Interpretacja indywidualna z dnia 7 listopada 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-2.4012.589.2022.1MD
Temat interpretacji
Brak opodatkowania czynności przeniesienia własności działek gruntu w zamian za odszkodowanie.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
5 sierpnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 1 sierpnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania czynności przeniesienia własności działek gruntu w zamian za odszkodowanie. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Spółdzielnia jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (CIT) oraz czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Spółdzielnia w zakresie gospodarowania zasobami mieszkaniowymi korzysta ze zwolnienia podmiotowego art. 17 ust. 1 pkt. 44 ustawy CIT oraz zwolnienia przedmiotowego z VAT zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o VAT.
W 2008 r Spółdzielnia wystąpiła na drogę sądową w celu uzyskania odszkodowania lub prawa do nieruchomości utraconych na mocy Dekretu z dnia 26 października 1945 r. (Dz. U. Nr. 50, poz.279). Utraconą nieruchomością były działki gruntu o łącznej powierzchni 6.838,20 metry kwadratowe, które zostały zakupione i stały się własnością Spółdzielni w 1931 r. Na mocy art. 1 dekretu z dnia 26 października 1945 r. działki zostały odebrane i stały się własnością gminy m. …, a następnie w dniu 13 kwietnia 1950 r. Skarbu Państwa. Działki te zgodnie z ogólnym planem zabudowy m… . z 1930 r. (zatwierdzonym w dniu 11 sierpnia 1931 r.) przeznaczone były pod zabudowę mieszkaniową.
Na mocy wyroku Sądu Okręgowego w …. II Wydział …. z dnia 28 kwietnia 2017 r. od pozwanego Skarbu Państwa Spółdzielni zostało zasądzone odszkodowanie (kwota główna wraz z odsetkami od dnia 28 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty) za utracone prawo do nieruchomości na mocy Dekretu z dnia 26 października 1945 r. (Dz. U. Nr. 50, poz.279). Wzmiankowane odszkodowanie dotyczyło części odebranego gruntu, tj. 2.738 m2. Następnie Skarb Państwa złożył apelację od wyroku, która na mocy wyroku Sądu Apelacyjnego Sygn. Akt …. z dnia 17 lutego 2022 r. została oddalona. Na dzień dzisiejszy pozwany złożył wniosek o uzasadnienie wyroku celem przygotowania ewentualnego wniosku o kasację.
Sprawa o odszkodowanie za pozostałą część utraconych gruntów tj. 4.100 metrów kwadratowych nadal jest w toku w sądzie pierwszej instancji i czeka na postanowienie Sądu o dopuszczeniu opinii uzupełniającej biegłego o wycenę nieruchomości.
Spółdzielnia zasądzone odszkodowanie otrzymała za grunty przeznaczone pod budownictwo mieszkalne i przeznacza je na cele mieszkaniowe Spółdzielni.
Pytanie
Czy Spółdzielnia za otrzymane odszkodowanie (kwota główna wraz z odsetkami od dnia 28 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty) za zabrane ziemie dekretem Bieruta podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jeżeli korzysta ze zwolnienia przedmiotowego z VAT zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o VAT i otrzymane odszkodowanie przeznacza się wyłącznie na cele mieszkaniowe Spółdzielni Mieszkaniowej?
Państwa stanowisko w sprawie
Państwa zdaniem odszkodowanie, które zostało wypłacone przez Skarb Państwa nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na gruncie ustawy VAT. Odszkodowanie (kwota główna wraz z odsetkami od dnia 28 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty) przeznaczone jest na gospodarowanie zasobami mieszkaniowymi, natomiast Spółdzielnia w ramach gospodarowania zasobami mieszkaniowymi korzysta ze zwolnienia przedmiotowego VAT zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o VAT.
Wszelkie koszty poniesione przez Spółdzielnię w ramach rozpraw sądowych nie podlegały odliczeniu VAT.
