazdów samochodowych. Opisane we wniosku czynności składającą się z dwóch następujących po sobie transakcji, tj. sprzedaży pojazdów samochodowych (ciągników siodłowych) przez Państwa na rzecz firmy Leasingowej oraz po dokonaniu sprzedaży, w ramach umowy leasingu finansowego, leasingodawca oddał Państwu do używania na czas określony (24 miesiące) przedmiot leasingu w postaci dwóch ciągników siodłowych w zamian za ustalone wynagrodzenie.

Wobec takich czynności Państwo dokonali tzw. leasingu zwrotnego w odniesieniu do ww. pojazdów samochodowych będących obecnie Państwa własnością.

Jak wynika z opisu sprawy Państwo dokonują odpisów amortyzacyjnych z tytułu używania ciągników siodłowych w czasie trwania umowy leasingu.

W konsekwencji w rozpatrywanej sprawie z uwagi na fakt, że odpisów amortyzacyjnych dokonują Państwo, zatem w przedmiotowej sprawie czynność ta stanowi dostawę towaru w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.

Zatem, w ramach opisanego leasingu zwrotnego występują niezależne czynności podlegające opodatkowaniu, a mianowicie: dostawa towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy – tj. sprzedaż pojazdów samochodowych (ciągników siodłowych) przez Państwa na rzecz Leasingodawcy, oraz odrębna czynność – leasing finansowy – traktowany na gruncie ustawy o VAT jako dostawa towaru w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, świadczona na Państwa rzecz przez Leasingodawcę.

Podsumowując, opisane w stanie faktycznym czynności, tj. sprzedaż pojazdów samochodowych przez Państwa na rzecz firmy leasingowej P. Sp. z o.o. oraz oddanie przedmiotowych pojazdów samochodowych do używania przez Leasingodawcę na Państwa rzecz na podstawie umowy leasingu finansowego, stanowią dwie odrębne, niezależne czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług, jako dostawy towarów, podlegające opodatkowaniu VAT na zasadach ogólnych.

Przechodząc z kolei do Państwa wątpliwości w kwestii prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, należy wskazać, że prawo to przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Zatem warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Jak Państwo wyjaśnili, Spółka jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Leasingodawca wystawił fakturę VAT na wartość całej umowy z podatkiem VAT. Podatek VAT został przez Państwa opłacony z góry za cały okres obowiązywania umowy. Jednocześnie pojazdy samochodowe (ciągniki siodłowe) są i będą wykorzystywane przez Państwa wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Wobec tego będą Państwo uprawnieni do obniżenia pełnej kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktury dokumentując opłatę wstępną, raty leasingowe oraz cenę wykupu wystawionej przez leasingodawcę. Prawo to przysługuje pod warunkiem niezaistnienia ograniczeń wskazanych w art. 88 ustawy.

Zatem Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.