Co więcej, zgodnie z art.5 ustawy o VAT czynnościami podlegającymi opodatkowaniu są:
1) Odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju,
2) Eksport towarów,
3) Import towarów na terytorium kraju,
4) Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju,
5) Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Zgodnie z interpretacją Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 18 września 2020 r. o sygnaturze 0111-KDIB3-1.4012.430.2020.2.AB dostawa towarów oraz świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług tylko wtedy kiedy występuje „odpłatność” za daną czynność. W piśmie o sygnaturze 0111-KDIB3-1.4012.430.2020.2.AB odpłatność została wyjaśniona jako wykonanie czynności za wynagrodzeniem, czyli „przeniesie z mocy prawa własności towarów (np. nieruchomości) w zamian za odszkodowanie stanowi dostawę towarów”. Należy zaznaczyć, iż Spółdzielnia utraciła grunty w 1945 r. na rzecz m.st. Warszawy a następnie w 1950 r. na rzecz Skarbu Państwa. Przedstawiona czynność nie miała charakteru odpłatności, ponieważ odszkodowanie (kwota główna wraz z odsetkami od dnia 28 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty) za utracone grunty Spółdzielnia otrzymała w 2022 r. po odrzuceniu apelacji z dnia 17.02.2022 r. zgodnie z Sygn. Akt …. Interpretacja o sygnaturze 0111-KDIB3-1.4012.430.2020.2.AB przedstawia również, że „wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia tego podatku”. W dalszej części interpretacji wyjaśnione jest, iż „zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dla dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy”. Należy podkreślić, iż Spółdzielnia korzysta ze zwolnienia przedmiotowego VAT zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:
1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2) eksport towarów;
3) import towarów na terytorium kraju;
4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:
Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:
1) przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2) wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3) wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4) wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5) ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6) oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7) zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.
Z przywołanych przepisów wynika, iż przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów (nieruchomości) w zamian za odszkodowanie jest objęte podatkiem od towarów i usług (a więc także wówczas, gdy nie jest ono następstwem decyzji właściciela, lecz wynika z nakazu organu władzy publicznej lub z mocy samego prawa).
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Spółdzielnia w 2008 r. wystąpiła na drogę sądową w celu uzyskania odszkodowania lub prawa do nieruchomości utraconych na mocy Dekretu z dnia 26 października 1945 r. Utraconą nieruchomością były działki gruntu o łącznej powierzchni 6.838,2 m2, które zostały zakupione i stały się własnością Spółdzielni w 1931 r. Na mocy art. 1 ww. dekretu działki zostały odebrane i stały się własnością gminy m. …, a następnie w dniu 13 kwietnia 1950 r. Skarbu Państwa. Na mocy wyroku Sądu z 28 kwietnia 2017 r. od pozwanego Skarbu Państwa Spółdzielni zostało zasądzone odszkodowanie (kwota główna wraz z odsetkami od dnia 28 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty) za utracone prawo do nieruchomości na mocy Dekretu. Odszkodowanie to dotyczyło części odebranego gruntu, tj. 2.738 m2. Sprawa o odszkodowanie za pozostałą część utraconych gruntów tj. 4.100 m2nadal jest w toku w sądzie pierwszej instancji i czeka na postanowienie Sądu o dopuszczeniu opinii uzupełniającej biegłego o wycenę nieruchomości. Spółdzielnia zasądzone odszkodowanie otrzymała za grunty przeznaczone pod budownictwo mieszkalne i przeznacza je na cele mieszkaniowe Spółdzielni.
Na podstawie art. 1 dekretu o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. … z dnia 26 października 1945 r. (Dz. U. Nr 50, poz. 279):
W celu umożliwienia racjonalnego przeprowadzenia odbudowy stolicy i dalszej jej rozbudowy zgodnie z potrzebami Narodu, w szczególności zaś szybkiego dysponowania terenami i właściwego ich wykorzystania, wszelkie grunty na obszarze m. st. … przechodzą z dniem wejścia w życie niniejszego dekretu na własność gminy m. st. ….
W przedmiotowej sprawie w dniu przejścia prawa własności nieruchomości na miasto … tj. 26 października 1945 r. odszkodowanie Spółdzielni nie zostało przyznane, w konsekwencji przejście prawa własności nieruchomości nie miało wówczas charakteru odpłatnego. Następnie w dniu 13 kwietnia 1950 r. działki stały się własnością Skarbu Państwa i dopiero w dniu 28 kwietnia 2017 r. zostało zasądzone odszkodowanie na rzecz Spółdzielni za utracone prawo do nieruchomości. Z chwilą zasądzenia odszkodowania czynność ta nabrała odpłatnego charakteru, a w konsekwencji stała się dostawą towaru w rozumieniu art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.
W przedmiotowej sprawie nie ma znaczenia, że świadczycie Państwo czynności które korzystają ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o VAT, jak również, że otrzymane odszkodowanie przeznaczycie Państwo wyłącznie na cele mieszkaniowe. Mając bowiem na względzie powołane przepisy prawa oraz przedstawiony stan faktyczny wskazać należy, iż przekazanie nieruchomości na podstawie Dekretu w zamian za odszkodowanie jest odpłatną dostawą towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, a w konsekwencji czynnością podlegającą opodatkowaniu uregulowaną w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT według stawek właściwych dla przedmiotu dostawy.
Zatem Państwa stanowisko jest nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.
Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytania). Inne kwestie, wynikające z opisu sprawy bądź własnego stanowiska nieobjęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź straci swą aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).